گام به گام فعالیت صفحه 122 درس آریایی ها وتشکیل حکومت های قدرتمند درایران مطالعات اجتماعی هفتم

3. خواندن خط زمان :  بیشترین مدت زمان حکومت مربوط به کدام سلسله است؟ کدام سلسله ها به ترتیب در ایران حکومت کردند؟

٤. الف) هم اکنون در کدام سال میلادی به سر می برید؟

ب) از تأسیس حکومت اشکانی در 248  ق.م چند سال می گذرد؟

ج) شاپور ساسانی در 260  م. والرین امپراتور روم را شکست داد و به اسارت گرفت. محاسبه کنید

چند سال پیش، این رویداد به وقوع پیوسته است.

٥. چرا مردم ایران سلوکیان را نمی پذیرفتند و با آنها مخالفت میکردند؟

٦. کاربرگۀ شمارۀ (18) قهرمانان ایران باستان را در کلاس تکمیل کنید.

کاربرگۀ شمارۀ (18)

قهرمانان ایران باستان

متن ها را بخوانید و به پرسش ها پاسخ دهید.

١) با خواندن متن شماره (1) چه چیزی درباره قلمرو ایران در زمان کوروش و عقاید او استنباط می کنید؟

٢) با خواندن متن شماره (2) چه ویژگی های مشترکی بین سورنا و آریوبرزن می یابید؟ سه مورد بنویسید

٣) از نظر زمانی، کدام یک از این دو، قبل از دیگری می زیسته است

متن (1)

ترجمۀ بخشی از منشور کوروش

منم کوروش، شاه جهان، شاه بزرگ، شاه دادگر، شاه بابل، شاه سومر و اکد، شاه چهار گوشه جهان. ارتش بزرگ من به آرامی وارد بابل شد. نگذاشتم رنج و آزاری به مردم این شهر و این سرزمین وارد آید … من برده داری را برانداختم، به بدبختی های آنان پایان بخشیدم .....

متن (2)

سورِنا

سردار بزرگ پارتی از خاندان سورِن بود. سورِن به زبان پارسی پهلوی یعنی نیرومند. سورنا در زمان اُرُد اشک سیزدهم می زیست. وقتی کِراسوس سردار رومی با سپاهی مرکب از ٤٢ هزار نفر رومی به ایران حمله کرد، سورنای جوان به مقابله او شتافت. جنگ سختی در منطقه حرّان درگرفت. سورنا در جنگ دلاوری های زیادی از خود نشان داد و او با یک نقشه ماهرانه نظامی و با همراهی تیراندازان چیره دست پارتی موفق شد سپاه روم را شکست بدهد. کِراسوس کشته شد و دست دشمن از کشور ایران کوتاه گردید.

آریوبرزن

یکی از سرداران بزرگ ایرانی بود. آریوبرزن یا برزین به معنای آریایی با شکوه است. وقتی در زمان داریوش سوم، اسکندر مقدونی به ایران حمله کرد، او در ناحیه پارس با چهارصد سوار و پنج هزار پیاده خود را به سپاه مقدونی رساند و برای دفاع از کشور با آنها جنگید و تلفات سختی به دشمن وارد کرد. سپس وقتی فهمید لشکریان اسکندر به سوی پایتخت رفته اند برای مقابله به آنجا شتافت و با آنکه داریوش سوم فرار کرده بود، چند روز دلاورانه در مقابل سپاه دشمن مقاومت کرد تا مانع پیشروی آنان شود. البته سرانجام پایتخت به دست اسکندر افتاد و آریوبرزن در راه دفاع از کشور جان باخت.

3. سلسله اشکانیان به مدت 471 سال - ترتیب حکومت ها در ایران: ایلامیان، مادها، آریاییها، هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان، ساسانیان، گاوباریان، باوندیان، طاهریان، صفاریان، علویان طبرستان، سامانیان، زیاریان، بوییان، غزنویان، سلجوقیان، خوارزمشاهیان، ایلخانیان، جلایریان، مظفریان (آل مظفر)، کیاییان، تیموریان، قراقویونلو، آق قویونلو، صفویان، افشاریان، زندیان، قاجار، پهلوی

4. الف) سال 2015                   ب) 2263 سال                        ج) 1755 سال پیش

5. چون سلوکیان یونانی بودند و ایرانی ها از حکومت غیر ایرانی بر خود ناراضی بودند. همچنین این حکومت میان ایرانیان و یونانیان تبعیض قرار می دادند. همچنین دلیل شورش‌های گاه‌وبیگاه ایرانیان در سپاه سلوکی عبارت بود از کینه از اشغالگران، کمبود جیره و تبعیض میان ایرانیان و یونانیان، تحریکات بزرگان ایرانی برای گرفتن امتیازهای بیشتر از سلوکیان بود. همچنین این شورش‌ها بازتابی از نفرت ایرانیان به سلوکی‌ها نیز دانسته می‌شود. مشیرالدوله پیرنیا می‌گوید: رفتار سلوکی‌ها با ایرانیان مانند رفتار آقایان با اتباعشان بود. یا مثل رفتار مردمان غاصب به مردمان مغلوب.

کاربرگۀ شمارۀ (18)

1. این متن وسعت ایران باستان را نشان می دهد همچنین کوروش را شخصی دادگر و عدالت طلب و میهن پرست معرفی می کند

2. الف) میهن پرست         ب) شجاع             ج) باهوش و خبره جنگ

3. آریو برزن