نمونه سوالات تشریحی فصل 8 مطالعات اجتماعی نهم همراه با جواب تشریحی

اقتصادی

هدف - وسیله ­ای

بالا

اقتصادی - بهداشتی

تولید ناخالص داخلی - درآمد سرانه

نابرابری جهانی یا بین­ المللی

توسعه صنایع - صدور کالا به سایر نواحی

6/45-5/83

خارجی - داخلی

نابرابری جهانی یا بین المللی یعنی این که از نظر ثروت و درآمد، کیفیت زندگی مردم، دسترسی به مسکن مناسب، آموزش، بهداشت، اشتغال، گذراندن اوقات فراغت و نظایر آن تفاوت­های زیادی بین کشورها دیده می­ شود.

1. اندازه گیری بسیاری از این نوع عوامل به صورت کمّی (عددی) دشوار یا ناممکن است.
2. هر کشوری متناسب با فرهنگ خود این عوامل را می­ شناسد و تفسیر می ­کند و برداشت یکسانی دربارۀ آنها وجود ندارد.

شاخص توسعۀ انسانی از حدود ۲۰ سال پیش برای پی بردن به وضعیت و کیفیت زندگی در کشورها و مقایسۀ آنها با یکدیگر با توجه به سه عامل اقتصادی، بهداشتی و فرهنگی تعریف شد.

یعنی این که اعضای یک جامعه به چه میزان از درآمد کافی و شغل مناسب و قدرت خرید برخوردارند و به کالاها و خدمات مورد نیاز چون مسکن، پوشاک، غذا، آموزش و تفریح و فراغت و وسایل زندگی مناسب دسترسی دارند.

چهار دسته (توسعه انسانی خیلی بالا، بالا، متوسط و پایین). کشور ما در گروه کشورهای با توسعۀ انسانی بالا قرار می­ گیرد.

امید به زندگی یا متوسط طول عمر در یک کشور یعنی تعداد سال ­هایی که انتظار می ­رود کودکی که در آن کشور به دنیا آمده است، عمر کند و زنده بماند. امید به زندگی نشان دهندۀ وضعیت سلامت و بهداشت در آن جامعه است.

میزان باسوادی بزرگسالان میانگین سال ­های تحصیل در یک کشور و تعداد معلم به ازای هر دانش ­آموز.

خیر. در نیمۀ دوم قرن بیستم کشورهای ژاپن، چین، سنگاپور، هنگ کنگ، کرۀ جنوبی و مالزی رشد اقتصادی سریعی داشته ­اند. آنها توانسته ­اند با توسعه صنایع و صدور کالا به سایر نواحی جهان جایگاه مهمی در اقتصاد جهانی به دست آورند. اما برخی دیگر از کشورها مانند سوریه و عراق به دلیل بحران های سیاسی و جنگ نه تنها رشد اقتصادی مطلوبی نداشته اند بلکه تولید و درآمد در آنها حتی کاهش نیز یافته است.

کشورهای قدرتمند و سلطه گر از طریق استعمار و به اشکال مختلف از منابع سایر کشورها به سود خود استفاده کرده و مانع پیشرفت آنها شده ­اند مستعمره کردن کشورها در گذشته، اشغال نظامی کشورها یا دخالت و نفوذ در امور داخلی آنها به شیوه­ های مختلف و جلوگیری از استقلال سیاسی و اقتصادی آن­ها از جمله علل خارجی نابرابری است.

1. وجود حکومت ­های ستمگر و وابسته که ثروت کشور را در اختیار بیگانگان قرار می دهند.
2. جنگ ­ها و کشمکش­ های داخلی، فرهنگ و باورهای غلط، بی سوادی و ناآگاهی مردم.
3. غفلت از استعدادها و فرهنگ خود.
4. نداشتن ایمان و پشتکار و اراده و نبودن وحدت و مشارکت بین مردم.

یعنی از نظر ثروت و درآمد کیفیت زندگی مردم و دسترسی به مسکن مناسب آموزش بهداشت اشتغال گذران اوقات فراغت و نظایر آن تفاوت های زیادی بین کشورها دیده می‌شود.

عامل اقتصادی و عناصری چون میزان تولد درآمد اشتغال و مانند آن هاست.

عامل اقتصادی است.

عواملی مانند هویت عزت امنیت آزادی احساس شادی و رضایت از زندگی.

با توجه به تعامل اقتصادی بهداشتی و فرهنگی تعریف می شود.

درآمد و رفاه

امید به زندگی یا متوسط طول عمر

سواد و آموزش

در سال ۲۰۱۴ میلادی میزان شاخص توسعه انسانی در ایران ۷۴۹ هزارم بوده است پایین رقم کشور ما در گروه کشورهای با توسعه انسانی بالا قرار دارد.

با تولید ناخالص داخلی و درآمد سرانه

ژاپن چین سنگاپور هنگ کنگ کره جنوبی و مالزی

بحران های سیاسی باعث شده نه تنها رشد اقتصاد مطلوبی نداشته‌اند بلکه تولید و درآمد در آنها نیز کاهش یافته است.

اقتصادی

سیاسی

توسعه انسانی بالا

تولید و درآمد

آمریکای شمالی