اجزای جهان اجتماعی:

مقایسه پدیده ناآشنا با آشنا:

ما گاهی برای شناخت پدیده های ناآشنا آنها را پدیده های آشنا مقایسه می کنیم اما گاهی استفاده نادرست از مقایسه می تواند آسیب های جبران ناپذیری داشته باشد. یکی از استفاده های نادرستی از مقایسه این است که فقط بر شباهت های پدیده های مورد مقایسه تاکید کنیم و تفاوت آن ها را نادیده بگیریم. جهان اجتماعی و موجود زنده شباهت هایی دارند اما نمی توانیم آن ها را کاملا یکسان بدانیم زیرا تفاوت های عمیقی هم با یکدیگر دارند وبه همین دلیل علم تشریح در پزشکی با تشریح جهان اجتماعی کاملا متفاوت است .

معیارهای مختلف تقسیم بندی جهان اجتماعی:

1) اندازه و دامنه

2) ذهنی و عینی

اندازه و دامنه:

پدیده های اجتماعی را می توان بر اساس اندازه و دامنه آنها به ترتیب در طول پیوستاری از خرد تا کالان طبقه بندی کنیم .طبقه بندی پدیده ها در طول پیوستار با مقایسه آن ها با یکدیگر انجام می گیرد.

نظام آموزشی (کلان)  اداره آموزش و پرورش، مدرسه (میانه)، کلاس (خرد)

فایده تقسیم بندی پدیده های اجتماعی به پدیده های خرد و کلان:

ما باید پدیده های اجتماعی را به پدیده های خرد و کلان تقسیم بندی کنیم زیرا میزان اثر گذاری انسان ها بر پدیده ها و میزان اثر گذاری پدیده ها بر انسان ها و راه درمان آنها بر حسب خرد و کلان بودن پدیده ها متفاوت است.

ابعاد ذهنی و عینی:

همه پدیده های اجتماعی هویت معنایی و ذهنی دارند اما همه آن ها دارای بعد محسوس و عینی نیستند و برهمین اساس می توانیم پدیده ها را در طول یک پیوستار از عینی به ذهنی طبقه بندی کنیم. در یک سوی پیوستار پدیده هایی که بعد محسوس و مادی قوی دارند و در سوی دیگر پدیده هایی که بعد معنایی و ذهنی بیشتری دارند .

اهمیت بعد ذهنی پدیده ها:

برای مثال دریک بحران اقتصادی که کشورهای صنعتی دچار مشکل شده بودند بنا به محاسبات اقتصادی می بایست نفت را به گرانترین قیمت از کشورهای نفت خیز خریداری می کردند ولی جالب است بدانید به ارزان ترین قیمت ممکن ، نفت مورد نیاز خود را خریدند زیرا در کشورهای نفت خیز ، بعد عینی نفت به عنوان یک سرمایه وجود داشت ولی بعد ذهنی آن مفقود بود . همانند دانش آموزی که از استعداد سرشاری برخوردار است، ولی خود به آن آگاه نیست و از این استعداد بهره چندانی نمی برد .

لایه های جهان اجتماعی و نهاد اجتماعی:

تقسیم بندی اجزا جهان اجتماعی:

1) لایه های سطحی جهان اجتماعی (نمادها و هنجارها(

2) لایه های عمیق و بنیادین جهان اجتماعی (عقایدها و ارزش ها(

اجزا و لایه های جهان اجتماعی به ترتیب است عبارتند از: عقاید ، ارزش ها ، هنجارها ، نمادها

لایه های سطحی جهان اجتماعی:

بخش هایی از جهان اجتماعی هستند که به آسانی تغییر می کنند و تغییر آنها تحول مهمی در جهان اجتماعی بوجود نمی آورند می توانند حذف شوند و با حذف آن ها جهان اجتماعی تداوم می یابد و تغییر نمی کند .

لایه های عمیق بنیادین جهان اجتماعی:

بخش های از جهان اجتماعی هستند که به آسانی تغییر نمی کنند و در صورت تغییر بر جهان اجتماعی تاثیر همه جانبه و فراگیر دارند و اگر حذف شوند جهان اجتماعی فرو می ریزد و دگرگون می شوند .

همه جوامع به هنجارها و نمادها نیازمند هستند و نهادها و هنجارها بر حسب شرایط قابل تغییرند .

عمیق ترین لایه های اجتماعی:

عقاید کلانی که بر ارزش های اجتماعی تاثیر می گذارند. (یعنی باورها و اعتقاد انسان نسبت به اصل جهان ، جایگاه انسان در جهان و تفسیر انسان از زندگی و مرگ خود(

نماد، هنجار و ارزش در جامعه:

نمادها ، هنجارها و ارزش ها در هر جامعه ای متناسب با عقاید همان جامعه سازمان می یابد به همین دلیل نمادها ، هنجارها و ارزش ها در جامعه ای که جهان را به زندگی این دنیا محدود می کند با نمادها و هنجارها و ارزش های جامعه ای که هستی را فراتر از این جهان می داند متفاوت است .

نهادها وقتی لایه ها و اجزاء جهان اجتماعی را درارتباط با یکدیگر در نظر می گیریم نهادهای اجتماعی آشکار می شوند .

نهاد اجتماعی:

مجموعه ای از عقاید، ارزش ها، هنجارها و نمادهایی است که برای رفع نیازهای معینی از افراد و جهان اجتماعی اختصاص پیدا می کند .

کارکرد نهادهای اجتماعی:

نهاد های اجتماعی شیوه قابل قبول تامین نیازهای انسان را معین می کند و شیوه های غیر قابل قبول را طرد می نماید. مثال نهاد اقتصاد راه درست و نادرست به دست آوردن ثروت را در جهان اجتماعی تعیین میکند .

مهم ترین نهادهای اجتماعی عبارتند از:

خانواده، تعلیم و تربیت، سیاست، اقتصاد .