آیا درسنامه عربی دهم انسانی فصل 5 ﴿هذا خَلقُ اللّٰهِ﴾، مطابق با آخرین تغییرات کتب درسی است ؟

بله، درسنامه عربی دهم انسانی فصل 5 مطابق با آخرین تغییرات کتب درسی 1402 - 1401 تدوین شده است.

آیا نکات درس به صورت کامل بیان شده اند ؟

بله، تمام نکات به صورت کاملا شیوا و با هدف یادگیری و تسلط به مبحث بیان شده اند.

درسنامه کامل عربی دهم انسانی فصل 5 ﴿هذا خَلقُ اللّٰهِ﴾

تعداد بازدید : 5.63M

خلاصه نکات عربی دهم انسانی فصل 5 ﴿هذا خَلقُ اللّٰهِ﴾ - درسنامه شب امتحان عربی دهم انسانی فصل 5 ﴿هذا خَلقُ اللّٰهِ﴾ - جزوه شب امتحان عربی دهم انسانی نوبت اول فصل 5 ﴿هذا خَلقُ اللّٰهِ﴾

معنی متن درس پنجم

معنی و متن درس

«هذا خلق الله» لقمان: 11

«این خلقت خداوند است» لقمان: 11

اَلْغَوّاصونَ الَّذینَ ذَهَبوا إلَی أَعماقِ الْمُحیطِ لَیلاً، شاهَدوا مِئاتِ الْمَصابیحِ الملونه الَّتی یَنبَعِثُ ضَوؤُها مِنَ الْأسَماکِ الْمُضیئَهِ، وَ تُحَوِّلُ ظَلامَ الْبَحرِ إلَی نَهارٍ مُضیءٍ یَستَطیعُ فیهِ الْغَوّاصونَ الْتِقاطَ صُوَرٍ فی أَضواءِ هذِهِ الْأسَماکِ. اِکْتَشَفَ الْعُلَماءُ أَنَّ هذِهِ الْأضواءَ تَنبَعِثُ مِن نَوعٍ مِنَ الْبَکتیریا الْمُضیئَهِ الَّتی تَعیشُ تَحتَ عُیونِ تِلْکَ الْأسَماکِ. هَل یُمکِنُ أَن یَستَفیدَ الْبَشَر یَوماً مِنْ تِلْکَ الْمُعجِزَهِ الْبَحریَّهِ، وَ یَستَعینَ بِالْبَکتیریا الْمُضیئَهِ لِإنارَهِ الْمُدُنِ؟

غوّاصانی که شبانه به ژرفای اقیانوس رفته اند، صدها چراغ رنگارنگ را دیده اند که نورشان از ماهی‌های درخشنده فرستاده می‌شود. و تاریکی دریا را به روز روشن تبدیل می‌کنند که غوّاصان در آن می‌توانند در نورهای این ماهی‌ها عکس بگیرند. دانشمندان کشف کرده اند که این روشنایی‌ها از گونه ای باکتری درخشانی که زیر چشمان این ماهی‌ها زندگی می‌کند فرستاده می‌شود. آیا ممکن است که روزی بشر از این معجزۀ دریایی بهره ببرد و بتواند برای افروختن شهرها از باکتری درخشان یاری بجوید؟

رُبَّما یَستَطیعُ ذٰلِکَ، لِأنَّهُ « مَنْ طَلَبَ شَیئاً وَ جَدَّ وَجَدَ.»

شاید بتواند این کار را انجام دهد؛ زیرا «هرکس چیزی بخواهد و کوشش کند می‌یابد.»

إنَّ لِسانَ الْقِطِّ سِلاحٌ طِبّیٌّ دائِمٌ، لِأنَّهُ مَملوءٌ بِغُدَدٍ تُفْرِزُ سائِلاً مُطَهِّراً، فَیَلْعَقُ الْقِطُّ جُرْحَهُ عِدَّهَ مَرّاتٍ حَتیَّ یلتئمَ

بی گمان زبان گربه ابزار پزشکی همیشگی است؛ زیرا پر از غدّه‌هایی است که مایعی پاک کننده می‌تراود، در نتیجه گربه زخمش را چند بار می‌لیسد تا بهبود یابد.

