صفحه رسمی مای درس

اطلاع از آخرین تغییرات، جوایز و مسابقات مای درس
دنبال کردن
0
[شاه کلید مای درس] | ابعاد مختلف دستاوردهای انقلاب اسلامی
bookmark_border یازدهم تجربی یازدهم ریاضی
book تاریخ معاصر ایران
bookmarks فصل 25 : آرمان ها و دستاوردهاى انقلاب اسلامى
6 ماه قبل
0

ابعاد سیاسی

اولین نتیجه انقلاب اسلامی در داخل کشور تغییر رژیم وابسته و خودکامه شاهنشاهی و استقرار نظام جمهوری اسلامی مبتنی بر آرا و خواست های مردم به جای آن بود دستاورد دیگر انقلاب، تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی است که ثمره دو قرن مبارزه مردم مسلمان ایران علیه استبداد داخلی و استعمار خارجی است و میثاق ملی کشور محسوب می شود. ولایت فقیه ضـــامن حفظ تمامیت ارضـــی، حراســـت از ارزش ها و آرمان های انقلاب و مانع دیکتاتوری است. افزایش مشارکت مردمی در امر حکومت از دیگر دستاورهای انقلاب است. مهم ترین شاخصه مشارکت سیاسی مردم حضور آنان در انتخابات گوناگون است. استقلال سیاسی و کوتاه شدن دست ابر قدرت ها و هزار فامیل ها از مقدرات کشور از دیگر دستاوردهای سیاسی انقلاب اسلامی ایران است. (با اتکا به قدرت الهی و حمایت مردم استقلال سیاسی خود را به دست آورد) مقاومت مردم ایران در برابر توطئه های خارجی و عوامل داخلی استکبار جهانی اٌبهت قدرت های سلطه گر شرق و غرب را در هم شکست. نفی سلطه پذیری و سلطه جویی (از ارکان سیاست خارجی)، از دستاوردهای مهم سیاسی انقلاب اسلامی است. در تاریخ معاصر، کشور ما تا قبل از انقلاب تحت سلطه قدرت های استعماری (روس ، انگلستان و آمریکا) بوده. حفظ استقلال و برقراری روابط صلح آمیز با دیگر کشور ها، به جز کشورهای متخاصم و محارب، دستاورد دیگر سیاست خارجی ایران بعد از انقلاب به شمار می رود. از نمودهای عینی این ســیاســت قطع رابطه با رژیم اشــغالگر قدس و رژیم آپارتاید در آفریقای جنوبی بود. با پیروزی انقلاب اسلامی ملت های محروم جهان، با الگو قراردادن هدف ها و شـیوه های انقلاب اسلامی، حرکت های رهایی بخشــی را آغاز کردند . اوج این مبارزه ها در کشــورهای مســلمان منطقه خاورمیانه بود. دستاورد های سیاسی انقلاب اسلامی را می توان به شرح زیر خالصه کرد:

  1. تغییر رژیم وابسته و خودکامه شاهنشاهی و رفع استعمار و استبداد از ملت ایران
  2. .استقرار نظام جمهوری اسلامی (شکل گیری نظام حکومتی مبتنی بر والیت فقیه و نقش مردم در تعیین سرنوشت خود (
  3. تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
  4. استقلال سیاسی
  5.  پیوند دین و سیاست و ارائه ی الگویی نوین برای مردم سالاری دینی
  6. رشد سیاسی و آگاهی های عمومی مردم و حضور مردم در صحنه های گوناگون .
  7. شکست اٌبهت قدرت های غرب و شرق و قدرت های سلطه گر خارجی .
  8. عدم سلطه پذیری (از قدرت های شرق و غرب) و نفی هر گونه سلطه جویی نسبت به سایر کشورها .
  9.  ترسیم چهره صلح طلبانه ای از اسلام با اثبات مظلومیت مردم ایران در جریان جنگ تحمیلی و ...

 

ابعاد فرهنگی

وضعیت فرهنگی قبل از انقلاب

 تخریب سنت های اصیل دینی و ملی مردم از شاخصه های فرهنگی حاکمیت استبدادی دوران پهلوی بود. این سیاست به بهانه تجدد خواهی و ... بسیاری از مظاهر فرهنگ ملی و هویت تاریخی مردم را از بین برد. رواج فرهنگ ابتذال، الابالی گری و بی بندباری اخلاقی توســط ســینما، رادیو، تلویزیون و ... ، نهادهای فرهنگی و اجتماعی را به تباهی سوق داد و هویت اسلامی و ایرانی جامعه را رو به نابودی برد. برپایی نمایش های مبتذل تحت عنوان جشن هنر، تشکیل مجالس فساد در دربار و توزیع انواع مواد مخدر در کشور توسط اشرف پهلوی و... گوشه ای از سیاست رواج فرهنگ ابتذال آن دوران است . آنچه بیش از هر چیز ایرانیان را رنج می داد ســـتایش و ترویج فرهنگ بیگانه و تحقیر فرهنگ خودی بود. این سیاست که ریشه درخودباختگی و بی ریشه‌گی رژیم داشت کرامت انسانی مردم را از بین برده بود

