استفاده از عبارات دو پهلو که ناشی از مشخص نبودن مرجع ضمیراست ، می توانند باعث بروز خطای اندیشه شوند.
مثال
به مثال های زیر توجه کنید و سعی کنید دو معنای متفاوت از آنها برداشت کنید:
رستم بر اسب نشست، دستی برسرش کشید و حرکت کرد.
مرجع سرش مشخص نیست . سر اسب یا سر رستم
پلنگ به دنبال آهو بود که شکارچی به او شلیک کرد.
مرجع او مشخص نیست . پلنگ مقصود است یا آهو
دو پهلو بودن عبارتهای زیر را توضیح دهید:
فرمانروای ظالمی یکی از مبارزان را دستگیر کرد و با او شرط کرد در صورتی که به فلان شخصیت در مأل عام دشنام دهد، او را آزاد خواهد کرد. مبارز در برابر مردم گفت: ای مردم. فرمانروا از من خواسته است که فلان شخصیت را لعنت کنم، پس لعنت خدا بر او باد!
مرجع او در عبارت لعنت خدا بر او باد مشخص نیست. و جمله دو پهلو شده است ومشخص نیست . مقصود از لعنت، لعنت بر حاکم یا لعنت بر شخصی که حاکم دستور لعن او را داده بود.
سارا کتاب های برادرش را به احمد داد.
دراینجا برادرش مشخص نیست برادر سارا یا برادراحمد یعنی «مشخص نیست ضمیر (ش) به احمد یا سارا برمی گردد .
تهیه کننده :حیدر جلالی