مکان مناسب برای ساخت سد

سد، سازه‌ای است که با اهداف زیر احداث می‌شود:

۱- ذخیره آب

۲- مهار سیلاب

۳- تأمین آب شرب و کشاورزی

۴- تولید نیروی الکتریسیته

انواع سدها از نظر نوع مصالح ساختمانی:

۱- خاکی ۲- بتنی

مهمترین عامل در تعیین نوع سد و محل احداث آن:

۱- شرایط زمین‌شناسی منطقه

۲- مصالح مورد نیاز

۱) مخزن سد

۲) تکیه گاههای سند (چپ و راست)

۳) بدنه سد

۴) پی سد

بررسی وضعیت مخزن، تکیه‌گاه و پی سد به دو منظور:

۱- پایداری سد

۲- جلوگیری از فرار آب

عوامل مورد بررسی به منظور آگاهی از پایداری بدنه سد و جلوگیری از فرار آب:

۱) جنس خاک و سنگ‌های پی سد (دیواره‌ها و کف مخزن سد، نفوذناپذیر باشند و یا نفوذپذیری بسیار اندکی داشته باشند.)

۲) وضعیت شیب و امتداد لایه‌های تشکیل دهنده سد

این بررسی با هدف تعیین حالت مطلوب یا نامطلوب بودن احداث یک سد، انجام می‌شود.

الف) مطلوب ترین

۱) امتداد لایه‌ها به موازات محور سد —> یکسان بودن جنس تکیه گاه سمت راست و چپ سد —> استحکام بیشتر سد

۲) شیب لایه‌ها سمت داخل مخزن سد —> هدایت آب به داخل مخزن سد و کاهش فرار آب

ب) نامطلوب

۱) امتداد لایه ها عمود بر محور سد —> تنوع بسیاری زیاد لایه‌ها در تکیه‌گاه‌های‌ سد —> کاهش استحکام تکیه‌گاه‌های سد

۲) شیب لایه‌ها قائم و به سمت پایین —> افزایش احتمال فرار آب

پ) مطلوب

شکل ناودیسی سد —> امتداد لایه‌ها عمود بر محور سد و شیب لایه‌ها به سمت مخزن سد —> کاهش احتمال فرار آب

ت) نامطلوب ترین

شکل تاقدیسی سد —> امتداد لایه‌ها عمود بر محور سد و شیب لایه‌ها به سمت بیرون مخزن سد —> افزایش احتمال فرار آب

نقش رسوبات حمل شده از طریق رودها به مخزن سد:

کاهش تدریجی ظرفیت مخزن سد، ز بین رفتن بخش قابل توجهی از کارایی سد به علت انباشته شدن رسوبات، کاهش عمر مفید سد نیاز به لایروبی دارد.

علت فرار آب از مخزن سد لار:

وجود سنگ‌های تشکیل دهنده آهکی مخزن سد و قابلیت کارستی شدن آن‌ها