إنَّ بَعضَ الطُّیورِ وَ الْحَیَواناتِ تَعْرِفُ بِغَریزَتِها الْأعشابَ الطِّبّیَّهَ وَ تَعلَمُ کَیفَ تَستَعمِلُ الْعُشبَ الْمُناسِبَ لِلْوِقایَهِ مِنَ الْأمراضِ الْمُختَلِفَهِ؛ وَ قَد دَلَّتْ هٰذِهِ الْحَیَواناتُ الْإنسانَ عَلَی الْخَواصِّ الطِّبّیَّهِ لِکَثیرٍ مِنَ النَّباتاتِ الْبَرّیَّهِ وَ غَیرِها

بی گمان برخی پرندگان و جانوران با غریزۀ خود گیاهان دارویی را می‌شناسند و می‌دانند چگونه گیاه مناسب را برای پیشگیری از بیماری‌های گوناگون به کار برند؛ این جانوران، انسان را به خاصیت‌های پزشکی بسیاری از گیاهان خشک زی و غیره راهنمایی کرده اند.

إنَّ أَغلَبَ الْحَیَواناتِ إضافَهً إلَی امْتِلاکِها لِلُغَهٍ خاصَّهٍ بِها، تَمْلِکُ لُغَهً عامَّهً تَستَطیعُ مِنْ خِلالِها أَن تَتَفاهَمَ مَعَ بَعضِها، فَلِلْغُرابِ صَوتٌ یُحَذِّرُ بِهِ بَقیَّهَ الْحَیَواناتِ حَتَّی تَبتَعِدَ سَریعاً عَنْ مِنطَقَهِ الْخَطَرِ، فَهوَ بِمَنزَلَهِ جاسوسٍ مِنْ جَواسیسِ الْغابَهِ

بی گمان بیشتر جانوران افزون بر داشتن زبان ویژۀ خود زبانی همگانی دارند که با آن می‌توانند [سخن] یکدیگر را بفهمند، کلاغ صدایی دارد که با آن به بقیۀ جانوران هشدار می‌دهد تا زود از منطقۀ خطر دور شوند، او به مانند خبرچینی از خبرچینان جنگل است.

لِلْبَطِّ غده طَبیعیَّهٌ بِالْقُربِ مِنْ ذنبها تَحتَوی زَیتاً خاصّاً یَنتَشِر عَلَی جسمها فَلا تَتَأَثَّرُ بِالْماءِ

اردک نزدیک دمش غده طبیعی دارد که دارای روغنی ویژه است که روی بدنش پخش می‌شود؛ در نتیجه تحت تأثیر آب قرار نمی گیرند.

تَستَطیعُ الْحِرباءُ أَنْ تُدیرَ عَینَیها فی اتِّجاهاتٍ مُختَلِفَهٍ دونَ أَنْ تُحَرِّکَ رَأْسَها وَ هیَ تَستَطیعُ أَنْ تَرَی فِی اتِّجاهَینِ فی وَقتٍ واحِدٍ

آفتاب پرست می‌تواند بی آنکه سرش را تکان بدهد چشمانش را در جهت‌های مختلف بچرخاند و می‌تواند در یک لحظه در دو جهت ببیند.

لا تَتَحَرَّکُ عَینُ الْبومَهِ، فَإِنَّها ثابِتَهٌ، وَلٰکِنَّها تُعَوِّضُ هٰذَا النَّقصَ بِتَحریکِ رَأسِها فی کُلِّ جهه وَ تَستَطیعُ أَنْ تُدیرَ رَأسَها مئتین و سبعین درجه دونَ أَنْ تُحَرِّکَ جِسمَها

چشم جغد حرکت نمی کند، چشم‌ها ثابت اند، ولی این نقص را با حرکت دادن سرش در هر جهتی جبران می‌کند. و می‌تواند بی آنکه بدنش را حرکت دهد سرش را دویست و هفتاد درجه بچرخاند.

مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه انسانی

آزمون آنلاین تمامی دروس پایه انسانی
گام به گام تمامی دروس پایه انسانی
ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه انسانی
گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه انسانی
فلش کارت های آماده دروس پایه انسانی
گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه انسانی
آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه انسانی

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر

همین حالا نصب کن

الجُمْلَة الفعلية و الجُمْلَةُ الإِسْمية

به عبارتهای زیر توجه کنید

«رَجَعَ المُسافِرُونَ مِنَ السَّفَرِ.» مسافران از سفر برگشتند.

«يَغْفِرُ اللهُ الذُّنوب.» خداوند گناهان را می بخشد.

همان گونه ملاحظه نموده اید عبارت های مزبور با فعل شروع شده است.

در زبان عربی به جمله ای که با « فعل » شروع شده باشد « جمله فعلیه » می گویند. به عبارت دیگر هر جا فعل » هست از همانجا « جمله فعلیه » شروع می شود.

تعریف فعل:

فعل کلمه ای است که بر انجام کاری یا داشتن حالتی در گذشته حال یا آینده دلالت کند. هر جمله فعلیه ای به « فاعل » نیاز دارند.

فاعل:

اسمی است که در درون فعل یا بعد از فعل میآید و بر انجام کاری یا داشتن حالتی یا صفتی دلالت می کند.

برای تعیین » فاعل » می توانیم سؤال « چه کسی » و « چه چیزی » را در برابر « فعل » قرار دهیم و جوابی که بدست می آید معمولاً « فاعل » جمله است. جمله است.

در عبارت اول می پرسیم « چه کسانی برگشتند؟» و پاسخ داده میشود «مسافران» بنابر این کلمه « المسافِرونَ » ،فاعل » است.

و در عبارت دوم میپرسیم چه کسی می بخشد؟» و پاسخ داده میشود « خداوند بنابر این کلمه «الله»،« فاعل » است. برخی از افعال علاوه بر « فاعل » به «مفعول هم نیاز دارند که غالباً در جمله ذکر می شود.

مفعول :

اسمی است که در زبان عربی معمولاً پس از فاعل میآید و کار بر آن واقع می شود. برای تعیین «مفعول » می توانیم سؤال « چه کسی را » و « چه چیزی را را در برابر « فعل » قرار دهیم و جوابی که بدست می آید معمولاً « مفعول » جمله است.

در عبارت اوّل می پرسیم «چه کسی را برگشتند؟» ، «چه چیزی را برگشتند؟» و پاسخی داده نمی شود؛ لذا در این جمله به « مفعول » نیازی نیست.

و در عبارت دوم می پرسیم «چه کسی را می بخشد؟ » ، « چه چیزی را می بخشد؟ » و پاسخ داده می شود «گناهان را» لذا كلمه «گناهان» ، « مفعول » جمله است.

اگر به دنبال فعلی ضمیر متصل « ه ، هما ... » بیاید این ضمیر مفعول » آن فعل است که معمولاً قبل از فاعل می آید؛ مانند ضمیر کَ» در عبارت « شاهَدكَ الأستاذ في الملعب» (استاد تو را در ورزشگاه مشاهده کرد)

« خبر » مبتدأ می تواند یک جمله فعلیه باشد؛ مانند عبارتهای زیر:

یعنی عبارت « المُسافِرونَ رَجَعُوا مِنَ السِّفَرِ. » و عبارت « اللهُ يَغْفِرُ الذُّنوب. » که هر یک از جمله ها به تنهایی دو عبارت محسوب میشوند

۱ - جملة اسميه ( مبتدأ + خبر + ):

( المُسافِرونَ + رَجَعُوا + ... ) ، ( اللهُ - يَغْفِرُ + ...)

2- جملة فعليه ( فعل + ... ) :

( رَجَعُوا + ... ) ، ( يَغْفِرُ + ... )

اگر قبل از مبتدا و خبر و همچنین فاعل و مفعول اسم إشاره بيايد اسم اشاره در محل اعرابی آنها قرار خواهد گرفت

مثال

تحدثُ هذِهِ الظَّاهِرَةُ مَرَّتَينِ في السنة أحياناً. ( فاعل: هذه)

گاهی مبتدا و خبر و همچنین فاعل و مفعول صفت یا مضاف الیه میگیرند که به دنبال آنها می آید و خودشان موصوف و مضاف می شوند

مثال

1 صدور الأحرار القبور الأسرار:

