گام به گام فعالیت صفحه 149 درس ویژگی های طبیعی و انسانی افریقا مطالعات اجتماعی هشتم

4- الف) حدس بزنید تصویر (1) کدام یک از جاذبه های گردشگری افریقا را نشان می دهد؟

ب) چرا زیتون از محصولات مهم کشور مراکش است؟

5- پرس وجو کنید: از کاکائو چه استفاده هایی می کنیم؟

6- پرس وجو کنید: کائوچو چیست و از آن چه استفاده هایی می شود؟

7- جدولی رسم کنید و با همفکری یکدیگر پس از خواندن متن این درس، افریقا و اروپا را در موارد زیر مقایسه کنید.

(وسعت، جمعیت، رشد جمعیت، محصولات کشاورزی، صنعت، منابع طبیعی و زیرزمینی)

4- الف) اهرام مصر و مجسمه ابوالهول

ب) زیرا کشور مراکش درسواحل دریای مدیترانه قراردارد وزیتون نیز از محصولات ویژه آب وهوای مدیترانه ای است.

5- کاکائو، به دانه های چرب تخمیر شده و خشک شده درخت کاکائو اطلاق می شود. از این دانه ها برای تهیه ی شکلات استفاده می کنند. همچنین به پودر خشکی که با آسیاب نمودن و گرفتن چربی دانه کاکائو به دست می آید هم کاکائو می گویند. این گیاه از نظر خواص و خصوصیات، به قهوه شباهت دارد.

کاکائو را از دانه های درخت کاکائو تهیه می کردند که منشاء این گیاه، نواحی کوهستانی اطراف حوزه ی رود آمازون و همچنین اورینوکو واقع در آمریکای جنوبی بود. این درخت را مردمان تمدن مایا به آمریکای مرکزی شناساندند و بعدها در مکزیک هم کاشته می شد. گیاه کاکائو در هفت میلیون هکتار از اراضی کره زمین کشت می شود. تقریباً 40 درصد از کاکائوی تولید شده در سراسر جهان را سه ناحیه ی ساحل عاج، غنا واندونزی تولید می کنند (هر کدام تقریباً 15 درصد کاکائو تولید می کنند). کشورهای دیگر از جمله برزیل، نیجریه و کامرون به میزان کمتر کاکائو تولید می نمایند. سالانه سه میلیون تن کاکائو تولید می شود. کشورهای هلند و ایالات متحده آمریکا بیشترین تولید فراورده های کاکائو را بر عهده دارند.

موارد استفاده:

از کاکائو برای مصارف مختلف استفاده می کنند. در تهیه ی انواع کیک، در انواع نوشیدنی و برای تزئین مواد غذایی مختلف و همراه با خامه (خامه شکلاتی) از پودر کاکائو، استفاده می شود.

جدا از خوشمزه بودن و عطر و طعم آن، کاکائو برای سلامتی هم با اهمیت است. این ماده خواص آنتی اکسیدان داشته که ضد سرطان است. کاکائو سه برابر چای سبز، از ابتلا به سرطان جلوگیری می نماید.

کاکائو به عنوان دارویی انرژی‌بخش، شادی‌آفرین و تقویت‌کننده قلب شناخته می‌شود.در بعضی از مطالعات ثابت شده است کاکائو باعث کاهش فشار خون و تنظیم کلسترول بد در خون می‌شود.این گیاه به عنوان ضدعفونی‌کننده و انگل‌کش نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مضرات (ضررها):

این کاکائوها علاوه بر خواصی که ذکر شد مضراتی برای مبتلایان به برخی بیماری ها دارد:

مصرف بیش از حد شکلات خطر اضافه وزن و پیامدهای ناشی از آن را به دنبال خواهد داشت

در افراد مبتلا به آلرژی‌های غذائی،  کاکائو به‌دلیل داشتن میزان زیاد ماده خشک ممکن است آلرژی آنها را تشدید کند.

همچنین این شکلات‌ها در افرادی‌که مبتلا به عارضهٔ کهیر هستند، ممکن است موجب تشدید بیماری شود.

شکلات های تلخ  به‌دلیل داشتن کافئین زیاد  برای افراد مضطرب باید بسیار  محدود شود، زیرا باعث افزایش اضطراب می‌شوند و به دلیل همین کافیئن زیاد در خانمهای مبتلا به بیماری فیبروکیستیک سینه  باعث تشدید عوارض بیماری می‌شود.کافئین اسیدمعده را افزایش می‌دهد و ممکن است باعث وخامت زخم‌معده در افراد مبتلا به این بیماری شود.

