شاه کلید نکات
شاه کلید سوال
![[شاه کلید مای درس] | تعریف شرط و ادات شرط](https://dl.my-dars.com/upload/image/تعریف شرط و ادات شرط1724640625.jpg)
قبل از پرداختن به اداواتی که دو فعل یا یک را جزم میکنند تعریفی از شرط و ویژگی های آن را بیان کنیم.
تعریف شرط:
ما در فارسی جملاتی شرطی داریم که با اگر شروع میشوند مثلا می گوییم:
(اگر برای امتحان درس نخوانی. موفق نمیشوی.) (اگر در رانندگی مراقب اطراف نباشید، تصادف میکنید.) (اگر دارو را سر موقع نخوری بیماری میشوی.) در سه جمله بالا ما اول یک جمله شرطی را ذکر کردیم و نتیجه آن را هم در آخر آوردیم این میشه جمله شرطیه در زبان فارسی.
اما در زبان عربی برای ساختن جملات شرطیه باید از قانون و مقرارت نحوی و آوردن ادواتی به خصوص که برای شرط و شع شده اند استفاده کرد.
مثال۱:إن تَكسَل تَخَسَر (اگر تنبلی کنی زیان می بینی.)
ادوات شرط فعل شرط جواب شرط
مثال۲ : ما تتعلم في الصغر ينفعك في الكبر. (هر چه در کوردکی بیاموزی در پیری به نفعت است)
ادوات شرط فعل شرط جواب شرط
جمله شرطیه عموما دو فعل را در خود دارد یا هر دو فعل (منظور فعل شرط و جواب شرط) ماضی یا مضارع یا یکی از آنان ماضی یا مضارع باشد. البته این نکته رو اضافه کنم که به کار بردن فعل مضارع به عنوان فعل شرط و فعل ماضی به عنوان جواب شرط را عرب ها خیلی کم به کار می برند. مثال: إن تَصبِر ظَفِرت
مثال:
هر دو فعل ماضی: إن صبرت ظفرت اگر صبر کنی موفق میشوی)
هر دو فعل مضارع: إن تصبروا تظفروا اگر صبر کنید موفق میشوید)
یکی ماضی و دیگری مضارع إن صبرت تظفر اگر صبر کنی موفق میشوی
ادات شرط چیست:
به حرفی گفته میشوند که وقتی بر سر فعل مضارع می آیند، آخر فعل که در حالت عادی مرفوع است را مجزوم می کند.
۱ . ادواتی که یک فعل را جزم می دهند: یعنی این که فقط توانایی جزم یک فعل را دارند نه دو فعل که چهار مورد هستند که در بالا بدان ها اشاره شد.
مثال: لم + فعل مضارع: معنی آن را به ماضی منفی مطلق تبدیل می کند یعنی کاری که در گذشته انجام داده شده و شک و شبه رو برای امری که انجام گرفته رو نمیگذارد و معنای منفی هم دارد.
مثال: لما + فعل مضارع: آخز فعل مضارع را لفظا مجزوم می کند؛ لفظا یعنی به آخر فعل که نگاه می کنیم جزم را می بینیم. معنای فعل مضارع رو به ماضی منفی متصل به حال تبدیل می کند.
مثال: لــِ + فعل مضارع: آخر فعل را همچون بقیه حروف لفظا مجزوم می کند و معنای امر دارد.
مثال: لا نهى + فعل مضارع: آخر فعل را مجزوم و عامل است (یعنی بر روی اعراب فعل تاثیر می گذارد) و معنای نهی از به کار یا امری را دارد.
