درسنامه کامل تاریخ (1) ایران و جهان باستان
تعداد بازدید : 299.61kخلاصه نکات تاریخ (1) ایران و جهان باستان - درسنامه شب امتحان تاریخ (1) ایران و جهان باستان - جزوه شب امتحان تاریخ (1) ایران و جهان باستان نوبت اول
تعریف، ویژگی و هدف علم تاریخ
فصل 1 : تاریخ و تاریخ نگاری
تعریف تاریخ
1) مجموعه حوادث و رویداد هایی است که یک فرد یا یک جامعه از سر گذرانده است.
2) علم و روش های علمی است که بوسیله آن، وقایع گذشته براساس شواهد و مدارک مطالعه و تحلیل می شوند؛ به عنوان مثال تاریخ روابط اقتصادی ایران و هند در دوران اشکانیان.
3) گاهی هم می گوییم منظورمان از آن، تعیینِ «تاریخِ» روز و ماه و سال است، یعنی همان تقویم سالانه. (مثل: 1395/7/2 هـ ش = هجری شمسی)
ویژگی های رویدادهای تاریخی
1) دور از دسترس و قابل مشاهده نیستند و نمی توان آنها را به طور مستقیم درک کرد.
2) تکرارناپذیرند و قابل تجربه نیستند.
3) مجزا و مستقل نیستند و با یکدیگر رابطه علت و معلولی دارند.
انسان در تاریخ، نقش محوری و اساسی دارد و رویدادها و تحولات تاریخی در نتیجه کُنِش (عملکرد و اقدام) متقابل انسانها با یکدیگر و با طبیعت، پدید آمده اند. نهادها، جوامع، کشورها و در یک کلام تمدن نیز پیامد کُنِش های فردی و جمعی انسان هاست.
تاریخ از دیدگاه علم
تاریخ علمی است که به مطالعه جنبه های مختلف زندگی انسان ها و جوامع گذشته می پردازد و علل و نتایج افکار و اَعمالشان را بررسی و تحلیل می کند.
هدف علم تاریخ
شناخت و آگاهی نسبت به زندگی گذشتگان است که شامل تمامی جنبه های فکری، مذهبی، سیاسی، نظامی، اقتصادی، علمی ... می شود
قدیمی ترین متن تاریخی که تاکنون کشف شده، تکه ای از سنگ نوشته ای به خط کهن مصری (هیروگلیف) است. در این سنگ نوشته نام تعدادی از فراعنه و برخی حوادث دوران آنان ذکر شده است. سنگ پالرمو، تکه ای از یک ستون سنگی مربوط به پادشاهی کهن مصر است.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
شرحی بر کتب و سنگ نوشته ها
فصل 1 : تاریخ و تاریخ نگاری
شرحی بر سنگ نوشته ی بیستون
سنگ نوشته بیستون که به دستور داریوش یکم، پادشاه هخامنشی بر سینه کوهی در شهر بیستون از توابع شهرستان هرسین در استان کرمانشاه کنونی کنده شده است، یکی از بزرگترین سنگ نوشته های جهان به شمار می رود. داریوش در این سنگ نوشته به برخی اقدامات خود ازجمله سرکوب گئومات مُغ ... اشاره کرده است.
داریوش شاه گوید: این شاهی که گئومات مغ از کمبوجیه [پسر کورش بزرگ] ستانده دیرگاهان در [خاندان] ما بود. آن گئومات مغ (آن را) از کمبوجیه ستاند. هم پارس، هم ماد، هم سایر کشورها را او تصرف کرد و از آنِ خود نمود. او شاه شد ... سپس من با چند مرد، آن گئومات مغ و آنهایی را که برترین مردانِ دستیار [او] بودند، کشتم ... شاهی را از او ستاندم. به خواست اهَورَه مزدا من شاه شدم ...
سنگ نوشته بیستون بعنوان یک سند تاریخی معتبر محسوب می شود زیرا اطّلاعات فراوانی از تحولات آن دوران بیان داشته است.
ویژگی های خدای نامه(خدای نامک)
کتاب هایی بوده که حاوی اسامی و اقدامات شاهان باستان بوده است.
خدای نامه ها از زمان سامانیان وجود داشته است. نگارش خدای نامه ها، نشانه ی علاقه ی ایرانی ها به ثبت حوادث بوده است
شرحی بر کتاب هرودت
تاریخ نگاری در مفهوم کامل آن، از قرن پنجم پیش از میلاد در یونان باستان و با ظهور مورّخ بزرگی بنام هرودت (پدر تاریخ) آغاز شد. کتاب تاریخ او که بخش عمده مطالب آن به شرح جنگ های یونان و ایران اختصاص دارد، کهن ترین و کامل ترین اثر تاریخی به جا مانده از عصر باستان است. [نام برخی از مورخان دوران اسلامی، عبارت است از طبری، بیهقی و ....]
شرحی بر تاریخ افسانه ها
اقوام و جوامع باستانی، حتّی پیش از اختراع خط نیز به سرگذشت پیشینیان خود توجه و علاقه نشان میدادند. ازاین رو، سرگذشت قوم و اجتماع خود را معمولا از ابتدای آفرینش به صورت شفاهی و سینه به سینه نقل میکردند. این سرگذشت نامه ها آمیخته با افسانه و داستان های حماسی بود و بعدها که تاریخ نگاری آغاز شد، بخش هایی از آنها به کتاب های تاریخی نیز راه یافت.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
شرحی بر تاریخ نگاری قدیم و نوین
فصل 1 : تاریخ و تاریخ نگاری
شرحی بر شیوه ی تاریخ نویسی قدیم
تا قرن 19 م. مورّخان اغلب به تنظیم، ثبت و نگارش وقایع می پرداختند و توجه زیادی به بررسی علل، آثار و نتایج رویدادهای تاریخی نداشتند. همچنین، بیشتر تمرکز آن مورّخان بر بیان حوادث سیاسی و نظامی و شرح حال فرمانروایان بود و به مسائل و موضوع های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی اهمّیتی نمی دادند.
برخی از وقایع نویسان به عنوان منشی در خدمت شاهان و حاکمان بودند و آنان را در مسافرت ها و جنگ ها همراهی می کردند. علاوه بر این، بعضی از مورّخان درباره ی به اسناد و مدارک دولتی دسترسی داشتند و میتوانستند از آنها برای ثبت و نگارش رویدادها استفاده کنند.
شرحی بر شیوه نوین تاریخ نگاری
در دوره رنسانس (قرن های 16 تا 18 م.) در اروپا شیوه نوینی در تاریخ نگاری پدید آمد. اساس این شیوه بر سنجش دقیق منابع، استناد به اسناد و مدارک معتبر و دوره ای از داستان پردازی بود.
ویژگی هایی تاریخ نگاری نوین
1) در این شیوه صرفاً به توصیف و شرح زندگانی و اقدامات فرمانروایان و امور سیاسی و نظامی محدود نمی شود؛ بلکه همه ابعاد زندگی پیشینیان (فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، هنری و..) را در برمی گیرد.
2) در این شیوه صرفاً به ثبت و نقل رویدادهای گذشته بسنده نمی کند، بلکه زمینه ها، علل، نتایج و آثار گوناگون حوادث تاریخی را نیز بررسی و تجزیه و تحلیل می نماید.
3) در پژوهش های علمی تاریخ، از یافته های علوم و فنون مختلف مثل باستان شناسی، جامعه شناسی، فلسفه، جغرافیا، اقتصاد، زبان شناسی و گاه شماری استفاده می شود.
نام چند کتاب تاریخی
تاریخ بلعمی، تاریخ جهان گشای جوینی، ناسخ التّواریخ، تاریخ بیهقی، تاریخ طبری، شاهنامه فردوسی، کارنامه اردشیر بابکان، تاریخ هرودت (یونانی) تاریخ جنگ های ایران و یونان (پروکوپیوس)، کورش نامه گزنفون (یونانی.)
مراحل و منابع پژوهش در تاریخ
فصل 1 : تاریخ و تاریخ نگاری
مراحل پژوهش در تاریخ
انتخاب موضوع ـ تدوین پرسش های تحقیق شناسایی منابع گردآوری و تنظیم اطلاعات تحلیل وتفسیر اطلاعات ـ ارائه ی گزارش
1) انتخاب موضوع؛ (معیارهای انتخاب موضوع: تازگی، فایده و اثر داشتن، دارای منابع و اطلاعات کافی باشد.)
2) تدوین پرسش های تحقیق (پرسش ها علاوه بر آنکه هدف پژوهش را مشخص میکنند، مانع از به بیراهه رفتن میشوند.)
3) شناسایی منابع؛ (پس از شناسایی منابع و اسناد تحقیق، میزان اعتبار، اهل پژوهش در تاریخ ارزیابی می کنند)
4) گردآوری و تنظیم اطلاعات (در این مرحله، اطلاعات مربوط به موضوع تحقیق را از منابع و اسناد استخراج، تنظیم و دسته بندی می نماید.)
5) تحلیل و تفسیر اطلاعات؛ (شواهدی منابع، اسناد و مدارک)
6) ارائه ی گزارش یافته ها و پژوهش
منابع پژوهش علمی در تاریخ از نظر درجه اهمیت و اعتبار
1) منابع دست اوّل یا اصلی
2) دست دوم یا فرعی
منابع دست اوّل یا اصلی در تاریخ
به همه آثاری گفته میشود که در زمان وقوع حادثه یا نزدیک ترین زمان به وقوع آن، نوشته شده اند. به عبارت دیگر، نویسندگان این نوع منابع، خود ناظر رویدادها بوده اند و یا اینکه شرح ماجرا را از شاهدان واقعه شنیده اند.
علاوه بر منابع مکتوب، تمامی آثار باستانی و تاریخی، شامل بناها، ابزارها، اشیا، سنگ نگاره ها و سنگ نوشته ها، سکه ها و هر وسیله ای که از گذشته به جای مانده است، به عنوان منبع دست اوّل محسوب میشوند.
تعریف منابع دست دوم یا فرعی
به منابع، تحقیقات و آثاری گفته می شود که مدتها پس از وقوع رویدادها و با استفاده از منابع دست اوّل، پدید آمده اند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
سفارشات و نظر اهل بیت، قرآن و بزرگان درباره تاریخ
فصل 1 : تاریخ و تاریخ نگاری
سفارش امام علی به امام حسن درباره اهمیت مطالعه تاریخ
فرزندم، هر چند من به اندازه همه آنان که پیش از من بوده اند نزیسته ام، امّا در کارهاشان نگریسته ام و در سرگذشت هایشان اندیشیده، و در آنچه از آنان مانده، رفته و دیده ام تا چون یکى از ایشان گردیده ام، بلکه با آگاهى که از کارهاشان به دست آورده ام گویى چنان است که با نخستین تا پسینشان به سر برده ام. پس از آنچه دیدم، روشن را از تاریک و سودمند را از زیانبار باز شناختم و براى تو از هر چیز زبده آن را جدا ساختم و نیکویى آن را برایت جست و جو کردم، و آن را که شناخته نبود از دسترس تو به دور انداختم.
سفارش قرآن درباره ی تاریخ
قصه گذشتگان با ایشان بگوی باشد که تفکر کنند! (اعراف/176)
نظر شهید مطهری درباره ی تاریخ
از نظر قرآن، تاریخ بشر و تحوالت آن، بر طبق یک سلسله سُنَن (قوانین ثابت) صورت می گیرد و عزت ها، ذلتّ ها، موفّقیت ها و شکست ها، خوشبختی ها و بدبختی های تاریخی، حساب هایی دقیق و منظم دارد و با شناختن آن حساب ها و قانون ها می توان تاریخ حاضر را تحت فرمان درآورد و به سود سعادت خود و مردم از آن بهره گیری کرد.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
فواید و کارکردهای مطالعه تاریخ
فصل 1 : تاریخ و تاریخ نگاری
فواید مطالعه تاریخ
1) منبع شناخت و تفکر: با کاوش در گذشته میتوان از تجربیات و اندیشه های مردمان گذشته برای تقویت قدرت شناخت و تفکر بهره گرفت.
2) بهره گیری از گذشته برای حال و آینده: دامنه شناخت و آگاهی تاریخی فقط محدود به گذشته نمی شود، بلکه به درک زمان حال و ترسیم مسیر آینده نیز کمک می کند؛ زیرا رویدادهای تاریخی اگرچه در زمان معینی در گذشته به وقوع پیوسته اند، امّا آثار، نتایج و پیامدهای آن رویدادها، گذشته، حال و آینده را به یکدیگر پیوند می دهد.
مطالعه تاریخ به ما کمک می کند تا بفهمیم که فرهنگ ها و جوامع بشری چگونه و تحت تأثیر چه عوامل و شرایطی به وجود آمده، پیشرفت کرده و به وضع امروزی رسیده اند.
بدین گونه، علم تاریخ می تواند ما را در ارزیابی و شناخت درست اوضاع و شرایط کنونی جامعه خود و سایرین و نیز ترسیم افق آینده، کمک کند.
3) تقویت حس میهن دوستی و هویت ملّی: مردمانی که برای نسل های متوالی، سرگذشت مشترکی داشته و در شادیرها و تلخی ها، موفقیت ها و شکست های هم شریک بوده اند، بطور طبیعی نسبت به سرزمین و گذشته خود، نوعی احساس علاقه و دلبستگی خاص پیدا میکنند.
کارکرد های مطالعه تاریخ
1- حفظ میراث فرهنگ 2- گسترش افق دید انسان 3- تربیت و هدایت انسان 4- خودشناسی 5- پیش بینی آینده 6ـ شناخت بیشتر انسان ها 7- علاقه به میهن و حفظ آن 8- شناخت فرهنگ وتمدن 9- تفاهم و همگرایی جهانی
کمک های تاریخ به فهم زمان حال و درک مسائل پیشِ رویِ انسانها و جوامع
مطالعه تاریخ به ما کمک میکند تا بفهمیم که فرهنگ ها و جوامع بشری چگونه و تحت تأثیر چه عوامل و شرایطی به وجود آمده، پیشرفت کرده و به وضعیت امروزی رسیده اند. بدین گونه، علم تاریخ میتواند ما را در ارزیابی و شناخت درست اوضاع و شرایط کنونی جامعه خویش و سایر جوامع و نیز ترسیم افق آینده، کمک کند.
تاثیر تاریخ بر میهن دوستی و تقویت هویت ملی
مردمانی که برای نسل های متوالی، سرگذشت مشترکی داشته و در شادی ها و تلخی ها، موفقیت ها و شکست های هم شریک بوده اند، بطور طبیعی نسبت به سرزمین و گذشته خود، نوعی احساس علاقه و دلبستگی خاص پیدا می کنند.
نقش زمان و مکان در تاریخ
فصل 2 : زمان و مکان
نقش زمان در دانش تاریخ
دانش تاریخ بدون توجه به زمان، معنایی ندارد؛ چرا که رویدادهای تاریخی در زمان معینی در گذشته روی داده اند و بدون آگاهی از زمان روی دادن آن ها، نمی توان به درکی منطقی و درستی از تاریخ دست یافت.
شرحی بر نقش زمان و مکان در دانش تاریخ
زمان و مکان، دو رکن مهم دانش تاریخ به شمار می روند و نخستین پرسش هایی که برای تاریخ نگاران مطرح می شود، این است که رویدادهای تاریخی در چه زمان و مکانی رخ داده اند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
گاه شماری
فصل 2 : زمان و مکان
تعریف گاه شماری (زمان شماری، تقویم)
نظامی است که انسان برای اندازه گیری دقیق زمان (روز، ماه و سال) ابداع کرده است. با همکاری دانشمندان ریاضیات، نجوم و فیزیک ابزارهایی مانند ساعت های آفتابی، آبی و شنی و اسُطرلاب (برای رصد خورشید، ماه و دیگر سیارگان و ستارگان) اختراع شد.
مهم ترین مبدأهای گاه شماری
الف) مبدأ دینی (یهودیان مبدأ گاه شماری خود را براساس پیدایش و آفرینش انسان قرار داده اند. مسیحیان بر مبنای تولد حضرت مسیح و مسلمانان بر پایه هجرت رسول اکرم از مکه به مدینه تنظیم کرده اند.)
ب) مبدأ ملیّ و قومی: (مثل پیروزی در یک نبرد ...) (در گاه شماری های مصری، بابلی و اوستایی مبدأ گاه شماری، جلوس پادشاهان بود.)
پ) مبدأ مبتنی بر حوادث طبیعی: (به عنوان مثال سومری ها، گاه شماری و تاریخ خود را به قبل و بعد از طوفان تقسیم می کردند.)
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
شیوه های گاه شماری
فصل 2 : زمان و مکان
نحوه انجام گاه شماری در بین النهرین
در آن جا (به خصوص بابِلیها)، گاه شماری «خورشیدی ـ قمری» رایج بود. هر سال 12 ماه قمری 30 یا 29 روزه داشت.
از آن جایی که سال قمری 354 شبانه روز و سال خورشیدی 365 و یک چهارم شبانه روز است، برای رفع این اختالف، هر سه سال، یک ماه به سال می افزودند.
نحوه انجام گاه شماری در مصر باستان
مصریان گاه شماری خورشیدی دقیق و منظمی داشتند. آنان سال را 365 و یک چهارم شبانه روز محاسبه میکردند.
در گاه شماری مصری، هر سال، به 12 ماه 30 روزه تقسیم می شد و پنج روز اضافی، به آخر ماه دوازدهم افزوده می گردید. (مثل تقویم ساسانی و رومی(
آن ها برای محاسبه 1/4 شبانه روز اضافی، هر چهار سال، یک روز به سال می افزودند (کبیسه می گرفتند.) (رومیان برای تنظیم تقویمشان از تقویم مصری تقلید نمودند.)
نحوه انجام گاه شماری در روم باستان
در سال 46 ق.م. امپراتور روم (ژولیوس سزار) دستور داد گاه شماری رومی براساس گاه شماری مصری (خورشیدی) اصلاح شود. بعدها (525 م) تولّد حضرت مسیح به عنوان مبدأ گاه شماری رومیان تعیین شد. پاپ گِرگُوار سیزدهم گاه شماری مسیحیان را اصلاح کرد.
نحوه انجام گاه شماری میلادی
حدود 1000 سال بعد، پاپ گِرگُوار سیزدهم به کمک منجّمان بار دیگر گاه شماری مسیحیان (=میلادی) را اصلاح کرد.
نحوه انجام گاه شماری هجری قمری
تقویم بیشتر کشورهای اسلامی است. بر پایه گردش ماه به دور زمین تنظیم شده است و مبدأ آن، اوّلِ محّرمِ سالی است که پیامبر(ص) از مکه به مدینه هجرت نمودند.
گاه شماری هجری خورشیدی: فروردین، اردیبهشت، ...
گاه شماری هجری قمری: محرّم، صفر، ...
گاه شماری میلادی: ژانویه ، فوریه، ...
تاریخچه گاه شماری و رایج ترین آن در دوره های مختلف
فصل 2 : زمان و مکان
تاریخچه گاه شماری هخامنشیان
در قلمرو هخامنشیان گاه شماری خورشیدی قمری بابلی رواج داشته، امّا ماه ها براساس فرهنگ و آیین ایرانی نام گذاری شده بودند.
گاه شماری رایج در دوره اشکانیان
در دوره اشکانیان، گاه شماری های بابلی، سلوکی و اوستایی متداول بود.
گاه شماری رایج در دوره ساسانیان
در دوره ساسانیان، گاه شماری اوستایی رایج گردید. در این گاه شماری، سال به 12 ماه خورشیدی 30 روزه تقسیم شد. سپس) مثل مصریان و رومی) 5 روز اضافی را به نام «اندرگاه» به آخرِ ماه دوازدهم می افزودند. مبدأ گاه شماری اوستایی به تخت نشستن هر پادشاه بود.
نحوه بر طرف کردن نقص گاه شماری در دوره ساسانیان (اوستایی)
از آنجایی که در این گاه شماری، سال را 365 شبانه روز میگرفتند، در هر 4 سال یک شبانه روز و در هر 120 سال، 30 شبانه روز از سال حقیقی عقب می افتاد.
برای رفع این مشکل بعد از هر 120 سال، یک ماه به دوازده ماه سال اضافه می کردند.
1) در گاه شماری اوستایی ماه ها و روزهای هر ماه با اسامی ایزدان و فرشتگان نامگذاری شده بود.
2) در ایرانِ دوران اسلامی گاه شماری قمری رایج بود، امّا گاه شماری های دیگری مانند یزدگردی، جلالی، دوازده حیوانی و هجری خورشیدی نیز رواج یافت. گاه شماری جلالی یکی از دقیق ترین گاه شماری های جهان است. گاه شماری هجری خورشیدی که از سال 4/13ش. در ایران رسمیت یافت، بر اساس آن تنظیم شده است.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
خط زمان و نحوه تقسیم دوره های گذشته
فصل 2 : زمان و مکان
خط زمان
نظم و ترتیب رویدادهای تاریخی= کرونولوژی، ابزار مناسبی است که به وسیله آن می توان رویدادهای یک دوره یا دوران های مختلف تاریخی را به ترتیب زمان وقوع آنها، بر روی نمودار نشان داد.
نحوه تقسیم دوره های گذشته بشر یا جوامع و کشورها
الف)
1) دوران پیش از تاریخ(که خط اختراع نشده بود.)
2) دوران تاریخی (دوره پس از اختراع خط). (تاریخ جهان(
ب)
1) عصر سنگ (پارینه سنگی، میانسنگی، و نوسنگی)
2) عصر مس
3) عصر مِفرَغ
4) عصر آهن (تاریخ جهان(
پ)
1) عصر شکار و گردآوری خوراک
2) عصر کشاورزی و تولید خوراک. (تاریخ جهان(
ت)
1) دوره پیش از تاریخ
2) دوره باستان
3) دوره میانه (قرون وسطا)
4) دوره جدید (عصر رنسانس)
5) دوره معاصر (مخصوص تاریخ اروپا(
ث)
1) ایران دوران باستان
2) ایران دوران اسلامی (مخصوص تاریخ ایران(
ج)
1) دوره ی افسانه ای یا اساطیر (پیشدادیان تا پادشاهی کیخسرو)
2) دوره ی حماسی (از کیخسرو تا اواخر کیانیان)
3) دوره ی تاریخی (اشکانی و ساسانی(
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
نحوه تأثیر و کاربرد جغرافیا بر تاریخ
فصل 2 : زمان و مکان
شرحی بر تأثیر جغرافیا بر رویدادهای تاریخی
مکان، یک رکن مهم دیگر در مطالعه تاریخ است؛ زیرا به طور کلی همه وقایع و تحولات تاریخی در بستر مکان و محیط رخ می دهند. عوامل جغرافیایی مانند آب و خاک، پستی ها و بلندی ها، آب و هوا و ... تأثیر مهمی بر زندگی مردمان نواحی مختلف دارند.
نقش و تأثیر عوامل و پدیده های طبیعی و اقلیمی (آب و هوا) در وقوع رویدادها و تحولات تاریخی (علم جغرافیای تاریخی)، از دیرباز مورد توجه مورّخان بوده است.
برای مثال هرودت، به منظور نگارش کتاب تاریخش، به مصر، فینیقیه و... مسافرت کرده و از نزدیک شرایط طبیعی و... آن سرزمین ها را بررسی نموده است. ابن خَلدون، دانشمند تونسی و مسلمان قرن 8ه.ق.، بخشی از مقدمه کتابِ اَلعِبَر خود را به تأثیر جغرافیا و اقلیم بر تاریخ، اخلاق و رفتار آدمیان اختصاص داده است. در چند دهه اخیر، ارتباط تاریخ و جغرافیا بیشتر از گذشته مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته و دانش جغرافیای تاریخی گسترش بیشتری یافته است.
نحوه پرداختن هرودت و ابن خلدون به نقش جغرافیا بر وقوع حوادث
الف) هرودت مورّخ مشهور یونانی، به منظور نگارش کتاب تاریخ خود، به مصر، فینیقیه و جاهای دیگر مسافرت کرده و از نزدیک شرایط طبیعی و اقلیمی آن سرزمین ها را بررسی نموده است.
ب) ابن خَلدون، اندیشمند مسلمان تونسی، بخشی از مقدمه کتابِ اَلعِبَر خود را به تأثیر جغرافیا و اقلیم بر تاریخ، اخالق و رفتار آدمیان اختصاص داده است.
کاربرد جغرافیا در مطالعه تاریخ
جغرافیای تاریخی به مطالعه مناطق مختلف در گذشته می پردازد و تأثیر متقابل محیط طبیعی (و عوامل جغرافیایی) را بر رویدادهای تاریخی (مانند شکل گیری تمدن ها، مهاجرت ها، پیروزی ها و شکست ها، برپایی سکونت گاه ها و شهرها و ایجاد و گسترش راه ها و ...) مطالعه می کند.
یکی از پیامدهای ارتباط جغرافیا و تاریخ، اهمیت یافتن (نقشه های تاریخی) در مطالعه تاریخ است.
اطلاعات و کاربرد نقشه های تاریخی
فصل 2 : زمان و مکان
اطلاعات نقشه های تاریخی
نقشه های تاریخی، انواع مختلفی از اطلاعات شامل قلمرو حکومت ها، مرزها، پایتخت ها، شهرها، بناهای مهم، محل دقیق رویدادها به خصوص جنگ ها، شبکه راه ها، مسیرهای مهاجرت و لشکرکشی ها و تقسیمات اداری و مالیاتی را نمایش می دهند.
کاربرد نقشه های تاریخی
امروزه از نقشه های تاریخی برای ارائه اطلاعات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، جمعیتی و دیگر جلوه های حیات اجتماعی انسان در گذشته استفاده می شود.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
باستان شناسی و ویژگی ها
فصل 3 : باستان شناسی؛ در جست و جوی میراث فرهنگی
تعریف باستان شناسی
باستان شناسی، علمی است که آثار باستانی و تاریخی را (به منظور شناخت فرهنگ و شیوه زندگی انسان ها و جوامع گذشته) مطالعه و بررسی می کند.
