نمونه سوالات تشریحی فصل 17 مطالعات اجتماعی نهم همراه با جواب تشریحی

شیوۀ زندگی

آموختنی

اجتماعی شدن

فرهنگ

سازگاری با آن

خارجی یا بیرونی

نمادها - روابط اجتماعی

هنجارها

ارزش ­ها

عقاید دینی

یعنی از طریق ژن به ارث نمی ­رسد بلکه از راه آموزش و تربیت از نسلی به نسل دیگر منتقل می­ شود.

اجتماعی شدن (جامعه پذیری) فرایندی طولانی مدت از تولد تا آخر عمر است که افراد از طریق آن، زندگی در جامعه را می ­آموزند و خود را با آن منطبق می ­کنند. اجتماعی شدن، فرایند مهمی است؛ زیرا بدون آن افراد نمی­ توانند به زندگی در جامعه ادامه دهند.

مهم ­ترین لایه­ های فرهنگ عبارتند از نمادها، هنجارها، ارزش­ ها و عقاید که در فرایند اجتماعی شدن آموخته می ­شوند و به افراد دیگر انتقال می ­یابند.

هنجارها، رفتارهای معینی هستند که در یک گروه یا جامعه پذیرفته شده و متداول­ اند. به عبارت دیگر، به قواعد و شیوه­ های مورد قبول یک جامعه برای انجام دادن کارهای مختلف، هنجار می ­گویند. مانند: آداب و رسوم اجتماعی (سلام کردن - تعارف کردن) یا قوانین و مقررات مربوط به ازدواج، خرید و فروش، عبور و مرور یا مناسک مذهبی و .... .

مهم­ ترین دلایل پیروی از هنجارها، اعتقاد به آن­ها، آبرو و احترام یا ترس از مجازات است. زیرا اگر افراد از هنجارها یا شیوه­ های مورد قبول گروه یا جامعه پیروی نکنند، مجازات می ­شوند.

ارزش ­های انسانی و اجتماعی، آن دسته از ارزش ­ها هستند که همۀ انسان­ ها یا اغلب افراد یک جامعه آن را خوب و مطلوب می ­دانند مانند: شجاعت، صداقت، کمک به دیگران، احترام به سالمندان.

پیشرفت ­های صنعتی و فناوری، رسانه ­های جمعی و نفوذ فرهنگی بیگانگان و کشورهای سلطه­ گر.

در چگونگی برقراری ارتباط با یکدیگر، آداب و رسوم و پوشاک و تغذیه، باورها و اعتقادات، قوانین و مقررات، نحوه استفاده از محیط طبیعی و…. اشتراکاتی با هم دارند.

جامعه بدون فرهنگ وجود ندارد و فرهنگ هم بدون جامعه به وجود نمی آید.

یعنی از طریق ژن به ارث نمی رسد بلکه از راه آموزش و تربیت از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود.

به همین دلیل، فرهنگ را آگاهی و اندیشه مشترک اعضای یک جامعه نیز می گویند.

چون فرهنگ در جریان (فرایند) اجتماعی شدن آموخته میشود.

اجتماعی شدن فرایندی طولانی مدت از تولد تا آخر عمر است که افراد از طریق آن، زندگی در جامعه را می آموزند و خود را با آن منطبق می کنند.

نمادها ، هنجارها، ارزش ها و عقاید

نماد، نشانه یا نماینده یک چیز دیگر است به طوری که با دیدن نماد، به یاد آن چیز می افتیم. برای مثال، علامت “؟” نماد پرسش و علامت “!” نماد تعجب است.

هر جامعه ای برای انتقال مقصود و معانی مورد نظر خود از انواع معینی از نمادها استفاده می کند.

رفتارهای معینی هستند که در یک گروه یا جامعه پذیرفته شده و متداول اند. به عبارت دیگر، به قواعد و شیوه های مورد قبول یک جامعه برای انجام دادن کارهای مختلف، هنجار می گویند.

مجازات می شوند، این مجازات ممکن است به صورت سرزنش خود یا دیگران، پوزخند، تمسخر، طرد کردن و محروم نمودن، یا مجازات های رسمی و قانونی باشد.

زندگی آن جامعه

آموختنی

آموزش و تربیت

خانواده

روابط اجتماعی