مراحل پژوهش در جغرافیا:

پژوهش و تحقیق:

حس کنجکاوی انسان درباره جهان و مسائل گوناگون آن سبب تلاش او برای کشف ناشناخته ها شده است. گام های تحقیق و پژوهش در جغرافیا:

1) طرح سؤال و بیان مسئله

2) تدوین فرضیه

3) جمع آوری اطلاعات

4) پردازش اطلاعات

5) نتیجه گیری و ارائه پیشنهادها

گام اول: طرح سوال و بیان مسئله

1) نکات مهم درمورد طرح سوال و بیان مسئله توسط پژوهشگر:

2) واضح وروشن بیان شود.

3) به شکل سوالی نوشته وطرح شود.

4) اهمیت پژوهش مشخص گردد.

5) مطالعه سابقه و پیشینه مسئله و نتایج پژوهش دیگران، مورد نیاز پژوهشگر است.

گام دوم: تدوین فرضیه

یکی از مراحل حساس پژوهش است، زیرا فرضیه ها در هر پژوهش، نقش راهنما را دارد و به فعالیت هایی جهت می دهد که قرار است انجام شود. فرضیه های پژوهشگر به میزان دانش، تجربیات و سوابق پژوهشی در دسترس او بستگی دارد.

گام سوم: جمع آوری اطلاعات

مهم ترین منابع اطلاعاتی جغرافی دان:

الف) روش کتابخانه ای:

این روش در تمامی پژوهش های علمی، مورد استفاده قرار می گیرد. در برخی از آنها تمام تلاش پژوهشگر در کتابخانه صورت می گیرد و در برخی دیگر، بخشی از پژوهش در آن جا انجام می شود.

ب) روش میدانی:

پژوهشگر در این روش برای گردآوری اطلاعات ناگزیر است به محیط بیرون برود و با مراجعه به افراد یا محیط و برقراری ارتباط مستقیم با مکان مورد مطالعه به گردآوری اطلاعات بپردازد. در واقع، او باید ابزار سنجش و اطلاعاتی خود را به میدان ببرد. پرسشنامه ، مصاحبه و مشاهده، از جمله ابزارهای گردآوری اطلاعات میدانی است.

گام چهارم: پردازش اطلاعات

پس از جمع آوری، استخراج و طبقه بندی اطلاعات، مرحله پردازش یعنی حذف اطلاعات غیر ضروری و حفظ اطلاعات مرتبط با پژوهش و تجزیه و تحلیل اطلاعات آغاز می شود.

گام پنجم: نتیجه گیری و ارائه پیشنهادها

در مرحله آخر، پژوهشگر با تجزیه و تحلیل اطلاعات، پاسخ مسئله پژوهش را می یابد. او ضمن ارائه دلایل علمی و منطقی به تأیید یا رد فرضیه یا فرضیه های خود می پردازد.