ویژگی های باستان شناس
باستان شناس، کسی است که بر اساس آثار باقی مانده از بشر، گذشته انسان ها و جوامع انسانی و به ویژه تغییرات فرهنگی آن ها را در طول زمان، بررسی و تحلیل می نماید.
علم باستان شناسی
باستان شناسی علمی است که هدف آن، شناخت انسان و پژوهش در فرهنگ او است.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
آثار باستانی، کاربرد و نحوه تشکیل آن ها
فصل 3 : باستان شناسی؛ در جست و جوی میراث فرهنگی
آثار باستانی و تاریخی
به تمامی اشیا، ابزارها، بناها و مکان هایی می گویند که ساخته دست بشر و محصول اندیشه او هستند.
مکان یا مُحَوَّطه باستانی
به جاهایی (مانند شهرها، غارها، گورستان ها و آرامگاه ها) که باستان شناسان در آنجا آثار باستانی و تاریخی را مطالعه و در مواردی کشف می کنند، مکان باستانی گفته می شود. (که برخی وسیع اند مثل شهر سوخته در ایران و شهر پمپئی در ایتالیا.)
کاربرد اشیاء باستانی
این اشیا و همچنین شیوه تدفین مردگان، معماری و مصالح آرامگاه ها، اطلاعات ارزنده ای را درباره نظام اجتماعی، باورها، فرهنگ، وضعیت اقتصادی و میزان پیشرفت های فنی مردمان و جوامع گذشته ارائه میدهند.
تپّه های باستانی و نحوه تشکیل آن ها
تپّه های باستانی یکی از مکان های مهم باستان شناختی به شمار می روند. هنگامی که در دوره های زمانی مختلف مردمانی در یک مکان سکونت نمایند، به تدریج چند لایه باستانی روی هم قرار می گیرند. تاکنون شمار زیادی از این تپّه ها در ایران شناسایی و حفّاری شده اند.
فعالیت های باستان شناسان
فصل 3 : باستان شناسی؛ در جست و جوی میراث فرهنگی
مراحل کار باستان شناسان
1) کشف و شناسایی مکان آثار باستانی تاریخی.
2) حفّاری.
3) استخراج.
4) تنظیم اطّلاعات.
نحوه کشف مکان آثار باستانی
1) برخی از آثار باستانی (یا مکان های آثار باستانی، با رجوع به کتاب های تاریخی، سفرنامه ها و ...، ابزارها و فناوری های جدید و پیشرفت های مانند پهپاد، رادار، عکس های هوایی، تصاویر ماهواره ای، روش های الکترو مغناطیسی و ... کشف شده اند.
2) برخی از آثار باستانی به صورت اتّفاقی (کشاورزی، عمرانی، سیل و زمین لرزه) ، نمایان شده اند. (مثل مردان نمکی زنجان) به طور تصادفی کشف شده اند.
3) برخی از آثار باستانی با حفّاری های غیرقانونی و قاچاق (همانند تمدن جیرفت در استان کرمان)، کشف شده اند!
نحوه ی حفّاری مکان آثار تاریخی
حفّاری، یکی از مراحل حسّاس کار باستان شناسان به شمار می رود و نیازمند دانش، تجربه و دقت فراوان است؛ چرا که ممکن است با کوچکترین اشتباه، آسیب بزرگی به آثار و بناهای تاریخی در حال کاوش وارد شود.
اوّلین کارها پس از حفّاری مکان آثار باستانی
پس از حفّاری و خاک برداری، نخست نقشه آن بنا را مشخص می نمایند. آنان همچنین اگر به شیئی برخورد کنند، نخست در همان وضعیت از آن عکس برداری کرده و مشخّصاتش را دقیق ثبت می کنند. سپس آن را از خاک بیرون آورده و در کارگاه یا آزمایشگاه مجهّز ادامه می دهند.
اطلاعات استخراج شده پس از استخراج آثار باستانی
باستان شناسان آثار یا بناهای باستانی کشف شده را به لحاظ قدمت، مواد و مصالح به کار رفته در آنها و نیز کاربردهایی که داشته اند، مورد بررسی و مطالعه قرار می دهند. (طبقه بندی آثار باستانی(
علاوه براین، باستان شناسان با مقایسه آثار و بناهای باستانی در زمان های مختلف، می کوشند تا سیر پیشرفت های فنی، هنری و فرهنگی مردمان گذشته را درک کنند. (مقایسه آثار برای درک سیر پیشرفت ها(
آنان همچنین از طریق مقایسه آثار و بناهای باستانیِ سرزمین ها و تمدن های گوناگون، روابط جوامع گذشته و تأثیرات فرهنگی و اقتصادی آن ها بر یکدیگر را توضیح می دهند. (فهم روابط جوامع و تأثیر هر جامعه بر جامعه ی دیگر(
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
تعیین سن آثار باستانی و مکان نگهداری آن ها
فصل 3 : باستان شناسی؛ در جست و جوی میراث فرهنگی
نحوه تعیین سنِّ آثار باستانی
امروزه باستان شناسان برای تاریخ گذاری و تعیین سن آثار باستانی، از روش های علمی پیشرفته ای مانند روش رادیو کربن و شیوه پیشرفته تری موسوم به «پتاسیم آرگون» استفاده می کنند. در این روش ها از دانش هایی مثل شیمی، فیزیک، گیاه شناسی، زمین شناسی و ... کمک گرفته می شود.
موزه ها
موزه ها، مهم ترین مکانِ گردآوری، نگهداری، مرمت، مطالعه و نمایش آثار باستانی هستند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
ارتباط باستان شناسی با میراث فرهنگی و تاریخ و کمک آن به تاریخ
فصل 3 : باستان شناسی؛ در جست و جوی میراث فرهنگی
ارتباط باستان شناسی و تاریخ
باستان شناسی و علم تاریخ، ارتباط تنگاتنگی با هم دارند. از یک سو، باستان شناسان از نوشته های مورّخان برای شناسایی، کشف و مطالعه آثار و مکان های باستانی بهره می برند و از سوی دیگر نتایج کاوش های باستان شناسان، منبع ارزشمندی برای تحقیقات مورّخان به شمار می رود.
کمک باستان شناسی به تاریخ
مطالعه و شناخت دوران بسیار طولانی پیش از تاریخ، عمدتاً مُتّکی به کاوش های باستان شناسی است. از این رو، بیشتر آگاهی و اطّلاعاتی که تاکنون درباره زندگی انسان ها و جوامع دوران پیش از تاریخ به دست آمده، حاصل تحقیقات علمی باستان شناسان است.
کمک باستان شناسی به دوره پیش از تاریخ
باستان شناسی کمک شایانی به مطالعه دوره تاریخی کرده است. منابع نوشتاری (مکتوب) برای شناخت کامل این دوره، مخصوصاً اوایل آن، کافی نیستند. از سوی دیگر عمده ی اطّلاعات منابع نوشتاری، مربوط به رویدادهای سیاسی و نظامی و شرح اقدامات فرمان روایان است. بنابراین، کاوش های باستان شناسی و یافته های علمی باستان شناسان به مورّخان کمک زیادی می کند که ابعاد مختلف زندگی اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی مردمان و جوامع دوره تاریخی را بهتر بشناسند.
ارتباط باستان شناسی با میراث فرهنگی
باستان شناسی علاوه بر آن که میراث فرهنگی بشر را کشف و معرفی کرده است، نقش مهم تری در مرمَّت و نگهداری این میراث گران بها دارد.
پیشینه بشر
فصل 4 : پیدایش تمدّن؛ بین النهرین و مصر
در یک تقسیم بندی کلی، گذشته بشر به دوره پیش از تاریخ و دوره تاریخی تقسیم می شود.
پیش از تاریخ
به دورانی طولانی از زندگی انسان گفته می شود که با ظهور او در پهنه گیتی آغاز شد و تا اختراع خط و گسترش تمدن در حدود 5000 سال پیش به طول انجامید. آگاهی ما از این دوره، متّکی بر کاوش های باستان شناسی است.
مراحل زندگی انسان های پیش از تاریخ( بر اساس اقتصاد معیشتی و ابزارهای متناسب)
1) دوره گردآوری خوراک.
2) دوره تولید خوراک.
شواهد دلالت بر آن دارد که نخستین انسان واره ها در علف زارهای آفریقا می زیستند و بعدها به اروپا و آسیا کوچ کردند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
ویژگی های دوره گرد آوری خوراک
فصل 4 : پیدایش تمدّن؛ بین النهرین و مصر
دوره گردآوری خوراک
انسان های نخستین، شیوه ای از زندگی را پدید آوردند که بر دوره گردی، شکار جانوران و گردآوری دانه، میوه، و ریشه گیاهان و درختان برای تأمین خوراک استوار بود. این شیوه از زندگی، تا چندین میلیون سال دوام آورد و تغییر و تکامل آن بسیار کُند و محدود بود. سالیان درازی مردان در دسته های کوچک به شکار می رفتند و زنان به جمع آوری بقایای خوردنیِ گیاهان و میوه درختان می پرداختند.
نکته
1) تراشیدن سنگ و ساخت ابزارهای ساده سنگی کشف آتش ـ گسترش استفاده از غار، ساخت ابزارهای نوک تیز و خراشنده از سنگ چخماق ـ ساخت ابزارهای سنگی تیغه دار، ساخت اشیای تزیینی سنگی، ساخت ابزار از استخوان، همگی مربوط به دوره پارینه سنگی می باشند.
2) ابداع تیر وکمان و ابزارهای ترکیبی، گسترش صید آبزیان و پرندگان نیز مربوط به دوره فراپارینه سنگی هستند.
3) آغاز اهلی کردن حیوانات، آغاز کشاورزی، ساخت ظروف، آغاز روستانشینی، آغاز سفالگری، استفاده از مس به روش چکش کاری در دوره نوسنگی
4) استفاده از فلز مس و استخراج طلا و نقره، ابداع چرخ سفالگری، آغاز شهرنشینی (دوره مس و سنگ)
5) ابداع خط و نگارش، گسترش شهرنشینی، شکل گیری نخستین تمدن ها (دوره مفرغ(
1) غار تاریخی آلتامیرا در اسپانیا واقع شده است.
2) در تپه چُغاگُالن در شهرستان مهران واقع در استان ایلام، بقایای دانه غلات کشف شده است. آن ها نخستین گردآورندگان خوراک بودند که به کشت گندم و جو بودند.
3) انسان های اوّلیه در پناهگاه های طبیعی مانند غارها و نیز کلبه ها زندگی می کردند
4) افروختن آتش با استفاده از سنگ (استخوان و چوب (
5) انسان های نخستین در آغاز، قادر به حرف زدن نبودند، امّا به تدریج هنر نقاشی را به کار گرفتند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
ویژگی های دوره تولید خوراک و پیامدهای کشاورزی
فصل 4 : پیدایش تمدّن؛ بین النهرین و مصر
دوره تولید خوراک
از حدود 12000 سال پیش، گروه هایی از مردمانِ گردآورنده خوراک با استفاده از تجربیات گذشته، شروع به کشت برخی گیاهان و اهلی ساختن حیوانات کردند و برای نخستین بار،موفق به تولید خوراک شدند.
1) در عصر نوسنگی، کِشت غلّات و رام کردن جانوران در بیشتر نقاط جهان رواج یافت.
2) از آنجایی که زنان مسئول گردآوری دانه های گیاهان بودند، به احتمال زیاد، کشت دانه توسط آنان شروع شده باشد.
3) در عصر نوسنگی، انسان فنّ ساخت ابزارها و ظروف سنگی را ترقّی داد، با ابداع چرخ سفال اقدام به تولید ظروف گلی کرد و با استفاده از پشم حیوانات، موفق به تولید پارچه شد.
ابداع کشاورزی، رویدادی مهم و سرنوشت ساز در زندگی انسان به شمار می رود. برخی از باستان شناسان از این پدیده یاد می کنند و اهمیت و تأثیر «انقلاب کشاورزی» با عنوان در قرن 18 م »انقلاب صنعتی» آن را در تاریخ بشر همچون می دانند.
خاستگاه دیرینه کشاورزی را مناطق کوه پایه ای زاگرس در غرب ایران می دانند.
مهم ترین پیامدهای کشاورزی
1) از دوره گردی به یکجانشینی روی آورده و نخستین روستاها را به عنوان سکونت گاه های دائم، ایجاد کردند.
2) به دلیل تولید اضافه بر نیاز، عده ای به فعّالیت های دیگری غیر از تولید خوراک مثل ابزار سازی، سفال گری و پارچه بافی روی آوردند و در تولید مهارت یافتند.
3) داد و ستد میان روستاهای دور و نزدیک به تدریج آغاز شد ـ آشنایی مردم مناطق مختلف با آداب و رسوم، مهارت ها و اندیشه های یکدیگر فراهم آورد.
تمدن های نخستین
فصل 4 : پیدایش تمدّن؛ بین النهرین و مصر
بین النهرین
بین النهرین (میان رودان) به معنای سرزمین های میان دو رود دجله و فرات در کشور کنونی عراق است؛ جغرافیای تمدن بین النهرین فقط محدود به سرزمین های میان این دو رود نیست و شامل تمامی سرزمین های پست غرب فلات ایران می شود.
دلیل اهمیّت بین النهرین
رودهای دجله و فرات از مناطق کوهستانی ترکیه و ارمنستان با پیوستن به کارون، اروند رود را تشکیل می دهند. رسوبات این رودها موجب به وجود آمدن دشت های حاصل خیزی شده است که مهدِ یکی از کُهن ترین تمدّن ها بوده اند.
نحوه تشکیل مراکز تمدنی در بین النهرین
کاوش های باستان شناسی در کشور عراق کنونی و جلگه خوزستان ایران نشان می دهد که نخستین مراکز تمدنی در حدود 3500 ق.م. در این مناطق شکل گرفته است. کشاورزان کوهپایه ای زاگرس برای نخستین بار در دشت ها و جلگه های مجاور از جمله بین النهرین، شروع به کشاورزی کردند. آنها با حفر آبراه ها و آبگیرهای متعدد، زمین های وسیعی را در اطراف رودهای دجله و فرات به زیر کشت بردند و محصولات فراوان و مازاد بر نیاز تولید کردند. افزایش جمعیت و تولید مازاد بر خوراک، موجب شد که روستاها گسترش پیدا کنند و سرانجام نخستین شهرها در این منطقه پدید آیند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
ویژگی های سومر
فصل 4 : پیدایش تمدّن؛ بین النهرین و مصر
سومر و شهرهای آن
اوّلین شهرها در ناحیه جنوبی بین النهرین (معروف به سومر) به وجود آمدند. سومر نام یکی از اقوام کهن ساکن در جنوب بین النهرین بود. مهم ترین شهرهای سومر عبارت بودند از: اور، اوروک، الگاش و کیش. هریک از این شهرها به همراه روستاهای پیرامون خود، دارای حکومتی مستقل بودند که به آن ها دولت شهر یا کشور شهر گفته می شود. این دولت شهرها اغلب با یکدیگر در حال رقابت و جنگ به سر می بردند.
شرحی درباره تمدن سومر
صنعت گران سومری علاوه بر مهارت در سفال گری، در ساخت ابزارها و جنگ افزارهای مفرغین (ترکیب مس با قلع) نیز تبحر خوبی داشتند. لوح های گلی فراوانی به خط میخی و زبان سومری در بقایای شهرهای سومری کشف شده است. احتمالاً سومریان مخترع خط بوده اند و نخستین نوشته های جهان متعلق به آنان است.
نکته
بعضی از این لوح ها حاوی آثار ادبی بلند، مانند افسانه گیلگَمِش است. موزائیک و پیکره بز مِفرَغی سنگی از مقبره شاهی اور ، مربوط به تمدن سومر است.
شرحی درباره وضعیّت دین و مذهب مردمان سومر
مردم بین النهرین از جمله سومریان، خدایان متعددی را می پرستیدند و اعتقاد داشتند که هر شهر برای خدایی است.
آنان برای خدای شهر خویش پرستش گاه باشکوهی بر پا نموده و قربانی و هدایای زیادی نثارش می کردند. آنان معتقد بودند که خدایان، انسان ها را برای خدمت به خود آفریده اند و اگر در این کار کوتاهی کنند، خدایان آنان را با فرو فرستادن سیل و طوفان یا خشک سالی تنبیه خواهند کرد.
کاهنان (به ویژه کاهن اعظم) ، ( که معمولاً از دانش های عصر خود مطلع بودند)، به عنوان واسطه میان مردم و خدایان عمل میکردند و از قدرت و ثروت زیادی برخوردار بودند.
نکته
در آغاز، کاهنان پیشوایی دینی را به همراه فرمان روایی سیاسی بر عهده داشتند، امّا سرانجام فرماندهان نظامی، قدرت را به دست گرفتند و حکومت را در خانواده خود موروثی کردند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
سارگُن
فصل 4 : پیدایش تمدّن؛ بین النهرین و مصر
شرحی درباره امپراتوری سارگُن
قوم اکَّدی (که در مرکز بین النهرین می زیست) به فرماندهی سارگُن بر کشور شهرهای سومری (در جنوب بین النهرین) حمله بردند. سارگُن سپس سرتاسر بین النهرین را به زیر فرمان خود آورد و امپراتوری بزرگی را تشکیل داد که از سواحل شرقی دریای مدیترانه تا کوه های زاگرس امتداد داشت. این امپراتوری مردمان و اقوامی را که دارای اندیشه، آداب و رسوم، صنعت و هنر گوناگونی بودند، یکپارچه و متحد ساخت و موجب تبادل بیشتر فرهنگ و تمدن در بین النهرین شد. امپراتوری سارگن حدود دو قرن دوام آورد و در پی آن، دورانی از بی ثباتی و ضعف فرا رسید.
نکته
اقوام تسلّط یافته بر بین النهرین
1) اکَّدی ها با فرمانده سارگُن.
2) امَوری (دولت بابلِ قدیم) مشهورترین فرمانروایشان حَمورابی بود.
3) آشوریان (در شمال بین النهرین میزیستند).
4) حکومت بابِل جدید.
5) مادها
حَمورابی
فصل 4 : پیدایش تمدّن؛ بین النهرین و مصر
مشهورترین فرمانروای امَوری (دولت بابلِ قدیم) حَمورابی بود که مناطق وسیعی از بین النهرین را فتح و ضمیمه قلمرو خود کرد.
اقدامات حمورابی
او اقدامات مهمی در زمینه کشورداری، کشاورزی و قانون گذاری انجام داد.
شرحی درباره ی حمورابی
شیوه حکومتی که حمورابی بنیان نهاد، مبتنی بر قدرت و اختیارات فراوان پادشاه و اطاعت کامل حاکمان ولایات از او بود. وی مقام پادشاهی را هدیه ای از جانب خداوند به خود می پنداشت.
شهرت حمورابی
بخش عمده ای از شهرت حمورابی در تاریخ، به خاطر قانون نامه ای است که از او برجای مانده و به عنوان نخستین سند قانون گذاری جهان به شمار می رود. این قانون نامه، شامل مجموعه ای از قوانین مربوط به زراعت، آبیاری، کشتیرانی، خرید و فروش برده، ارث، ازدواج و مجازات های انواع جرم ها و جنایت ها است.
شرحی درباره ی قانون نامه حمورابی
این قانون نامه، به عنوان نخستین سند قانون گذاری جهان به شمار می رود. و شامل مجموعه ای از قوانین مربوط به زراعت، آبیاری، کشتیرانی، خرید و فروش برده، ارث، ازدواج و مجازات های انواع جُرم ها و جنایت ها است.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
بابِل
فصل 4 : پیدایش تمدّن؛ بین النهرین و مصر
شرحی درباره ی شهر بابل
شهر بابل، پایتخت اَموریها به واسطه داشتن موقعیت مناسب سیاسی و جغرافیایی، به یکی از مراکز بزرگ تجارت بین المللی در جهان باستان تبدیل شد و از ثروت و رفاه فراوانی برخوردار گردید. بابل در دوران سلسله های بعدی نیز همچنان شهری بزرگ و آباد بود.
سلطه گران بر بین النهرین پس از حکومت بابِل قدیم
پس از ضعف و زوال حکومت بابِل قدیم، آشوریان که قومی جنگجو در شمال بین النهرین بودند، به قدرت رسیدند. حکومت آشور با لشکرکشی های پیاپی به سرزمین های هم جوار و غارت و ویران کردن آن ها، بر قلمرو و ثروت خود افزود.
نکته
ساکنان بین النهرین، تمدنی عظیم را پی ریزی کردند که در زمینه های مختلف، از جمله سیاست و حکومت، قانون گذاری، معماری و شهرسازی، هنر، صنعت، خط و ... به موفقیّت ها و پیشرفت های چشم گیری دست یافت. تمدن بین النهرین بر تمدّن های پس از خود، از جمله تمدن ایران در زمان هخامنشیان و نیز تمدن یونان باستان، تأثیر بسزایی گذاشت.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
مصر، هدیه رود نیل
فصل 4 : پیدایش تمدّن؛ بین النهرین و مصر
دوره های تاریخ مصر باستان
مورخان، تاریخ مصر باستان را به سه دوره امپراتوری قدیم، میانه و جدید تقسیم می کنند.
نکته
در دوره امپراتوری قدیم، اهرام سه گانه ساخته شد.
نحوه اداره کشور توسط فرعون ها
فرعون ها برای اداره امور کشور، از وزیر یا شخصی با عنوان کارگزار کل کشور استفاده می کردند که مسئولیت اداره امور اداری، مالی و قضایی را بر عهده داشت.
فراعنه ودین مصریان
فصل 4 : پیدایش تمدّن؛ بین النهرین و مصر
شرحی درباره ی جایگاه و قدرت فراعنه
فرعون از قدرت فوق العاده ای برخوردار بود و اعتبار زیادی در میان مردم داشت. آنچه او انجام می داد، اراده خدایان شمرده می شد و آنچه می گفت از زبان یکی از خدایان بود و فرمان های او می بایست بی چون و چرا اجرا شود. پسر یا هر کدام از اعضای خانواده فرعون، حتی همسر او می توانست جانشین او شود.
شرحی درباره ی دین در مصر باستان
مصریان باستان خدایان زیادی را می پرستیدند. البته مردم مصر، خدایانشان را مهربان تر و دوستانه تر از خدایان سومری می پنداشتند. شاید به این سبب که زندگی در اطراف نیل آسان تر و مطبوع تر از زندگی در کناره های دجله و فرات بود.
نام چند تن از خدایان مصری
آمون (خدای خورشید) ، ایزیس (خدای نیل و حاصل خیزی) و اوزیریس (خدای زندگی پس از مرگ) ، پسر ایزیس و اوزیریس، به نام هور یا هوروس، همان فرعون بود.
آمِن هوتپ چهارم
آمِن هوتپ چهارم یکی از فراعنه ی مصری بود که کوشید که یگانه پرستی را (در شکل پرستش خدای خورشید) در مصر ترویج نماید؛ امّا پس از مرگ او، کاهنان که نقش مهمی در فرهنگ مصر داشتند، دوباره پرستش چند خدایی را رایج کردند.
نکته
حضرت یوسف و حضرت موسی نیز به احتمال بسیار در دوران امپراتوری جدید، مردم مصر را به پرستش خدای یگانه دعوت کردند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
زندگی اجتماعی و عقائد مصریان
فصل 4 : پیدایش تمدّن؛ بین النهرین و مصر
عقیده مصریان به زندگی بعد از مرگ
مصریان به زندگی بعد از مرگ باور داشتند و معتقد بودند که روح پس از مرگ مدتی سرگردان می ماند و سپس به جسم انسان باز می گردد. به همین دلیل، اجساد فرعون ها را برای جلوگیری از فاسد شدن جسم، مومیایی می کردند.
شرحی درباره ی زندگی اجتماعی مصریان باستان
اساس زندگی در مصر باستان بر کشاورزی استوار بود. اکثریت جمعیت را کشاورزان تشکیل می دادند. آنان در کشتزارهای اطراف نیل که متعلق به فرعون ها، کاهنان و مقام های حکومتی بود، گندم، جو، خرما و دیگر میوه ها را کشت می کردند. مصریان مردمی صبور و فرمان بر بودند. آموزه ی دینی، آنان را به اطاعت بی چون و چرا از فرمان فرعون ها و مأموران او فرا می خواند. توده های مردم علاوه بر پرداخت مالیات، ناگزیر بودند در ساختن آرامگاه ها، کاخ ها، معابد و نیز باحضور در جنگ ها، برای حکومت بیگاری نمایند.
خط های مصر باستان، هیروگلیف و دموتیک بود و کاغذشان پاپیروس نام داشت.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
موهِنجودارو و هاراپا
فصل 5 : هند و چین
برخی از ویژگی های موهِنجودارو و هاراپا
بقایای شهرهای بزرگ و پرجمعیت موهِنجودارو و هاراپا در پاکستان کشف شده است. در آن شهرها چندین بنای عمومی وجود داشت که به عنوان پرستش گاه، حمام، انبار غلّه و ... مورد استفاده قرار می گرفت. این شهرها همچنین مجهز به شبکه فاضلاب بودند. تمدن سند به کشاورزی متّکی بود و محصولاتی چون گندم ، جو و پنبه پرورش دام به ویژه گاومیش می پرداختند. وجود برخی اشیا متعلق به مراکز تمدنی ایران و بین النهرین در کشفیات موهنجودارو و هارپا ، نشان می دهد که این مراکز با یکدیگر داد و ستد داشته اند.
1) آریاییان که مردمانی جنگجو و دارای اسب و ارابه بودند، به تدریج بر بخش های شمال هند مسلط شدند.
2) نواحی جنوب هند، زیر سلطه مهاجران آریایی در نیامد و قومی تیره پوست موسوم به دراویدی ها در آنجا به زندگی مستقل خود ادامه داد.
آریاییان هند
فصل 5 : هند و چین
شرحی درباره ی دین آریاییان هند
آریاییان هند مثل سایر اقوام هند و اروپایی، خدایان گوناگونی را به عنوان یکی از مظاهر طبیعت، مانند آسمان، ماه، خورشید، باد و آتش می پرستیدند؛ آنان به خدای غیر مادی و ما فوق طبیعت نیز عقیده داشتند.