 وضعیت فرهنگی بعد از انقلاب

(دستاوردهای فرهنگی انقلاب( انقلاب اسلامی با زدودن اوهام از چهره دین به احیای فرهنگ اسلامی به عنوان مکتبی حیات بخش پرداخت زنده کردن تعالیم اسلام، راز استقلال، همبستگی و هویت فرهنگی مردم مسلمان ایران است. احســاس خودباوری را در جامعه زنده و از تداوم احســاس حقارت و خودباختگی مردم جلوگیری کرد .خود آگاهی فرهنگی و پیدایش روحیه اعتماد به نفس پس از ســـالها تحقیر، انقلابی در فرهنگ جامعه ایران به شمار می رود. مردم با تکیه بر تعالیم حیات بخش اسلام، مکتب اهل بیت (ع)، میراث عظیم فرهنگ ایران زمین، توکل بر خدا و اعتماد به نفس، به موفقیت هایی چشم گیر در زمینه های علمی فرهنگی و اجتماعی دست یافتند. جدایی دین از سیاست و به حاشیه راندن تعالیم دینی مردم را به رویارویی با حاکمیت کشاندند .انقلاب اسلامی با هدف پاکســـازی جامعه از آلودگی های فرهنگی و اجتماعی اقدام به بســـتن کانونهای فساد و مبارزه با ترویج مادی‌گری و مظاهر فرهنگ غربی کرد .از دیگر دستاوردهای انقلاب اسلامی افزایش سطح آگاهی عمومی و رشد مطبوعات و نشریات، کانون های آموزشـی و تربیتی درکشـور و درخشـش آثار هنری و فرهنگی ایران در سـطح جهان است .انقلاب اسلامی شخصیت اصیل زن ایرانی که در رژیم گذشته هویت خود را از دست داده بود، احیا کرد .حضور گسترده زنان در صحنه های گوناگون فرهنگی اجتماعی و اقتصادی و درخشش دختران و زنان در امر آموزش و تحصیل به ویژه در سطح دانشگاه بیانگر این حقیقت است که احیای تفکر دینی، تحول در ارزش ها و نگرش ها، احیای مفاهیمی مانند جهاد و شـــهادت و ایثارو اخلاص، مردمی شـدن قوای مسـلح و سـازمان دهی بسـیج مردمی، هماهنگی بین تعهد و تخصص و دیانت و روشنگری و همکاری حوزه و دانشگاه، از دیگر دستاورد های فرهنگی انقلاب اسلامی است.

 دستاورد های فرهنگی انقلاب اسلامی را می توان به شرح زیر خلاصه کرد:

  1. احیای فرهنگ اسلامی به عنوان مکتبی پویا و حیات بخش
  2. زنده کردن احساس خودباوری و جلوگیری از تداوم احساس حقارت و خودباختگی در جامعه
  3. خود آگاهی فرهنگی و پیدایش روحیه اعتماد به نفس
  4. بســتن کانونهای فســاد، مبارزه با ترویج مادی‌گری و فرهنگ غربی و پاکســازی جامعه از آلودگی‌های فرهنگی
  5. افزایش آگاهی عمومی، رشد مطبوعات و نشریات و گسترش کانون های آموزشی و تربیتی در کشور
  6. احیای شخصیت اصیل زن ایرانی که در رژیم گذشته هویت خود را از دست داده بود
  7. احیای تفکر دینی ، تحول در ارزش ها و احیای مفاهیمی مانند جهاد و شــهادت و ایثار و اخلاص
  8. مردمی شدن قوای مسلح و سازمان دهی بسیج مردمی
  9. هماهنگی بین تعهد و تخصص و دیانت و روشنگری و همکاری حوزه و دانشگاه

 

