گام به گام خود ارزیابی صفحه 67 درس 8 علوم و فنون ادبی (2) (پایه های آوایی همسان (2))

1- بیت های زیر را متناسب با پایه های آوایی تفکیک کنید، سپس وزن و نشانه های هجایی هریک را در خانه ها، جای دهید:

الف) بخندد همی باغ چون روی دلبر          ببوید همی خاک چون مشک اذفر     (رودکی)

ب) هین سخن تازه بگو تا دو جهان تازه شود      وارهد از حد جهان، بی حد و اندازه شود     (مولوی)

پ) دریادلان راه سفر در پیش دارند             پا در رکاب راهوار خویش دارند  (حمید سبزواری)

ت) سوزد مرا سازد مرا در آتش اندازد مرا      وز من رها سازد مرا بیگانه از خویشم کند     (رهی معیری)

ث) ای به ازل بوده و نابوده ما              وی به ابد زنده و فرسوده ما   (نظامی گنجوی)

ج) سعادت به بخشایش داور است           نه در چنگ و بازوی زورآور است     (سعدی)

چ) جرمی ندارم بیش از این کز جان وفادارم تو را         ور قصد آزارم کنی، هرگز نیازارم تو را     (انوری)

ح) نظر آوردم و بردم که وجودی به تو ماند           همه اسمند و تو جسمی همه جسمند و تو روحی    (سعدی)

2- غزل زیر از کلیم کاشانی را بخوانید و موارد خواسته شده را پاسخ دهید:

گر تمنّای تو از خاطر ناشاد رود،                 داغ عشق تو گلی نیست که از یاد رود

نرود حسرت آن چاه زنخدان از دل            تشنه را آب محال است که از یاد رود

نتوان از سر او برد هوای شیرین                لشگر خسرو اگر بر سر فرهاد رود

کاش چون شمع همه سر شود اعضای کلیم        تا سراسر به ره عشق تو بر باد رود

الف) ویژگی های شعر کلیم را در آن مشخص کنید.

ب) یک مجاز در بیت سوم مشخص کنید.

1- الف)

پ)

ج)

2- الف) ویژگی غزل کلیم : ابداع معانی، خیال های رنگین، ضرب المثل و الفاظ محاوره و مضمون های ابداعی .

ب) سر مجاز از خیال، اندیشه و فکر