مهم ترین اثر برجا مانده درباره عقاید آریاییان هند
مهم ترین اثر برجا مانده سروده هایی در ستایش آفرینش و خدایان با عنوان نام «ودا»، است. کهن ترین بخش وداها «ریگ وِداها» که به زبان سانسکریت، که زبان مهاجران آریایی هند بود، سروده شده است.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
برهمن
فصل 5 : هند و چین
آیین برهمنی
آیین پیچیده ی هندی بود که به خدایان متعددی (که در وداها ستایش شده بودند) باور داشت و آداب و مناسک دشواری (مثل قربانی کردن) را بر پیروان خود تحمیل می کرد.
برهمن و وظایف آن
وظیفه حفظ سروده های وداها از خطر فراموشی، و نیز تعلیم آموزه های دینی و اجرای آداب مذهبی، بر عهده افرادی بود که به برهمن شهرت داشتند.
جایگاه برهمنان
آنها به واسطه مقام و موقعیت مذهبی خویش، قدرت و ثروت فراوانی کسب کرده و کاست یا طبقه ممتازی را تشکیل داده بودند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
بودا
فصل 5 : هند و چین
دلیل و نحوه تشکیل آیین بودایی
مناسک طاقت فرسای آیین برهمنی به تدریج موجب روی گردانی برخی از پیروان آن شد و زمینه را برای شکل گیری و رواج آیین و اندیشه های دیگر در هند فراهم آورد. آیین بودایی مهم ترین آیینی بود که در برابر باورهای آمیخته با خرافات و رسوم دشوار کیش برهمایی ظهور کرد. و با وجود مخالفت برهمنان در هند و مناطق دیگر مثل تبت و چین راه یافت.
برخی از سخنان بودا
1) زندگی سراسر رنج و درد بی پایان است
2) سرچشمه این درد، آرزو و خواستن است
3) تنها با رسیدن به « نیروانا» میتوان بر آرزو و خواستن غلبه کرد
4) از هشت راه مقدس می توان به نیروانا رسید. (این هشت راه شامل صداقت ورزی در ایمان، نیت، گفتار، کردار، زندگانی، کوشش، پندار و مراقبه می شد.)
نکته
1) در دوران نو سنگی گروه هایی از مردم چینی در اطراف رودهای بزرگ هوانگ هو و یانگ تسه مشغول کشاورزی بودهاند. کشاورزان چینی ارزن، گندم، برنج و سپس ابریشم تولید می کردند. و چندین نوع حیوان اهلی را پرورش میدادند.
2) تمدن چین به سبب موقعیت ویژه جغرافیایی خود، کمتر تحت تأثیر و نفوذ خارجی بوده است.
معرفی و اقدامات شی هوانگ تی
فصل 5 : هند و چین
شی هوانگ تی
یکی از فرمانروایان سلسله «چه این» ، به نام ژنِگ، حکومت نیرومندی را به وجود آورد. او عنوان شی هوانگ تی به معنای امپراتور اوّل را که پیش از آن مخصوص خدایان و قهرمانان اساطیری بود، برای خود برگزید.
اقدامات شی هوانگ تی
او با پیروزی بر حاکمان محلی و اشراف زمین دار به تفرقه و تجزیه سیاسی چین پایان داد، تشکیلات اداری و مالیاتی را نوسازی کرد و شبکه گسترده ای از جاده ها ساخت. وی همچنین به قصد رونق تجارت، مقیاس وزن ها و اندازه ها و عیار سکه ها را یکسان نمود. دیوار بزرگ چین را تکمیل کرد.(بخش های مختلف دیوار را به یکدیگر متصل کرد.)
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
سلسله هان و آئین کنفوسیوس
فصل 5 : هند و چین
شرحی درباره ی سلسله «هان» و تحولات آن
در این دوران کشاورزی، صنعت، علم و فرهنگ، پیشرفت نمایانی کرد و چینیان دست به ابداعات و اختراعات مهمی زدند. قلمرو آن گسترش یافت و با کشورها و تمدن های دیگر از جمله ایران، ارتباط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی برقرار کرد. جاده ابریشم گشایش یافت. انتخاب مأموران دولتی شایسته بر پایه تعلیمات کنفوسیوس بود.
شرحی درباره ی آیین و اندیشه کنفوسیوس
کنفوسیوس چند قرن پیش از شی هوانگ تی می زیست. کنفوسیوس بیش از هر چیز به رفتار اخلاقی توجه داشت و درباره دین یا خدایان چینی خیلی کم سخن گفته است. اساس تعالیم او این بود که مردم چطور باید رفتار کنند و حاکمان چگونه رفتار مناسب را در جامعه ترویج دهند.
تأثیر آئین کنفوسیوس بر نظامات چین
یکی از اقدامهای مؤثر حکومت «هان» که به سنتی ماندگار در تاریخ چین تبدیل شد، انتخاب مأموران دولتی بر پایه اصول و تعلیمات کنفوسیوس بود. در چارچوب این اصول، افراد بر اساس توانمندی و شایستگی های خویش و نه بر مبنای ثروت و وابستگی های خانوادگی به خدمت گرفته می شدند. از این رو، کسانی که داوطلب خدمات دولتی بودند، به منظور اثبات استعداد و صالحیت خود، لازم بود در آزمون های مختلفی شرکت کنند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
ویژگی های آتن و اسپارت
فصل 6 : یونان و روم
آتن
مرکز فعّالیت های فلسفی، علمی و هنری و نیز زادگاه مردم سالاری (دمکراسی) به شمار می رفت.
اسپارت
جامعه ای نظامی گرا و جنگاور بود که به امور فرهنگی و هنری چندان علاقه ای نداشت.
نکته
1) کاخ کنسوس در یونان باستان واقع است.
2) بقایای کاخ شاهی مینوسیان، حکایت از قدرت، رفاه و معماری پیشرفته آنان دارد.
3) تمدن مینوسی در اثر کشمکش با اقوام مهاجر از بین رفته است.
4) افسانه جنگ تروا در کتاب ایلیاد نقل شده است.
5) هومر، شاعر مشهور «اودیسه» و «ایلیاد» است.
6) آتن و اسپارت مهم ترین دولت شهرهای یونانی به شمار می رفتند.
7) دولت شهر آتن به رهبری پریکلس، سیاست مدار آزادی خواه، به سرعت در مسیر پیشرفت و توسعه طلبی گام برداشت.
8) سلسله جنگ های داخلی یونان به جنگ های پلوپونزی مشهور است.
9) مقدونیه در مرزهای شمالی یونان قرار داشت.آنها به زبان یونانی صحبت میکردند، امّا از زندگی شهری و تمدن توسعه یافته ای برخوردار نبودند.
10) معبد پارتنون آکروپولیس در آتن واقع است.
رقابت دولت شهر های یونانی و نتیجه آن
فصل 6 : یونان و روم
علل رقابت دولت شهرهای یونانی
رقابت دولت شهرهای یونانی با حکومت هخامنشیان برای تسلّط بر منطقه آسیای صغیر، موجب بروز کشمکش های طولانی و جنگ های بزرگی میان دو طرف (به نام جنگ های پلوپونزی) شد.
جنگ های پلوپونزی
جنگ های داخلی یونان (بین آتن و اسپارت) به جنگ های پلوپونزی مشهور است. حکومت هخامنشی در جریان این جنگ ها به طور پنهانی به اسپارت کمک مالی میکرد. و سرانجام با پیروزی اسپارت پایان یافت.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
ویژگی های فلیپ دوم و اسکندر مقدونی و سر انجام حکومت آن ها
فصل 6 : یونان و روم
فیلیپ دوّم
فیلیپ دوّم، شاه مقدونیه با تشکیل ارتشی نیرومند از طوایف جنگجوی مقدونی، دولت شهرهای یونان را مطیع خود کرد و بر این کشور مسلّط شد. فیلیپ قصد داشت به ایران نیز حمله کند، امّا پیش از آنکه اقدامی انجام دهد، به قتل رسید.
اسکندر مقدونی
اسکندر مقدونی، پسر و جانشین فیلیپ دوّم بود. او پس از سرکوب شورشی در یونانی، به قلمرو هخامنشیان هجوم آورد. سپاهیان او در چندین نبرد بر سپاه هخامنشی پیروز شدند و مصر، آسیای صغیر، بین النهرین و ایران را فتح کردند. اسکندر سپس به هند نیز لشکرکشی کرد و تا رود سند پیش رفت. در نتیجه لشکرکشی ها و فتوحات اسکندر، ارتباط و تعامل فرهنگی میان تمدن ها و مردمان قلمرو تحت فرمان او بیشتر شد.
سرانجام حکومت مقدونی
پس از مرگ اسکندر، یکی از سرداران او در یونان قدرت را به دست گرفت. حکومت مقدونیان بر یونان تا زمانی که این کشور ضمیمه امپراتوری روم شد، ادامه یافت.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
ویژگی های فرهنگ، تمدن و دین یونان باستان
فصل 6 : یونان و روم
شرحی درباره ی فرهنگ و تمدن یونان باستان
فرهنگ و تمدن در یونان باستان به ویژه در عصر دموکراسی شاهد دوران درخشانی از رشد فکری، فرهنگی، علمی، هنری و ... بود. یونانیان از دستاوردهای تمدن های مصر، بین النهرین و ایران بهره بسیاری بردند و در عرصه های مختلف پیشرفت های زیادی کردند.
شرحی درباره ی دین یونان باستان
یونانیان به خدایان متعددی اعتقاد داشتند. مهم ترینِ این خدایان، دوازده خدایی بودند که در کوه اُلَمپ جای داشتند و در رأس آنان آذرخش بود. مردم هر دولت شهر یکی از خدایان مستقر در المپ را به عنوان خدایی محافظ شهر خود ستایش می کردند. مثلاً آتنا، خدا بانوی خرد، محافظ شهر آتن به شمار میرفت. یونانیان دارای معابد بودند. نیایش غالباً با تقدیم هدیه و قربانی به خدایان انجام می گرفت. یونانیان به احترام خدایان و برای بزرگداشت قهرمانان خویش، جشن ها و مسابقات مختلفی را برگزار می کردند. در یونان، نفوذ و قدرت کاهنان خیلی مراتب کمتر از مصر و بین النهرین بود.
نام خدایان یونان
»زئوس» خدای آسمان؛ آتنا (خدا بانوی خرد، محافظ شهر آتن ) ؛ آذرخش (که مهم ترین خدای یونانیان بود.)
شرحی درباره ی بازی های المپیک
یونانیان به احترام خدایان و برای بزرگداشت قهرمانان خویش، جشن ها و مسابقه های مختلفی را برگزار می کردند. مشهورترین آنها، بازی های المپیک بود که هر چهار سال یک بار در دولت شهر المپیا برگزار می گردید.
ویژگی های حکومت، سیاست و مشارکت مردم در یونان باستان
فصل 6 : یونان و روم
شرحی درباره ی حکومت و سیاست در یونان باستان
در یونان باستان نخست شاهان به صورت موروثی حکومت می کردند؛ امّا در نتیجه توسعه دریانوردی و گسترش تجارت خارجی، طبقه های از ثروتمندان و اشراف برآمدند و به جای شاهان، قدرت را در دست گرفتند. در قرن های ششم و پنجم قبل از میلاد، نوعی مردم سالاری در یونان و به ویژه در دولت شهر آتن شکل گرفت.
شهروندان آتن و افرادی که حق رأی داشتند
فقط مردان بالغی که از پدر و مادری آتنی به دنیا آمده بودند و شهروند آنجا محسوب می شدند، حق رأی داشتند و می توانستند در اداره امور دولت شهر مشارکت کنند.
وضعیّت زنان و بردگان و بیگانگان مقیم آتن
زنان، بردگان و بیگانگان مقیم آتن که اکثریت جمعیت آن دولت شهر را تشکیل می دادند، از حق رأی و شرکت در اداره امور سیاسی محروم بودند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
فلسفه در یونان باستان
فصل 6 : یونان و روم
شرحی درباره ی وضعیّت فلسفه در یونان باستان
یونان و به ویژه شهر آتن، زادگاه فلسفه و پیشگام تفکر فلسفی محسوب می گردد. فلسفه یونان با ظهور فیلسوفان بزرگی مانند سُقراط، افلاطون و ارسطو به اوج خود رسید. این فیلسوفان با تکیه بر استدلال های عقلانی و منطقی، درباره موضوع های گوناگون فلسفی به بحث و گفت و گو پرداختند و برخی از آنان آثار مهمی تألیف کردند. فلسفه یونان، تأثیر زیادی بر فیلسوفان مسلمان به ویژه فیلسوفان ایرانی مانند فارابی و ابن سینا گذاشته است.
نکته:
1) واژه فیلوسوفیا از دو کلمه یونانی فیلو به معنای دوستداری و سوفیا به معنای دانایی تشکیل شده است.
2) افلاطون و ارسطو دو فیلسوف یونان باستان بودند.
3) آمفی تئاتر رم باستان (کولئسیوم)
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
علوم مختلف و برخی از دانشمندان در یونان باستان
فصل 6 : یونان و روم
شرحی درباره ی وضعیّت علوم مختلف در یونان باستان
در یونان باستان، علوم مختلفی مانند ریاضی، فیزیک، پزشکی، فلسفه، ادبیات، هنرهای تجسمی و تاریخ نگاری شکوفا شد. دانشمندان یونانی براساس روش علمی و با تکیه بر خِرَد به مطالعه پدیده های مختلف می پرداختند.
بقراط و روش کار او
بُقراط، پزشک نامدار یونانی در عهد باستان که به پدر علم پزشکی معروف است، نشانه های بیماری در بیمارانش را به دقت یادداشت می کرد و از این اطلاعات برای درمان بیماران دیگر استفاده می کرد. او اعتقاد داشت که بیماری ها علل طبیعی دارند (و مجازات هایی نیستند که خدایان فرستاده باشند.)
نام چند دانشمند یونان باستان
بُقراط، پزشک، فیثاغورث، فیلسوف و ریاضیدان مشهور یونانی (قضیه فیثاغورث(
نکته
در یونان باستان، ادبیات و هنرهای تجسمی، مخصوصاً انواع شعر، نمایشنامه نویسی، مجسمه سازی و معماری نیز شکوفا و پررونق بود.
گروهی از اقوام هند و اروپایی+ اقوامی از یونان بر شکلگیری تمدن روم (در ایتالیا) تأثیر گذاشتند.
نحوه تأسیس و گسترش جمهوری رم
فصل 6 : یونان و روم
نحوه تأسیس جمهوری رم
رومیان بر شاه شهر شوریدند و حکومت جمهوری رم را تأسیس کردند. جمهوری رم با شکست رقیبان و دشمنان خود گسترش پیدا کرد و بر سرتاسر شبه جزیره ایتالیا مسلط شد. در این دوره، تشکیلات حکومتی و نهادهای سیاسی جمهوری رم تکامل یافت.
نحوه گسترش جمهوری رم
جمهوری رم، پس از تسلط بر سرتاسر ایتالیا سیاست توسعه طلبانه گسترده ای را خارج از مرزهایش آغاز کرد.
سلسله جنگ های بزرگی میان جمهوری رم از یک سو و حکومت کارتاژ و پادشاهان مقدونی رخ داد.
کارتاژیان بر بخش هایی از دریای مدیترانه و شمال آفریقا و مقدونیان بر مقدونیه و یونان حکومت می کردند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
امپراتوری روم
فصل 6 : یونان و روم
نحوه تبدیل حکومت رم به امپراتوری روم
سرانجام رومیان رقیبان خود (مثل کارتاژ) را شکست دادند و بر دریای مدیترانه و سرزمین های پیرامون آن مسلط شدند. در نتیجه این فتوحات، جمهوری رم تبدیل به قدرتی بزرگ در مدیترانه شد و به توسعه طلبی خود در اروپا، آفریقا و آسیا ادامه داد. رومیان با لشکرکشی به سرزمین های شرق دریای مدیترانه در غرب آسیا، بقایای حکومت سلوکیان را برانداختند و به سوی ایران پیشروی کردند. تنها حکومت اشکانی بود که در مقابل سپاه روم ایستادگی کرد.
نحوه تقسیم امپراتور روم به دو بخش شرقی و غربی
پس از آنکه امپراتور کنستانتین، شهر بیزانتیوم (قسطنطنیه، استانبول) را به پایتختی برگزید، به تدریج زمینه تقسیم امپراتوری روم به دو بخش شرقی و غربی فراهم آمد.
سرانجام روم غربی و شرقی
روم غربی در 475 م. در اثر هجوم اقوام بیابان گرد نابود شد؛ امّا روم شرقی تا سال 1453 م. که پایتخت آن توسط امپراتوری مسلمان عثمانی فتح شد، دوام آورد.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
ویژگی های ساختار حکومت و ارتش روم
فصل 6 : یونان و روم
شرحی درباره ی ساختار حکومت
براساس قانون اساسی رم، ساختار حکومت، شامل چند مجلس و شماری مقام های اجرایی بود. اشراف به واسطه مجلس سنا، و عامه مردم از طریق مجمع نمایندگان خود، در اداره امور کشور مشارکت می کردند. ریاست قوه اجرایی به دو کنسول اعطا می شد که از میان اعضای سنا برای دوره یک ساله، بدون تکرار، انتخاب می شدند. وقتی یکی از کنسول ها در میدان جنگ، نیروهای جمهوری را هدایت می کرد، کنسول دیگر اداره امور داخل را بر عهده می گرفت.
شرحی درباره ی ساختار ارتش روم
ارتش روم برای دولت مردان رومی عرصه آموزش و اثبات لیاقت بود. هیچ شهروند رومی به منصب دولتی برگزیده نمی شد، مگر آنکه در ده نبرد شرکت کرده باشد.
جنگ داخلی و آشفتگی رم و سرانجام آن
فصل 6 : یونان و روم
علل جنگ داخلی و آشفتگی رم
با گسترش قلمرو جمهوری رم، معلوم شد که قانون اساسی و نهادهای این جمهوری برای اداره سرزمین های پهناور از کارایی لازم برخوردار نیستند. از این رو، در قرن اوّل قبل از میلاد، جمهوری رم بر اثر رقابت سرداران جاه طلب دچار جنگ داخلی و آشفتگی شد.
سرانجام جنگ داخلی و آشفتگی اوضاع رم
جنگ داخلی رخ داد. اکتاویان بر رقیبانش غلبه کرد و تغییراتی در نظام حکومتی جمهوری رم به وجود آورد. در نتیجه این تغییرات، قدرت اجرایی در اختیار یک فرد شخص اوّل مملکت قرار گرفت که به «آوگوستوس» و بعداً «امپراتور» معروف شد. به مرور زمان امپراتورها بر اختیارات و قدرت خود افزودند و برخی از آنان همچون پادشاهان مستبد حکومت کردند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
وضعیت دینی، فرهنگی و اجتماعی روم باستان
فصل 6 : یونان و روم
مجلس سنا
مجلس سنا به عنوان مجمع اصلی مشورتی باقی ماند و در انتخاب امپراتور، ایفای نقش کرد.
فرهنگ در روم باستان
به طور کلی فرهنگ روم از میراث یونانی در زمینه تعلیم و تربیت، دین، فلسفه و علوم و هنرها تأثیر فراوانی پذیرفت.
وضعیت دین در روم باستان
رومیان خدایان متعددی را می پرستیدند و مانند یونانیان، جشنواره ها و بازی های عمومی و مذهبی مختلفی را به احترام و بزرگداشت خدایان برگزار می کردند. علاوه بر آن، برخی از باورهای کهن ایرانی مانند پرستش ایزد مهر (میترا) در قلمرو روم رواج یافت و بر فرهنگ و هنر رومی تأثیر چشم گیری گذاشت.
وضعیت اجتماعی روم باستان
خانواده های رومی مسئولیت های شهروندی را به فرزندان خود از سنین کودکی می آموختند و آنان را به کار سخت، شجاعت برای جنگیدن و وفاداری به شهرشان تشویق می کردند. زنان رومی نسبت به زنان یونانی آزادتر بودند و حضور مؤثر و گسترده تری در زندگی عمومی و اجتماعی داشتند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
برده داری و مهم ترین دستاورد های رومیان باستان در حوزه معماری و مهندسی
فصل 6 : یونان و روم
برده داری و وضعیت مردم
برده داری پدیده ای بسیار رایج در قلمرو امپراتوری روم بود. شمار بردگان و اختلاف میان فقیر و ثروتمند چنان افزایش یافت که در سال 73ق.م. بردگان به رهبری اسپارتاکوس قیام کردند و حکومت روم به زحمت و پس از دو سال، قیام را سرکوب کرد.
مهم ترین دستاورد های رومیان باستان در حوزه معماری و مهندسی
برجسته ترین دستاورد هنری تمدن روم، در معماری و مجسمه سازی تبلور یافت. رومیان به افتخار پیروزی های نظامی خود بناهای یادبود زیادی را برپا کردند.
شرحی درباره ی دستاوردهای رومیان باستان در حوزه معماری و مهندسی
آنان در رم و دیگر شهرهای قلمروی امپراتوری مثل انطاکیه، دمشق، اسکندریه، آتن و مارسی، ساختمان های عمومی فراوانی ساختند که حکایت از مهارت در معماری و طراحی در مهندسی دارد. یکی دیگر از دستاوردهای مهم تمدن روم، ایجاد شبکه پیشرفت های از جاده ها بود. مهندسان و کارگران رومی برای احداث جاده های سنگ فرش شده، دامنه تپه ها را می بُریدند، تونل می کندند، پُل می ساختند و باتالق ها را پر میکردند. بسیاری از این جاده ها تا قرن ها مورد استفاده بود.
دین مسیحیت
فصل 6 : یونان و روم
شرحی درباره ی ظهور و گسترش مسیحیت
در دوره سلطه رومیان بر سرزمین فلسطین، حضرت عیسی در آنجا به تبلیغ دین جدیدی پرداخت. پیشوایان یهود با آموزه های آن حضرت به مخالفت برخاستند و با همدستی رومیان، علیه او به دسیسه پرداختند و در صدد نابودی ایشان بر آمدند. دین مسیحیت با وجود دشمنی و سخت گیری های شدید پیشوایان یهودی و حاکمان رومی به تدریج گسترش یافت و بر پیروان آن افزوده شد.
زمان گسترش و رسمیت دین مسیحیت
دین مسیحیت در زمان کنستانتین رونق بی سابقه ای یافت؛ زیرا این امپراتور خود به مسیحیت گروید و فرمانی صادر کرد که آزادی مسیحیت را در امپراتوری روم تضمین میکرد. حدود 50 سال بعد ازکنستانتین، مسیحیت دین رسمی امپراتوری روم شد.
آثار تعالیم حضرت عیسی
تعالیم حضرت عیسی، ایمان به خدای یکتا را جایگزین عقاید شرک آمیز رومیان کرد و فرهنگ و اخلاق جامعه رومی را به شدّت تحت تأثیر قرار داد.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
پیشینه پژوهش و دوره های تاریخ ایرانِ باستان
فصل 7 : مطالعه و کاوش در گذشته های دور
شرحی درباره ی پیشینه پژوهش در تاریخ ایرانِ باستان
در ابتدا مورّخان ایرانی بر پایه ترجمه خدای نامه های متعلق به دوران ساسانی و نیز داستان های شاهنامه فردوسی، تاریخ ایران در عهد باستان را می نوشتند. در واقع نوشته های آنان، ترکیبی از افسانه و واقعیت بود.
نکته:
1) مطالب مربوط به سلسله های پیشدادیان و کیانیان در دوران افسانه ای (اساطیری) آمیخته با افسانه های کهن بود، درباره اشکانیان مطالب، بسیار کم و محدود به بعضی اسامی بود؛ ولی در خصوص ساسانیان اطلاعات و آگاهی های تاریخی قابل توجهی وجود داشت.
2) امروزه سلسله های پیشدادیان و کیانیان به عنوان دوران افسانه ای (اساطیری) تاریخ ایران شناخته می شوند.
3) تاریخ بسیاری از اقوام و جوامع کهن از جمله تاریخ ایران زمین با افسانه و اسطوره آغاز می گردد.
4) آگاهی های تاریخی جدید درباره ی ایران باستان در نتیجه خوانده شدن خط های باستانی و کاوش های باستان شناسی به دست آمد. در دوره صفویه، تمایل و علاقه اروپاییان برای مسافرت به کشور ما و شناختِ تاریخ و فرهنگ آن دو چندان شد.
5) زمان محمدشاه قاجار یک انگلیسی به نام سِر هنری راولینسون موفق به خواندن خط میخی شد و سنگ نوشته داریوش هخامنشی را در بیستون ترجمه کرد.
6) پس از آن بود که، باستان شناسانی از فرانسه به کشور ما آمدند و در محوطه باستانی شوش به حفّاری و کاوش مشغول شدند.
7) بقایای کاخ اردشیر ساسانی در فیروزآباد استان فارس قرار دارد.
8) متن اصلی خدای نامه ها و ترجمه عربی آنها از بین رفته و چیزی از آن ها باقی نمانده است.
9) سنگ نوشته خشایارشاه هخامنشی واقع در شهر وان ترکیه ؛ رساله ای کوچک به زبان پهلوی در موضوع جغرافیا
10) کتاب تاریخی شهرهای ایران در دوره ساسانی در اواخر دوره ساسانی نوشته شده (شرحی آمیخته با افسانه درباره اردشیر یکم، بنیان گذار سلسله ساسانی است.)
دوره های تاریخ عصر باستان
1) پیشدادیان
2) کیانیان
3) اشکانیان
4) ساسانیان.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
افسانه ها
فصل 7 : مطالعه و کاوش در گذشته های دور
معنای افسانه، قصه، داستان یا اسطوره
این واژه ها اگرچه هرکدام معنای خاص و ریشه لغوی مخصوص خود را دارند، امّا تقریباً همگی به معنا و مفهوم داستان یا سرگذشت خیالی و غیر واقعی به کار می روند.
واقعیت یا عدم واقعیت افسانه ها
محققان درباره اینکه محتوای افسانه ها به کلّی غیر واقعی است یا نه، اتفاق نظر ندارند. بیشتر آنان بر این عقیده هستند که افسانه ها بر اساس واقعیت های تاریخی ساخته شده اند، امّا با گذشت زمان تغییر کرده و به شکل افسانه و اسطوره درآمده اند.
