به افعال بالا که هیچ تغییری درآخرشان ایجاد نشده ( مضارع معمولی)می گوییم. این افعال به صورت ( مضارع اخباری ) ترجمه می شوند.
حال توجّه کنیم که هرگاه حروفی مانند :
قبل از افعال مضارع قرار گیرند، تغییراتی را در آخر فعل ایجاد میکنندکه این تغییرات عبارت اند از :
1) صیغه هایی که به حرکت ( ــُـ ضمّه )ختم میشوند، حرکت (ــَـ فتحه )می پذیرند. صیغه های (1و4و7و11و14) ؛ أنْ یُـعَـلّمَ ـ لِکَی نَکتُبَ
2) در بقیّه صیغه ها که آخرشان به حرف « ن » ختم میشوند، حرف ن از آخرشان حذف می شود. به جز دو صیغه جمع مؤنّث 6 و12
مثال
أنْ یُعَلِّموا ـ لِکَی تَکتُبی ـ لَن تَسمَحا و... / أنْ یُعَلِّمنَ ـ لکَی تُعَلِّمنَ
نحوه ترجمه افعال مضارع با حروف بیان شده ( حروف ناصبه) :
1ـ حروف (أنْ ـ کَی ـ لِکَی ـ لِـ ـ حتّی ) معنای فعل را به مضارع التزامی تبدیل میکند.
مثال
ـ أنْ یُعَلِّموا : اینکه تعلیم دهند ـ رَجعتُ أن أجلِسَ : برگشتم که بِنشینم. ـ ندرُسُ لِـنَنجحَ : درس میخوانیم برای اینکه موفّق شویم.
2- حرف ( لَنْ ) معنای فعل را به ( مستقبل منفی ) تبدیل میکند. آوردن کلمه ی هرگز در ترجمه الزامی نیست
مثال :
ـ لَن نَکتُبَ : هرگز نخواهیم نوشت. ـ أنتَ لَن تَنسَی : (هرگز ) تو فراموش نخواهی کرد. ـ لَن تَجلِسوا هنا : (هرگز ) اینجا نخواهید نشست.
مثال
1 یُحاولونَ ( تلاش میکنند ) * أن یُحاولُوا (که تلاش کنند )
2 تَفرَحونَ (شاد میشوید) * لِکَی تَفرَحوُا (تا اینکه شاد شوید)
3 تَجعَلینَ (قرار میدهی ) * حتّی تَجعَلی( تا اینکه قرار دهی )
4 تَحکمونَ ( داوری میکنید) * لِـتَحکُموا (تا داوری کنید )
ترکیب ؛ أنْ + ال ( نفی + فعل مضارع مرفوع [ ألّا + فعل مضارع ] منصوب
مثال
أنْ + ال ( نفی + یرجِعونَ )= أنْ ال یَرجِعُوا / ألّا یَرجِعُوا اینکه باز نگردند
فعلی که حرف ( لِـ ) ناصبه بر سر آن آمده است در جمله غالباً علّت وقوع فعل قبل از خود میباشد، به همین دلیل به آن( لام تعلیل )گفته میشود.
مثال
1 اِصبِروا لِـیَحکُمَ الله بینَنا : صبرکنید تا خداوند میان ما داوری کند. (داوری کند ) علّت فعل (صبرکنید می باشد )
2 نحنُ نُحاوِلُ فی أداء واجباتنا لِـنَنجَحَ : ما در انجام تکالیفمان تلاش میکنیم تا موفّق شویم. (موفّق شویم ) علّت فعل (تلاش میکنیم) میباشد