صدور الأحرار : مبتدا

الأحرار : مضاف اليه

القبور الأسرار : خبر

الأسرار : مضاف إليه

2 يَزْرَعُ الفَلاحُ المُجِد أشجار التفاح

يَزْرَعُ : فعل

الفَلاحُ المُجِد: فاعل

المُجِد : صفت

أشجار التفاح : مفعول

التفاح : مضاف اليه

ميز العبارة التي جاءت فيها « الجملة الفعلية » أكثر:

أ وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللهِ جَمِيعاً وَ لا تَفرقوا

ب المرافق العامة هي الأماكن التي تمتلكها الدولة.

ج ذَهَبَتْ سُمَيَّةُ إلى مُديرَةِ المَدرِسَةِ، وَ أَخْبَرَتْها مَا شَاهَدَتْ

د يَحْدُث سنوياً « مَطَرُ السَّمَكِ » فِي جُمهورية الهندوراس في أمريكا الوسطى.

همانگونه بیان شد برای تعیین جمله فعلیه باید نسبت به فعل شناخت داشته باشیم و هر فعلی می تواند یک جمله فعلیه باشد در گزینه «أ» دو فعل وجود دارد اعتصموا و لا تفرقوا در گزینه «ب» یک فعل وجود دارد. تمتلک در گزینه « ج » سه فعل وجود دارد ذَهَبَتْ الخبَرَتْ و هاهَدَتْ در گزینه « د » یک فعل وجود دارد. يحدث، بنابر این گزینه صحیح گزینه « ج » است.

«ما هُوَ الفاعل في أخذتني القفلة؟»

أ الغفلة

ب ياء

ج ت

د هي المستتر

یکی از مواردی که مفعول میتواند بر فاعل مقدم شود این است که مفعول ضمیر باشد که در جمله فوق این اتفاق افتاده است و ضمیر « یاء » مفعول است و «ت» در «اخلت علامت تانیث و زمانی که فاعل اسم باشد ضمير مستتر (پنهان) جایگاهی ندارد لذا جواب سؤال گزینه أ است.

ميز ضمير « نا » مفعولاً:

الف تعلمنا أن النَميمَةٌ مَذمومَةٌ.

ب عَلِمْنَا أَنَّ النَّجاة في الصدق.

ج علمنا أن لا تتكلم بغير الحق.

د عَلَّمْنَا أَن لا تَظْلَمَ أَحَداً.

اگر به فعلهای گزینه های مزبور نگاه کنیم می بینیم که همه آنها فعل ماضی است یک قاعده ای در اتصال ضمیر «نا» به فعل ماضی هست و آن اینکه اگر قبل از ضمیر «نا» حرف ساکنی باشد آن ضمیر فاعل ، و چنانچه قبل از ضمیر «نا» حرف متحرک باشد آن ضمیر مفعول می باشد بنابر این ضمیر « نا » در گزینه دوم ( علمنا ) مفعول جمله است.

جزوات جامع پایه انسانی

جزوه جامع عربی دهم انسانی فصل 1 ذاكَ هوَ اللّٰهُ

جزوه جامع عربی دهم انسانی فصل 2 إنَّكُم مَسؤولونَ

جزوه جامع عربی دهم انسانی فصل 3 مطَرَُ السَّمَكِ

جزوه جامع عربی دهم انسانی فصل 4 اَلتَّعايُشُ السِّلْميُّ

جزوه جامع عربی دهم انسانی فصل 5 ﴿هذا خَلقُ اللّٰهِ﴾

جزوه جامع عربی دهم انسانی فصل 6 اَلْمَعالِمُ الْخَلّبَةُ

جزوه جامع عربی دهم انسانی فصل 7 صِناعَةُ النِّفطِ

جزوه جامع عربی دهم انسانی فصل 8 يا مَنْ فِي الْبِحارِ عَجائِبُهُ

لغات و معنی لغات

ابْتَعَدَ

دور شد

تَأَثَّرَ

تحت تاثیر قرار گرفت

ضَوْء

نور «جمع : أضواء»