نظر مورخان درباره سلسله های پادشاهی ایران باستان
فصل 7 : مطالعه و کاوش در گذشته های دور
شناخت مورّخان درباره سلسله های پادشاهی ایران باستان
مورّخان تا دویست سال پیش، تنها از تاریخ ساسانیان اطّلاع و شناخت نسبتاً خوبی داشتند و سلسله و شاهان اشکانی را تا حدودی می شناختند، امّا چندان شناختی از سلسله های ایلام، ماد و هخامنشیان نداشتند.
نظر ابتدایی مورخان درباره پاسارگاد
مورخان همچنین پاسارگاد، پایتخت کورش را به حضرت سلیمان پیامبر منسوب می نمودند و آرامگاه بنیان گذار سلسله هخامنشی را قبر مادر حضرت سلیمان می شمردند.
پایتخت هخامنشیان
مورّخان تا دویست سال پیش، چندان شناختی از سلسله های ایلام، ماد و هخامنشیان نداشتند و کورش و داریوش هخامنشی را نمی شناختند؛ از این رو، پارسه یا پرسپولیس، پایتخت هخامنشیان را به جمشید، پادشاه افسانه های ایران، نسبت می دادند و این مکان تاریخی را تخت جمشید می نامیدند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
باستان شناسی در دوران صفویه و قاجاریه
فصل 7 : مطالعه و کاوش در گذشته های دور
تحولات امر باستان شناسی در دوره صفویه
در آن زمان، نویسندگان و محققان اروپایی به واسطه نوشته های هرودت و ...، اخبار و آگاهی قابل توجهی درباره ایران باستان داشتند. به همین دلیل با کنجکاوی در جستجوی بناها و آثار تاریخی دوره هخامنشی به خصوص در فارس بودند.
تحولات امر باستان شناسی در دوره قاجاریه
با گسترش روابط ایران و اروپا در دوره قاجاریه، اروپاییان بیشتری به ایران آمدند و روز به روز بر تعداد بازدیدکنندگان خارجی از آثار و مکان های تاریخی (به خصوص تخت جمشید، پاسارگاد و شوش) افزوده شد. بدین گونه، زمینه برای انجام کاوش های باستان شناسی در ایران فراهم آمد.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
کاوش های باستان شناسی در ایران
فصل 7 : مطالعه و کاوش در گذشته های دور
روی آوردن فرانسه به کاوش های باستان شناسی در ایران
با خوانده شدن خط میخی (توسط یک انگلیسی در زمان محمّد شاه قاجار)، علاقه اروپاییان به فعّالیت های باستان شناسی در ایران بیشتر شد. دولت فرانسه اجازه حفّاری و سپس امتیاز انحصاری کاوش های باستانی را در سرتاسر ایران به دست آورد.
تحولات کاوش های باستان شناسی در سال 1306 ش
در سال 1306 ش، کاوش های باستان شناسی از انحصار فرانسویان خارج شد و باستان شناسان برجسته ای از کشورهای مختلف مانند ارنست هرتسفلد آلمانی و آرتور پوپ آمریکایی شروع به فعّالیت نمودند و دامنه کاوش های باستان شناسی وسیع تر شد. به تدریج نسلی از باستان شناسان زبده ایرانی پرورش یافتند و شروع بکار کردند.
نتایج و دستاوردهای کاوش ها و تحقیقات جدید
1) کمک کرد تا سلسله های پادشاهی بهتر و بیشتر شناخته شوند و امکان تشخیص تاریخِ واقعی از افسانه، تا حدودی فراهم آمد.
2) کاوش ها نشان داد که چندین هزار سال پیش از مهاجرت اقوام آریایی، ساکنان فلات ایران به یکجانشینی و کشاورزی روی آورده و تمدن نسبتاً پیشرفت های را بنیان نهاده بودند.
3) یکی دیگر از نتایج تحقیقات دو قرن گذشته، تقسیم بندی جدیدی بود که مورّخان از تاریخ ایران در دوره باستان ارائه کردند.
دوران ها و منابع تاریخ ایران
فصل 7 : مطالعه و کاوش در گذشته های دور
دوران های تاریخ ایران
الف) دوران پیش از تاریخ
ب) دوران تاریخی:
1) پیش از آریایی ها
2) دوران حکومت آریایی ها (شامل: ایلام، ماد، هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان، ساسانیان.)
منابع تحقیقِ تاریخ
1) منابع دست اوّل یا اصلی (شامل نوشتاری+ غیر نوشتاری (ابزارها و ...)
2) منابع دست دوّم یا فرعی.
اقسام منابع دست اوّل
1) منابع نوشتاری
2) منابع غیر نوشتاری.
منابع غیر نوشتاری در تاریخ
این منابع، شامل تمامی آثار مادی و دست ساخته هایی می شود که از ایرانیان باستان بر جای مانده است. ابزارها، ظروف، اشیا و بقایای بناهای مختلف مانند کاخ ها، آتشکده ها، پل ها، آب بندها، کاروانسراها و... این منابع، منبع دست اوّل برای پژوهش در آن دوره به حساب می آیند.
برخی از منابع دست اول و فواید آن ها
ابزارها، ظروف، اشیا و بقایای بناها، کاخ ها، آتشکده ها، پل ها، آب بندها، کاروانسراها و ...جزء منابع دست اوّل هستند. این منابع، حاوی اطلاعات ارزشمندی درباره وضعیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی ایران باستان هستند و ابعاد مختلف دانش، فنون، مهارت ها و خلّاقیت های ایرانیان را در این عصر آشکار می نمایند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
اشیاء، آثار و بناهای باستانی
فصل 7 : مطالعه و کاوش در گذشته های دور
علت کلیدی بودن آثار و اشیای متعلق به دوران پیش از تاریخ در شناخت این دوره
زیرا در آن دوره خط اختراع نشده بود و ما فقط می توانیم به وسیله این اشیاء از گذشته آگاهی هایی بدست آوریم.
اطلاعات آثار و بناهای باستانی درباره گذشته
آثار و بناهای باستانی حاوی اطلاعات ارزشمندی درباره وضعیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی ایران باستان هستند و ابعاد مختلف دانش، فنون، مهارت ها و خلّاقیت های ایرانیان آن اعصار را روشن می سازد.
اطلاعات اشیا و ابزارهای باستانی درباره سازندگان و استفاده کنندگان این آثار
این اشیاء ابعاد مختلف دانش، فنون، مهارت ها و خلّاقیت های ایرانیان آن اعصار را روشن می سازد.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
منابع نوشتاری
فصل 7 : مطالعه و کاوش در گذشته های دور
علت نپذیرفتن تمام نوشته های مورّخان یونانی و رومی درباره ایران با توجه به روابط میان ایران با یونان و روم
زیرا مدت ها بین ایران با آن دو کشور جنگ و درگیری وجود داشته و محقّقان آن ها به احتمال زیاد درباره ی تمدن و مردمان ایران باستان نظرات درستی ندارند و نظراتشان مغرضانه است.
منابع نوشتاری در مطالعات تاریخی
منظور از منابع نوشتاری، تمامی انواع نوشتاری است که درباره رویدادهای تاریخی ایران در عهد باستان نگارش یافته اند و یا اینکه میتوان از آن ها اطلاعات و شواهد تاریخی به دست آورد.
برجسته ترین منابع نوشتاری
سنگ نوشته ها، گل نوشته ها، سالنامه ها و کتاب های تاریخی، ادبی، دینی و جغرافیایی.
اقسام منابع نوشتاری تاریخ ایران در عصر باستان
1) نوشته های ایرانی
2) نوشته های غیرایرانی.
مهم ترین منابع نوشتاری غیرایرانی
کتاب های مورّخان یونانی (هرودت و گزنفون) و رومی (پروکوپیوس) و تورات (بیشتردرباره کوروش هخامنشی(
شرحی درباره ی منابع نوشتاری ایرانی تاریخ ایران در عصر باستان
اگرچه ایرانیان باستان همچون یونانیان و رومیان در نوشتن کتاب های تاریخی موفق نبودند، امّا شواهد زیادی وجود دارد که ثبت و ضبط وقایع و حوادث مهم، مورد توجه آنها بوده است و دبیران مخصوصی به این کار اشتغال داشته اند. بنابراین، در ایرانِ باستان، هرچند وضعیت تاریخ نگاری مطلوب نبوده و مورّخان بزرگی پا به عرصه نگذاشته اند، امّا به گفته هرودت، ایرانیان از شعور و آگاهی تاریخی بالایی برخوردار بوده اند.
تاریخ نگاری و سنگ نوشته ها
فصل 7 : مطالعه و کاوش در گذشته های دور
یکی از دلایل ضعف تاریخ نگاری در ایران باستان
شاید یکی از دلایل این باشد که سنّت شفاهی، بسیار مقبول تر و پسندیده تر از سنت کتابت بوده است. علاقه و عادت به حفظ سینه به سینه مطالب در قرن ها و حتی هزاره ها، لزوم ثبت و نگارش آن ها را در درجه اهمیت کمتری قرار داده است.
سنگ نوشته ها و لوح های گِلی مهم ترین منابع نوشتاری دوره ی هخامنشیان هستند.
شرحی درباره ی سنگ نوشته ی بیستون
پنج ستون از سنگ نوشته بیستون که در حقیقت گزارشی تاریخی محسوب می شود، به شرح وقایع دوران آغازین فرمان روایی داریوش بزرگ و سرکوب شورش های نواحی گوناگون اختصاص دارد.
لوح های گِلی تخت جمشید
علاوه بر سنگ نوشته های تخت جمشید، بیش از سی هزار لوح گِلی به زبان ایلامی کشف گردیده که درباره اوضاع اقتصادی و اجتماعی و تشکیلات اداری دوره هخامنشیان مطالب ارائه می دهند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
آثار باقی مانده از دوره ساسانی و محتوای آن ها
فصل 7 : مطالعه و کاوش در گذشته های دور
آثار باقی مانده از دوره ساسانی
1) از دوره ساسانی تعدادی سنگ نوشته بر جای مانده است. (مثل سنگ نوشته شاپور یکم در کعبه زرتشت در نقش رستم که شرح جنگ های این پادشاه با رومیان را بازگو می نماید.)
2) همچنین در این دوره، کتاب هایی در موضوع های تاریخی، دینی، ادبی و جغرافیایی نگارش شده که برخی از آنها از بین رفته و برخی به جا مانده اند.
3) خدای نامه ها از مهم ترین نوشته های تاریخی ساسانی بودند و در واقع تاریخ عمومی سرزمین و مردم ایران از آغاز آفرینش تا اواخر حکومت ساسانی بودند.
خدای نامه ها
خدای نامه ها از مهم ترین نوشته های تاریخی دوره ساسانی به شمار می روند و در واقع تاریخ عمومی سرزمین و مردم ایران از آغاز آفرینش تا اواخر حکومت ساسانی بودند.
محتوای خدای نامه ها
محتوای خدای نامه ها، آمیخته با افسانه و قصّه های کُهَن بوده و مطالب دوره ساسانی آنها با واقعیات تاریخی انطباق دارد.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
نگارش در تاریخ ایران و باستان و منابع دست دوم در تاریخ
فصل 7 : مطالعه و کاوش در گذشته های دور
نحوه نگارش تاریخ ایران و باستان
در قرون نخستین هجری مورّخان مسلمان ایران مانند طبری، دینوری و... با استفاده از ترجمه هایی که از خدای نامه ها به عربی شده بود، اقدام به نگارش تاریخ ایران باستان کردند. این نوشته ها تا دویست سال پیش همچنان منبع اصلی مطالعه و شناخت تاریخ ایران باستان بودند.
منابع دست دوم در تاریخ
منابع دست دوم یا تحقیقات عمدتاً شامل انواع مختلفی از کتاب ها، مقاله ها، پایان نامه های تحصیلی و طرح های پژوهشی می شود که در دویست سال اخیر توسط محققان، اعم از مورّخان و باستان شناسان و زبان شناسان ایرانی و غیر ایرانی نوشته شده است.
محوطه های باستانی
فصل 8 : سپیده دم تمدن ایرانی
نسبت میان پراکندگی محوطه های باستانی، با پراکندگی روستاها و شهرهای فعلی
روستاها و شهرهای کنونی در همان مکان های باستانی برپا شده اند.
نقش عوامل جغرافیایی در پراکندگی محوطه های باستانی
بیشتر محوطه های باستانی در مناطق جغرافیایی مناسب ایجاد شده اند.
نکته
1) ایران به واسطه موقعیت جغرافیایی خاص خود در جنوب غربی آسیا، پل ارتباطی میان شرق و غرب جهان باستان محسوب می شد.
2) کهن ترین نشانه و آثاری که از حضور انسان در ایران تاکنون کشف شده، مربوط به بستر کَشَف رود در نزدیکی مشهد در خراسان رضوی است. قدمت ابزارهای سنگی یافت شده در این مکان را حدود 1میلیون سال تخمین زده اند.
3) کَشَف رود (خراسان رضوی) ؛ ابزار سنگی، پارینه سنگی قدیم شیوه تو مهاباد ؛ سنگ نوک تیز، هلیالن (ایلام)، غار دو اشَکَفت (کرمانشاه) ، غار یافته (لرستان)، تپه گیان (نهاوند)، تپه حصار (دامغان) ؛ چُغاگُالن (مهران).
آثار یافته شده از محوطه باستانی چُغاگُالن در شهرستان مهران
این آثار نشان داده است که ساکنان نواحی کوهپایه های زاگرس جزو نخستین مردمانی در جهان بوده اند که حدود 12 هزار سال پیش شروع به کشت گیاهانی مانند جو و گندم و اهلی نمودن جانورانی مثل بز و گوسفند کردند. این اقدام به منزله ورود انسان از دوره شکار (و گردآوری خوراک) به دوره یکجانشینی و تولید خوراک در فلات ایران است.
نکته:
کشاورزی و دام پروری، موجب تشکیل سکونت گاه ها و روستاهایی در غرب و دیگر مناطق ایران شد. ساکنان این سکونت گاه ها با گسترش و پیشرفت مهارت های ابزارسازی شان، علاوه بر آن که فعّالیت های کشاورزی و دامداری خود را گسترش بخشیدند، در زمینه صنایع و هنرهای گوناگونی مانند سفال گری، فلزکاری، بافندگی، خانه سازی نیز به پیشرفت ها و موفقیت های چشم گیری دست یافتند.
1) کوره های ذوب و قالب گیری مس در شهداد، تَل اِبلیس و تپه یحیی در استان کرمان و تپه زاغه در قزوین یافت شده.
2) آثاری از معدن بزرگ مس در شهرستان بافت در استان کرمان نیز کشف شده است.
3) مفرغ (مس+ قلع) لرستان، بهترین نمونه از صنعت و هنر فلزکاری ایران به شمار می روند.
4) اشیا و ظروف سنگ صابونی، توسط مردم به ویژه جیرفت و تپه یحیی در استان کرمان، ساخته می شد.
5)برنز (لرستان) ؛ ظرفی از سنگ صابونی (جیرفت) ؛ اشیای سنگ صابونی (تپه یحیی شهر بافت)؛ محوطه باستانی گودین (تپه کنگاور).
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
وضعیت سفالگری و فلزکاری در ایران باستان
فصل 8 : سپیده دم تمدن ایرانی
شرحی درباره ی وضعیت سفالگری در ایران باستان
مردم ایران از حدود 8 هزار سال پیش در ساختن ظروف و ابزارهای سفالی پیشرفت قابل توجهی یافتند، امّا با اختراع چرخ سفال در 6 هزار سال پیش، دگرگونی بزرگی در ساخت ظروف سفالی به وجود آمد. ظروف سفالی ساده و نقش دار متنوعی از سکونت گاه های باستانی ایران به دست آمده است. این ظروف در سرزمین های دیگر، از جمله بین النهرین مشتریان فراوانی داشت.
شرحی درباره ی وضعیت فلزکاری در ایران باستان
یافته های باستان شناسی نشان می دهد که مردم ایران از حدود 8 هزار سال پیش با چکش کاری بر روی رگه های طبیعی مس، برخی ابزارها به ویژه زیورآلات مسی می ساختند. بقایای کوره های ذوب و قالب گیری مس در برخی سکونت گاه های کهن مانند شهداد، تَل اِبلیس و تپه یحیی در استان کرمان و تپه زاغه در قزوین، بیان گر آن است که در حدود 5 تا 7 هزار سال پیش ساکنان این سکونت گاه ها به فنون ذوب و قالب گیری مس دست یافته بودند. آثاری از معدن بزرگ مس در شهرستان بافت در استان کرمان نیز کشف شده است. یکی دیگر از دستاوردهای صنعت فلز کاری ساکنان فلات ایران، ساخت اشیا و ابزارهای مفرغی از طریق آمیختن مس با ماده قلع بود. مفرغ های لرستان، بهترین نمونه از صنعت و هنر فلزکاری ایران است.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
ساخت اشیاء و خانه سازی در ایران باستان
فصل 8 : سپیده دم تمدن ایرانی
شرحی درباره ی ساخت اشیایی با سنگ صابونی در ایران باستان
اشیا و ظروف سنگ صابونی، یکی دیگر از مصنوعاتی است که توسط مردم برخی از سکونت گاه های کهن به ویژه جیرفت و تپه یحیی در استان کرمان، با مهارت و ظرافت تمام ساخته می شد. این مراکز از مراکز عمده تولید و صدور سنگ صابون به مناطق دور و نزدیک بوده اند.
شرحی درباره ی وضعیت خانه سازی در ایران باستان
به نظر می رسد که ساکنان فلات ایران نیز مانند مناطق دیگر جهان، در ابتدای یکجا نشینی، سرپناه ها و کلبه هایی نه چندان مقاوم از سنگ، چوب و شاخ و برگ درختان و گیاهان می ساختند. آنان اندک اندک آموختند که با استفاده از گِل و سنگ و سرانجام خِشت، بناهای محکم تری بسازند. آن ها سطح دیوارها را با کاه گِل می پوشاندند و گاه آن ها را رنگ آمیزی نیز می کردند و سقف خانه ها را معمولا با تیرهای چوبی می پوشاندند.
موقعیت اولین شهرها در ایران باستان
فصل 8 : سپیده دم تمدن ایرانی
اولین شهرها در ایران باستان
شوش و چُغامیش در خوزستان؛ شهداد و جیرفت در کرمان؛ شهر سوخته در سیستان و سیَلک در کاشان.
شهر سوخته
بررسی های باستان شناختی نشان داده که در 5 هزار سال پیش از میلاد، در شرق فلات ایران در سیستان، تمدنی عظیم و شکوفا وجود داشته که بقایای آن اکنون با عنوان شهر سوخته شناخته می شود. این شهر با وسعت بیش از 28 هکتار، در مَصَبّ رود هیرمند و در کنار دریاچه هامون قرار گرفته است.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
دوره تاریخی
فصل 8 : سپیده دم تمدن ایرانی
دوره تاریخی با اختراع خط شروع شد
نخستین نواحی ایران که زودتر وارد دوره تاریخی شدند
ساکنان نواحی غربی و جنوب غربی فلات ایران (یعنی جلگه خوزستان و کوه پایه های زاگرس) با توجه به ارتباطشان با مردمان بین النهرین (که دارای خط بودند)، زودتر از سایر نواحی، وارد دوره تاریخی شدند.
نکته
مختصر آگاهی که از آغاز دوران تاریخی نواحی مذکور داریم، اغلب متکی بر منابع بین النهرین به ویژه گل نوشته های آنجاست.
اقوام ساکن در نواحی غربی فلات ایران در آغاز دوران تاریخی
ایلامی ها، کاسی ها، لولوبی ها و گوتی ها.
نکته ها
1) کاسی ها (که در لرستان به سر میبردند) ، در هزاره دوم پیش از میلاد چندین قرن بر شهر بابلِ و قسمت هایی از بین النهرین مسلط بودند
2) مفرغ های لرستان به کاسی ها منسوب شده است.
3) مهم ترین اثری که از لولوبی ها به جای مانده، نقش برجسته اَنوبَنینی، پادشاه لولوبی، در سرپل ذهاب است که سنگ نوشته کوتاهی به زبان اکَدی هم دارد.
4) گوتی ها در زاگرس ساکن بودند. در اواخر هزاره سوم پیش از میلاد، مدت کوتاهی بابِل و مدتی نیز ایلام را در تصرف داشتند.
5) دوران تاریخی فلات ایران با تاریخ ایلام که اطلاعات مکتوبی در باره آن وجود دارد، آغاز می شود.
6) سرزمین اصلی ایلامیان شامل جلگه خوزستان و مناطق کوهستانی زاگرس جنوبی و میانی بود.
7) آشوربانیپال (فرمانروای آشور) شوش (پایتخت ایلام باستان) را نابود کرد.
8) معبد چُغازنبیل (پرستش گاه این شوشیناک) در نزدیکی شهر شوش قرار دارد. این معبد با استفاده از خشت خام در چند طبقه بنا شده است و روکشی از آجرنوشته ها و آجرهای لعاب دار دارد.
9) در اسناد حقوقی و قضایی ایلام ، سندها و تعهدات با سوگند به این الهه (الهه ناروندی) ضمانت می شد.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
علت حملات سومر و اکد و تشکیل پادشاهی ایلام
فصل 8 : سپیده دم تمدن ایرانی
علت حملات سومر و اکد به ایلام
از آن جا که اقتصاد بین النهرین نیازمند منابع طبیعی و معدنی فلات ایران بود، فرمان روایان سومری و اَکدی پیاپی به سرزمین ایلامی ها لشکرکشی می کردند.
علت تشکیل پادشاهی ایلام
تاخت و تاز فرمانروایان سومری و اَکدی از بین النهرین به ایلام (بخاطر مواد طبیعی و معدنی) ، سبب شد که حاکمان کوچک و مستقل ایلامی در حدود 26 ق.م. با یکدیگر متحد شوند و پادشاهی ایلام را تأسیس کنند.
روابط ایلام با همسایگان و تمدن های دور و سر انجام آن
فصل 8 : سپیده دم تمدن ایرانی
روابط ایلام با همسایگانش
حکومت و تمدن ایلام، همواره با همسایگان بین النهرینی خود مانند سومریان، اَکدیان، بابلیان و آشوریان ارتباط تنگاتنگ سیاسی، فرهنگی و تجاری داشت. قلمرو ایلام بارها مورد هجوم سپاهیان بین النهرین قرار گرفت و استقلال خود را از دست داد؛ امّا ایلامیان دوباره قدرت می گرفتند. پادشاهان ایلام نیز هرگاه فرصتی به دست می اوردند به بین النهرین لشکرکشی میکردند.
روابط ایلام با تمدن های دور
ایلام همچنین با دیگر مناطق فلات ایران و سرزمین های مجاور آن مانند آسیای صغیر و هند، روابط تجاری داشت. تماس ها و ارتباط های سیاسی و تجاری موجب شکل گیری روابط فرهنگی میان این سرزمین ها شد و دین، فرهنگ، خط و زبان آنها را تحت تأثیر قرار داد.
سرانجام ایلام
حکومت ایلام، سرانجام پس از قرن ها بر اثر یورش ویرانگر آشوریان در قرن 7ق.م. دچار فروپاشی شد.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
برخی از ویژگی های ایلام باستان
فصل 8 : سپیده دم تمدن ایرانی
وضعیت شهر و شهرنشینی در ایلام باستان
در قلمرو ایلام، شهرنشینی رونق داشت. شوش در مرکز جلگه خوزستان، یکی از پایتخت های ایلامیان بود. این شهر، در دوران حکومت ایلامی ها به اوج شکوفایی اقتصادی رسید و پیشه ها و صنایع مختلفی مانند سفال گری، فلزکاری و بافندگی آن شهر رونق یافتند.
پایتخت های ایلام باستان
در شرق اَنشان یا اَنزان (واقع در استان فارس امروزی)، در جنوب شهر شوش.
شهرهای ایلام باستان
اَنشان یا اَنزان، شوش، سیمَش (احتمالا جای خرم آباد کنونی قرار داشته(
معماری در ایلام باستان
در ایلام باستان معماری پیشرفت کرد و استفاده از آجر (خشت خام) در ساخت بناها رایج شد.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
برخی از ویژگی های شوش
فصل 8 : سپیده دم تمدن ایرانی
وضعیت شوش در ایلام باستان
شوش یکی از پایتخت های ایلامیان بود. این شهر در دوران حکومت ایلامی ها به اوج شکوفایی اقتصادی رسید و پیشه ها و صنایع مختلفی مانند سفالگری، فلزکاری و بافندگی در آن شهر رونق یافتند.
صنایع موجود در شوش باستان
صنایعی مانند سفالگری، فلزکاری و بافندگی در آن شهر رونق یافتند.
سرانجام شوش (پایتخت ایلام باستان)
شهر شوش که در نتیجه یورش آشوربانیپال با خاک یکسان شده بود، در دوران سلسله هخامنشیان دوباره شکوه و عظمت دیرین خود را بازیافت.
معبد چغازنبیل
معبد چُغازنبیل (پرستش گاه این شوشیناک) در نزدیکی شهر شوش قرار دارد. این معبد با استفاده از خشت خام در چند طبقه بنا شده است و روکشی از آجرنوشته ها و آجرهای لعاب دار دارد.
وضعیت دین، الهه های مادر و جایگاه زن در تمدن ایلام باستان
فصل 8 : سپیده دم تمدن ایرانی
شرحی درباره ی دین و اعتقادات در ایلام باستان
ایلامیان به خدایان متعددی اعتقاد داشتند و از آنان برای پیشرفت در کار خود کمک می خواستند.
به عقیده مردمان ایلام قدیم، خدایان دارای نیرویی ماوراء طبیعی بودند که آنان را بر انجام هر کاری قادر و توانا می ساخت. از جمله محبوب ترین خدایان ایلامی، این شوشیناک به معنی خدای شهر شوش بود. معبد چغازنبیل، ستایش گاه این خدا محسوب میشد. الهه های مادر نیز بسیار مقدس بودند در ایلام، کاهنان آداب و تشریفات دینی را زیر نظر کاهن بزرگ به جا می آوردند.
شرحی درباره الهه های مادر در ایلام باستان
الهه های مادر نیز بسیار مقدس بودند و مقام رفیعی در سلسله مراتب خدایان ایلامی داشتند.
ایلامیان این الهه ها را به عنوان مادر خدایان می پرستیدند و برای آنان معابدی ساخته بودند. در کاوش های باستانی شوش، پکره های گلی فراوانی که به الهه معروف اند، کشف شده که دلالت بر احترام و تقدس آنها نزد مردم دارد. (از دیگر مراکز تمدنی ایران نیز پیکره هایی از الهه های مادر به دست آمده که نشان می دهد عقیده به این الهه ها در ایران فراگیر بوده است.
جایگاه زن در تمدن ایران و ایلام
یکی از ویژگی های مهم تمدن ایلامی و در واقع تمدن کهن ایرانی، مقام و منزلت والایی است که زنان داشته اند. به طور کلی در جوامع باستانی فلات ایران، زنان موقعیت اجتماعی ممتازی داشتند و دارای قدرت و نفوذ فراوان بودند. زنان در عمده ترین کارهای جامعه، دارای نقش اساسی و تعیین کننده بودند. نقوش و پیکره های برجای مانده از دوره ایلامی نشان می دهد که زنان در امور اجتماعی و اقتصادی و مراسم رسمی سیاسی و دینی حضور چشمگیری داشته اند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
آریائی ها سکونت گاه اوّلیه اقوامِ هند و اروپایی
فصل 9 : از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان
آریائی ها
آریاییان گروهی از اقوام هند و اروپایی بودند که از زمان های بسیار کهن و به تدریج در فلات ایران و شبه قارۀ هند مستقر شدند.
نکته
1) ساکنان علفزار اوراسیا (هند).
2) اروپایی (آریایی )ایرانی و هندی (و غیر آریایی.
3) ایران (سرزمین آریائیها) مردم شریف و آزاده)(. آریائی (شریف و آزاده). آریایی ها (ایرانی (اقوام ماد،پارس، پارت) و هندی.
4) اقوام آریائی ساکن در ایران (مادها ( ساکن غرب ایران)، پارس ها (ساکن جنوب ایران) و پارت ها (ساکن شمال غرب ایران(.
سکونت گاه اوّلیه اقوامِ هند و اروپایی
عده ای از مورّخان احتمال می دهند که اقوام هند و اروپایی (آریایی) ، نخست در علفزارهای واقع در شمال شرق فلات ایران و جنوب روسیه (در حوالی دریاچۀ آرال) می زیسته اند. به نظر برخی اقوام هند و اروپایی (آریایی) در حدود 15.ق.م. وارد فلات ایران شده و در آن ساکن شدند. (مادها در غرب و مرکز،پارس ها در جنوب،پارتها در شمال شرق (و گروه دیگری نیز از شرق فلات ایران به هند رفتند. (هندی(
نکته
1) نخستین حکومت آریایی در ایران را مادها تشکیل دادند. (ایرانیان تا دو قرن پیش، پیشدادیان و کیانیان را نخستین سلسله می دانستند.)
2) برای اوّلین بار در قرن 9 ق.م. در سالنامه های شاهان آشوری به مادی ها اشاره شده است.
3) مرکز یا پایتخت ماد (شهر هگمتانه یا اکباتان).
4) حکومت ماد در زمان فرمانروایی هووَخْشَتْرَ، سومین پادشاه مادی به اوج قدرت رسید.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
لشکرکشی های آشور و تاسیس حکومت ماد
فصل 9 : از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان
آشور و لشکرکشی هایش
آشور حکومت نسبتا نیرومندی در شمال بین النهرین بود که برای به دست آوردن فلزات، سنگ های قیمتی و ...، دائماً به سرزمین های همسایه، هجوم می آورد.
علت تاسیس حکومت ماد
حملات و غارتگری های آشوریان، زمینه اتّحاد قبایل ماد را فراهم آورد. رؤسای قبایل مادی، یکی از بزرگان ماد نام دَهیوکَ (که به اشتباه دیااُکو می خوانند)، را به پادشاهی برگزیدند.
اقدامات هووخشتره و نتیجه آن
فصل 9 : از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان
اقدامات هووخشتره
تشکیل سپاه منظم و کارآمدی از قبایل مختلف ماد، پارس و ...، تثبیت قدرت در مناطق وسیعی از ایران، اتحاد با بابِل برای نابود کردن دولت آشور (نابودسازی آشور با کمک بابِل.(
نتیجه اقدامات هووخشتره
قلمرو ماد به شمال بین النهرین و بخش های وسیعی از آسیای صغیر گسترش یافت.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
آخرین پادشاه ماد و سرانجام آن ها
فصل 9 : از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان
آخرین پادشاه ماد
آستیاگ، پسر و جانشین هووَخْشَتْرَ لیاقت پدر را نداشت و دوران طولانی سلطنت خود را صرف خوش گذرانی و گردآوری ثروت کرد.
سرانجام آستیاگ
بزرگان طوایف ماد و مردم که از عملکرد آستیاگ ناخشنود بودند، بر ضد او با کورش هخامنشی هم دست شدند.
سرانجام ماد
سرانجام با فتح پایتخت مادها (شهر هگمتانه) به دست کورش دوم، حکومت ماد، در زمان پادشاهی آستیاگ (آژدهاک) برافتاد.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
حکومت هخامنشیان
فصل 9 : از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان
نحوه تأسیس حکومت هخامنشی
یکی از نوادگان هخامنش (بنام کورش دوم هخامنشی)، که بر اَنشان حکومت می کرد، قبیله های پارسی را که از سلطه مادی ها ناراضی بودند، متحد کرد. او، سپس با جلب حمایت بزرگان مادی، آستیاگ را از میان برداشت و پادشاهی هخامنشیان را بنیان نهاد.
1) در زمان مادها، شاخه ای از خاندان هخامنشی، در فارس به مرکزیت شهر اَنشان (َنزان)، حکومت محلی کوچکی تشکیل داده بودند.
2) هخامنش (جدِّ کورش) ، رئیس قبیله پاسارگاد (از اقوام پارس) بود. آرامگاه کورش در پاسارگاد (نزدیک شیراز) واقع است. خدای بابل (مردوک).
3) دروازه ملل، نماد حکومت جهانی هخامنشیان در تخت جمشید واقع است.
4) در زمان پادشاهی کمبوجیه (پسر و جانشین کورش) ، مصر به تصرف هخامنشیان درآمد و قلمرو آن ها به آفریقا نیز گسترش یافت و به نهایت وسعت رسید.
5) اردشیر دوم به عیاشی و راحت طلبی مشهور بود. در دوران فرمان روایی او مصر از سیطره هخامنشیان خارج شد.
6) اردشیر سوم (پسر و جانشین اردشیر دوم) که پادشاهی جاه طلب و جنگجو بود مصر را دوباره ضمیمه قلمرو هخامنشی کرد.
7) سردار شجاع هخامنشی که موقع حمله اسکندر مقاومت نمود آریوبرزن نام داشت.
8) آرامگاه داریوش سوم در تخت جمشید است.
9) اولین پادشاه هخامنشی، کوروش دوم؛ مشهورترین پادشاه داریوش اول و آخرین پادشاه هخامنشی داریوش سوم بودند.
اقدامات کوروش و نتایج لشکرکشی به آسیای صغیر
فصل 9 : از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان
اقدامات کوروش دوم
1) سرنگونی ماد و تشکیل هخامنشیان.
2) لشکرکشی به آسیای صغیر و سرنگون سازی حکومت لیدی و سایر دولت شهرهای آنجا.
3) تصرف تمامی آسیای صغیر.
4) تصرف مناطق شرقی فلات ایران.
نتایج لشکرکشی کوروش به آسیای صغیر
1) سرنگون سازی حکومت ثروتمند لیدی (با پایتختی سارد) و دیگر دولت شهرهای آسیای صغیر.
2) دست یابی به ثروتی هنگفت.
3) همسایگی با دولت شهرهای یونانی.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
فتح بابل و نتایج آن
فصل 9 : از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان
شرحی درباره ی فتح بابِل توسط کوروش
یکی از انسانی ترین و شکوهمند ترین فتوحات تاریخ جهان، فتح مسالمت آمیز بابِل توسط کوروش بزرگ در سال 539 ق.م. است. (فتح بابل بدون جنگ و خونریزی.)
بابِل قدیم و اهمیت فتح آن
بابِل یکی از بزرگترین شهرهای آن روزگار به شمار می رفت و مردمان و اقوام گوناگونی در آنجا می زیستند. این شهر از نظر داشتنِ بناها و پرستش گاه های باشکوه، مراکز اقتصادی ثروتمند، نهادهای سیاسی و اداری متعدد و در اختیار داشتن راه های ارتباطی با سرزمین های دور و نزدیک، اهمیت فراوان داشت و تسلط برآن برای هر فرمانروایی بسیار مهم و مطلوب بود.
منشور کوروش
کوروش فرمان داد تا ماجرای فتح صلح آمیز بابِل را بر لوحی استوانه ای از گِل رُس به زبان بابلی بنویسند. این لوح که در سال 1879 م./ 1258 ش. در بابِل کشف شد، هم اکنون در موزه بریتانیا در لندن نگهداری می شود. بسیاری از محققان، منشور کوروش را نخستین منشور حقوق بشر می دانند. از این رو، متن آن به ابتکار سازمان ملل متحد به شش زبان رسمی این نهاد جهانی ترجمه شد.
نکته
منشور یا بیانیه کوروش نماد فرهنگ انسانی و مداراجویانه ایرانیان است.
نتایج فتح بابِل توسط کوروش
تمامی بین النهرین و نیز سرزمین های سوریه، فلسطین و فنیقیه (لبنان امروزی)، تحت فرمان هخامنشیان درآمد.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
شخصیت کوروش
فصل 9 : از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان
روش و سیرت (شخصیت) کوروش
کوروش نه تنها به عنوان یک جهان گشا و یا به علّت فتوحاتی که انجام داد، بلکه به خاطر شخصیت انسانیش همواره مورد تحسین و تکریم بوده است. در روزگاری که قتل و غارت و کشتار، روش معمول فرمان روایان و فاتحان بود، کوروش با پرهیز از چنین رفتاری، شکل جدیدی از فرمان روایی را به جهان معرفی کرد. این رفتار مداراجویانه، باعث شد برخی از پادشاهان بعدی از او الگو بگیرند.
نحوه به قدرت رسیدن داریوش اول هخامنشی و اقدامات او
فصل 9 : از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان
زمان و نحوه به قدرت رسیدن داریوش اول هخامنشی
پس از مرگ مشکوک کمبوجیه، داریوش ـ که از شاخه دیگر خاندان هخامنشی بود ـ با همراهی تعدادی از سران خاندان های بزرگ پارسی، گئومات مُغ و دیگر شورشیان و مدعیان قدرت را سرکوب کرد و بر تخت شاهی نشست.
اقدامات داریوش اول هخامنشی
1) فرونشاندن شورش های داخلی و برقراری آرامش و امنیت.
2) لشکرکشی به شرق (قسمت هایی از غرب و شمال غرب هند را گرفت).
3) لشکرکشی به مناطق دوردستی در شمال دریای سیاه و جنوب روسیه برای دفع حملات قبایل صحراگرد سکایی.
4) تأسیس سپاه جاویدان.
5) احداث جاده شاهی.
6) برپایی کاخ ها و بناهای مجلل (به ویژه در شوش و تخت جمشید.)
7) جنگ با یونان.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
شهرت فوق العاده داریوش و علل جنگ او با یونانیان
فصل 9 : از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان
دلیل اهمیت و شهرت فوق العاده داریوش بزرگ در تاریخ ایران
به خاطر اقدامات اساسی و کم نظیری بود که برای ایجاد تشکیلات نوین اداری، نظامی و اقتصادی، انجام داد. در واقع داریوش، اصول و شیوه ای از کشورداری را بنیان نهاد که نه تنها در دوره هخامنشیان، بلکه تا قرن ها بعد، همچنان پا بر جا بود و زمینه رونق اقتصادی و شکوفایی تمدنی ایران را فراهم آورد.
علل جنگ داریوش با یونانیان
دولت شهرهای یونانی، مخصوصاً آتن، از تسلط ایران بر آسیای صغیر و سواحل شرقی دریای اژه ناخشنود بودند. از این رو، آتنی ها، یکی از شهرهای یونانی نشین آسیای صغیر (میلِتوس، مَلَطیه) را تشویق به شورش علیه هخامنشیان کردند و سپس به همراه شورشیان به شهر سارد هجوم آورده، آنجا را آتش زدند. داریوش تصمیم به تنبیه آتنی ها گرفت.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
نبرد ماراتن
فصل 9 : از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان
شرحی بر نبرد ماراتن
ناوهای ایرانی نخست جزایر دریای اژه را تصرف کردند و سپس سپاه ایران وارد خاک یونان شد و در جایی به نام ماراتُن موضع گرفت. آتنی ها مدتی در اظهار اطاعت و یا جنگ تردید داشتند؛ بیشتر دولت شهرهای یونانی از جمله اسپارت که سربازانش به جنگاوری و دلاوری مشهور بودند، نیز در پشتیبانی از آتن جدّی نبودند. سرانجام، سرداران آتنی تنها راه چاره را در حمله سریع و جنگ تن به تن دیدند. یورش یونانیان به قدری ناگهانی بود که کاری از تیراندازان پارسی بر نیامد و سپاه ایران عقب نشینی کرد و...
خشایار شاه و لشکرکشی به یونان
فصل 9 : از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان
خشایار شاه
خشایار شاه، پسر و جانشین داریوش، پس از فرونشاندن شورش های مصر و بابِل، به یونان لشکر کشید و آتن را تصرف کرد، اما در نبرد دریایی در تنگه سالامیس توفیقی به دست نیاورد.
شرحی درباره لشکرکشی خشایار شاه به یونان
خشایار شاه، به یونان لشکر کشید و آتن را تصرف کرد، اما در نبرد دریایی در تنگه سالامیس توفیقی به دست نیاورد.
نتیجه لشکرکشی های هخامنشیان به یونان
اگرچه هخامنشیان از لشکرکشی به یونان، موفقیت نظامی چندانی به دست نیاوردند، اما دولت شهرهای یونانی تا زمان تسلط مقدونیان بر آن کشور، همچنان حکومت ایران را به عنوان بزرگترین قدرت جهانی می شناختند و به آن احترام می گذاشتند. حکومت هخامنشی نیز نقش فعّالی را در روابط دولت شهرهای یونانی، به خصوص در جریان جنگ های پلوپونزی ایفا کرد.
جنگ های پلوپونزی
در جنگ های داخلی یونان (بین آتن و اسپارت) با حمایت هخامنشیان، اسپارت ها پیروز شدند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
مشکلات و تفرقه درونی هخامنشیان
فصل 9 : از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان
زمان تفرقه درونی حکومت هخامنشیان
از زمان پادشاهی اردشیر دوم، چون با برادرش درگیر شد.
مشکل هخامنشیان در دوران حکومت اردشیر
در ابتدای زمام داری او، برادرش (کوروش کوچک) در آسیای صغیر سر به شورش برداشت و با سپاهی از مزدوران یونانی راهی پایتخت گردید. در جنگ میان دو برادر، کوروش کوچک شکست خورد و کشته شد.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
شرحی بر اردشیر سوم و داریوش سوم
فصل 9 : از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان
اردشیر سوم
پسر و جانشین اردشیر دوم، اردشیر سوم نام داشت. او در ابتدای حکومتش، افراد خاندان سلطنتی و کسانی را که احتمال می داد ادعای شاهی کنند به قتل رساند.
او پادشاهی جاه طلب و جنگجو بود و مصر را دوباره ضمیمه قلمرو هخامنشی کرد. اردشیر سوم در آستانه حمله اسکندر مقدونی به ایران، به دست یکی از خدمتکاران کاخ شاهی به قتل رسید.
داریوش سوم
او آخرین فرمانروای هخامنشی بود که مدتی پس از قتل اردشیر سوم بر تخت شاهی نشست. او دلیر و جوان مرد بود، اما تدبیر و درایت شاهان نخست هخامنشی را نداشت. در زمان او، اسکندر با سپاهی بسیار قوی، آموزش دیده و تشنه قتل و غارت به ایران تاخت. داریوش سوم که از برابر اسکندر گریخته بود در سال 33.ق.م. نزدیک دامغان کنونی به قتل رسید.
حمله اسکندر و میراث هخامنشی
فصل 9 : از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان
شرحی درباره حمله اسکندر به ایران و سقوط هخامنشیان
در زمان داریوش سوم، اسکندر با سپاهی بسیار قوی، آموزش دیده و تشنه قتل و غارت به ایران تاخت. اسکندر در سه نبرد (گرانیکوس، ایسوس و گوگمل( سپاه هخامنشی را شکست داد و پس از آن، شوش، یکی از پایتخت های هخامنشیان را تسخیر کرد. با وجود دلاوری و رشادت آریوبرزن، سردار شجاع ایرانی، سپاهیان مقدونی و یونانی به تخت جمشید رسیدند و مشهور است که به دستور اسکندر این شهر به آتش کشیده شد. داریوش سوم که از برابر اسکندر گریخته بود در نزدیک دامغان کنونی به قتل رسید.
میراث هخامنشی در یک نگاه کلّی
اما میراث و یادگارهای هخامنشیان در آیین کشورداری و فنون سیاست، شیوه های عمرانی، اقتصادی و تجاری، ساخت بناهای باشکوه، ابداع هنرهای جهانی و مداراجویی فرهنگی و دینی در تاریخ ایران و جهان فراموش نشد. هخامنشیان، ایران را به نخستین حکومت بزرگ جهانی تبدیل کردند. به واسطه تدبیر و سیاست شاهان هخامنشی بود که ایرانیان به تأثیرگذارترین مردم در جهان متمدن و شناخته شده آن روزگار تبدیل شدند.
نکته
1) عامل زمینه ساز اتحاد قبایل پراکنده مادی و تأسیس حکومت مادی حملات و غارتگری های آشور بود.
2) دلیل اهمیت فتح بابِل برای حکومت تازه تأسیس هخامنشی ثروت زیاد و آبادانی آن شهر بود.
3) دلیل اهمیت زیاد نقش داریوش در تاریخ ایران برای مورخان اقدامات و اصلاحات بسیاری بود که در امور گوناگون انجام داد.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
اسکندر و دیدگاه و واکنش های مردم نسبت به او
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
دیدگاه مردم ایران نسبت به اسکندر و سربازان مقدونی
مردم ایران نسبت به اسکندر و سربازان مقدونی و یونانی او، به چشم بیگانه نگاه می کردند و از سلطه بیگانگان بر سرزمینشان ناخرسند بودند.
واکنش های مردم ایران برای نشان دادن ناخرسندی خود نسبت به اسکندر
آن ها مقاومت هایی به شکل نافرمانی و شورش در مناطق مختلف کشور در برابر اسکندر و لشکریان او صورت دادند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
علت به نتیجه نرسیدن نافرمانی ها و شورش های مخالف اسکندر و سرنوشت او
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
علت به نتیجه نرسیدن نافرمانی ها و شورش های مخالف اسکندر
این نافرمانی ها و شورش ها به دلیل آن که پراکنده بود به نتیجه مطلوب نرسید.
سرنوشت اسکندر و قلمرو اش
اسکندر در بابل درگذشت و قلمرو اش تجزیه شد.
نحوه تشکیل و ویژگی های سلسله سلوکیان
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
سلسله سلوکیان
چند سال پس از مرگ اسکندر، یکی از سرداران او به نام سلوکوس بر بین النهرین، بخش هایی از آسیای صغیر، سوریه و فلات ایران حاکم شد و سلسله پادشاهی سلوکیان را تشکیل داد.
لقب سلوکوس اول
او خود را نیکاتور یعنی فاتح خواند.
پایتخت های سلوکوس
1) سلوکیه (در ساحل غربی رود دجله).
2) شهر انطاکیه (در شمال سوریه) بود.
هدف سلوکیان از ایجاد شهرهای جدید در قلمرو خود در ایران
رواج فرهنگ یونانی در ایران و دیگر متصرفات.
ویژگی شهرهای سلوکی
این شهرها بر اساس معماری یونانی برپا شده بودند.
وظایف ساکنان شهرهای سلوکی
1) جلوگیری از وقوع شورش.
2) جلوگیری از هجوم طوایف.
3) گسترش فعالیت های تجاری با دیگر سرزمین ها.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
غفلت سلوکیان از شرق و نتیجه آن
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
علت غافل شدن سلوکیان نسبت به متصرفات خود در شرق ایران
به خاطر اینکه با جانشینان اسکندر در مصر وارد رقابت و درگیری شدند.
نتیجه غفلت سلوکیان از شرق
به تدریج افراد یا خاندان هایی در شمال شرقی فلات ایران قدرت را بدست گیرند و به فکر استقلال از سلوکیان بیفتند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
سستی پایه های حکومت و عدم نظارت بر شرق
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
دلیل سست و لرزان بودن پایه های حکومت سلوکیان در ایران
به این خاطر که آن ها اقوام گوناگون را تنها به زور زیر فرمان خود نگاه داشته بودند و هیچ گاه نتوانستند حس هم زیستی و یگانگی با اقوام ایرانی را در قلمرو خود ایجاد کنند و فرهنگ یونانی نتوانست در ایران گسترش و نفوذ عمیق پیدا کند.
علت عدم نظارت سلوکیان بر متصرفات شرقی خویش
به دلیل اینکه آن ها با جانشینان اسکندر در مصر، رقابت و درگیری داشتند.
اشکانیان
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
ارَشَک و فعالیت های او
بنیان گذار سلسله اَشکانیان، ارَشَک، از قبیله پرَنی یا اپَرَنی بود که بر فرمانروای سلوکی در نزدیکی های قوچان امروزی شورید و پارت و گرگان را از دست سلوکیان خارج کرد.
نکته ها:
1) بنیانگذار اشکانیان اَرشَک نام داشت.
2) خاندان اشکانیان قبیله پَرنی یا اَپَرنی از قبیله بودند.
3) اسکندر مقدونی در 323 ق.م. در بابلِ درگذشت و قلمرو پهناور او، تجزیه شد.
4) سِلوکوس خود را نیکاتور، یعنی فاتح می خواند.
5) نتیجه جنگ حران، پیروزی سورنا بر کراسوس (سردار رومی) و کشته شدن کراسوس.
6) پیروزی فرهاد دوم بر سپاه آنتیوخوس هفتم و بیرون راندن سلوکیان از ایران.
7) فتح ماد، همدان،پارس، ایلام، بابل و سلوکیه توسط مهرداد یکم اشکانیان.
8) پایتخت های اشکانیان: شهر نسا (در ترکمنستان)، شهر صد دروازه (یا به قول یونانیان هکاتُم پُلیس) در اطراف دامغان، و شهر تیسفون (نزدیکی بغداد).
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
بیرون رانده شدن سلوکیان
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
نحوه بیرون رانده شدن سلوکیان از ایران
اشکانیان با استفاده از جنگ اوران قبایل شرق ایران که در سوارکاری و تیراندازی با کمان، مهارت فراوان داشتند، به تدریج به سمت غرب پیشروی کردند و پس از نزدیک 100 سال جنگ موفق شدند، سلوکیان را به طور کامل از ایران بیرون کنند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
تحولات دوران مهرداد یکم و دوم اشکانی
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
تحولات دوران مهرداد یکم اشکانی
او با تسلط بر مناطق وسیعی در سرتاسر ایران، قدرت و قلمرو حکومت اشکانی را به طور چشم گیری افزایش داد. در دوران فرمانروایی او، سلسله اشکانیان از یک حکومت محلیّ در شرق فلات ایران به یک پادشاهی قدرتمند تبدیل شد.
تحولات دوران مهرداد دوم اشکانی
با فتوحاتی که مهرداد دوم انجام داد، وسعت قلمرو اشکانی به نهایت خود رسید و پایه های قدرت و سلطنت آنان استوار گردید. در روزگار مهرداد دوم، سفیرانی از چین به ایران آمدند و در پی این سفارت ها بود که روابط تجاری میان دو کشور با تکمیل جاده ابریشم توسعه پیدا کرد. در دوران همین پادشاه بود که اشکانیان تا رود فرات پیش رفتند و با امپراتوری روم همسایه شدند.
علت نام گذاری سلسله اشکانیان و ناچار بودن فرمانروایانشان به اظهار اطاعت از سلوکیان
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
علت نام گذاری این سلسله به اشکانیان
زیرا بنیان گذار آنان اَرشَک نام داشت و جانشینانش به احترام او لقب ارشک و بعدها اشک را به نام خود افزودند و بدین ترتیب این سلسله ارشکانیان و اشکانیان نامیده شد.
دلیل ناچار بودن فرمانروایان اشکانی به اظهار اطاعت از سلوکیان
برای حفظ قلمرو خود و آماده کردن زمینه قیام.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
جنگ بین اشکانیان ایران و امپراتوری روم شرقی
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
مسأله ای مهم در سیاست خارجی حکومت اشکانی
اختلافات و جنگ های مکرر با امپراتوری روم شرقی.
علت جنگ های بین اشکانیان ایران و امپراتوری روم
در آن زمان امپراتوری قدرتمند روم در پی گسترش قلمرو خود به سمت شرق بود و گاه به گاه سپاه بزرگی روانه ایران می کرد. اما اشکانیان نیز مصمم بودند که با تمام قوا از مرزهای غربی ایران دفاع کنند و اجازه ندهند که بار دیگر بیگانگان بر کشور سلطه یابند.
نکته
1) یکی از مهم ترین جنگ های اشکانیان و روم در زمان پادشاهی اُرُد دوّم اتفاق افتاد.
2) نام آن نبرد، نبرد حرّان بود.
3) فرمانده ایرانی، سورنا و فرمانده رومی کراسوس نام داشت.
4) نتیجه جنگ پیروزی سپاه اشکانی، و کشته شدن کراسوس بود.
