گام به گام گفت و گو کنید صفحه 56 درس منابع آب و خاک زمین شناسی

دربارۀ نقش فعالیت های انسان در افزایش و کاهش فرسایش خاک گفت و گو کنید.

تحقیقات جدید نشان میدهد انسان هم اکنون مهمترین عامل فرسایش خاک های سطحی زمین محسوب می شود و نقش تخریبی آن در این زمینه از نقش عوامل طبیعی بیشتر است. روند فرسایش خاک های سطحی زمین توسط انسان هم اکنون بین ده تا 15برابر سریعتر از همین فرایند به شکل طبیعی است.
نقش انسان در فرسایش زمین از مدتها قبل توسط محققان شناسایی شده اما بروس ویلکینسون زمین شناس این دانشگاه و همکارانش در مطالعه ای جدید، میزان فرسایش صورت گرفته توسط انسان را با سایر عوامل طبیعی مقایسه کرده اند.
اطلاعات جمعآوری شده از سرتاسر جهان توسط این محققان نشان می دهد هر سال 75گیگاتن (75میلیارد تن) از خاک های سطحی زمین دچار فرسایش می شود.
به گفته ویلکینسون، تا پیش از آغاز فرسایش زمین توسط انسان، این فرایند به شکل طبیعی و طی میلیون ها سال توسط باد، آب و یخچالهای طبیعی به مرور صورت میگرفت اما هماکنون انسان با شدت بسیار زیاد در حال فرسودن خاک زمین است که به ترتیب، کشاورزی، ساخت و ساز و معدن کاوی مهمترین فعالیتهای انسان هستند که سبب فرسایش زمین می شود.
زمین از زمان دوره زمین شناسی فانروزوییک در 542 میلیون سال قبل تا دوره پلیوسن در 5 میلیون سال قبل دارای فرسایش سالانه حدود 5 گیگاتنی خاک بوده و از آن تاریخ تا نزدیک به دو میلیون سال قبل با ظهور یخچالهای گسترده در سطح زمین و سپس عقبنشینی آنها فرسایش زمین به رقم سالیانه 16 گیگاتن در سال رسیده است.

نرخ کنونی فرسایش طبیعی زمین حدود 21 گیگاتن در سال تخمین زده میشود. بیشترین فرسایش طبیعی در نقاط مرتفع زمین رخ می دهد به طوری که 83 درصد از رسوبات رودهای جهان از تنها 10 درصد از سطح زمین که ارتفاع بیشتری دارند شسته شده و به پایین آورده می شود.
این درحالی است که انسان عمل فرسایش را معمولا در نقاط پستتر از خشکیهای زمین انجام می دهد به طوری که 83 درصد از فرسایش مربوط به انسان ها در 63 درصد از خشکی های زمین رخ می دهد.