عوامل مؤثر بر سلامت

عوامل مختلفی بر سلامت افراد در طول زندگی شان تأثیر دارند که این عوامل ممکن است سلامت را تقویت کنند یا آن را تهدید کنند .
چهار عامل کلی مؤثر بر سلامت عبارت اند از :
1 – سبک زندگی
2 – عوامل ژنتیکی و فردی
3 – عوامل محیطی
4 – دسترسی به خدمات بهداشتی

سبک زندگي به معناي شيوه زندگي خاص يک فرد ، گروه ، يا جامعه است . اين اصطلاح نخستين بار توسط آلفرد آدلر روانشناس اتريشي استفاده شد . سبک زندگي شامل ؛ معيشت ، تحرك ، تفريح و شيوه هاي گذراندن اوقات فراغت ، الگوي خريد و مصرف ، استفاده از محصولات تکنولوژيک و ...ميباشد .
به عنوان مثال کسي که در زندگي روزانه خود ورزش را مورد توجه قرار ميدهد ، اين امر موجب تقويت سلامت او مي شود و برعکس فردي که دخانيات مصرف ميکند با اين کار سلامت خود را مورد تهديد قرار ميدهد .

ژنتیک خوب و قوی میتواند باعث به وجود آمدن بدنی مقاوم ، خوش فرم و ... و مقاومت بدن فرد در برابر میکروب باکتر ی ، ویروس و... باشد و برعکس آن نیز صادق است .
ژنتیک روی قد ، وزن ، رنگ پوست و ... اثرگذار است . سابقه فامیلی ابتلا به بیماریها هم میتواند بیماری را در ژنتیک فرد به ودیعه قرارداده باشد . مثلاً فردی که به طور ارثی از دندانهای سالم و محکم برخوردار است ، عامل ژنتیک تقویت کننده سلامت دهان و دندان اوست ؛ برعکس ، فردی که در خانوادهای با سابقه ژنتیکی بیماری قلبی-عروقی متولد می شود احتمال ابتلای او به این بیماری بیشتراست. عوامل فردی همچون سن ، جنس ، شغل ، طبقه اجتماعی و... نیز بر سلامت فرد مؤثر است .

عوامل محیطی از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر روی سلامتی هستند . نقش عوامل محیطی در سلامتی انسان و بروز بیماری های مختلف ، غیر قابل اجتناب است و این عوامل باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرند . محیط از یک طرف به عنوان عاملی جداگانه بر سلامتی اثر میگذارد و از طرف دیگر بر روی خصوصیات فردی نظیر شیوه های زندگی ، وضعیت ایمنی و همچنین خصوصیات رفتار ی تاثیر دارد .
از جمله عوامل تشکیل دهنده محیط زندگی عبارتند از : آب ، خاك ، هوا ، عوامل اقتصادی اجتماعی ، شرایط زندگی ، امکانات ، تسهیلات آموزشی ، نحوه ارتباطات ، آگاهیها ، وضعیت اشتغال ، درآمد، امنیت و ...

در یک جامعه هر چه خدمات بهداشتی – درمانی ارائه شده به مردم بیشتر و بهتر و کم هزینه تر(رایگان ) باشد آن جامعه از سلامت بالاتر ی برخوردار است .
اقدامات پیشگیری از طریق انجام واکسیناسیون ، تأمین آب سالم آشامیدنی ، مراقبت از گروههای آسیب پذیر مانند مادران و کودکان و نیز توزیع عادلانه خدمات سلامت و ... نقش مهمی در سلامت افراد دارد .
مثلاً ؛ در مقایسه با کشورهایی که دارای امکانات بیشتر ی هستند ، کسانی که در کشورهای محروم و فقیر زندگی میکنند به دلیل عدم دسترسی به امکانات بهداشتی و درمانی کافی ، بیشتر در معرض عوامل تهدید کننده سلامت قرار دارند .