5) پس از جنگ حران ایران و روم بیشتر بر سر تسلط بر ارمنستان و مرزهای سوریه با هم جنگیدند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
نظام حکومتی و نافرمانی برخی حاکمان محلی از حکومت اشکانی
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
نظام حکومتی اشکانیان
مجموعه ای از حکومت های نیمه مستقل بود که به حکومت مرکزی اشکانی مالیات و نیروی نظامی می دادند. این نوع حکومت را ملوک الطوایفی خوانده اند.
علت نافرمانی برخی حاکمان محلی از حکومت اشکانی
حکومت اشکانی بر اثر جنگ های پیاپی با امپراتوری روم در مرزهای غربی و نیز درگیری های نظامی در مرزهای شرقی، در اوایل قرن سوم میلادی به سستی گرایید. از این رو برخی حاکمان محلی در صدد نافرمانی برآمدند.
آخرین پادشاه اشکانی و جنبه های متعدد میراثشان
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
آخرین شاه اشکانی ونحوه از هم پاشیدن حکومت او
اَردوان چهارم (یا پنجم) بود که در برابر مشکلات داخلی موفق نبود و نتوانست خاندان ساسانی را که در فارس بر او شوریده بودند، آرام کند. سرانجام اَردوان در جنگ با اردشیر بابکان ساسانی شکست خورد و کشته شد و سلسله اشکانی از هم پاشید.
جنبه های متعدد میراث اشکانیان
حکومت اشکانی با رشادت و روحیه جنگاوری، ایران را از چنگ بیگانگان بیرون آورد. اشکانیان با آسان گیری و مدارا جویی فرهنگی و دینی، اقوام و فرقه های دینی گوناگون و حتی یونانی تباران ایران را که در سراسر قلمرو آنها پراکنده بودند، در کنار یکدیگر حفظ کردند. سلسله اشکانی با اعمال چنین سیاست هایی بود که در دوران پس از اسکندر، توانست به ایران استقلال و حیثیت دوباره ببخشد. اشکانیان به تدریج با پیوند دادن اجزای مختلف فرهنگ ایرانی و ترویج ایران گرایی، ایران را احیا کردند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
ساسانیان
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
پیشینه نام گذاری ساسانیان
ساسانیان نام خود را از ساسان، نیای اردشیر بابکان که سر دودمان آن سلسله بوده است گرفته اند.
پیشینه ساسان
او موبدِ معبدِ زرتشتی آناهیتا در شهر استخرِ پارس بود که با دختر یکی از شاهان پارسی ازدواج کرد و نفوذ و قدرت خانواده اش افزود.
نحوه به قدرت رسیدن اردشیر بابکان و تأسیس سلسله ساسانی
ابتدا بابک (پدر اردشیر) در پارس اعلام استقلال کرد. اَردوان پنجم (آخرین شاه اشکانی) که از استقلال طلبی ساسانیان احساس خطر میکرد، به مقابله شتافت. اما در نهایت اردشیر شکست خورد و سلسله ساسانی بجای اشکانیان بر سر کار آمد.
نکته
1) اردشیر ساسانی در شهر تیسفون تاج گذاری کرد و آن را به پایتختی برگزید.
2) ساسانیان مصمم بودند به جای حکومت ملوک طوایفی اشکانی، حکومتی متمرکز و قدرتمند ایجاد کنند که دستورات و قوانین آن در سرتاسر ایران اطاعت شود.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
مشکلات داخلی و خارجی ساسانیان و نحوه تثبیت حکومتشان
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
نحوه روبرو شدن با مشکلات و برطرف کردن آن ها برای تثبیت قدرت توسط اردشیر ساسانی
اردشیر با مشکلات متعدد داخلی روبرو شد. بسیاری ازحاکمان محلی که نمی خواستند استقلال نسبی خود را از دست بدهند با حکومت جدید به مخالفت برخاستند. اردشیر بسیاری از مخالفان را با جنگ بر سر جای خود نشاند و برخی دیگر را با نامه نگاری و ارائه دلیل های گوناگون با خود همراه کرد.
مشکلات حکومت ساسانی در خارج از مرزها
یکی از این مشکلات ، امپراتوری روم شرقی بود که پی در پی به سرزمین های ایرانی حمله می کرد. از سوی دیگر یورش های مکرر قبایل بیابان گرد به مرزهای ایران، ساسانیان را به زحمت می انداخت.
نحوه گسترش و تثبیت حکومت ساسانی
حکومت ساسانی با اقدامات پادشاهانی مانند شاپور یکم و شاپور دوم که موفقیت های سیاسی و نظامی بزرگی در داخل و خارج کسب کردند، گسترش یافت و تثبیت شد.
جنبش مزدک و خواسته های او
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
جنبش مزدک
جنبش مزدک در زمان قباد یکم اتفاق افتاد.
خواسته های جنبش مزدک
مزدک طرفدار برابری مردم در بهره مندی از منافع اقتصادی و اجتماعی بود. او اعتقاد داشت مردم باید در زندگی از امکانات یکسان برخوردار باشند و خواهان آن بود که زمین و دارایی طبقات بالا، میان تهی دستان تقسیم شود. با وجود آن که مزدک پیروان خود را از ستیز با طبقات بالا منع کرده بود، اما اموال بسیاری از بزرگان غارت شد و کار به خشونت و افراط کشیده شد.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
جانب داری ابتدایی قباد از جنبش مزدک و نحوه برخورد اشراف با او
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
علت جانب داری ابتدایی قباد از جنبش مزدک
زیرا می خواست از این طریق از قدرت اشراف، نُجبا و مُؤبدان بکاهد و دست آنان را از امور کشوری کوتاه کند.
نحوه برخورد اشراف و نجبای ساسانی با قباد
او را از پادشاهی برکنار و زندانی کردند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
موضع قباد بعد از بازگشت دوباره نسبت به مزدک و عاقبت کار مزدک
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
موضع قباد بعد از بازگشت دوباره به قدرت نسبت به مزدکی ها
وی برای حفظ موقعیت خود با مخالفان مزدک همراهی کرد.
عاقبت کار مزدک
در پایان دوران قباد، با هدایت خسرو، پسر و جانشین او، مزدک به مناظره ای ساختگی دعوت شد که در پایان آن، به همراه تعدادی از هوادارانش به قتل رسید.
خسرو انوشیروان و پادشاه بعد او و وقایع مهم در زمان این دو
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
اقدامات خسرو انوشیروان ساسانی
او یکی از پادشاهان مشهور ساسانی به شمار می رود. این پادشاه برای سامان بخشیدن به اوضاع کشور، اصلاحاتی را در زمینه اداری، نظامی و اقتصادی انجام داد ولی با این همه نتوانست مشکلات و مسائل داخلی حکومت ساسانی را برای همیشه حل کند.
پادشاه پس از انوشیروان و اتفاقات مهم زمان او
پس از انوشیروان هرمز چهارم به تخت نشست. اختلاف و نزاع در دربار ساسانیان اوج گرفت و یکی از سرداران مشهور به نام بهرام چوبین با پشتیبانی بزرگان علیه پادشاه سر به شورش برداشت و او را از قدرت برکنار نمود و خود به جای او به پادشاهی نشست.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
دشمنی میان ساسانیان و رومی ها
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
علل رقابت و اختلاف و دشمنی میان ساسانیان و رومی ها
1) تسلط بر برخی سرزمینهای مرزی بویژه منطقه ارمنستان.
2) تسلط بر مسیرهای تجاری که به هند و چین می رسید.
نکته
دو مورد از جنگ های دوره ساسانی در زمان شاپور یکم روی داد که در یکی از آنها گردیانوس امپراتور روم کشته شد و در دیگری والریانوس امپراتور روم به اسارت درآمد.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
بیابان گردان
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
بررسی مشکل مقابله با بیابان گردان در دوران ساسانی
هجوم مکرر اقوام بیابان گرد به شهرها و آبادی های ایران در مناطق مرزی (خراسان) و تخریب و غارت به یکی از مشکلات ساسانیان تبدیل شده بود. شاهان ساسانی برای مقابله با تهاجم ویران گر این قبایل، اقدام به لشکرکشی کردند و هزینه های زیادی را متقبل شدند.
نحوه برخورد حکومت ساسانی با قبایل بیابان گرد عرب
این قبایل به شهرها و آبادی های ایران در حاشیه جنوبی خلیج فارس و دریای عمان دست برد می زدند. به همین دلیل شاپور دوم ساسانی در جریان یک عملیات نظامی، اعراب متجاوز را به سختی گوش مالی داد.
اقدام حکومت ساسانی برای جلوگیری از غارتگری اعراب
بعدها حکومت ساسانی برای جلوگیری از غارتگری اعراب، حکومتی دست نشانده به ریاست اعراب لخمی (لخمیان) در جنوب غربی ایران به مرکزیت حیره تأسیس کرد.
نتایج اختلافات بزرگان و شاه در دوران ساسانی و عوامل مؤثر در سقوط آن ها
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
نتایج بروز اختلاف میان شاه و بزرگان کشور در دوران ساسانی
1) برکناری و حتی قتل پادشاه.
2) برکناری قباد.
3) کشتن هرمز چهارم.
4) کشتن خسروپرویز.
5) آشفتگی سیاسی در درون دربار و سرانجام تضعیف حکومت و کشور.
عوامل مؤثر در سقوط ساسانیان
1) ضعف قدرت سیاسی پادشاهان ساسانی به دلیل اختلاف و درگیری پیاپی با اشراف و بزرگان.
2) شورش مکرر فرماندهان نظامی و دخالت آنان در کشمکش های سیاسی.
3) نارضایتی مردم از حکومت ساسانی به سبب وجود تبعیض ها و نابرابری های اجتماعی و اقتصادی و عدم مقاومت جدی آنان در برابر اعراب.
4) کاهش توان اقتصادی حکومت ساسانی به سبب طغیان رودخانه های دجله و فرات و شکسته شدن سدها و به زیر آب رفتن زمین های حاصل خیز آسورستان (بین النهرین).
5) پیام جذاب دین اسلام که جهانیان را به پرستش خدای یگانه و برابری و برادری فرا می خواند.
6) انگیزه و روحیه قوی اعراب مسلمان.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
مشکلات داخلی ساسانیان در اواخر دوران خویش
فصل 10 : اشکانیان و ساسانیان
مسائل و مشکلات داخلی حکومت ساسانی در اواخر دوران خود
آن ها با مشکلاتی شامل اختلاف شدید میان بزرگان و پادشاه مواجه شدند. این اختلافات گاه چنان شدت یافت که به برکناری و حتی قتل پادشاه می انجامید. برکناری قباد ، کشتن هرمز چهارم ،کشتن خسروپرویز، آشفتگی سیاسی در درون دربار و سرانجام تضعیف حکومت و کشور از نتایج این اختلافات بود.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
نحوه اداره کشور در دوره ماد
فصل 11 : آیین کشورداری
تشکیلات اداری دوره ماد
نحوه اداره کشور و تشکیلات اداری در دوران ماد به دلیل کمبود اسناد و شواهد مکتوب، بسیار دشوار است. به نظر می رسد که شاهان ماد به تقلید از شاهان پیشین و معاصر خود حکومت می کردند و احتمالا دربار و تشکیلات اداری محدود و کوچکی داشته اند که شامل پادشاه و برخی صاحب منصبان درباری، فرماندهان نظامی و حاکمان محلی می شده است.
منابع اطلاعاتی در مورد کشورداری و نقش شاه و مشاوران او در دوره هخامنشی
فصل 11 : آیین کشورداری
منابع اطلاعاتی در مورد شیوه کشورداری هخامنشی
سنگ نوشته ها و لوح های گلی هخامنشی و نیز نوشته های مورخان یونانی عهد باستان، حاوی اطلاعات ارزشمندی در خصوص نظام حکومتی و تشکیلات اداری آن دوران هستند.
نقش شاه در تشکیلات سیاسی هخامنشی
در رأس تشکیلات سیاسی و اداری هخامنشیان، پادشاه قرار داشت که از اختیارات فراوانی در اداره امور کشور برخوردار بود. پادشاه هخامنشی و به ویژه داریوش، ادعا می کردند که به خواست اهورا مزدا به مقام پادشاهی دست یافته اند و به یاری او بر کشور فرمان می رانند.
مشاوران شاه در دوره هخامنشی
یک گروه مشورتی شامل بلند پایگان سیاسی، نظامی ، اداری و احتمالا مذهبی و حقوقی در کنار پادشاه حضور داشتند که وی درباره مسائل مهم حکومتی به ویژه جنگ و صلح با آنان مشورت می کرد.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
نیازمندی هخامنشیان به شیوه های جدید مملکت داری و شیوه مدیریتی کوروش بزرگ
فصل 11 : آیین کشورداری
علت نیازمندی هخامنشیان به شیوه های جدید مملکت داری
هخامنشیان برای اداره قلمرو پهناور حکومت خود که شامل سرزمین های گوناگون با اقوام، فرهنگ ها و آداب و رسوم متفاوت می شد، نیازمند شیوه های مدیریتی تازه و تشکیلات حکومتی کارآمدی بودند.
شیوه مدیریتی کوروش بزرگ
کوروش، از تشکیلات و تجربه های اداری حکومت های پیشین، برای اداره امور کشور استفاده کرد و شیوه جدیدی از فرمانروایی خردمندانه را که مبتنی بر احترام به دین و فرهنگ مردم سرزمین های فتح شده و مشارکت آنان در حکومت بود، به این ترتیب وفاداری و پشتیبانی آنان را نسبت به خود جلب کند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
نظام سیاسی ـ اداری حکومت هخامنشیان
فصل 11 : آیین کشورداری
اقدامات داریوش اول برای اداره بهتر کشور
او نظام اداری منظم و کارآمدی را پدید آورد. ازین رو ، وی به عنوان بنیان گذار و طراح اصلی نظام سیاسی ـ اداری حکومت هخامنشیان شناخته می شود.
بنیان گذار و طراح اصلی نظام سیاسی ـ اداری حکومت هخامنشیان
داریوش.
بخش های نظام سیاسی ـ اداری که داریوش یکم ایجاد کرد
1) تشکیلات اداری مرکزی.
2) تشکیلات استانی یا ساتراپی.
تشکیلات اداری مرکزی
فصل 11 : آیین کشورداری
تشکیلات اداری مرکزی دوره داریوش هخامنشی
تشکیلات اداری مرکزی در درون دربار هخامنشی در پایتخت، ساماندهی شده بود و اجزای اصلی آن را خزانه شاهی، انبار شاهی و دیوان شاهی تشکیل می دادند. هریک از این اجزا تحت اداره یکی از نجبای بلند پایه مادی و یا پارسی قرار داشت.
اجزای اصلی تشکیلات اداری مرکزی دوره داریوش هخامنشی
خزانه شاهی، انبار شاهی، دیوان شاهی.
وظیفه دیوان شاهی در دوره هخامنشی
دیوان شاهی وظیفه مهم نگارش، تنظیم، ثبت و نگهداری نامه ها، اسناد و نوشته های دولتی را بر عهده داشت. در این دیوان تعداد زیادی از دبیران و منشیان کار می کردند که به زبان ها و خط های رایج در سرزمین های تابعه هخامنشیان آشنا بودند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
وظیفه بازرسی و نظارت بر عملکرد مقام ها و مسئول بازرسی و مأموران در زمان هخامنشیان
فصل 11 : آیین کشورداری
وظیفه بازرسی و نظارت بر عملکرد مقام ها و مأموران دولتی در زمان هخامنشیان
این وظیفه در پایتخت و شهربی ها (ساتراپی ها) برعهده یکی از خویشاوندان نزدیک شاه و یا یکی از درباریان مورد اعتماد و وفادار به او قرار می گرفت.
نکته
در زمان هخامنشیان، مسئول بازرسی و مأموران تحت فرمانش به عنوان چشم و گوش شاه معروف بودند.
وظیفه مسئول بازرسی و مأموران در زمان هخامنشیان
آنان بطور منظم به بخش های مختلف قلمرو سر می زدند تا اطمینان پیدا کنند که صاحب منصبان حکومتی وظایف خود را به درستی انجام می دهند. [سازمان بازرسی (بَرید)[
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
تحولات داریوش هخامنشی و نتیجه نظام سیاسی ـ اداری
فصل 11 : آیین کشورداری
تحولات داریوش هخامنشی در تشکیلات استانی
او آن ها را از نو سامان داد و قواعد تازه ای را برای نظارت و تسلط بیشتر حکومت بوجود آورد.
نتیجه نظام سیاسی ـ اداری که داریوش تأسیس کرد
موجب وحدت بیشتر قلمرو هخامنشیان شد و حکومتی متمرکز و نیرومند پدید آورد.
نحوه تشکیلات و تقسیمات کشوری ایران در دوره سلوکیان
فصل 11 : آیین کشورداری
تشکیلات دیوانی و تقسیمات کشوری ایران در زمان سلطه سلوکیان
آنان بخش عمده ای از این تشکیلات را از هخامنشیان گرفتند، تقسیمات کشوری همانند هخامنشیان بود و قلمرو آن ها هم به شهربی ها (ساتراپی ها) تقسیم شده بود، مالیات گیری مانند زمان هخامنشی بود، آنان به سیاست مدارای دینی شاهان هخامنشی ادامه دادند. [ساتراپی (شَهرَبی یا شهربانی)، ساتراپ (شَهرَب یا شهربان).
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
خاندان های دوران اشکانی و ویژگی مجالس آن ها
فصل 11 : آیین کشورداری
معروفترین خاندان های دوران اشکانی
خاندان کارَن یا قارَن در نهاوند، سورَن در سیستان، و مهران در ری.
نکته
خاندان اشکانی به اتکاء جنگاوران قبایل صحراگرد شرق ایران بقدرت رسیدند.
تعداد مجالس موجود در دوران اشکانی
دو مجلس.
اعضای مجالس اشکانی
در یکی از این مجالس، شاهزادگان، بزرگان درباری و نمایندگان هفت خاندان بزرگ؛ و در دیگری پیشوایان دینی یا مُغان حضور می یافتند.
وظایف و یا اختیارات مجالس اشکانی
اعضای این دو مجلس، پادشاه اشکانی را در اداره کشور کمک می کردند و در تعیین جانشین پادشاه و تصمیم گیری برای جنگ و صلح نقش داشتند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
نحوه اداره حکومت در دوره اشکانیان
فصل 11 : آیین کشورداری
شیوه اداره حکومت اشکانیان
شیوه حکومت اشکانیان به شکل غیرمتمرکز بود.
اداره برخی از سرزمین ها و مناطق کشور به صورت موروثی در اختیار پادشاهان کوچک و حاکمان محلی بود که تا حدودی در اداره قلمرو خویش استقلال داشتند. آنان دارای سپاه بوده و حتی برخی به نام خود سکه ضرب می کردند. این شاهان محلی، به شاه اشکانی باج و هنگام جنگ، سپاه خود را در اختیار اشکانیان قرار می دادند. به این شیوه اداره حکومت، شیوه حکومت ملوک طوایفی می گفتند.
نکته
امروزه به این شیوه فدرال می گویند.
اقدامات پادشاهان ساسانی به منظور ایجاد تمرکز و ویژگی تشکیلات اداری آن ها
فصل 11 : آیین کشورداری
اقدامات پادشاهان ساسانی به منظور ایجاد تمرکز و افزایش دامنه نظارت و تسلط خود بر مناطق مختلف کشور
آن ها از یک سو سپاهی دائمی و نیرومند تشکیل دادند و از سوی دیگر اقدام به توسعه و تقویت تشکیلات اداری منسجم و منظمی کردند. در نتیجه از تعداد حکومت های موروثی محلی کاسته شد و مناطق مختلف کشور، تحت نظارت و سلطه مستقیم حکومت ساسانی قرار گرفت.
شرحی درباره تشکیلات اداری ساسانیان
در رأس تشکیلات اداری (یا دیوان سالاری) ساسانیان، وزیرِ بزرگ قرار داشت که به او بزرگ فرْمادار می گفتند. او زیر نظر مستقیم شاه کار میکرد و مجری فرامین او بود. زمانی که پادشاه در جنگ یا سفر بود، وزیر بزرگ (بزرگ فرمادار) به عنوان جانشین شاه کشور را اداره می کرد. وزیر همچنین گاهی فرمانده ی سپاه را نیز در جنگ به عهده می گرفت. دبیران نقش ممتاز و بسیار مهمی در تشکیلات اداری ساسانی داشتند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
ویژگی و مشخصات دبیران ساسانی
فصل 11 : آیین کشورداری
دبیران ساسانی
دبیران ساسانی در مرکز آموزشی به نام دبیرستان آموزش می دیدند.
کار اصلی دبیران ساسانی
کار اصلی دبیران نگارش فرمان ها، نامه ها و اسناد و ثبت و ضبط آن ها بود، ولی کارهای دیگری مانند گردآوری و تألیف خدای نامک هم جزو وظایف ایشان بود.
محل درس خواندن دبیران ساسانی
دبیرستان (دبیران در بخش های مختلف تشکیلات اداری، مالیاتی، قضایی و نظامی کار می کردند و برخی از آنان به چند زبان و خط آشنا بودند)
رئیس دبیران ساسانی
به رئیس دبیران و کاتبان، ایران دبیربد یا دبیران مهست می گفتند که از جمله صاحب منصبان عالی رتبه تشکیلات اداری ساسانی محسوب می شد.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
مکان قلمرو ساسانیان و شیوه اداره آن
فصل 11 : آیین کشورداری
قلمرو ساسانیان
قلمرویی که ساسانیان بر آن فرمان میراندند، ایرانشهر نامیده می شد.
شیوه اداره قلمرو ساسانیان (ایرانشهر)
قلمرو ساسانیان (ایرانشهر) به چندین کوره (یا استان) تقسیم شده بود که اعضای خاندان شاهی، یا افرادی از خاندان های بزرگ، و یا فرماندهان نظامی بر آن ها حکومت می کردند.
نکته
در ایران باستان، معمولا شاه بالاترین مرجع قضایی و قاضی القضات به شمار می رفت و در محاکمه های مهم، حکم نهایی را او صادر میکرد.
جایگاه عهد، پیمان و عدالت و منابع قوانین در ایران باستان
فصل 11 : آیین کشورداری
شرحی درباره جایگاه عهد، پیمان و عدالت در ایران باستان (ایران قبل اسلام)
نام ایزدِ پیمان و قانون و پشتیبان نظم اجتماعی، مهر یا میترا بود.
یکی از اصول مهم اندیشه ایرانی، پایبندی به عهد و پیمان بود. ایرانیان باستان همچنین به عدالت و راستی اهمیت بسیار می دادند و یکی از آرمان های آنان این بود که فرمانروایی عادل بر آنان حکومت کند.
منابع قوانین ایران باستان
قوانین، در ایران باستان، بیشتر از عرف و عادات، و از اعتقادات قومی ایرانیان، و بویژه اوستا (کتاب زرتشتیان) گرفته شده بود.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
نحوه انجام قضاوت و بررسی اختلافات در ایران باستان
فصل 11 : آیین کشورداری
نحوه انجام قضاوت در ایران باستان
به دو شکل؛ رسمی (روحانیون، قضات شاهی)، و غیر رسمی (ریش سفیدان و بزرگان خاندان و قبایل(.
قضاوت رسمی در ایران باستان
قضاوت رسمی در ایران باستان بر عهده روحانیون زرتشتی و نیز قضاتی بود که از سوی شاه و یا حکام منصوب می شدند.
اختلافات مورد بررسی روحانیون زرتشتی در ایران باستان
آن ها بیشتر به اختلافات حقوقی و مدنی رسیدگی می کردند.
جرائم مورد بررسی قُضات شاهی در ایران باستان
آن ها به جرایم سیاسی و نظامی رسیدگی می کردند.
نکته
در ایران باستان قوانین مربوط به نظم عمومی، نافرمانی و خیانت به شاه و کشور حتی در مورد شاهزادگان و دیگر اعضای خاندان شاهی خیلی سخت و بدون ملاحظه اجرا می شد.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
قدرت و اختیارات پادشاه در محاکمه افراد و مبنای قضاوت در دوره هخامنشی
فصل 11 : آیین کشورداری
قدرت و اختیارات پادشاه در محاکمه افراد در دوره هخامنشی
از اشارات نویسندگان یونانی معلوم می شود که در دوران هخامنشی قوانینی وجود داشته که قدرت و اختیارات پادشاه را محدود میکرده است. مثلاً هرودت به قانونی ایرانی اشاره می کند که براساس آن، شاه نباید کسی را به سبب یک بار مرتکب جرمی شدن به مرگ محکوم نماید. همچنین برخی از پادشاهان هخامنشی (مانند کمبوجیه و خشایارشاه) درباره قانونی بودن برخی از کارهای خود با قضات شاهی مشورت می کرده اند.
نکته
1) حمورابی پادشاه بابِل، قوانین موجود را نوشت.
2) لوح سنگی قوانین حمورابی در شوش (پایتخت حکومت های ایلام و هخامنشی) کشف شده است.
3) مجموعه ای از قوانین و محاکمات عصر ساسانی در کتاب «مادیان هزاردادستان» به زبان پهلوی گردآوری شده است.
مبنای قضاوت در دوره هخامنشی
ترکیبی از قوانین و شیوه های دادرسی اقوام ایرانی و غیرایرانی تابعِ امپراتوری هخامنشیان. (هخامنشیان ملل تابعِ خود را درتبعیت از قوانین و آداب و رسوم خود آزاد می گذاشتند).
وضعیت دادرسی در دوره ساسانی
فصل 11 : آیین کشورداری
شرحی درباره وضعیت دادرسی در دوران ساسانی
در دوره ساسانی، تشکیلات قضایی گسترش یافت و نقش روحانیان زرتشتی در امور قضایی بیشتر از گذشته افزایش یافت. (گروهی از روحانیان زرتشتی که با قوانین دینی و احکام عرفی آشنایی داشتند، عهده دار امور قضاوت بودند.)
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
اقدامات دهیوک و هُووَخشترَه در زمینه نظامی و جنگ آوری
فصل 11 : آیین کشورداری
اقدامات دهیوک (دیااکو موسس حکومت ماد)، در زمینه نظامی و جنگ آوری
او اقدام به تشکیل سپاهی کرد. او به منظور مقابله با هجوم آشوری ها، هگمتانه (همدان کنونی) را به صورت دژی نظامی درآورد و استحکامات و قلعه های متعددی بنا کرد.
