گام به گام پرسش و فعالیت های تکمیلی صفحه 84 درس آزمایش های دستورالعملی آزمایشگاه علوم تجربی (1)

1)  نیروی بین مولکول های آب و سیلیس SiO2 موجود در شیشه قوی تر است یا نیروی بین مولکول های استون و سیلیس؟

2) میزان بالا رفتن مایع در لوله مویین، با کشش سطحی مایع رابطه مستقیم دارد. کشش سطحی آب، گلیسیرین و استون را مقایسه کنید.

٣) میزان بالا رفتن در لوله مویین آب (گلیسیرین) استون است. ترتیب میزان بالا رفتن در لوله موئین به صورت آب بزرگتر از گلیسیرین بزرگتر از استون است.با توجه به این، چه عواملی بر کشش سطحی مایع اثر داشته و باعث ایجاد خطا درنتیجه این آزمایش می شود؟

1) با توجه به میزان بالا رفتن هر حلال در لوله مویین می توان نتیجه گرفت: نیروی بین مولکول های آب - شیشه از استون – سیلیس بیش تر است.

2) کشش سطحی آب بیش تر از گلیسیرین و در گلیسیرین بیش تر از استون است.

3) 1- اثر ساختارهای یونی بر کشش سطحی

کشش سطحی آب در صفر درجه سانتیگراد برابر با dyn/cm 75/64 است درحالیکه کشش سطحی برای یک محلول 6M نمک طعام برابر dyn/cm 82/55 است، زیرا کشش سطحی در واقع نتیجهٔ نیروهای واندروالسی میان مولکولی است و هر چه این نیروها قویتر باشند، کشش سطحی نیز بیشتر می‌شود. افزایش ذره‌ای قطبی و یونی مانند سدیم کلرید به آب مایه آن می‌شود که جاذبهٔ میان ذرات بیشتر شود، زیرا جاذبهٔ میان ذرات یونی و مولکولهای آب قویتر از جاذبهٔ میان مولکولهای آب به تنهایی است، بنابراین کشش سطحی در این محلول‌های بیشتر از کشش سطحی آب خالص است

2- اثر ساختارهای مولکولی بر کشش سطحی

ساختارهای مولکولی باعث از میان رفتن ویژگی کشش سطحی مایعات می‌شوند، مانند مواد شوینده که با شکستن کشش سطحی آب مایه رفتن مواد پاک‌کننده و آب به درون پارچه شده و پارچه را تمیز می‌کنند البته شکسته شدن کش سطحی مایعات تنها تا نقطه بحرانی (CMC) صورت می‌گیرد و پس از آن کشش سطحی ثابت می‌ماند بنابراین بکاگیری از غلظت‌های بالای ساختارهای مولکولی مانند مواد شوینده مایه شکسته شدن بیشتر کشش سطحی نمی‌شود.