یکی از نتایج آشنایی ایرانیان با تمدن اروپایی در دوره قاجار، ایجاد مدرسه های جدید بود.
تا اواخر حکومت ناصرالدین شاه سواد آموزی و آموزش ابتدایی در مکتب خانه ها انجام می گرفت.
افرادی پیشگام تأسیس مدرسه هایی به سبک اروپایی در ایران شدند. از جمله میرزا حسن رشدیه که در بیروت و استانبول با این نوع آموزشگاه ها و شیوه ی فعالیت آنها آشنا شده بود.
میرزا حسن رشدیه در زادگاهش تبریز و شهرهای مشهد، تهران و قم چندین مدرسه ی جدید تأسیس کرد.
کشورهای روسیه و انگلستان برای توسعه نفوذ اقتصادی خود در کشور ما به رقابت پرداختند. اوج این رقابت ها در دوره ناصرالدین شاه بود و در نتیجه آن، روسیه و انگلستان امتیازهای اقتصادی مهمی در ایران دست یافتند.
صنعت و بازرگانی کشور ما با واگذاری این امتیاز ها آسیب فراوانی دید.
در دوره ناصرالدین شاه شرکت های بازرگانی خارجی در بیشتر شهرهای ایران به خرید و فروش مشغول شدند و این شرکت ها معمولا کالاهای اروپایی را بدون پرداخت حقوق گمرکی یا با حقوق گمرکی بسیار ناچیز وارد کشور می کردند. به همین دلیل تولیدات داخلی قادر به رقابت با آنها نبودند.