نکته
1) مؤسس حکومت ماد، دهیوک (دیااکو) بود.
2) پایتخت مادها (هگمتانه) و دشمن مادها (آشور).
3) هدف از تشکیل حکومت ماد (دفاع در برابر حمالت آشور).
4) سلاح های سپاه ماد شامل خنجر، سرنیزه، سپر، شمشیر، تیر و کمان و زوبین بوده است.
اقدامات هُووَخشترَه (سومین پادشاه ماد) در زمینه نظامی و جنگ آوری
او سپاه خود را به دسته های کمان داران، نیزه داران و سواران تقسیم کرد و در کنار آنان دسته های پشتیبانی، تدارکات و یگانه ای بارکش قرار داد. (سالحه ای سپاه ماد شامل خنجر، سرنیزه، سپر، شمشیر، تیر و کمان و زوبین بوده است.)
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
وضعیت سپاه هخامنشی قبل از داریوش یکم و اقدامات او در زمینه نظامی و نوسازی سپاه
فصل 11 : آیین کشورداری
وضعیت سپاه هخامنشی قبل از داریوش یکم
سپاه هخامنشی تا زمان داریوش یکم متکی بر واحدهای مختلف پیاده نظام بود که از قبایل، اقوام و ملل تابعه، به آن پیوسته بودند.
نکته
سلاح اصلی سواره نظام در سپاه پارسیان نیزه بود.
گروه های مختلف سپاه هخامنشی براساس اهمیت:
1) سپاه جاویدان (جوانان پارسی)
2) سواره نظام (که نیزه دار بودند.)
3) پیاده نظام
اقدامات داریوش در زمینه نظامی و نوسازی سپاه
1) او در زمینه نظامی، نیروی ویژه ده هزار نفری به نام سپاه جاویدان (جوانان برومند پارسی) تشکیل داد که هیچ گاه از تعدادشان کم نمی شد. چون هروقت سرباز یا فرمانده ی بازنشسته یا کشته می شد، فوراً فرد جدیدی جایگزینش می شد.
2) تأسیس نیروی دریایی در خلیج فارس، دریای سرخ و دریای مدیترانه.
نکته
1) اعضای سپاه جاویدان داریوش جوانان برومند پارسی بودند که آموزش های ویژه ای دیده بودند.
2) نواحی استقرار نیروی دریایی داریوش خلیج فارس، دریای سرخ و دریای مدیترانه بود.
3) فرمانده ی ناوهای جنگی هخامنشی، پارسیان و ماده بودند.
4) دریانوردان ملل مختلف تابع امپراتوری، از جمله فنیقی ها، سوری ها، مصری ها، قبرسی ها و مردمان آسیای صغیر در نیروی دریایی هخامنشیان خدمت می کردند.
1) اشکانیان به نیروی سواره نظام اهمیت فراوان میدادند و در سپاه اشکانی، نیروی پیاده نظام نقش چندانی نداشت.
2) اساس تشکیلات نظامی اشکانیان سواره نظام چابکی بود که در هنگام سواری با تیر و کمان تیراندازی می کرد و باعث از هم پاشیدن لشکر دشمن می شد.
3) مهم ترین جنگ افزارهای این سپاه، تیر و کمان و نیزه بود.
4) سواره نظام سنگین اسلحه نیز تشکیل دادند که مجهز به زره و کلاه خود بود.
دلیل توانمندی سواره نظام و فایده کاربرد صدای طبل در حملات اشکانی
فصل 11 : آیین کشورداری
دلیل توانمندی سواره نظام اشکانی
گذشته صحراگردی شان بود که به آنان تواناییِ تیر اندازی با کمان، در حین سوارکاری، را داده بود.
فایده کاربرد صدای طبل در حملات اشکانی
استفاده از صدای طبل نیز در آغاز حملات سپاه اشکانی معمولا وحشت بسیاری در لشکر دشمن ایجاد می کرد و نظم آن ها را به هم می ریخت. (سورنا سردار معروف اشکانی با همین روش هراس بزرگی در سپاه کراسوس رومی ایجاد کرد و در نبرد حرّان پیروز شد.)
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
وضعیت سپاه ساسانی
فصل 11 : آیین کشورداری
شرحی درباره وضعیت سپاه ساسانی
1) در آن زمان سپاه دائمی و مجهزی به وجود آمد. اصلی ترین بخش این سپاه را سواره نظام سنگین اسلحه زره پوش تشکیل میداد که به آن اسَواران گفته می شد.
2) سر تا پای اسَواران با زره های فلزی پوشیده شده بود و حتی اسبهایشان نیز پوشش زرهی داشتند.
3) بخش دیگری از سپاه ساسانی را سواره نظام سبک اسلحه که افراد آن مجهز به کمان بودند، تشکیل می داد.
4) پیاده نظام ساسانی عمدتاً شامل روستاییانی بود که اسلحه و تجهیزات مناسبی نداشتند و به لحاظ نظامی، چندان اهمیتی به آنان داده نمی شد.
5) از جمله ابتکارات نظامی ساسانیان، استفاده از فیل در جنگ ها بود. نیروی دریایی ساسانی از ابتدای تأسیس این سلسله به وجود آمد.
6) در دوران ساسانی، مدارسی به نام ارتش تارستان وجود داشت که افراد ارتش در آنجا آموزش می دیدند. در آن زمان، کتابچه هایی با موضوعات تخصصی نظامی از قبیل تشکیلات قشون، فنون جنگ، تیراندازی با کمان، تغذیه سپاهیان و مراقبت از اسبان وجود داشته که مربیان از آن ها در آموزش استفاده می کرده اند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
استفاده اردشیر بابکان و اقدامات خسرو انوشیروان از نیروی دریایی
فصل 11 : آیین کشورداری
علت استفاده اردشیر بابکان و جانشینان او، از نیروی دریایی
آن ها برای برقراری امنیت و تحکیم سلطه خود بر خلیج فارس و دریای عمان و سواحل جنوبی آن از نیروی دریایی استفاده کردند.
اقدامات خسرو انوشیروان با استفاده از نیروی دریایی
او یمن را از اشغال حبشیان که از سوی امپراتوری روم شرقی (رقیب ساسانیان) حمایت می شدند، نجات داد و باب المندب و خلیج عدن را تحت تسلط خود درآورد.
اقوام آریایی مهاجر و ساختار قبایل آن ها
فصل 12 : جامعه و خانواده
ویژگی های اقوام آریایی مهاجر به ایران
از قبیله های گوناگونی تشکیل می شود که از نظر تبار و زبان خویشاوند بودند وباورهای دینی مشترکی داشتند.
جوامع قبایل آریایی پس از استقرار در مناطق مختلف ایران
جوامع شبانی و روستایی.
ساختار قبیله ای آریایی ها
هر قبیله شامل تعدادی طایفه بود و طایفه نیز خود به چند خانواده بزرگ تقسیم می شد.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
تقسیم قبایل آریایی بر اساس شغل و پیشینه
فصل 12 : جامعه و خانواده
تقسیم بندی اجتماعی سه گانه قبایل آریایی بر پایه ی شغل و پیشینه افراد
در این تقسیم بندی افراد جامعه به سه قشر روحانیان. جنگ جویان و کشاورزان و شبانان تقسیم شده بودند.
نکته
وجود قشرهای سه گانه آریایی در آغاز معرف نوعی تقسیم کار و دسته بندی حرفه ای به شمار می رفت و به نظر نمیرسد که قشری بر قشر دیگر برتری و امتیاز خیلی خاصی داشته است.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
عوامل پدید آورنده نابرابری های اقتصادی و اجتماعی، زمان آغاز و علت افزایش آن
فصل 12 : جامعه و خانواده
عواملی که موجب ایجاد نابرابری های اقتصادی و اجتماعی وشکل گیری طبقات اجتماعی به معنای واقعی آن در بین قبایل آریایی شد
پس از آن که اقوام آریایی حکومت تشکیل دادند، سرزمین های مختلفی را فتح کردند و به تدریج افراد و خاندان هایی که اداره ئ حکومت را بر عهده داشتند به ثروت بیشتر و منزلت بالاتری دست یافتند. تمرکز قدرت و ثروت در نزد عده ای خاص موجب ایجاد نابرابری های اقتصادی و اجتماعی و شکل گیری طبقات اجتماعی به معنای واقعی آن شد.
1) ایجاد نابرابری های اقتصادی و اجتماعی وشکل گیری طبقات اجتماعی بین قبایل آریایی در زمان مادها آغاز شد
2) نابرابری ها ی اجتماعی و اقتصادی میان گروه حاکم و مردم عادی در زمان هخامنشیان به دلیل افزایش فتوحات و توسعه تشکیلات حکومتی افزایش یافت.
طبقه اشراف و بزرگان در زمان هخامنشیان
فصل 12 : جامعه و خانواده
نحوه تشکیل طبقه ای از اشراف و بزرگان در زمان هخامنشیان
در دوران هخامنشیان اعضای خانواده های بزرگ که خانواده ی شاهی در رأس آن ها قرار داشت از طرف پادشاه به سمت حکومت شهری ها فرمانده ی ارتش و سایر مناصب مهم حکومتی منصوب گردید. آنان دارایی های هنگفتی کسب کردند و صاحب زمین های وسیع به ویژه در مناطق مفتوحه شدند.
نکته
در زمان هخامنشیان قشر جنگجویان نسبت به دو قشر دیگر (روحانیان و کشاورزان و شبانان) به دلیل اهمیت فتوحات در جایگاه بالاتری قرار گرفتند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
جامعه ی ایران در دوران اشکانیان و تقسیم بندی آن ها
فصل 12 : جامعه و خانواده
اقشار جامعه ی ایران در دوران اشکانیان شامل گروه حاکم و توده های مردم عادی بود.
تقسیم بندی اعضای گروه حاکم در دوران اشکانیان
به دو دسته:
1) در مرتبه اول اعضای خاندان های شاهی و دیگر خاندان های قدرت مند قدیمی بودند.
2) توده ی مردم شامل کشاورزان شبانان صاحبان حرف و صنایع و بازرگانان بودند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
مناصب اعضای خاندان های شاهی و عامل گرد آمدن شمار چشم گیری از اسیران جنگی در دوره اشکانیان
فصل 12 : جامعه و خانواده
مناصب اعضای خاندان های شاهی و خاندان های قدرتمند قدیمی در دوران اشکانیان
مهم ترین منصب های سیاسی و نظامی مانند حکومت مناطق مختلف کشور و فرمانده ی سپاه و عضویت در مجلس آن زمان در اختیار داشتند.
نکته
جنگ های پی در پی با دشمنان خارجی در دوران اشکانیان موجب گرد آمدن شمار چشم گیری از اسیران جنگی شده بود.
فعالیت های اسیران جنگی و عوامل گسترش و تثبیت نظام طبقاتی جامعه ایران در دوره ساسانی
فصل 12 : جامعه و خانواده
فعالیت های اسیران جنگی در دوران اشکانیان
آن ها در فعالیت های کشاورزی، ساختمان سازی، معادن شاهی و خدمات خانگی به کار گرفته می شدند.
عوامل گسترش و تثبیت نظام طبقاتی جامعه ایران در عصر ساسانی
عامل اول تاسیس حکومت مرکزی قدرت مندی بود که خاندان ساسانی با توسعه ی تشکیلات اداری و دیوانی به وجود آوردند.
عامل دوم رسمیت یافتن دین زرتشتی و افزایش نفوذ و اختیار موبدان بود.
نکته
توسعه تشکیلات اداری و دیوانی در دوره ساسانیان باعث افزوده شدن قشر دبیران به طبقات حاکم شد.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
پایه های اصلی نظام طبقاتی و نحوه تحرک اجتماعی و ارتقا طبقاتی در دوره ساسانی
فصل 12 : جامعه و خانواده
پایه های اصلی نظام طبقاتی عصر ساسانی
بر اصالت نسب و خون استوار بود.اشراف و بزرگان نسب و خون خود را برتر از نسب و خون مردم عادی می دانستند و برخورداری از امتیاز ویژه را حق مسلم خویش می شماردند.
نحوه تحرک اجتماعی و ارتقا طبقاتی در دوره ساسانی
تحرک اجتماعی و رفتن از طبقه ای به طبقه دیگر ممنوع و یا دست کم بسیار دشوار بود.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
ویژگی های نظام اجتماعی ایران و امتیازات اعضای طبقه فرادست و حاکم در دوره ساسانیان
فصل 12 : جامعه و خانواده
ویژگی های نظام اجتماعی ایران در دوره ساسانیان
در این دوره نابرابری های اقتصادی و اجتماعی میان طبقه حاکم یعنی خاندان ساسانی و اشراف سیاسی نظامی و دینی وابسته به آن از یک سو و توده مردم عادی از سوی دیگر افزایش یافت. طبقه فرادست و حاکم در مقایسه با گذشته گسترش چشم گیری یافت و در دوران خود دارای مراتب و درجات متفاوت گردید.
امتیازات اعضای طبقه فرادست و حاکم در دوره ساسانیان
صاحب مشاغل و مناصب عالی رتبه ی کشوری و لشکری و دارای زمینه های فراوان بود. اشراف زادگان فقط به امور جنگی دیوانی ورزش های رزمی شکار و بزم می پرداختند و معمولا دیگر فعالیت ها را دور از جا و مقام خویش می دانستند. زنان این طبقه با نوع لباس و زیورآلات از دیگر زنان متمایز بودند.
فعالیت های اعضای طبقه ی فرودست و علت دفاع موبدان از نابرابری های اجتماعی در دوره ساسانیان
فصل 12 : جامعه و خانواده
فعالیت های اعضای طبقه ی فرودست یا عامه ی مردم در دوره ساسانیان
به طور موروثی به فعالیت های تولیدی و خدماتی مانند کشاورزی دامداری پیشه وری تجارت و امثال آن ها مشغول بودند و بار سنگین مالیات های گوناگون را بر دوش می کشیدند.
علت دفاع موبدان زرتشتی در دوران ساسانیان از نابرابری های اجتماعی و امتیاز طبقه ی حاکم
انان چنین وانمود می کردند که این تفاوت و امتیاز ها برای حفظ نظم و ثبات کشور لازم است ورفتن از طبقه ای به طبقه دیگر موجب فاسد شدن جامعه می شدند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
پیامد های جنبش مزدک و نتایج اقدامات خسرو انوشیروان برای اضاله امور اجتماعی و اقتصادی ناشی از جنبش
فصل 12 : جامعه و خانواده
پیامد های جنبش مزدک در جامعه ساسانی
این جنبش پایه های نظامی طبقاتی ساسانی را به شدت لرزاند.
نکته
خسرو انوشیروان (پادشاه ساسانی) به اصلاح امور اجتماعی و اقتصادی ناشی از جنبش مزدک پرداخت.
نتایج اقدامات خسرو انوشیروان برای اضاله امور اجتماعی و اقتصادی ناشی از جنبش مزدک
در نتیجه ی این اقدامات قدرت و نفوذ اشراف و نجبای درجه ی اول کاهش یافت و بر قدرت و نفوذ اشراف و نجبای درجه دوم افزوده شد.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
هسته ی اصلی جامعه ی آریایی نخست، ویژگی های آن ها و زمان تداوم آن
فصل 12 : جامعه و خانواده
هسته ی اصلی جامعه ی آریایی نخست را خانواده تشکیل داده بود.
ویژگی های خانواده های آریایی های نخست
1) در آغاز بسیار گسترده بود و شامل پدر ومادر فرزندان و نوادگان برادران و خواهران عروس و دامادان عمو زادگان دایی زادگان و خاله زادگان و بستگان دیگر می شد.
2) در این خانواده سلطه پدر بر اعضای آن نامحدود بود.
3) پدر هم قاضی و هم مجری آداب و رسوم دینی و نگهبانی آتش خانه به حساب می آمد.
4) مادر اگر چه اختیاراتی در حد و اندازه ی پدر نداشت اما بانوی خانه محسوب می شد و مورد احترام همه بود.
5) در خانواده ی کهن ایران ازدواج درون گروهی بود و اعضای خانواده برای رفع نیاز مندی های مشترک مصرف می شد.
7) دارایی های خانواده که در اختیار پدر قرار داشت قابل تقسیم و یا انتقال نبود و پس از مرگ او در اختیار پسر ارشد به عنوان ریس جدید خانواده قرار می گرفت.
نکته
خانواده ی گسترده تا دوران هخامنشی تداوم داشت.
محدود شدن خانواده آریایی و نحوه کاهش یافتن اختیارات و قدرت پدر
فصل 12 : جامعه و خانواده
علت کوچک تر و محدود شدن خانواده آریایی پس از عهد هخامنش
پس از آن تحت تاثیر عوامل اقتصادی و اجتماعی به تدریج کوچک تر و محدود تر شد. همچنین با گسترش شهر ها مخصوصا در دوره ی ساسانیان بخشی از خانواده های روستایی به شهر مهاجرت کردند و در پیشه های گوناگونی اشتغال یافتند بدین گونه خانواده ی بزرگ با املاک و دارایی های مشترک به تدریج به خانواده های کوچک تر با اموال مستقل تجزیه شد.
نحوه کاهش یافتن اختیارات و قدرت پدر در خانواده ی آریایی
با توسعه ی تشکیلات قضایی، قشر روحانیان بخشی از اختیارات پدر مانند قضاوت و اجرای مراسم و تشریفات دینی را بر عهده گرفتند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
جایگاه زنان و عوامل مؤثر در آن در دوران باستان
فصل 12 : جامعه و خانواده
عوامل مؤثر در جایگاه و حقوق زنان به عنوان نیمی از جامعه در دوران باستان
تحت تاثیر آموزه های دین زرتشتی و فرهنگ عمومی قرار داشته است.
جایگاه زن براساس اوستا در ایران باستان
در قسمت هایی از کتاب اوستا که منسوب به زرتشت است تفاوت چندانی میان مرد و زن وجود ندارد و شعار اصلی زرتشت یعنی گفتار نیک، کردار نیک و پندار نیک به یکسانی برای زن و مرد توصیه شده است. تنها در بخش هایی از اوستا که احتمالا در زمان ساسانیان توسط موبدان تدوین شده موقعیت اجتماعی زن پایین تر از مرد قرار می گیرد.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
ویژگی زنان در آیین زرتشتی و لوحه های گلی کشف شده
فصل 12 : جامعه و خانواده
پارسایی و عفت من جمله خصلت ها و ویژگی های زن خوب در آیین زرتشتی به شمار می رفت.
ویژگی های بیان شده در رابطه با زنان دوره هخامنش در لوحه گلی کشف شده
بیانگر آن است که در زمان هخامشیان زن و مرد در کنار هم باحقوق برابر کار می کردند. تعدادی از کارکنان کارگاه های شاهی را زنان تشکیل می دادند و حتی مدیریت برخی از این کارگاه ها را بر عهده داشته اند و مردان زیر دست آنان کار می کردند.
نکته
1) تنی چند از زنان خاندان شاهی مانند همسر یزگرد دوم و دو دختر خسرو پرویز به نام های پوران دخت و آزرمی دخت بر تخت سلطنت نشستند.
2) گزارش هایی مربوط به حقوق اجتماعی و اقتصادی زنان در آثار و متون دینی و حقوقی مربوط به دوره ی ساسانی و قرون نخستین اسلامی وجود دارد مبنی بر اینکه زن حق مالکیت و فعالیت اقتصادی داشت و می توانست در آمد کسب کند و در اموال همسر خود شریک باشد. همچنین زن می توانست در دادگاه به سود خود اقامه ی دعوا کند.
جشن و سوگواری
فصل 12 : جامعه و خانواده
ریشه جشن های بر گزار شده در ایران باستان
این جشن ها پیوند تنگاتنگی با باورهای دینی و زندگی سیاسی اجتماعی و اقتصادی مردم ایران به ویژه فعالیت های کشاورزی داشت.
نکته
1) عبادت و شکر گزاری به درگاه خداوند بزرگ من جمله ویژگی های برجسته ی جشن های باستانی بود.
2) گاهنبارها، نوروز، مهرگان و سده از مشهور ترین جشن های ایران باستان به شمار می رفتند.
جشن های گاهنبار ها
عبارت بود از شش جشن که به شکرانه ی آفریده شدن عناصر اصلی خلقت: آسمان، آب، زمین، گیاه، جانوران و انسان در شش وقت معین از ماه های سال برگزار می شد.
نکته
جشن نوروز، به جمشید نخستین پادشاه افسانه ای ایران نسبت داده می شود.
پیامد های مثبت برگزاری جشن های گوناگون در ایران باستان برای مردم
فرصتی برای مردم بود که ضمن شادی تفریح و معاشرت با یکدیگر وفاداری خود را به پادشاه ابراز کنند.
اثرات جشن های ایران باستان بر جامعه
تاثیر زیادی بر اتحاد، و تقویت هویت جمعی ایرانیان در طول تاریخ داشته است.
اعمال مراسم سوگواری در گذشتگان در ایران باستان
ضمن خواندن دعا، نیکی های شخص از دنیا رفته را یاد آوری می کردند.
فعالیت های ایرانیان باستان برای احترام به روح پدران و مادرانشان
در برخی جشن ها مراسم ویژه ای را برای آرامش ارواح پدران و مادران انجام می دادند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
کشاورزی و دامداری
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
مالیات های بخش کشاورزی من جمله منابع مهم درآمد سلسله های حکومتی ایران به شمار می رفت.
نحوه روی آوردن اقوام و طایفه های صحراگرد و دامدار آریایی به یکجا نشینی و کشاورزی
آنان در نتیجه تماس و همزیستی با بومیان ایران و همسایگان خود در بین النهرین به یکجا نشینی و کشاورزی روی آوردند.
نکته
آموزه های (تعالیم) زرتشت [تشویق مردم به کشاورزی] تاثیر زیادی بر انتقال تدریجی آریاییان از زندگی چوپانی به زندگی کشاورزی داشت.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
اساس زندگی اقتصادی، عمده ی جمعیت و مهم ترین محصولات کشاورزی در ایران باستان
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
1) اساس زندگی اقتصادی ایرانیان در عصر باستان بر پایه کشاورزی بود.
2) عمده ی جمعیت ایران در دوره ی باستان را روستائیان تشکیل دادند.
مهم ترین محصولات کشاورزی در ایران باستان
عبارت بود از جو، گندم، برنج، میوه و سبزی که به صورت دیم و آبی کشت می شدند.
نحوه آبیاری زمین ها و دیگر فعالیت های روستائیان در دوره ایران باستان
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
نحوه آبیاری زمین ها و باغ ها در دوره ی باستان
با استفاده از آب رودخانه ها،چشمه ها و قنات ها.
.
فعالیت های روستائیان ایرانیان باستان در کنار فعالیت های کشاورزی
معمولا تعدادی دام شامل گوسفند، بز، گاو، اسب و شتر پروروش می دادند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
صاحبان اکثر زمین های کشاورزی، نحوه اداره آن و اقدامات شاهان به منظور تشویق کشاورزان
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
صاحبان بیشتر زمین های کشاورزی (و حتی گله های دام) در ایران باستان و نحوه اداره آن
متعلق به خاندان شاهی، مقامات حکومتی، اشراف، روحانیون بزرگ و سرپرستان معابد و یا سرپرستان آتشکده ها بود. آنان از طریق نمایندگان خود املاکشان را اداره می کردند و یا اجاره می دادند.
اقدامات شاهان هخامنشی به منظور تشویق و توسعه ی کشاورزی
1) افرادی را که اقدام به آبادانی زمین های بایر می نمودند تا پنج نسل از پرداخت مالیات معاف می کرد.
2) کَندن قنات، احداث بند و یا سد بر روی رودها، و حفر نهر برای انتقال آب.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
قنات ها
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
هدف ایرانیان باستان از کندن قنات
برای تامین آب در نواحی خشک و کم باران بود.
نکته
1) کَندن قنات از ابتکارات ایرانیان باستان می باشد.
2) عهده دار احداث و نگهداری قنات ها، سد ها و راه ها حاکمان و مالکان بزرگ بودند.
رئیس روستاییان و کشاورزان در دوران ساسانی و و ظیفه او
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
رئیس روستاییان و کشاورزان در دوران ساسانی شخصی به نام واستریوشان سالار بود.
وظیفه ی واستریوشان سالار
1) گرد آوری مالیات های کشاورزان.
2) تلاش برای توسعه و ترویج آبادانی و کشاورزی.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
هدف دولت ساسانیان از ایجاد سدها بر رودها و مکان مناطق توسعه یافته کشاورزی
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
هدف دولت ساسانیان از ایجاد سدها و آب بندهای متعدد بر رودها به خصوص رودهای دجله، فرات و کارون آبیاری زمین های کشاورزی بوده است.
مناطق توسعه یافته کشاورزی در دوره ی ساسانیان
زمین های حاصل خیز بین النهرین (آسورستان/سواد)، خوزستان و سیستان.
نکته
مالیات و اجاره بهای ِ کشتزارهای آسورستان منبع درآمد زیادی برای ساسانیان به شمار می رفت.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
علت وارد شدن ضربه ی سنگین بر اقتصاد و تأثیر گسترش راه ها و توسعه ی تجارت در عصر باستان بر کشاورزی
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
علت وارد شدن ضربه ی سنگین بر اقتصاد در اواخر دوره ی ساسانیان
طغیان رودخانه های دجله و فرات و خراب شدن آب بندها و سدّها.
تأثیر گسترش راه ها و توسعه ی تجارت در عصر باستان بر کشاورزی
کشت گونه های جدیدی از گیاهان و درختان در سرتاسر قلمرو پهناور سلسله های ایران ، معمول گردید. همچنین در آن عصر ، گونه هایی از گیاهان و درختان از ایران به اروپا و چین رفت ، و یا از آن جا ها به ایران آمد.
راه و حمل و نقل
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
اهمیت راه ها و وسایل حمل و نقل
از نظر سیاسی و نظامی و اقتصادی و مخصوصا تجاری.
