شاه کلید نکات
شاه کلید سوال
![[شاه کلید مای درس] | انواع کانسنگ ها](https://dl.my-dars.com/upload/image/۴1725907222.jpg)
۱- منشأ آن ها
۲- نحوه تشکیل آن ها
نحوه تشکیل: سرد شدن و تبلور ماگما و ته نشینی عناصر در بخش زیرین ماگما (کف مخزن ماگمایی) به علت چگالی زیاد.
اهمیت: تشکیل کانسنگ عناصری مانند کروم، نیکل و پلاتین و آهن
مثال
معدن آهن چغارت - بافق یزد
سنگ‌هایی که با بلورهای بسیار درشتی هستند تشکیل شده‌اند.
شرایط تشکیل: وجود مقدار زیادی آب و مواد فرار مانند دی اکسید کربن پس از تبلور قسمت اعظم ماگما.
۱- دارای بعضی عناصر خاص مانند لیتیم
۲- دارای بعضی کانی های گوهری مانند زمرد
۳- دارای کانی های صنعتی مانند مسکوویت طلق (نسوز) میکای سفید
عامل تشکیل آب گرم: از ماگما، آب‌های نفوذی بستر اقیانوس‌ها، آب‌های زیرزمینی راه یافته به اعماق زمین
چگونگی تشکیل: انحلال برخی عناصر فلزی توسط آب‌های گرم
۱) گرمای ناشی از شیب زمین گرمایی
۲) توده‌های مذاب در بخش‌های عمیق پوسته
شیب زمین گرمایی: تغییرات دما نسبت به عمق در پوسته زمین (به ازای هر ۱۰۰ متر افزایش عمق، ۳ درجه سانتی گراد افزایش دما)
نتیجه
ته نشین شدن برخی عناصر به شکل کانسنگ توسط این آب‌ها در داخل شکستگی‌های سنگ‌ها و ایجاد رگه‌های معدنی
ذخایر دارای منشأ گرمایی: مس، سرب، روی، مولیبدن، قلع و طلا.
این نوع کانسنگ ها به دو صورت تشکیل می‌شوند:
۱- ذخایر سرب و روی وجود در سنگ‌های آهکی
۲- ذخایر مس و اورانیوم موجود در ماسه سنگ‌ها
جدا شدن کانی های معدنی از سنگ‌های هوازده، توسط آب‌های روان و ته‌نشین شدن آن‌ها در آبرفت مسیر رود به علت چگالی زیاد (مثل: طلا، پلاتین، الماس)
مثال
رسوبات پلاسری طلا در رودخانه زرشوران در منطقه تخت سلیمان تکاب
