گام به گام پرسش های نمونه صفحه 26 درس 1 تاریخ معاصر ایران (حکومت قاجار از آقامحمّدخان تا محمّدشاه)

1. ایران حاکمیت روسیه را بر مناطق اشغال شده از جمله داغستان، گرجستان، باکو و ... را به رسمیت بشناسد.
2. حق کشتی رانی ایران در دریای خزر سلب شد.
3. روسیه متعهد شد نیابت سلطنت عباس میرزا را به رسمیت بشناسد و او را به سلطنت برساند.

بدرفتاری روس ها با ساکنان ولایت هایی که طبق معاهده ی گلستان به آن کشور واگذار شده بود , موجب نارضایتی این مردم شد و آنان شروع به دادخواهی کردند. از سوی دیگر , معاهده ی گلستان در مورد تعیین خط های مرزی بین ایران و روسیه مبهم بود. همین مسئله نیز , موجب دست درازی روس ها به خاک ایران از جمله اراضی اطراف ایروان و آذربایجان شد.این عوامل سبب بروز جنگ های دوم ایران و روس گردید.

1. علاوه بر مناطق تحت تصرف ایروان و نخجوان به دولت روسیه واگذار شد.
2. پرداخت غرامت پنج میلیون تومانی به روس ها
3. دادن حق کاپیتولاسیون به اتباع روسیه

هر گاه فردی از اتباع دولت روسیه در ایران مرتکب جرمی شود، دادگاه های ایران حق رسیدگی ندارند و این فرد در کشور خود مورد رسیدگی قرار گیرد.

بر اساس این معاهده , فرانسه متعد شد که ایران را در جنگ با روسیه کمک کند. در مقابل , ایران برای حمله به متصرفات انگلستان در هند , با افغان ها و قبایل هرات و قندهار متحد شود و به انگلستان اعلان جنگ دهد. هم چنین , در صورتی که ناپلئون تصمیم بر لشکرکشی به هندوستان را داشت , اجازه عبور لشکر او از ایران به آن کشور داده شود.

زیرا از سویی با انگلستان رقابت داشتند , و به خطر افتادن مستعمره های انگلیس در هند را به مصلحت خود می دانستند , و از سوی دیگر مشغول بودن ایران در جنگ هرات را مایه ی فراموشی ایالت های از دست رفته ی شمالی , توسط دولت ایران می دانستند.

به موجب این قرار داد , ایران از ادعای خود درباره ی بعضی مناطق از جمله سلیمانیه دست برداشت. در مقابل دولت عثمانی , حاکمیت ایران بر خرمشهر و ساحل چپ اروند رود , نیز کشتی رانی در این رودخانه را به رسمیت شناخت. علاوه بر آن دولت عثمانی متعهد شد که از آزار و اذیت زائران ایرانی عتبات عالیات جلوگیری کند و تسهیلات لازم را برای بازرگانان کشور ما در آن سرزمین فراهم آورد.