گام به گام فکر کنید صفحه 112 درس زمین شناسی ایران زمین شناسی

دو دلیل ذکر کنید که چرا عمده ذخایر نفت ایران در منطقه زاگرس است؟

حوضه زاگرس در شمال سکوی عربستان و جنوب باختر ایران واقع است. این حوضه یکی از بزرگترین حوضه‌های نفت و گاز دنیا به شمار می رود، به گونه‌ای که ۶۴ درصد ذخایر نفت و ۲۲ درصد ذخایر گاز شناخته شده دنیا در این حوضه است. این حوضه، بخش هایی از ایران، عربستان، عراق، عمان و تمام کشورهای کویت، امارات، بحرین و قطر را در بر می‌گیرد. بخش ایرانی این حوزه، وسعتی بیش از ۳۰۰ هزار کیلومتر مربع دارد. البته تمام این قسمتها، دارای شرایط مخازن نفت و گاز نیستند.

پاره‌ای از ویژگی‌هایی که سبب شده این حوضه (دست کم بخش ایرانی آن، یعنی زاگرس) به عنوان یک حوضه بزرگ نفت و گاز دنیا مطرح شود، به قرار زیر است:

* وجود توالی گسترده رسوبی تقریباً بدون انقطاع از پرمین تا پلیوسن با سنگ شناسی آهک، آهک رسی، آهک مارنی و تبخیری.‌

**  وجود سنگ منشأ، مخزن و پوش سنگ مناسب که شرایط لازم برای به وجود آمدن یک حوضه نفتی است.

*** نبود فعالیت های شدید زمین ساختی در طول پرمین تا پلیوسن. البته به این معنا نیست که در کل برهه زمانی، فعالیت زمین ساختی اعم از کوه‌زایی، چین خوردگی و گسلش وجود نداشته، بلکه این فعالیت در مقایسه با دیگر زون‌های زمین ساختی ایران، چندان محسوس نبوده است.

**** نبود فعالیتهای ماگمایی و دگرگونی در برهه زمانی پرمین تا عصر حاضر، (چون این فعالیت ها باعث از بین رفتن مخازن تشکیل شده قبلی خواهد شد).

**** وجود ساختارهای مناسب (طاقدیس ها) برای تشکیل مخازن نفت و گاز حوضه زاگرس، به طور کلی از نظر ساختاری، چین خوردگی‌های زاگرس از یک سری طاقدیس های بزرگ و ناودیسهای کوچک پیوسته تشکیل شده‌اند. به همین خاطر، بیشتر میدانهای نفتی کشف شده، نفت گیرهای ساختاری بزرگی هستند. البته وجود نفت گیرهای چینه‌ای با نفتگیرهای مرکب را نمی‌توان به طور کامل در زاگرس مردود دانست.