شاه کلید نکات
شاه کلید سوال
![[شاه کلید مای درس] | دانش زبانی: فعل مجهول](https://dl.my-dars.com/upload/image/04-دانش زبانی - فعل مجهول1672232806.jpg)
به دو جمله زیر و تفاوت آنها توجّه کنید:
فعل جمله «الف» به نهاد و فعل جمله «ب» به نهادی که قبلا مفعول بوده است، نسبت داده شده است. فعل جمله «الف» را معلوم و فعل جمله دوم را مجهول می نامیم.
با دقّت در جدول زیر، با ساخت و شیوه مجهول کردن جمله معلوم آشنا می شویم:
|
ساخت |
نهاد |
مفعول |
فعل |
|
معلوم |
مریم |
کتاب |
می خواند |
|
مجهول |
کتاب |
--- |
خوانده می شود |
|
معلوم |
مریم |
کتاب |
خواهد خواند |
|
مجهول |
کتاب |
--- |
خوانده خواهد شد |
همان طور که می بینید در مجهول ساختن جمله معلوم:
الف) نهاد جمله معلوم را حذف می کنیم؛
ب) مفعول جمله معلوم را در جایگاه نهاد قرار می دهیم؛
پ) فعل اصلی جمله را به شکل«بن ماضی + ه/ ـه» می نویسیم؛ سپس، از «شدن»، فعلی متناسب با زمان فعلِ اصلی می آوریم.
ت) در مرحله آخر، شناسه فعل را با نهاد جدید، از نظر شمار (مفرد یا جمع) مطابقت می دهیم.
امروزه، فعل مجهول به کمک مصدر« شدن» ساخته می شود؛ اما در گذشته با فعل های دیگری، مانند «آمدن» و «گشتن» نیز ساخته می شد.