کافئین ماده‌ای محرک است و تأثیرات آن تا ۲۰ ساعت در بدن باقی می‌ماند. از این‌رو، افراد مبتلا به بی‌خوابی نیز باید از مصرف این‌گونه شکلات‌ها خودداری کنند.

با توجه به این‌که شکلات یکی از موادی است که نسبت آرژینین به لیزین ( از انواع  آمینو اسید )در آن زیاد است، به افرادی‌که زمینه تبخال زدن دارند توصیه می‌شود کمتر  مصرف کنند .

افرادی‌که کلیه ی سنگ‌ ساز دارند و همچنین افراد مبتلا به سیروز کبدی مصرف این نوع شکلات‌ها به ترتیب به‌دلیل داشتن اگزالات و مس زیاد توصیه نمی‌شود.

افراد دیابتی نیز باید درمصرف ان نهایت دقت را داشته باشند.

6- کائوچو از گیاهان خاصی گرفته می‌شود. در واقع بیش از 400 نوع گیاه وجود دارد که از شیرابه آنها مقادیر مختلفی کائوچو به دست می‌آید. قسمت اعظمکائوچوی طبیعی جهان را درخت «هوا برازیلینسیس» تولید می‌کند. این درخت که طول آن به بیش از 35 متر می‌رسد، بومی کشور برزیل است. در حال حاضر، بزرگترین منابع کائوچوی طبیعی جهان در «مالایا» واقع در جنوب شرقی  آسیا قرار دارد.

برای تهیه کائوچو ابتدا شکافی در تنه درخت به وجود می‌آورند و سپس شیرابه سفید رنگی را که از شکاف خارج می شود، جمع‌آوری می‌کنند. این شیرابه را پس از آنکه سفت و خشک شد، به صورت ورقه در می‌آورند.. به این ترتیب ورقه‌های کائوچوی خام برای صدور به سایر کشورها آماده می‌شوند. جالب است بدانید که کائوچوی خام، ماده‌ای سست و چسبناک است و خاصیت کشسانی زیادی ندارد. استحکام و کشسانی کائوچو را با افزودن گوگرد افزایش می‌دهند. به این کار «ولکانیزه» می‌گویند. بعد از عمل ولکانیزه، مواد پرکننده (معمولاً دوده کربن) به کائوچو افزوده می‌شود تاکشسانی و قدرت آن باز هم افزایش یابد. پس از طی این مراحل،کائوچوی خام به ماده‌ای با خاصیت کشسانی زیاد تبدیل می‌شود و مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته تولیدکائوچو با این روش بسیار گران و پرهزینه است.

کائوچو یا لاستیک جزو مواد بسیار ضروری درزندگی مدرن امروزی است کائوچو به دلیل خواص کشسانی فوق‌العاده‌اش برای ساخت انواع محصولات اعم از لوازم بیمارستانی، وسایل خانگی و اسباب‌بازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده در صنعت نیز کاربردهای فراوانی دارد.

- کائوچوی طبیعی  و مصنوعی

کائوچوی طبیعی در شیره درختی به نام هوا، Hevea وجود دارد و از پلیمر شدن هیدروکربنی به نام ۲- متیل- ۱ و ۳- بوتادین معروف به ایزوپرن بوجود می‌آید. با توجه باینکه در فرمول ساختمانی کائوچو یا لاتکس طبیعی هنوز یک پیوند دوگانه وجود دارد، به همین دلیل وقتی کائوچو را با گوگرد یا سولفور حرارت دهیم، این تک‌پارها، پیوند پی را باز می‌کنند و با ظرفیت‌های آزاد شده، اتم گوگرد را می‌گیرند. در نتیجه کائوچو به لاستیک تبدیل می‌گردد.

حرارت دادن کائوچو با گوگرد و تولید لاستیک را اصطلاحاً ولکانیزاسیون می‌نامند. به همین دلیل، لاستیک حاصل را نیز، «کائوچوی ولکانیزه» گویند. چند نوعی کائوچوی مصنوعی نیز ساخته شده‌اند که از مواردی مانند ۱ و ۳- بوتادی ان و جسمی به نام ۲- کلرو- ۱ و ۳- بوتادین معروف به «کلروپرن» و جسم دیگری به فرمول ۲ و ۳- دی متیل- ۱ و ۳- بوتادین بتنهایی یا مخلوط درست شده‌اند. کلروپرن به راحتی بسپاریده (پلیمریزه) شده و به نوعی کائوچوی مصنوعی به نام «نئوپرن» تبدیل می‌شود.

7- جدول بصورت زیر خواهد بود: