شاه کلید نکات
شاه کلید سوال
![[شاه کلید مای درس] | قسمت در میلیون](https://dl.my-dars.com/upload/image/06 (3)1712282657.jpg)
هرگاه 0/5 گرم مس (II) سولفات را در 99/5 گرم آب حل كنید، محلولی زیبا به رنگ آبی به دست می آید. حال اگر این محلول را با افزودن آب، چندین مرتبه رقیق تر کنیم، محلولی بسیار كم رنگ پدید می آید كه گویی رنگ ندارد. ظاهر بی رنگ آن نشان می دهد كه محلول بسیار رقیق بوده و مقدار حل شونده در آن بسیار كم است برای بیان ساده تر غلظت محلول های بسیار رقیق مانند غلظت کاتیون ها و آنیون ها در آب معدنی، آب آشامیدنی، آب دریا، بدن جانداران، بافت های گیاهی و مقدار آلاینده های هوا از كمیتی به نام قسمت در میلیون (ppm) استفاده می شود. این كمیت نشان می دهد كه در یك میلیون گرم از محلول، چند گرم حل شونده وجود دارد.
ppm از رابطۀ زیر به دست می آید:
\(ppm = \frac{{m(r)}}{{m(s)}} \times {10^6}\)
m(r) به معنای جرم حل شونده است.
m(s) به معنای جرم محلول است.
مثال
در یك نمونه آب آشامیدنی به جرم 2٠٠ گرم، 0/05 میلی گرم یون فلوئورید وجود دارد غلظت یون \(F{e^ - }\) در این نمونه چند ppm است؟
ppm = شونده حل جرممحلول / جرم × 106 = \(\frac{{5 \times {{10}^{ - 5}}g}}{{200g}} \times {10^6} = 0/25ppm\)
1 توجه کنید در این رابطه، یكای جرم در صورت و مخرج كسر باید یكسان باشد.
2 درصد جرمی را با نماد %W/W نشان می دهند كه هم ارز با شمار قسمت های حل شونده در 100 قسمت از محلول است.
مواد شیمیایی موجود در آب دریا را می توان به روش های فیزیكی یا شیمیایی از آن جدا كرد. برای نمونه سالانه میلیون ها تن سدیم كلرید با روش تبلور از آب دریا جداسازی و استخراج می شود.
جداسازی حل شونده از محلول به شکل بلورهای جامد را تبلور می نامند.
فلز منیزیم مادۀ ارزشمند دیگری است كه در تهیۀ آلیاژها، شربت معده و ... كاربرد دارد. یكی از منابع تهیۀ این فلز آب دریاست. منیزیم در آب دریا به شکل (aq)\(M{g^{2 + }}\) وجود دارد. برای استخراج و جداسازی آن، در مرحلۀ نخست منیزیم را به صورت ماده جامد و نامحلول\(Mg{(OH)_2}\) رسوب می دهند، سپس آن را به منیزیم كلرید تبدیل می كنند. در پایان با استفاده از جریان برق، منیزیم كلرید مذاب را به عنصرهای سازندۀ آن تجزیه می كنند.
\(MgCl{}_2(l) \to Mg(l) + C{l_2}(g)\)
