نمونه سوالات فصل 10 دین و زندگی دهم همراه با جواب تشریحی

نـمــــاز

با پیروی از برنامه ای که خدای مهربان برای زندگی او تنظیم کرده که شامل احکام و وظایف گوناگونی در ارتباط با « خدا»، « انسان »، « خانواده »، « جامعه » و « خلقت »است.

« تا با معرفت بیشتر دستورات الهی را انجام دهد. »

1- یاد خدا  2-دوری از گناه

دوری از گناه

« مثل سوارکارانی هستند که سوار بر اسب های چموش و سرکشی شده اند که لجام را پاره کرده و اختیار را از دست سوارکار گرفته اند؛ به بالا و پایین می پرند و عاقبت سوارکار را در آتش می افکنند. »

در چموشی و سرکشی و لجام گسیختگی اسب یکی از آنها و راهوار و مطیع بودن اسب دیگری است.

به معنای« حفاظت » و « نگهداری »

کسی که خود نگهدار است و خود را از گناه، « حفاظت » نماید.

یعنی بر خودش مسلط است و زمام و لجام نفس خود را در اختیار دارد و نمی گذارد نفس با سرکشی، او را در دره های هولناک گناه بیندازد.

تا اگر در شرایط گناه و معصیت قرار گرفت، آن قوت و نیرو او را حفظ کند و از آلودگی نگه دارد.

قرآن کریم راه های متعددی برای کسب تقوا به ما نشان داده در اینجا به دو مورد مهم از آنها یعنی « نماز » و « روزه » اشاره می کنیم

1- یاد خدا را در دل زنده می کند.

2- حضور او را در جای جای زندگی احساس می کند

موجب می شود تا انسان دست به هر کاری نزند و « از گناهان دوری کند. »

الف)« دوری از گناه » یا « بازدارندگی از گناه » یا « دوری از زشتی و ناپسندی ».

ب) یاد و ذکر خداوند

تـأثیر نماز به « تـداوم » و به « میزان دقّت و توجه ما » بستگی دارد. مثلاً اگر گفته شود که هر کس درس بخواند، موفّق می شود، طبیعتا موفّقیت همه یکسان نیست و به « نحوه و کیفیت درس خواندن آنها » بستگی دارد. بنابراین، اگر نمازهاي روزانۀ خـود را ترك نکنیم و دقّت و توجه را در آن افزایش دهیم، از آن تأثیر خواهیم پـذیرفت. نمی توان انتظار داشت خواندن چند رکعت نماز شتاب زده و بدون رعایت آداب، تأثیر چندانی در ما داشته باشد. اگر تلاش کنیم روز به روز، نماز را بـا کیفیت بهتر و رعایت آداب آن انجام دهیم، به زودي تأثیر آن را خواهیم دید.

کمتر از میان افراد نماز خوان هستند

هر قدر با توجه و دقّت بیشتر انجام شود.

نـه تنها از گناهان که حتّی از برخـی مکروهات هم به تدریج دور خواهیم شد

به تدریج چنان تسلطی بر خود می یابیم که می توانیم در برابر منکرات بایستیم و از انجامشان خودداری کنیم

1- ناراحت کردن پدر و مادر       2- غیبت کردن

خیر، طبق فرمایش امام صادق (ع) اگر فرزندی چنین کاری انجام دهد، نمازش از سوی خداوند پذیرفته نیست.

« هر کس غیبت مسلمانی را کند تا ٤٠ روز نماز و روزه اش قبول نمی شود؛ مگر این که فرد غیبت شده، او را ببخشد. »

باید ببیند که ،نماز او را از گناه و زشتی باز داشته است یا نه به هر مقدار که نمازش سبب دوری او از گناه و منکر شده، این نماز قبول است.

معلوم می شود که عیب و نقصی در نماز خواندن ما هست. باید جست و جو کنیم تـا آن عیب را بیابیم و برطرف کنیم

به میزان تسلط بر خویش ، « خود نگهداری » و « تقوا » بستگی دارد. هر قدر هدف بزرگتر باشد، « تقوای بیشتری » می طلبد

 تا افراد بتوانند به موفقیت در برنامه هایی مانند درس، ورزش کسب و کار و مانند آن برسند. خداوند، انسان را به عملی راهنمایی می کند که اگر آن را به درستی انجام دهد چنان تسلطی بر خود پیدا می کند که می تواند موانع درونی را کنار بزند و گام های موفقیت به سوی برترین هدف های زندگی را به خوبی بردارد

« روزه » - « يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصَّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ »

زیرا انسان با روزه گرفتن در عین میل به آب و غذا به سوی آن نمی رود چشمش را از گناه حفظ می کند، زبانش را از دروغ و غیبت نگه می دارد گوشش را از شنیدن بدی ها باز می دارد، خوش رفتاری با مردم را تمرین می کند، از حجاب و پوشش مراقبت می کند، می کوشد به دیگران ستم نکند و مردم را از خود نرنجاند و...

1-خوردن و آشامیدن 2- دروغ بستن بر خدا، پیامبر و جانشینان آن حضرت(علیهم السلام ) 3- رساندن غبار غلیظ به حلق 4- فرو بردن تمام سر در آب 5- باقی ماندن بر جنابت تا اذان صبح

نمی تواند روزه بگیر

می تواند باتیمم،روزه بگیرد و روزهاش «صحیح» است؛ اما در مورد غُسل نکردن معصیت کرده است

باید هم روزه را قضا کند و هم براي هر روز یک مد ( تقریباً 750 گرم ) گندم، جو و مانند آنها به فقیر دهد

باید « هم قضاي آن را به جا آورد » و هم کفّاره دهد.

یعنی براي هر روز، دو ماه روزه بگیرد ( که یک ماه آن باید پشت سر هم باشد ) یـا بـه شصت فقیر طعام بدهد ( به هر فقیر یک مد ) و این کار باید تا قبل از رمضان آینده انجام شود.

« کفاره جمع »؛ یعنی باید براي آن روز، « هم 60 فقیر را اطعام دهد » و « هم دو ماه روزه بگیرد. » البته اگر هر دو برایش ممکن نباشد، می تواند هر کدام را که ممکن است، انجام دهد.

اگر شرط هاي زیر را داشته باشد

1- رفتن او بیشتر از 4 فرسخ شرعی ( حدود 5 / 22 کیلومتر ) باشد و مجموعۀ رفـت و برگشت او بیشتر از8 فرسخ باشد      

2- بخواهد کمتر از 10روز در جایی که سفر کرده بماند. 3- براي انجام کار حرام سفر نکرده باشد.

باید نمازش را کامل بخواند و روزهاش را هم بگیرد

باید نمازش را کامل بخواند و روزهاش را بگیرد

باید نماز را تمام بخواند و روزهاش را بگیرد