نمونه سوالات تشریحی فصل 6 مطالعات اجتماعی پنجم همراه با جواب تشریحی

آب شیرین

رود ها

چاه - قنات

آب های زیرزمینی

قنات

اصفهان

فصلی و موقتی

قطره ای

توربین ها

جانوران آبزی – پرندگان مهاجر

حیات

جویبار: وقتی برف کوه ها آب می شود یا باران می بارد ، آب روی زمین جاری می شود و جویبار به وجود می آید.

رود: وقتی باران می بارد یا برف روی کوه ها آب می شود آب روی زمین جاری می شود و جویبارها به وجود می آیند. از به هم پیوستن جویبارها رود تشکیل می شود و این رود در مسیر خود به دریا می رسد و به آن جا می ریزد.

قنات: یک تونل زیر زمینی است که در آب در آن از مناطق پرآب به مناطق کم آب، جاری می شود.

چشمه: گاهی در بعضی از ناحیه ها ، آب های زیرزمینی خود به خود به سطح زمین راه پیدا می کنند و چشمه ها را به وجود می آورند.

زیرا شور هستند.

دو بخش:

رودها

آب های زیرزمینی

از رشته کوه های بلند البرز و زاگرس یا کوه های پراکنده ی داخلی

به دریای خزر ، خلیج فارس و دریای عمان یا دریاچه های داخلی مانند ارومیه دریاچه ی قم

تعداد رودهای پرآب و دایمی نیز در ایران کم است و بیشتر رودها فصلی و موقتی هستند، یعنی در هنگام تابستان و با شروع فصل گرما خشک می شوند. به علاوه، بعضی از رودها به دلیل عبور از نمکزارهای شورند و نمی توان از آنها استفاده کرد.

1.  
2.  مهم ترین منبع آب شیرین هستند.
3.  زیستگاه بسیاری از ماهی ها ، جانوران آبزی و پرندگان هستند.

به دلیل اینکه از نمکزار ها عبور می کنند.

1.  
2. ریختن سم و کودهای شیمیایی زمین های کشاورزی در آب
3. ورود فاضلاب خانه
4. به آب ریختن زباله در آب ریختن زباله های صنعتی و نفتی در آب

1.  
2. تلخه رود
3. سیمینه رود
4. زرینه رود

1.  
2. سفیدرود
3. رود چالوس
4. رود گرگان

آلوده کردن آب – مصرف نادرست آب

یکی از راههای ذخیره ی آب، ساختن سد روی رودهاست. از انرژی ذخیره شده ی آبی که در پشت سد جمع می شود، به کمک چرخهای آبیز (توربین) برق تولید می کنند.

رودهای فصلی: تعداد رودهای پرآب و دایمی نیز در ایران کم است و بیشتر رودها فصلی و موقتی هستند، یعنی در هنگام تابستان و با شروع فصل گرما خشک می شوند. به علاوه، بعضی از رودها به دلیل عبور از نمکزارهای شورند و نمی توان از آنها استفاده کرد

رودهای شور: بعضی از رودها به دلیل عبور از نمکزارهای شورند و نمی توان از آنها استفاده کرد

سد: یکی از راه های ذخیره ی آب ساختن سد است.

اروند رود

دریاچه بختگان

قنات

تبخیر

فصلی و موقت

شوره زار ها

برف و باران

بخشی از آب حاصل از برف و باران روی زمین جاری میشود و رودها را به وجود می آوردند.

بخشی دیگر از آب حاصل از برف و باران به داخل زمین فرومی رود و آبهای زیرزمینی را تشکیل می دهند.

چاه یا قنات حفر می کنند.

ایرانیان

قنات یک تونل زیرزمینی است که آب در آن خودبه خود از مناطق پر آب به نواحی کم آب جاری می شود.

زیرا آب قنات از زیر زمین عبور می کند و پس از عبور از سنگها تصفیه شده و آلودگی های آن گرفته می شود. همچنین به دلیل وجود آب در اعماق زمین امکان افتادن چیز آلوده در آن بسیار کم است.

گاهی بعضی از آبهای زیرزمینی خود به خود به سطح زمین راه پیدا میکنند که به آنها چشمه می گویند.

از به هم پیوستن باران و برف آب شده رودهای بسیار باریکی به وجود می آید که با آنها جویبار می گویند.

جاجرود - کرج

اترک - گرگان - چالوس – سفید رود - ارس

رود کارون از اهواز عبور می کند و رود زاینده رود از اصفهان عبور می کند.

شاهرود - قزل اوزن

کمتر از ۲۵۰ میلی متر

زیرا متوسط بارندگی سالانه در ایران کمتر از ۲۵۰ میلی متر است.

گرم و خشک

1.  
2. بیشتر رودهای ایران موقتی و فصلی هستند.
3. رودها به دلیل عبور از نمکزارها، شور میشوند و نمیتوان از آنها استفاده کرد.

یعنی در هنگام فصل تابستان و با شروع فصل گرما ، این رودها خشک می شوند.

رودها

شستن حیاط با فشار آب - بازگذاشتن شیر آب هنگام مسواک زدن یا وضو بازگذاشتن بی رویه آب در هنگام حمام کردن - شستشوی ماشین با آب آشامیدنی

ریختن زباله در نزدیکی رودها - ریختن فاضلاب کارخانجات به آبها ریختن فاضلاب خانه های مسکونی به آب ها - آلوده شدن آبهای زیرزمینی به کودهای شیمیایی

برف - باران

چاه - قنات

تبخیر - آلودگی

اروندرود

اترک - ارس

کم تر از ۲۵۰

فصلی - موقتی

ساختن سد

نمکزارها

خشک

پر آب و دائمی

زرینه رود - سیمینه رود - تلخه رود

دجله - فرات

چون بارش برف و باران در این نواحی زیاد است و آب زیادی از این نواحی برای ما فراهم می شود.

وقتی برف کوه ها آب می شود و یا باران میبارد از جاری شدن آب در روی زمین، جویبار به وجود می آید.

وقتی باران می بارد و یا برف روی کوهها آب میشود آب روی زمین جاری می شود و جویبار به وجود می آید. از به هم پیوستن این جویبارها، رود تشکیل می شود و این رود در مسیر خود به دریا می رسد و به آن جا می ریزد.

گاهی در بعضی نواحی آبهای زیرزمینی خود به خود به سطح زمین راه پیدا می کنند و چشمه ها را به وجود می آورند.

بخشی از آب حاصل از برف و باران به داخل زمین فرو می رود و آب های زیر زمینی را تشکیل می دهد.

به دلیل این که از نمکزارها عبور می کنند و شور هستند.

از انرژی ذخیره شده ی آبی که در پشت سر جمع میشود به کمک چرخهای آبی (توربین) برق تولید می شود.

به دریای خزر خلیج فارس و دریای عمان یا دریاچه های داخلی

تلخه رود - زرینه رود - سیمینه رود

سفیدرود - رود چالوس - رود گرگان

آبیاری زمین های کشاورزی - شست و شو – آشامیدن - پخت و پز و .......

در هنگام تابستان و با شروع فصل گرما خشک می شوند.

به دلیل این که از نمکزارها عبور می کنند.

1.  
2. مهم ترین منبع آب شیرین هستند.
3. زیستگاه بسیاری از ماهی ها و جانوران آبزی و پرندگان مهاجرند.

آلوده کردن آب - مصرف نادرست