گام به گام فعالیت صفحه 102 درس 15 مطالعات اجتماعی نهم (انقلاب اسلامی ایران)

5- پس از مطالعه متن به پرسش پاسخ دهید :

در میان اسناد به دست آمده از سفارت آمریکا در تهران جزوه ها یا کتابچه هایی موجود است که توسط کارشناسان آمریکایی تهیه شده است. هدف از تهیه این جزوه ها آشنایی مقدماتی افرادی بود که به منظور مأموریت های مختلف سیاسی نظامی و اقتصادی از طرف دولت آمریکا به ایران می آمدند. در ادامه بخشی کوچکی از جزوه ای با عنوان نخبگان ایران و تقسیم قدرت در ایران را می خوانید که در فوریه ۱۹۷۶ (بهمن ۱۳۵۴) نگاشته شده است. نویسنده این متن شخصی به نام «ارنست. آر. اونی» می باشد؛ او مسئول جمع آوری اطلاعات درباره یونان، ترکیه و ایران در آژانس مرکزی آمریکا (C.I.A) بین سال های ۱۳۲۹ تا ۱۳۵۸ بوده است:

دفتر مرکزی اطلاعات جاسوسی

مدیریت جاسوسی

اداره تحقیقات سیاسی

... در طول ۱۲ سال گذشته مجلس بازیچه دست شاه بوده است و مقاصد شاه را برآورده می کرده است و تمام نمایندگان که با دقت به وسیله شاه انتخاب می شوند حامی برنامه های شاه می باشند... انتخابات ایران تقریباً همیشه با تقلب و فریب همراه بوده است که این نوع ریاکاری حداقل تا زمانی که محمدرضا در سال ۱۹۶۰ بر ایران مسلط گشت، دارای شکل ثابتی نبوده است. در هر حوزه انتخاباتی نمایندگان از پرقدرت ترین افرادی که در ناحیه بودند انتخاب می شدند که این می توانست شامل مالکین بزرگ یا فئودال ها و یا اینکه رؤسای قبایل و یا فرماندهان نظامی باشند. دولت و مجلس می توانند در محل برای برگزاری انتخابات فعالیت کنند و این دو عامل [دولت و مجلس] اغلب در انتخابات با هم درگیر بودند...... فعالیت مجلس بیشتر در مورد چگونگی اجرای برنامه های شاه دور می زند [ولی] خود برنامه ها هرگز مورد سؤال قرار نمی گیرد.

(مؤسسه مطالعات و پژوهشهای ،سیاسی اسناد لانه جاسوسی، آمریکا جلد اول صفحات ۲۴۱، ۲۴۲، ۲۵۱)

رژیم پهلوی خود را نظام سلطنتی مشروطه قلمداد می کرد. با توجه به مطالب سند بالا به نظر شما میان اقدامات این رژیم و چنین ادعایی نسبتی وجود دارد؟

با توجه به مطالب متن، به نظر می ‌رسد که ادعای رژیم پهلوی درباره نظام سلطنتی مشروطه، با اقدامات و روش‌ های این رژیم در برگزاری انتخابات و تقلب در آن‌ها، تضاد دارد. همچنین، فعالیت مجلس در دور زدن برنامه‌های شاه و عدم قرار گرفتن آن‌ ها در معرض سؤال، نشان دهنده عدم شفافیت و دموکراسی در عملکرد این رژیم است.