ابعاد اقتصادی

وضعیت اقتصادی قبل از انقلاب: اقتصاد ایران قبل از انقلاب وابسته و تک محصولی بود که بر مبنای فروش مهار گسیخته نفت در چارچوب معیارهای توسعه غربی ـ بدون در نظر گرفتن زمینه های تاریخی، فرهنگی و اجتماعی این کشور ـ استوار بود .به جای فعالیت های زیربنایی و عمرانی و توجه به تولید و صـــادرات غیر نفتی، دارایی و امکانات کشور، عمدتاً صرف برنامه های غیر بنیادی و غیر مولد می شد . اکثریت فعالیت های اقتصادی مبتنی بر درآمد حاصل از فروش نفت بود که جز وابستگی اقتصاد، نبودن تعادل در بخش های گوناگون اقتصادی و نفی عدالت اجتماعی نتیجه ای در پی نداشت. به کار گرفته نشدن در آمدهای سرشار نفتی در تقویت بنیه اقتصاد کشور ـ خاصه در دهه 1350ـ ایران را به یکی از عمده‌ترین واردکنندگان کالاهای مصرفی تبدیل کرده بود. وضعیت اقتصادی بعد از انقلاب (دستاوردهای اقتصادی انقلاب (با وجود مشـکلات اقتصـادی بازمانده از قبل از انقلاب و همچنین معضـلات اقتصـادی ناشـی از جنگ تحمیلی و کارشکنی و تحریم های اقتصادی؛ انقلاب توانست از آغاز پیروزی به تولید بیش تر کالاها در داخل و حتی صــدور بعضــی از آن ها به خارج از کشــور نایل آید. در نتیجه چنین سیاستی، سهم صادرات غیر نفتی به طرزی چشم گیر افزایش یافت. با این همه تا رسیدن به سطح مطلوب راهی طولانی در پیش است .توجه به عمران و آبادی روستاها و برخوردار کردن اکثر روستاهای ایران از نعمت آب، برق، مخابرات، مراکزآموزشی و بهداشتی، جاده و امکانات رفاهی از دیگر نتایج اقتصادی انقلاب اسلامی است که قبل از انقلاب بیش تر آن ها از آن محروم بودند. دستاورد های اقتصادی انقلاب اسلامی را می توان به شرح زیر خالصه کرد

  1. تولید بیش تر کالاها در داخل و حتی صدور بعضی از آن ها به خارج از کشور
  2. افزایش چشم گیر سهم صادرات غیر نفتی
  3. عمران و آبادی روستاها و برخوردارکردن روستاهای ایران از آب، برق، مخابرات، مراکز آموزشی و  بهداشتی و ...

 

ابعاد علمی و فناوری های نوین

پس از انقلاب اسلامی، توجه به صنایع سنگین و توسعه صنایع دفاعی، نفت، پتروشیمی، ذوب آهن، فولاد برق و ساخت سد و راه نقش مهمی در رشد سایر بخش های اقتصادی کشور داشته است. پیشرفت در حوزه علم و فناوری از جمله دانش هسته ای، بیولوژی مولکولی و سلول های بنیادی، از دیگر دستاورهای مهم انقلاب به شمار می روند .با وجود موانع، تهدید و تحریم های کشــورهای غربی، جمهوری اسلامی با همت دانشــمندان جوان ایرانی در ردیف کشورهای دارای فناوری هسته ای با کاربرد صلح آمیز قرار گرفته است. دســت یابی به فناوری هســته ای، بزرگ ترین و افتخارآمیز ترین دســتاورد فنی و علمی انقلاب اسلامی است. با عزم را سخ دانشمندان ایرانی ایران از حیث غنی سازی اورانیوم در بٌعد صنعتی پنجمین کشور دنیاست. دانشـمندان هسـته‌ای ایران، نسـل جدیدی از سـانتریفیوژهای هسـته ای را تولید کرده اند که موجب حیرت جهانیان و کینه دولت های انحصارطلب غربی شده است. چشم انداز بیست ساله و سیاست های کلی نظام که مقام معظم رهبری به قوای سه گانه ابلاغ فرمودند راه آینده کشور را روشن می کند. هدف گذاری این چشم انداز این است که پس از 20 سال ایران در حوزه های فرهنگی، علمی، فناوری اقتصادی، دفاعی و سیاسی به قدرت اول منطقه آسیای جنوب غربی، خاورمیانه، خلیج فارس، قفقاز و آسیای میانه تبدیل شود. به تصـدیق همه صـاحب نظران بین المللی، ایران هم اکنون در حوزه ســیاسـی و بین المللی به دلیل تأثیر انکارناپذیرش بر کل تحوالت منطقه خاورمیانه شـــامل عراق، فلســـطین، لبنان، افغانستان، آسیای مرکزی و قفقاز به طور خاص و در کل جهان اسلام به طور عام، به موثر ترین و با نفوذ ترین قدرت منطقه ای و جهان اسلام تبدیل شده است.


سایر مباحث این فصل