إتَّجاه

جهت

أَدارَ

چرخاند ، اداره کرد

تَحْتَوِي

در بر دارد

تَحَرَّكَ

حرکت کرد

أَنْ تَرَى

که ببیند

إسْتَفادَ

بهره برد

إضافةً إلى

افزون بر

أعشاب طِبّیَّة

گیاهان دارویی « مفرد : عُشب طبي

أَفْرَزَ

ترشح کرد

إلْتَأَمَ

بهبود یافت

إلْتِقاط صُوَرٍ

عکس گرفتن

إنارَة

نورانی کردن

بَرِّي

خشکی ،زمینی

بَطّ ، بَطَّة

اردک

بَكتيريا

باکتری

بُوم ، بُومَة

جغد

سائِل

مایع

ظَلام

تاریکی

عَوَّضَ

جبران کرد

قِطّ

گربه

لَعِقَ

لیسید

مُضِيء

نورانی

مُطَهِّر

پاک کننده

وِقايَة

پیشگیری

مَلَكَ

مالک شد، فرمانروایی کرد

دَلَّ

راهنمایی کرد

دُونَ أَنْ

بی آنکه

يَسْتَطِيعُ

می تواند = يَقْدِرُ

يَسْتَعِينُ بـِ

از ... یاری میجوید

يَنْبَعِثُ

فرستاده می شود

ذَنَب

دم « جمع : أَذناب

زَيْت

روغن «جمع : زیوت

سارَ

حرکت کرد، به راه افتاد

تَنْشُرُ

پخش میکند

جُرْح

زخم

حَرَّکَ

حرکت داد

حَوَّلَ

تبدیل کرد

حِرْباء

آفتاب پرست

فن ترجمه

فعل مضارع همراه با حرف «أن» به صورت مضارع التزامی (ب + بن مضارع + شناسه) ترجمه می‌شود

مثال

أَ لَا تُحِبُّونَ أَن يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمُ

آیا دوست ندارید که خدا شما را بیامرزد؟

حرکت آخر مضارع إخباری معمولاً حرکت ضمه ( ُ ) است که با آمدن حرف «أن» بر سر آن به حرکت فتحه ( َ ) تبدیل می‌شود؛ مانند:

يَسْمَعُ (مضارع إخباری):می‌شنود

أنْ يَسْمَعَ (مضارع التزامی): که بشنود

همچنین می‌توان فعل مضارعی که با حرف «أن» می‌آید را به صورت مصدری ترجمه کرد

مثال

أُحِبُّ أَن أَتَعَلَّمَ اللُّغَةَ الْعَرَبِيَّةَ

دوست دارم که زبان عربی را بیاموزم= آموختن زبان عربی را دوست دارم.

ما هُوَ الخَبَرُ فِي العِبارَةِ التالية:

الأمهات المؤمناتُ يُعَلِّمْنَ أولادَهُنَّ حُبّ الشَّهَادَةِ في سَبِيلِ اللهِ»

أ المؤمنات

ب حُبِّ الشَّهَادَةِ

ج في سبيل الله

د يُعَلِّمْنَ

جمله مزبور با اسم شروع شده است بنابر این کلمه «الأمهات» مبتدأ است و كلمة «المؤمنات» ویژگی آن را بیان می کند که صفت برای کلمه « الأمهات » است و در ادامه جملة فعلية « يُعَلِّمْنَ » در باره آن خبر می دهد لذا جواب صحیح گزینه « د » است.

عين الجملة الاسمية:

أ اعطفي عَلَى الْمَرْضَى وَ أَنْتِ مُمَرْضَةٌ!

ب ارفع قيمتك بالتواضع للآخرين!

ج أكْمِلْ جُودَكَ بِبَدْلِ مَا عِندَكَ!

د أَفْضَلُ الفَضائلِ الَّتِي جَعَلَ اللهُ لك هُوَ الصَدق!

گزینه« أ » « اعطفي » ، در گزینه « ب » « ارفع » و در گزینه « ج » « أكمل » فعل أمرند بنابر این سه گزینه جملة فعليه مستند و در گزينه «د» «أفضَلَ» ، اسم است لذا جملة گزينة «د» الجملة الاسمية است. البته در سؤال کنکور این عبارات بدون حرکت گذاری آمده است و ما باید از ساختار عبارات به نوع کلمات پی ببریم.