صفحه رسمی مای درس

اطلاع از آخرین تغییرات، جوایز و مسابقات مای درس
دنبال کردن

امواج مکانیکی

پاسخ تایید شده
7 روز قبل
0
[شاه کلید مای درس] | امواج مکانیکی
bookmark_border دوازدهم ریاضی
book فیزیک (3) رشته ریاضی
bookmarks فصل 4 : برهم کنش های موج
7 روز قبل
0

امواج مکانیکی

بازتاب امواج مكانيكی در دو بعد

امواج تختی كه بر سطح آب تشكيل می شود پس از برخورد با مانع تخت بازتاب می شوند كه اين امواج بازتابيده مانند تصاوير زير نيز تخت هستند. با استفاده از جبهه های موج می توانيم به طور تجربی به رفتار موج در برخورد با يک مانع پی ببريم:

در تصوير فوق موج جبهه های موج تابيده با خطوط توپر و خطوط خط چين جبهه های موج بازتابيده را نشان می دهند.

 

نمودار پرتويی برای نمايش بازتاب امواج مكانيكی در دو بعد

در اين نمودار يک پرتو، پيكان مستقيمی عمود بر جبهه های موج است كه جهت انتشار موج را نشان می دهد. در اين نمودار به موارد زير توجه كنيد:

1) زاويه ی تابش (\({\theta _i}\))

زاويه يی بين خط عمود بر سطح مانع و پرتوی تابيده (فرودی) زاويه ی تابش ناميده می شود.

2) زاویه بازتابش (\({\theta _r}\))

زاويه ی بين خط عمود بر سطح مانع و پرتوی بازتابيده زاويه ی تابش ناميده می شود.

3) برای امواج دايره ای و كروی همواره زاويه ی تابش و بازتابش برابر است. ( يعنی \({\theta _i} - {\theta _r}\)  است كه به آن، قانون بازتاب عمومی گفته می شود(

بازتاب امواج مكانيكی در سه بعد

بازتاب امواج صوتی نمونه ای از بازتاب امواج در سه بعد است. صوت می تواند از يک مانع سخت مانند ديوار بازتاب می شود. بازتاب صوت نيز از قانون بازتاب عمومی پيروی می كند.

 

كاربرد بازتاب امواج صوتی در پارک های تفريحی

دو سطح كاو مانند شكل زير را در نظر بگيريد كه وقتی شخصی در كانون يكی از اين سطوح صحبت می كند، شخص ديگری در كانون سطح كاو ديگر آن را می شنود.

در ساخت ميكروفون سهموی كه برای ثبت صداهای ضعيف استفاده می شود و دستگاه ليتوتريپسی كه از آن برای شكستن سنگ های كليه استفاده می شود از باز تابنده های بيضوی استفاده می شود.

پژواک

اگر صوت پس از بازتاب، با يک تأخير زمانی به گوش شنونده ای برسد كه صوت اوليه را مستقيماً می شنود به چنين بازتابی پژواک می گويند. (اگر تأخير زمانی بين دو صوت كم تر از \(0/1\)  ثانيه باشد گوش انسان نمی تواند پژواک صوت را از صوت اصلی تشخيص دهد)

 

مكان يابی پژواكی

روشی است كه بر اساس امواج بازتابيده از يک جسم، مكان آن جسم را تعيين می كند.

1 برخی جانواران نظير خفاش و دلفين از مكان يابی پژواكی استفاده می كنند.

2 در فناوری هايی نظير اندازه گيری تندی شارش خون در رگ ها، دستگاه سونار كه در كشتی ها برای مكان يابی اجسام زير آب و در سونوگرافی از مكان يابی پژواكی استفاده می شود.

3 از مكان يابی پژواكی به همراه اثر دوپلر در تعيين مكان و تعيين تندی اجسام متحرک به كار می رود.


سایر مباحث این فصل