مفعول مطلق

تا الان با چند مورد از نقشهای منصوبی آشنا شدیم 

مفعول، خبر افعال ناقصه، اسم حروف مشبهة بالفعل، اسم لای نفی جنس، حال، مستثنی

در این درس با یک مورد دیگر از نقشهای منصوبی آشنا می شویم.

تعریف مفعول مطلق: 

مفعول مطلق مصدری منصوب از جنس فعل است و با هدف تاکید کردن انجام فعل یا بیان کیفیت فعل مورد نظر به کار میرود.

اجتهد الطالب في دروسه اجتهاداً؛ دانش آموز در درسهایش بسیار تلاش کرد.

قرأ القارئ القرآن قراءة جمیلةً؛ قاری قرآن را به زیبایی خواند.

قد يعبُدُ الإنسان ربَّهُ عبادَةَ التُّجّارِ؛ گاهی انسان پروردگارش را همچون تاجران عبادت میکند.

!! در جملات بالا به ترتیب کلمات (اجتهاداً) و (قراءةً) و (عبادَة) نقش مفعول مطلق دارد؛ اما همانطور که میبینید با همدیگر تفاوت دارند و این تفاوتها باعث میشود که مفعول مطلق را به دو دسته تقسیم کنیم:

۱_ مفعول مطلق تاکیدی: 

در این حالت بعد از مفعول مطلق، صفت یا مضاف الیه نمی آید و هدف از استفاده از آن تاکید بر انجام فعل است.

۲_ مفعول مطلق نوعی یا بیانی: 

اگر بعد از مفعول مطلق، صفت یا مضاف الیه بیاید به آن مفعول مطلق نوعی یا بیانی میگوییم و هدف از استفاده از آن بیان کیفیت وقوع فعل است. (دقت کنید که گاهی اوقات صفت جمله بعد از مفعول مطلق قرار میگیرد که در اینصورت هم مفعول مطلق نوعی یا بیانی است.)

در تعریف مفعول مطلق گفتیم مصدری از جنس فعل، منظور این است که اگر یک فعل ثلاثی مزید داشته باشیم باید از مصدر ثلاثی مزیدو اگر ثلاثی مجرد باشد باید از مصدر ثلاثی مجرد استفاده کنیم.

مصدرهای ثلاثی مزید را در سال دهم یاد گرفتیم و دانستیم که وزن مخصوص دارند اما مصدر فعلهای ثلاثی مجرد وزن خاصی ندارند و باید از جدول زیر آنها را مرتب مرور کرده و حفظ کنید!!

با توجه به نکته بالا این مثالها اشتباه میباشد: