انقلاب مشروطه و زمینه های سیاسی-اقتصادی و فرهنگی آن

انقلاب مشروطیت جنبشی سیاسی-اجتماعی بود که در دوره ی حکومت مظفرالدین شاه در ایران رخ داد و به دنبال آن، نظام پادشاهی مشروطه جایگزین نظام پادشاهی استبدادی شد.

نظام پادشاهی استبدادی حکومتی است که در آن پادشاه از قدرت و اختیارات فراوانی برخوردار است و براساس میل و اراده ی خود حکومت می کند.

نظام پادشاهی مشروطه نوعی از حکومت است که در آن قدرت و اختیارات پادشاه بر اساس قانون شود محدود می شود و اداره کشور در اختیار نهادهایی مانند مجلس و هیئت وزیران قرار میگیرد.

انقلاب مشروطه

زمینه های سیاسی و اقتصادی:

• جدا شدن سرزمین های پهناوری از ایران
• تسلط بیگانگان بر منابع ثروت اقتصادی کشور
• وادر آمدن ضربات شدید به صنعت، کشاورزی و بازرگانی
• گسترش بیکاری در سراسر کشور
• ضعف و بی کفایتی حکومت قاجار
• سخت گیری و بی رحمی مأموران مالیاتی

زمینه های فکری و فرهنگی:

• زمینه های داخلی:

1. آموزه های دین اسلام و مذهب شیعه، مردم را به مبارزه با ظلم فرا می خواند.
2. درس گرفتن از قیام امام حسین(ع) و واقعه کربلا در برابر ظلم و بی عدالتی

• زمینه های خارجی:

1. آشنایی با افکار و دستاوردهای تمدن جدید اروپا
2. انقلاب فرانسه اندیشه آزادی خواهی و حکومت مشروطه را در اروپا گسترش داد.

نقش روشنفکران در انقلاب مشروطه:

آنها اغلب تحصیل کردگان اروپا و مدرسه ی دارالفنون بودند و مردم را با محاسن حکومت قانون (حکومت مشروطه) و معایب استبداد آشنا کردند.

همچنین موفقیت نهضت تنباکو و قتل ناصرالدین شاه به دست میرزا رضا کرمانی، انگیزه و اراده ی مردم را برای مبارزه با استبداد و سلطه ی خارجی دو چندان کرد.