نمونه سوالات تشریحی فصل 22 مطالعات اجتماعی نهم همراه با جواب تشریحی

نهاد حکومت

عدالت قانونی

رفاه و تأمین اجتماعی

انتخاب کننده - انتخاب شونده

درآمد

حفظ آمادگی دفاعی - دفاع از کشور

امر به معروف و نهی از منکر

در واقع وظایف و تکالیف حکومت نسبت به مردم را بیان می­ کنیم.

واژه شهروندی به روابط متقابل مردم و حکومت اشاره دارد. شهروندی ارتباطی از که افراد را به یک حکومت مشخص پیوند می ­دهد و در نتیجه برای فرد و حکومت، حقوق و تکالیفی ایجاد می ­شود.

قوانین هر کشور به ویژه قانون اساسی آن، حقوق و تکالیف شهروندی را معین می ­کند. بنابراین حقوق و تکالیف شهروندی متناسب با قوانین از کشوری به کشور دیگر متفاوت است.

1. حق برخورداری از عدالت قانونی
2. حق برخورداری از عدالت قضایی
3. حق برخورداری از رفاه و تأمین اجتماعی
4. حق مشارکت سیاسی
5. حقوق فرهنگی
6. تجاوز نکردن به منافع عمومی و حقوق دیگران

عدالت قانونی یعنی این که حکومت در وضع قوانین، اجرای قوانین و نظارت بر اجرای قوانین بین شهروندان تبعیض قائل نشود.

یعنی شهروندان حق دادخواهی دارند و هر کس می ­تواند به این منظور به دادگاه­ های صالح مراجعه کند و در همه دادگاه ­ها برای خود وکیل مدافع انتخاب کند.

مشارکت سیاسی یعنی این که هر شهروند بتواند در امور سیاسی جامعه دخالت کند و در سرنوشت خود نقش داشته باشد. این مشارکت ممکن است به صورت شرکت در انتخابات، عضویت و همکاری در احزاب و انجمن­ های سیاسی یا شرکت در راهپیمایی­ ها و تظاهرات صورت بگیرد.

1. حمایت از تشکیل خانواده و پاسداری از روابط خانوادگی.
2. حمایت از تعلیم و تربیت.
3. شایسته آزاد بودن.
4. استفاده از زبان­ های قومی و محلی در مطبوعات و رسانه­ های گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس در کنار زبان فارسی.

تکالیف شهروندی یعنی تکالیف و تعهدات هر شهروند در قبال حکومت. برخی از مهم ­ترین این تکالیف عبارت است از:

1. رعایت قانون و مقررات
2. همکاری با دولت
3. پرداخت مالیات و عوارض
4. دفاع از کشور.

زمانی که همۀ افراد، اعم از کارگزاران و مسئولان و مردم آن را رعایت کنند و به آن پایبند باشند.

عوارض، مبلغی است که شهروندان در مقابل دریافت خدمتی از دستگاه ­های اداری و دولتی به آنها می­ پردازند؛ مانند پولی که بابت امتیاز شمارگر (کنتور) آب و برق، صدور گواهینامۀ رانندگی یا عبور از بزرگراه ها و..... پرداخت می ­شود.

تجاوز نکردن به منافع عمومی و حقوق دیگران

فرهنگ

واژه شهروندی به همین روابط متقابل مردم و حکومت اشاره دارد. شهروندی ارتباطی است که افراد را به یک حکومت مشخص پیوند می دهد و در نتیجه برای فرد و حکومت، حقوق و تکالیفی ایجاد می شود.

حقوق شهروندی در واقع وظایف و تکالیف حکومت را نسبت به مردم بیان می کند.

قوانین هر کشوربه خصوص قانون اساسی آن، حقوق و تکالیف شهروندی را معین می کند.

زیرا حقوق و تکالیف شهروندی متناسب با قوانین بوده و از کشوری به کشور دیگر فرق می کند. هر چند امروزه شباهت های زیادی نیز در حقوق و تکالیف شهروندی در جوامع مختلف مشاهده می شود.

از انواع حقوق سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و …

حق برخورداری از عدالت قانونی- حق برخورداری از عدالت قضایی – حق برخورداری از رفاه و تأمین اجتماعی -حق مشارکت سیاسی -حقوق فرهنگی

عدالت قانونی یعنی اینکه حکومت در وضع قوانین، اجرای قوانین و نظارت بر اجرای قوانین بین شهروندان تبعیض قائل نشود.

بیکاری، معلولیت، پیری، بازنشستگی، بی سرپرستی، از کار افتادگی و حوادث.

مشارکت سیاسی یعنی اینکه هر شهروند بتواند در امور سیاسی جامعه دخالت کند و در سرنوشت کشور خود نقش داشته باشد.

در انتخابات، مردم ممکن است انتخاب کننده باشند و به منظور انتخاب کارگزاران سیاسی در انتخابات شرکت کنند و یا خود داوطلب نمایندگی و به دست گرفتن امور حکومت باشند که در این حالت مردم باید به آنها رأی دهند.