نمونه سوالات فصل 3 فارسی نهم همراه با جواب تشریحی

معنی عبارت و بیت زیر را بنویسید.

1. ای پیر، در موسم کهنسالی و فرتوتی، کار ایام جوانی، پیشه کرده ای.
2. به چشم بصیرت به خود، در نگر / تو را تا در آیینه، زنگار نیست

معنی ابیات زیر را بنویسید.

1. چو بفروختی، از که خواهی خرید؟ / متاع جوانی به بازار نیست
2. آینه، چون نقش تو بنمود راست / خود شکن، آینه شکستن خطاست

معنی عبارت و ابیات زیر را بنویسید.

1. چه جای این حرص و هوس باطل است؟
2. همه کار ایام درس است و پند / دریغا که شاگرد هشیار نیست
3. ز آزادگان بردباری و سعی / بیاموز، آموختن، عار نیست

معنی لغات مشخص شده را بنویسید.

1. به چشم بصیرت، به خود درنگر / تو را تا در آینه زنگار نیست
2. همی دانه و خوشه، خروار شد

معنی لغات مشخص شده را بنویسید.

1. متاع جوانی به بازار نیست
2. دیگران، زبان نقد او و پنجره هایی هستند
3. جوانی گه کار و شایستگی است /  گه خودپسندی و پندار نیست

معنی لغات مشخص شده را بنویسید.

1. دربغا که شاگرد هشیار نیست
2. وقت آن است که دست از این میل و آرزو برداری
3. باغبان پیر و پاک دل گفت

آرایه های موجود در بیت و عبارت زیر را بنویسید.

1. درخت اعمال نیک در بهشت بنشانی
2. همه کار ایام درس است و پند / دریغا که شاگرد هشیار نیست

آرایه های موجود در ابیات و عبارات زیر را بنویسید.

1. مپیچ از ره راست بر ره کج / چو در هست، حاجت به دیوار نیست
2. آینه، چون نقش تو بنمود راست / خود شکن، آینه شکستن خطاست
3. پنجره هایی هستند که در برابر دیدگان پرسشگر وی، گشوده شده اند.

مرزبان نامه اثر کیست و به تقلید از کدام کتاب نوشته شده است؟

جاهای خالی را با کلمات مناسب کامل کنید.

1. متن های تعلیمی با هدف .................. و .................. نوشته شده اند.
2. سروده های پروین، در زمینه های اجتماعی، اخلاقی و .................. است و حالتی .................. دارد.

جاهای خالی را با کلمات مناسب کامل کنید.

1. در لحن تعلیمی، خواننده با حفظ روحیه نیک اندیشی و خیر خواهی، ................ و ................ را در گفتار به کار می برد.
2. حفظ آرامش و نرم گفتاری بر تاثیر کلام ................ می افزاید.
3. گاهی اندرز و تعلیم با زنهار و پرهیز همراه است و نباید آن را با لحن ................ و ................ یکی دانست.

نوع پرسش ابیات زیر را بنویسید.

1. که تواند دهد میوه الوان از چوب؟ / یا که داند که برآرد گل صد برگ از خار؟
2. کان روز، به علم تو چه افزود؟ / وز کرده خود، چه برده ای سود؟
3. به جز از علی که آرد پسری ابوالعجایب / که علم کند به عالم شهدای کربلا را؟

غلط های املایی جملات زیر را مشخص کرده و شکل درست املایی آن ها را بنویسید.

1. مهم تر آن که این همه را بی صدا و بی حیاحو، باز می گویند.
2. مطاع جوانی به بازار نیست
3. به چشم بسیرت به خود، درنگر 

غلط های املایی جملات زیر را مشخص کرده و شکل درست املایی آن ها را بنویسید.

1. چه جای این حرس و هوس باطل است؟
2. ای پیر، در موصم کهنسالی و فرطوتی، کار ایام جوانی، پیشه کرده ای.
3. درست آن است که فرست باز اندیشی و خود شکوفایی را پدید آوریم.

پروین اعتصامی شاعر طنزپرداز معاصر است.

مرزبان نامه کتابی است که به شیوه کلیله و دمنه سروده شده است.

در پرسش انکاری شاعر یا نویسنده انتظار جواب دارد.

نقش دستوری کلمات زیر را مشخص کنید.

1. نوجوانی، تولد دوباره انسان است.
2. آینه، چون نقش تو بنموده راست.

نقش دستوری کلمات زیر را مشخص کنید.

1. ز آزادگان بردباری و سعی / بیاموز، آموختن، عار نیست
2. همی دانه و خوشه خروار شد.
3. روزی خسرو به تماشای صحرا، بیرون رفت.

در بیت زیر قافیه را مشخص کنید.

