درون مایه های شعر عصر بیداری

۱ - آزادی:

مترادف با مفهوم دموکراسی در غرب

2 وطن:

سرزمینی که مردمی با مشترکات ،قومی فرهنگی و زبانی در آن زندگی میکنند.

3 قانون:

بنیادی ترین تفکر و خواست مشروطه خواهان

4 تعلیم و تربیت جدید

۵- توجه به مردم:

از بارزترین ویژگی های ادبیات دوره بیداری - ابوالقاسم لاهوتی و فرخی یزدی از شاخص ترین شاعران این حوزه

6- دانشها و فنون نوین

 درون مایه نثر نیز که در سال های نزدیک به انقلاب مشروطه آزادی و آزادی خواهی سنت شکنی و تجدد خواهی بود. در این دوره با لحنی سطح زبانیآرام تر ادامه یافت.

در نثر این دوره واژه ها و ترکیب های عربی نا آشنا کمتر میشود و به دلایل گوناگون بسیاری از لغات انگلیسی، ترکی، فرانسوی و ... به نشر فارسی وارد می شود.

نثر این دوره ساده و قابل فهم است در ساختار و ترکیب دستوری کلام نیز جمله ها درست تر و با طبیعت زبان هم آهنگ تر میشود.

نثر فارسی در دوره ،بیداری قید و بندهای نثر مصنوع و فنی را کنار میگذارد و گزارشی و ساده میشود.

صنایع ادبی از نثر جدا میشود و نثر در خدمت بیان خواست و آمال مردم ظاهر میگردد.

یکی از ضعف های تکنیکی در اغلب داستانهای دوران مشروطه حضور راوی سوم شخص در بعضی صحنه های داستان و سخن گفتن او با خواننده است که امروزه کاربرد چندانی ندارد.

نویسندگان این دورد داستان را مطابق ذوق عامه مردم مینوشتند و سبک نویسندگی آنان مطابقت کاملی با ادبیات داستانی جدید نداشت.

از شاخه های ارزنده نشر عصر ،بیداری طنز سیاسی - اجتماعی است.

دشمنی با استعمار و استبداد در نشر روزنامه ای مورد توجه قرار گرفت.

بسیاری از نثر های دوره بیداری به ویژه نثر داستانی به موضوع تنفر از خرافات می پردازد.

حقوق مدنی زنان و تعلیم و تربیت نوین و همگانی نیز مورد توجه نویسندگان بوده است.