گام به گام فعالیت صفحه 91 درس از یاخته تا گیاه زیست شناسی (1)

ساختار نخستین ساقه و ریشه

شکل های زیر، ساختار نخستین ساقه و ریشه را در گیاه تک لپه و دو لپه نشان می دهد. برای مشاهدۀ چگونگی قرار گیری سه سامانه بافتی در ساختار نخستین گیاه، باید از ریشه و ساقه، برش تهیه کنیم.

استوانه آوندی، استوانه است که بافت های آوندی در آن قرار دارند.

مغز ساقه، بافت نرم آکنه ای است که در دو لپه ای ها دیده می شود.

مغز ریشه، بافت نرم آکنه ای است و در تک لپه ای ها دیده می شود.

الف) با توجه به تصاویر، ساختار نخستین گیاه تک لپه و دو لپه را با هم مقایسه کنید.

ب) برای مشاهدۀ ساختار نخستین ریشه و ساقه درگیاهان، با استفاده از میکروسکوپ نوری روش زیر را به کارگیرید.

وسایل و مواد لازم: میکروسکوپ نوری دو چشمی با بزرگ نمایی شیئی 40 ، تیغه و تیغک، تیغ تیز، شیشه ساعت، آب مقطر، ساقه و ریشه چوبی نشده و نرم گیاه.

روش کار: در شیشه ساعت مقداری آب مقطر بریزید. با استفاده از تیغ، برش های عرضی و نازک تهیه کنید و در شیشه ساعت قراردهید. در استفاده از تیغ، نکات ایمنی را رعایت کنید!

برش ها را با میکروسکوپ مشاهده کنید. برای مشاهده، ابتدا از بزرگ نمایی کم و سپس از بزرگ نمایی بیشتر استفاده کنید. شکل برش عرضی را ترسیم و نام گذاری کنید.

برای مشاهدۀ بهترمی توانید برش ها را با یک یاد و رنگ، رنگ آمیزی کنید. برای این کار به محلول رنگ بر، یا سفیدکننده، استیک اسید یک درصد(سرکه)، رنگ کارمن زاجی و آبی متیل نیاز دارید. برای رنگ آمیزی، برش ها را به ترتیب در هر یک از محلول های زیر قراردهید.

آب مقطر، محلول رنگ بر (15 تا 20 دقیقه)، آب مقطر، استیک اسید (1 تا 2 دقیقه)، آب مقطر، آبی متیل (1 تا 2 دقیقه)، آب مقطر،کارمن زاجی (20 دقیقه)،‌ آب مقطر

پ) هریک ازبافت های آوندی به چه رنگی درآمده اند؟

برای مشاهدۀ ساختار نخستین ریشه و ساقه و مقایسۀ این ساختارها در گیاهان تکلپه و دولپه ای، طراحی شده است. آبی متیل، دیواره های چوبی را به رنگ آبی و کارمن زاجی، دیواره های سلولزی را به رنگ قرمز درمی آورند و به این ترتیب، محدودۀ آوندهای چوبی و آبكشی، مشخص می شود.