آینه، چون نقش تو بنمود راست / خود شکن، آیینه شکستن خطاست

در میان ترکیب های زیر چند غلط املایی وجود دارد؟

نیاز و حاجت – حفض روحیه – متاع جوانی – چشم بسیرت – زنگار آیینه – زنحار و پرهیز – حرص و هوس

معنی واژه های « فرتوتی، پندار، دریغ » در کدام گزینه آمده است؟

کدام گزینه در مورد متن تعلیمی صحیح نمی باشد؟

تحلیل به چه معنا است ؟

کدام گزینه با عبارت زیر تناسب معنایی بیشتری دارد؟

«راهت داده‌اند تا در بستان معرفت حق تعالی، تماشا کنی و بیرون آیی؛ چشم باز کن تا عجایب بینی که مدهوش و متحیر شوی»

در بیت «مپیچ از راه راست بر راه‌کج / چو در هست حاجت به دیوار نیست» کدام آرایۀ ادبی وجود ندارد؟

کدام عبارت درباره «متن‌های تعلیمی» نادرست است؟

مفهوم بیت «چو بفروختی از که خواهی خرید؟ / متاع جوانی به بازار نیست» در بیت کدام گزینه دیده می‌شود؟

در کدام گزینه، پرسش انکاری وجود ندارد؟

در بیت «به چشم بصیرت به خود درنگر / تو را تا در آیینه زنگار نیست» چند متمّم وجود دارد؟

معنی واژه‌های «متاع – زنگار – پندار – موسم» به‌ترتیب در کدام گزینه دست آمده است؟

در معنی واژه‌های کدام گزینه اشتباه وجود دارد؟

هم‌خانواده واژه مشخص شده در «غنیمت شمر جز حقیقت مجوی» کدام گزینه آمده است؟

در همهٔ گزینه‌ها، پرسش انکاری به‌کار رفته است به‌جز گزینهٔ ..................

همه گزینه‌های زیر با مفهوم عبارت «المومن مرآه المومن» تناسب دارند، به‌جز .............

از میان ترکیب‌هایی که زیرشان خط کشیده‌ایم، کدام‌یک با ترکیب‌های دیگر متفاوت است؟

کدام گزینه پرسش انکاری ندارد؟

مفهوم بیت به کدام نکته اشاره دارد؟به چشم بصیرت به خود در نگر تو را تا در آیینه زنگار نیست.

الگوی کدام گروه اسمی با هم متفاوت است.

معنی کدام یک از واژه های زیر درست نیست.

بیت (آیینه چون نقش تو بنمود راست، خودشکن آینه شکستن خطاست)

عبارت زیر معرفی کدام اثر است.

کتابی است به شیوه ملیله و دمنه تالیف یکی از اسپهبدان مازندران و مشتمل بر داستانو تمثیل.

معنی کلمه متاع کدام است.

معنی واژه زنگار کدام است.

معنی ابیات و عبارات زیر را به نثر روان بنویسید:

تو را تا در آیینه، زنگار نیست.

بیت یا مصراعی مثال بزنید که در آن نشانه «؟» در جایگاه اصلی خود به کار نرفته باشد. (یعنی معنی پرسش ندهد.)

نمونه:

«ای نام تو بهترین سر آغاز / بی نام تو نامه کی کنم باز؟»

نوع پرسش در بیت «که تواند که دهد میوه الوان از چوب؟ / یا که داند که برآرد گل صد برگ از خاک» چیست؟

معنی کنید.

به چشم بصیرت به خود درنگر.

در بیت «مپیچ از راه راست بر راه‌کج / چو در هست حاجت به دیوار نیست» دو آرایه بنویسید.

معنی واژه های خروار، احتیاج، صبور،را بنویسید.

معنی واژه های دریغ، عزت، حرص،را بنویسید.

معنی واژه‌های «متاع – زنگار – پندار – موسم» به‌ترتیب بنویسید.

در بیت «به چشم بصیرت به خود درنگر / تو را تا در آیینه زنگار نیست» چند متمّم وجود دارد؟

مفهوم آیه شکوفه بر سر شاخ درخت می‌گوید / که آیه بر سر من بین و سوره در دل من ،را بنویسید.

در مصراع «خودشکن آیینه شکستن خطاست» آیینه شکستن، متمم است.

پیام محوری بیت «به چشم بصیرت به خود در نگر / تو را تا در آیینه زنگار نیست» حقیقت بینی است.

چیست این سقف بلند ساده‌ٔ بسیار نقش ،این جمله پرسش انکاری دارد.

گر دلم باک ندارد ز غم عشق چه باک ،این جمله پرسش انکاری دارد.

نوع پرسش در بیت «که تواند که دهد میوه الوان از چوب؟ / یا که داند که برآرد گل صد برگ از خاک» پرسش انکاری است.

در بیت «به چشم بصیرت به خود درنگر / تو را تا در آیینه زنگار نیست» ۲ متمّم وجود دارد.

مفهوم بیت شکوفه بر سر شاخ درخت می‌گوید / که آیه بر سر من بین و سوره در دل من،توصیه به تفکر در نشانه‌های وجود خداوند است.

در بیت «مپیچ از راه راست بر راه‌کج / چو در هست حاجت به دیوار نیست» دو آرایه تضاد و کنایه وجود دارد.

معنی کلمه حرص ، طمع است.

معنی کلمه موسم ،سیاره است.

نوع پرسش در بیت «که تواند که دهد میوه الوان از چوب؟ / یا که داند که برآرد گل صد برگ از خاک» پرسش................. است.

در بیت «به چشم بصیرت به خود درنگر / تو را تا در آیینه زنگار نیست» ............ متمم وجود دارد.

پیام محوری بیت «به چشم بصیرت به خود در نگر / تو را تا در آیینه زنگار نیست».................. است.

مفهوم بیت شکوفه بر سر شاخ درخت می‌گوید / که آیه بر سر من بین و سوره در دل من، ..................................................است.

در بیت «مپیچ از راه راست بر راه‌کج / چو در هست حاجت به دیوار نیست» دو آرایه .............و ..............است.