همرفت

همرفت:

در انتقال گرما به روش همرفت قسمتی از ماده که گرم شده است به طرف بالا حرکت می کند و قسمت های اطراف آن که هنوز گرم نشده اند جای آن را می گیرند. به این ترتیب انرژی گرمایی از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل شده و به تدریج تمام ماده گرم می شود.

شرایط لازم برای ایجاد جریان همرفتی:

1) ماده، مایع یا گاز باشد.

2) در محیط اختلاف دما وجود داشته باشد. (یعنی قسمتی از آن گرم تر و قسمتی سردتر باشد)

3) قسمت گرم پایین تر از قسمت سرد باشد.

در جامدات گرما به روش همرفت منتقل نمی شود؛ زیرا در جامدات فاصله ی بین ذرات بسیار کم است و ذرات نمی توانند جابجا شوند.

علت به وجود آمدن جریان های همرفتی:

وقتی ماده ای گرم می شود منبسط می شود یعنی فاصله ی مولکول های آن از هم بیشتر می گردد. در نتیجه چگالی آن کاهش می یابد و در واقع سبکتر می گردد. به همین دلیل آن قسمت به طرف بالا حرکت می کند. در این هنگام مایعات اطراف که چگالی بیشتری دارند و سنگین تر هستند، جای آن را پر می کند. این روال ادامه می یابد و به تدریج تمام مایع گرم می شود.

جریان های همرفتی باعث ایجاد نسیم در مناطق ساحلی می شوند؛ در روز ساحل گرم تر از دریاست و هوای گرم از سطح ساحل بالا رفته و از طرف دریا هوای سرد به سمت ساحل حرکت می کند. به همین دلیل نسیم به سمت ساحل یا خلاف جهت دریا می وزد. در شب چون دریا گرم تر از ساحل است، هوای گرم از دریا بالا می رود و هوای سردتر از سمت ساحل به سوی دریا می وزد، به همین دلیل نسیم به طرف دریاست.
                                                     

بخاری نفتی و گازی نیز به روش همرفتی باعث گرم شدن اتاق می شود؛ زیرا بخاری نفتی و گازی معمولا یک جریان همرفتی در اتاق ایجاد می کند که سبب می شود اتاق گرم شود؛ بدین ترتیب که هوای سرد اطراف بدنه ی بخاری گرم شده و به روش همرفت به طرف بالا حرکت می کند و هوای سرد اطراف جای آن را می گیرد و گرم می شود و بالا می رود. این عمل ادامه پیدا می کند تا همه ی هوای اتاق گرم شود.