شاه کلید نکات
شاه کلید سوال
![[شاه کلید مای درس] | اختیارات زبانی](https://dl.my-dars.com/upload/image/-2147483648_-2107101724361691.jpg)
اختیار زبانی قابلیت ها و تسهیلاتی در تلفظ برای شاعر فراهم می سازد تا به ضرورت وزن از آن استفاده کند؛ بی آنکه موجب تغییر در وزن شود اما اختیار وزنی امکان تغییراتی کوچک در وزن است تغییراتی که گوش فارسی زبانان آنها را عیب نمی شمارد این اختیار را که به وزن و آهنگ شعر مربوط می شود. «اختیار وزنی» می نامند.
اختیارات وزنی:
بلند بودن هجای پایان مصراع
آوردن فاعلاتن به جای فعلاتن
ابدال
قلب
1_بلند بودن هجای پایان مصراع:
هجای پایانی مصراع ها چه کوتاه باشد چه کشیده همواره بلند به حساب میآید و با علامت (-) نشان داده میشود.
مثال
سرو را مانی ولیکن سرو را رفتار نه ماده را مانی ولیکن ماه را گفتار نیست
این قاعده در هجای پایانی نیم مصراع اوزان همسان دولختی نیز اعمال میشود.
2- آوردن فاعلاتن به جای فعلاتن
شاعر میتواند فقط در رکن اول به جای فعلاتن، فاعلاتن بیاورد.
البته عکس این کار درست نیست؛ یعنی نمیتوان به جای فاعلاتن از فعلاتن استفاده کرد.
مثال
یاد باد آن که ز ما وقت سفر یاد نکرد به وداعی دل غم دیده ما شاد نکرد