سر انجام ایجاد شبکه ی وسیعی از جاده ها در دوره ی هخامنش
مراکز اصلی حکومت را به یکدیگر و همچنین به کشورهای همسایه وصل کرد.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
مهم ترین جاده، پیشرفت های فنون و مهارت ها و حیوانات مورد استفاده در جاده سازی در دوران هخامنش
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
مهم ترین جاده ای که در دوره ی هخامنش ساخته شد
جاده ی شاهی بود که به فرمان داریوش بزرگ احداث گردید.
ویژگی های جاده ی شاهی در دوره ی هخامنش
این جاده (به طول بیش از 2400 کیلومتر) شوش (یکی از پایتخت های هخامنشی) را به شهر «سارد» (در آسیای صغیر، ترکیه) متصل می کرد و به گفته ی «هِرودوت» در طول جاده ی شاهی به فاصله ی هر 25 یا 30 کیلومتر ایستگاه هایی با امکانات فراوان برای مسافران و کاروان ها ایجاد شده بود.
پیشرفت های فنون و مهارت های جاده سازی در دوران هخامنش
در جاهایی که زمین سست یا باتلاقی بود جاده را سنگ فرش می کردند جاده ها در آن زمان به گونه ای ساخته می شد که اَرابه ها (گاری ها) به آسانی بتوانند حرکت کنند.
حیوانات و وسایلی که در دوره ی هخامنش در حمل و نقل مورد استفاده قرار می گرفت
اسب، الاغ و شتر همچنین از ارابه و گاری های دوچرخ و چهار چرخ که توسط اسب کشیده می شدند بهره ی فراوانی می بردند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
اقدامات داریوش و مأمورین او در زمینه مسیر های آبی و توسعه راه های دریایی
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
مأمور کشف مسیرهای آبی منتصب داریوش بزرگ شخصی به نام اِسکیالس بوده است.
نتیجه ی مأموریت اِسکیالس
وی مسیر رود سند را تا اقیانوس هند ادامه داد و سپس با عبور از دریای سرخ به مصر رسید در نتیجه ی این سفر برای نخستین بار مسیر دریایی میان هند و مصر شناسایی شد.
اقدامات مهم و مُدبرانه ی داریوش در زمینه ی توسعه ی راه های دریایی
اتصال دریای سرخ به رود نیل بود.او هنگام سفر به مصر دستور داد با حفر آبراه (کانالی) دریای سرخ به رود نیل متصل گردید، تا امکان تردد کشتی ها میان این رود و دریا فراهم آید.
تحولات دریانوردی در دوره ی فرمانروایی هخامنش
دریانوردی و حمل و نقل دریایی به طور چشم گیری رونق گرفته و توسعه پیدا کردند و بندرهای جدیدی بنا گردید. همچنین در آن زمان کِشتی هایی با ظرفیت حمل چندصد تن کالا ساخته شد.
اقدامات انجام شده در زمینه ی راه ها، حمل ونقل، دریانوردی و کشتی رانی در دوره ساسانیان و اشکانیان
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
اقدامات انجام شده در دوران فرمانروایی اشکانیان و ساسانیان در زمینه ی راه ها و حمل ونقل
راه ها و وسایل ارتباطی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار بودند و توجه زیادی به نگهداری و امنیت جاده ها صورت می گرفت در این دوران همانند زمان هخامنشیان چاپارخانه ها همچنان دایر بودند کاروانسراهای جدیدی در مسیر راه ها ساخته شد و چاه ها و قنات هایی برای تامین آب آن ها حفر گردید.
اهمیت بقایای کاروانسراها و پل های برجامانده از دوره ی ساسانی
نشان می دهد که در آن زمان توجه خاصی به بازسازی و توسعه ی جاده ها می شده است.
اقدامات انجام شده در دوران ساسانیان در زمینه ی دریانوردی و کشتی رانی
به دستور پادشاهان ساسانی بنادر و اسکله های متعددی به خصوص در خلیج فارس و دریای عمان ساخته شد. و کشتی ها و دریانوردان ایرانی حضور چشم گیری در دریا و اقیانوس ها داشتند.
نکته
به گفته ی مورخان اهالی بندر سیراف از بنادر خلیج فارس در دریانوردی و صیادی مهارت زیادی داشتند.
نقش و اهمیت راه ها در دوره ی باستان
1) امکان جابجایی مسافر و کالا را فراهم می آوردند.
2) در انتقال اندیشه ها و فرهنگ ها نیز نقش مهمی داشتند.
3) از طریق مسیرهای زمینی و دریایی بود که فرهنگ و هنر و معماری اقوام و جوامع عهد باستان در بخش های وسیعی از جهان آن روزگار تاثیر گذاشتند.
4) بسیاری از آیین ها و دین های باستانی از طریق جاده های از شرق به غرب عالم و یا بالعکس راه یافتند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
پول، اوزان، مقیاس ها و انحصار ضرب سکه های طلا و نتیجه نظام پولی داریوش
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
وضعیت پول در بیشتر نواحی تحت فرمان حکومت هخامنشی تا زمان داریوش بزرگ
سکه (پول) رواج چندانی نداشت و مبادله ی کالا به صورت پایاپای انجام می گرفت. حقوق و دستمزدها نیز به صورت کالا پرداخت می شد. سکه های طلا و نقره بیشتر در مناطقی مثل بابل ،لیدی و شهرهای فینیقی نشین سواحل شرقی دریای مدیترانه رایج بود.
اقدامات داریوش در زمینه ی ضرب سکه
سکه هایی با وزن و عیار مشخص ضرب کرد که در سراسر قلمرو هخامنش و حتی فراتر از آن اعتبار داشت.
نام سکه های طلای داریوش
دَریک. [سِکِّه ی طلا (دَریک) و سِکِّه ی نقره (شِکِل)]
انحصار ضرب سکه های طلا
در انحصار شاه بود و شهربَی ها (ساتراپ ها) با اجازه ی پادشاه می توانستند سِکِّه ی نقره ضرب کنند.
نتیجه نظام پولی که داریوش هخامنشی ایجاد کرد
معیاری برای ارزش گذاری کالاها و خدمات در نواحی مختلف پادشاهی هخامنشی شد. و عامل مهمی در بسط و گسترش تجارت داخلی و خارجی بود.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
پول در دوره ی اشکانیان و ساسانیان و دلیل اهمیت ویژه پیمانه در زندگی اقتصادی دوره ی هخامنشی
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
وضعیت پول در دوره ی اشکانیان و ساسانیان
کاربرد پول به خصوص در شهرها گسترش یافت و سکه های نقره ای و مسی در مبادلات تجاری در منطقه ی وسیعی به جریان افتاد.
نکته
1) هخامنشیان واحدهای وزن و اندازگیری دولت ایلامیان را حفظ کردند.
2) به دستور داریوش بزرگ(داریوش یکم( واحدهای وزن و اندازگیری مشخصی برای شهریاری هخامنشی تعیین شد.
دلیل اهمیت ویژه پیمانه یا کیل در زندگی اقتصادی دوره ی هخامنشی
چون در آن روزگار میزان و مقادیر مواد خوراکی را بجای وزن کردن با پیمانه تعیین می کردند.
صنعت و تجارت
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
نحوه کمک کردن حکومت هخامنشی به رونق اقتصادی و توسعه ی صنعت
با یکپارچه ساختن سرزمین های ثروتمند و متمدنی که مردم آن ها دارای تجربیات فراوانی در تولید کالا های مختلف بودند.
نکته
1) آثار و اشیای برجا مانده از دوره ی هخامنشی بیانگر پیشرفت صنایع فلزکاری صافکاری و بافندگی می باشند.
2) از محتوای لوحه گلی کشف شده از خزانه ی تخت جمشید معلوم می شود که در زمان هخامنشیان کارگاه هایی وجود داشته است که متعلق به شاه بوده اند و اشیا و خوراکی های مربوط به کاخ شاهی را تولید می کردند.
3) استادکاران و صنعتگرانی از سرتاسر قلمرو پهناور هخامنشی در این کارگاه ها مشغول به کار بودند.
وضعیت صنعت در دوره ی سلوکیان، اشکانیان و ساسانیان
شواهد و مدارک تاریخی دلالت بر رونق نسبی تولیدات صنعتی در دوران سلوکیان و مخصوصا اشکانیان دارد. در دوران فروان روایی ساسانیان همگام با توسعه ی شهرنشینی صنعت نیز رشد کرد و کیفیت کالا های تولیدی بهتر شد.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
صنایع ترقی یافته، فعالیت کارگاه های بافندگی و توسعه تجارت داخلی و خارجی
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
صنایع ترقی یافته در دوره ی ساسانیان
صنعت بافندگی به خصوص بافت پارچه های ابریشمی.
اقدامات حکومت ساسانی در زمینه ی تولید ابریشم
با در اختیار گرفتن واردات ابریشم خام از چین و کوچاندن بافندگان ماهری از قلمروی رم در شام (سوریه) به ایران کارگاه های بافندگی متعددی را در شوش،جندی شاپور (گندی شاپور) و شوشتر ایجاد کرد. این کارگاه ها نوعی پارچه ی ابریشمی و زربافت را تولید می کردند که در جهان آن روز شهرت و مشتریان فراوانی داشت.
فعالیت های کارگاه های بافندگی متعلق به حکومت در دوره ی ساسانی
کالاهای مورد نیاز شاه درباره ی سپاه و تشکیلات اداری را تامین می کردند.
زمان توسعه یافتن تجارت داخلی و خارجی در ایران باستان
پس از شکل گیری حکومتی قدرتمند توسط اقوام آریایی در ایران به خصوص در پی روی کار آمدن حکومت هخامنشیان.
نکته
1) پیدا شدن سکه های هخامنشی و مصنوعات نواحی تابعه ی این سلسله در سواحل رودهای دانوب و رُن در مرکز اروپا و سیلان در جنوب آسیا نشان دهنده ی برقراری روابط بازرگانی با سرزمین های دور است.
2) شهر بابل در قلب پادشاهی هخامنشی مرکز تجاری مهمی به شمار می رفت.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
تجارت دریایی و کالاهای تجاری در عهد هخامنشیان و تجارت در دوران سلوکیان
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
مراکز اصلی تجارت دریایی دوره هخامنشی
بنادر خلیج فارس و نیز بنادر واقع شده در سواحل شرقی دریای مدیترانه.
کالاهای تجاری در عهد هخامنشیان
شامل انواع مختلفی از مواد اولیه مانند فلزات و چوب محصولات کشاورزی و دامی و تولیدات صنعتی می شد. بخش قابل توجهی از کالاهای تجاری را اجناس مورد نیاز مردم مانند اساس منزل ظروف آشپزخانه و مواد خوراکی تشکیل می داد.
وضعیت تجارت در دوران حکومت سلوکیان
رونق گذشته را نداشت. از حجم مبادله ی کالاهای ارزان قیمت کاسته شد و در عوض اشیای تجملی جای آن را گرفت.
رونق داد و ستاد، و نقش ایران در تجارت باستان در دوره ی اشکانیان و تجارت در دوران ساسانیان
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
علت رونق گرفتن جریان داد و ستد به خصوص بازرگانی خارجی با به قدرت رسیدن اشکانیان
عامل مهم این رونق برقراری روابط سیاسی و تجاری میان ایران و چین و در پی آن گشایش جاده ی معروف ابریشم بود.
نقش ایران در دوره ی اشکانیان در تجارت باستان
ایران به عنوان واسطه تجاری بزرگ میان چین و هند، و نیز با اروپا عمل می کرد.
علت به دست آوردن در آمد هنگفتی از حقوق گمرکی وعوارض حمل و نقل و راه داری در زمان اشکانیان
زیرا در زمان اشکانیان ابریشم چین و ادویه هندوستان مشتریان زیادی در قلمرو رم داشت.
وضعیت تجارت در دوران ساسانیان
در دوران فرمانروایی ساسانیان تجارت در مسیرهای زمینی و دریایی گسترش چشمگیری پیدا کرد. بازرگانان ایرانی در مناطق وسیعی از جهان آن روزگار از چین تا شرق آفریقا و مرکز اروپا مشغول داد و ستد بودند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
درآمدها و مخارج و وضعیت اقتصادی دوره ی باستان و عوامل مؤثر در آن
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
نیازمندی حکومت ها برای اداره ی قلمرو و حفظ قدرت و تامین هزینه های گوناگون
همواره نیازمند منابع درآمد پایدار و مطمئنی بودند و در واقع اقتدار و عظمت حکومت ها بستگی به منابع مالی و موجودی خزانه ی آن ها داشت.
عمده ترین منابع درآمد حکومت در دوران ایران باستان
عبارت بود از: انواع مالیات ها شامل مالیات کشاورزی و دام، مالیات پیشه وران و مالیات سرانه؛ عوارض گمرکی، حمل و نقل و راهداری و حقوق بهره برداری از معادن و جنگل ها.
عوامل مؤثر در وضعیت اقتصادی و معیشت ایران و دوران باستان
عوامل سیاسی و مدیریتی و اقلیمی.
وضعیت اقتصادی دوره ی باستان در زمان صلح و در زمان جنگ و آشوب
در زمان هایی که صلح، آرامش و امنیت حکم فرما بود و زمامدارانی لایق و کاردان حکومت می کردند، فعالیت های اقتصادی شرایط خوبی داشت و مردم با خیال آسوده به کسب و کار می پرداختند و از حداقل امکانات برخوردار بودند؛ اما در دورانی که حکومت مرکزی ضعیف و آشوب و نا امنی فراگیر می شد و یا دشمنان خارجی به ایران هجوم می آوردند اوضاع و شرایط اقتصادی به هم می ریخت و رونق و آبادانی از بین می رفت.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
عوامل منفی مؤثر بر وضعیت اقتصادی و عواملی که موجب رکود و افت تولید شد
فصل 13 : اقتصاد و معیشت
عوامل منفی مؤثر بر وضعیت اقتصادی ایران باستان
عوامل طبیعی و اقلیمی به خصوص خشکسالی و سیل و طغیان رودخانه ها و تخریب سدها.
عواملی که موجب رکود و افت تولید در ایران باستان می شد
1) بیماری های فراگیر و کُشنده ای (مثل طاعون و وبا).
2) عوامل طبیعی و اقلیمی به خصوص خشکسالی و سیل و طغیان رودخانه ها و تخریب سدها.
نتیجه بروز بیماری های فراگیر و کشنده ای چون طاعون و وبا
موجب مرگ و میر گسترده ی نیروی کار و در نتیجه رکود و اُفت تولید می شد.
اعتقادات کهن آریایی، مجریان مراسمات دینی و علت عدم ایجاد معابد باشکوه برای خدایان
فصل 14 : دین و اعتقادات
نحوه اعتقادات کهن آریایی بر اساس اساطیر کُهن و مندرجات اَوستا و سنگ نوشته ها
1) اقوام آریایی مهاجر به ایران مثل آریایی های هند خدایان متعددی را می پرستیدند و آن ها را بلع (بخشنده)، اهوره (سرور) و امرتا (بی مرگی) می خواندند.
2) آنان برای خشنودی خدایان حیوانات را قربانی می کردند و سرودها و نیایش ها (دعاهای) گوناگونی می خواندند.
3) افرادی با عنوان مغ مراسم و تشریفات دینی را اجرا میکردند.
4) اقوام آریایی بر خلاف مردمان ایلام، بین النهرین، یونان و ... برای خدایان خویش معابد با شکوه می ساختند.
5) آریاییان همچنین برخی عناصر طبیعی مانند آب آتش و خاک را مقدس می شمردند .
نکته
مجریان مراسم وتشریفات دینی آریاییان افرادی به نام مغ بوده اند.
علت عدم ایجاد معابد باشکوه برای خدایان توسط اقوام آریایی
آنان اعتقاد داشتند که نفوذ و قدرت خدایانشان محدود به ناحیه و شهر خاصی نمی شود، بلکه تمام قلمرو گیتی را در برمیگیرد.
نکته
پیام آور (پیامبر) ظهور کرده در میان ایرانیان باستان زرتشت نام دارد.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
تعالیم و اساس تعالیم زرتشت و زمان زیستن او
فصل 14 : دین و اعتقادات
زمان زیستن زرتشت
بیشتر پژوهشگران احتمال می دهند که زرتشت در قرن های هفتم و ششم پیش از میلاد می زیسته است.
اساس تعالیم زرتشت بر یگانگی و پرستش اهورا مزدا قرار دارد.
تعالیم زرتشت
1) اهوره مزدا آفریدگار همه چیز (آسمان، زمین، خورشید، ماه، ستارگان، آبها، گیاهان، روشنایی و تاریکی) است.
2) هیچ چیز از دایره قدرت و خواست او بیرون نیست.
3) گروهی از موجودات الهی که امشاسپندان یا جاودان مقدس خوانده می شدند اهورا مزدا را در امر آفرینش و اداره امور جهان یاری می کنند.
4) دو نیرو یا مینوی نیک و بد جهان وجود دارد. آن کسی که نیک و خیر را برگزیده، پیرو اهرا مزدا و آن کسی که بد و شر را انتخاب می کند، پیرو اهریمن شمرده می شود.
5) زرتشت به پیروانش سفارش می کرد که که مینوی نیک را برگزیده و پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک را سرمشق زندگی خود قرار دهند.
6) از دیگر آموزه های مهم زرتشت، اعتقاد به جهان آخرت و روز واپسین است (روزی که درباره ی اعمال انسان، داوری خواهد شد. انسان های نیک به جرگه ی یاران اهوره مزدا خواهند پیوست و انسان های بد، به دوزخ افکنده و برده ای اهریمن خواهند شد.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
امشاسپندان، جهان آخرت و آداب نیایش رایج، کتاب مقدس و نحوه از بین رفتن بعضی از نسخ
فصل 14 : دین و اعتقادات
امشاسپندان (یا جاودانان مقدس)
گروهی از موجودات الهی که اهوره مزدا را در امر آفرینش و اداره ای امور جهان یاری میکنند.
جهان آخرت و روز واپسین در تعالیم زرتشت
روزی که درباره اعمال انسان در جهان داوری خواهد شد و نیکان به جرگه ی یاران اهوره مزدا خواهند پیوست و بدان به دوزخ افکنده و برده اهریمن خواهند شد.
آداب نیایش رایج در جامعه که زرتشت با آن مخالف بود
با قربانی کردن و کشتار بی رویه ی حیوانات به ویژه گاو مخالف بود و برگزار کنندگان آن ها را نکوهش کرده است.
نکته
کتاب مقدس ایرانیان باستان و زرتشتیان اوستا نام داشت.
نحوه از بین رفتن نسخه ای از اوستا که در زمان هخامنشیان بر پوست گاو نوشته شده بود
بر اثر آتش سوزی تخت جمشید بدست اسکندر مقدونی از بین رفت.
نکته
1) در زمان شاپور دوم ساسانی اوستا به خط و زبانی نگارش یافت.
2) یکی از پادشاهان اشکانی به نام بالش یکم اقدام به گرد آوری اوستا کرد.
اعتقادات مادی ها، وضعیت مُغان بعدازآمدن دین زرتشت، منابع دینی و نظر پژوهش گران
فصل 14 : دین و اعتقادات
دین و اعتقادات مادی ها
شواهدی وجود دارد که نشان می دهد که آن ها اهوره مزدا و برخی از خدایان کهن ایرانی همچون میترا را ستایش می کردند روحانیون مادی که مُـغ نامیده می شدند برگزاری آیینه ای دینی (مثل خاندن نیایش ها و سرودها و قربانی کردن را بر عهده داشتند.)
وضعیت مُغان در جامعه بعدازآمدن دین زرتشت
بعد ها که به تدریج دین زرتشتی را پذیرفتند به پیشوایان دینی زرتشتی تبدیل شدند. آنان نقش مهمی در آمیختن اعتقادات ادیان کهن با تعالیم زرتشت داشتند.
منابعی که آگاهی های ارزشمندی درباره باورها، آداب و مراسم دینی پارسیان ارائه می کنند
سنگ نوشته ها، نوشته های یونایی (به ویژه تاریخ هردوت) و کاوش های باستان شناسی.
نظر پژوهش گران برجسته ایرانی و غیر ایرانی در خصوص پیروی هخامنشیان از دین زرتشتی
عده ای از آنان بر پایه برخی از مندرجات سنگ نوشته ها و دیگر شواهد استدلال می کنند که هخامنشیان زرتشتی بوده اند. امّا گروهی دیگر این نظر را قبول ندارند و می گویند شاهان هخامنشی به باورهای کهن ایرانی اعتقاد داشته اند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
سیاست مذهبی پادشاهان هخامنشی نسبت به اقوام تحت سلطه خود و وضعیت دینی در دوره سلوکیان و اشکانیان
فصل 14 : دین و اعتقادات
سیاست مذهبی پادشاهان هخامنشی نسبت به اقوام تحت سلطه خود
پادشاهان هخامنشی مردم را در پیروری از دین خود آزاد می گذاشتند و فرهنگ و عقاید اقوام تابع حکومت خود را محترم می شمردند. مثلاً رفتار آزاد منشانه کوروش بزرگ با مردمان مغلوب و احترام او به دین و آداب و رسوم این مردمان در آن زمان پدیده جدیدی بود. سطرهایی از منشور کوروش به این مطلب اشاره دارد که او وقتی بابِل را بدون خون ریزی و غارت فتح کرد. به نیایش و ستایش مردوک (خدای بزرگ بابِلیان) پرداخت در حالی که فرمانروایان آن زمان معمولا پس از تصرف شهر یا کشوری ساکنان آنجا را قتل عام کرده، معابد شان را غارت و به خدایان آنان اهانت می کردند.
وضعیت دینی ایران در دوره سلوکیان و اوایل اشکانیان
اسکندر مقدونی و شاهان سلوکی کوشش بسیار کردند تا زبان فرهنگ و باورهای یونانی را در ایران ترویج کنند اما بیشتر ایرانیان بر دین سُنّت ها، آداب و رسوم نیاکان خود باقی ماندند از این رو در دوران سلوکیان و اشکانیان، علاوه بر اهوره مزدا خدایان کهن ایرانی همچون مهر (میترا) و آناهیتا هم ستایش می شدند برخی از پادشاهان اشکانی به تقلید از یونانیان معابدی برای آناهیتا ساختند.
وضعیت دین زرتشت در دوره اشکانی
در اواسط دوره اشکانیان دین زرتشتی نفوذ و گسترش چشم گیری یافت و برخی از پادشاهان اشکانی به این دین گرویده و یا از آن پشتیبانی کردند. گفته می شود یکی از شاهان این سلسله (بالش یکم) دستور داد متون پراکنده اوستا باید گردآوری شود. برخی از شاهان اشکانی تصویر آتشدانی را که نشانه گرایش آنان به کیش زرتشتی بود بر روی سکّه های خود نقش کرده اند.
نکته
درعهد اشکانی ستایش ایزد (خدای) مهر (میترا) در قلمرو آسیای صغیر راه یافت.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
سیاست مذهبی اشکانیان نسبت به اقوام و مردمان تحت سلطه خود و اوضاع دین غیر زرتشت در آن دوره
فصل 14 : دین و اعتقادات
سیاست مذهبی اشکانیان نسبت به اقوام و مردمان تحت سلطه خود
اشکانیان نیز همانند هخامنشیان، حامی سیاست آزادی دینی بودند. ایرانیان و دیگر مردمان که تحت فرمانروایی حکومت اشکانی زندگی می کردند در ستایش خدایان و انجام مراسم دینی خود آزاد بودند.
نتیجه سیاست آزادی دینی اشکانیان
زمینه های مناسبی را برای همزیستی مسالمت آمیز پیروان ادیان و عقاید مختلف فراهم آورد از این رو یونانی تبارانی که در ایران می زیستند بدون هیچ مزاحمتی خدایان خود را می پرستیدند.
وضعیت ادیان غیر زرتشتی و غیر ایرانی در دوره اشکانی در ایران
یهودیان نیز ایران را پناهگاه مناسبی برای خود می شمردند پیروان دین مسیح هم که در معرض آزار و اذیّت حکومت روم قرار داشتند در قلمرو اشکانیان احساس امنیت وآزادی می کردند. آیین بودایی از آیین هایی بود که در آن دوره به ایران نفوذ کرد و مبلغان بودایی در سرزمین های شرقی حکومت اشکانی به تبلیغ اندیشه و آموزه های بودا می پرداختند.
منابع اخبار وضعیت دینی ساسانیان و نتایج رسمی شدن دین زرتشت
فصل 14 : دین و اعتقادات
منابع اخبار و آگاهی ها درباره وضعیت دینی در دوره ساسانی و سیاست دینی ساسانیان
منابع این اخبار و آگاهی ها عبارت اند از سنگ نوشته ها، نقش برجسته ها، شواهد باستان شناسی، سکه ها، کتاب های دینی، اندرزنامه ها زرتشتیان، برخی آثار مورخان مسلمان یونانی و رومی، و شاهنامه فردوسی.
دلیل اهمیت بسزای دوره ساسانیان در تاریخ دین زرتشتی
زیرا حکومت ساسانی این دین را دین رسمی ایران اعلام کرد.
نتایج رسمی شدن دین زرتشت در دوره ساسانی
با این اقدام دین و سیاست به هم گره خوردند از یک سو پادشاهان ساسانی به پشتیبانی کامل از دین رسمی پرداختند و از سوی دیگر روحانیان زرتشتی قدرت و حاکمیت شاهان ساسانی را تایید کرده اند. نفوذ و قدرت روحانیان زرتشتی به طرز زیادی افزایش یافت.
1) رئیس روحانیون زرتشتی روحانی برجسته با عنوان موبدان و موبد قرار داشت.
2) پادشاهان ساسانی معمولا در مورد تصمیم گیری در مسائل مهم حکومتی با موبدان مشورت می کردند.
3) در دوره ساسانی سلسله مراتب روحانیان زرتشتی پس از موبدان موبد عهده دار مسولیت هایی مانند قضاوت و دادرسی بودند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
عوامل مکتوب شدن اوستا شفاهی ، نقش آتش در دین زرتشتی و مهم ترین کتابی که به زبان پهلوی تعلیم گردید
فصل 14 : دین و اعتقادات
عواملی که در دوره ساسانی موجب مکتوب کردن اوستا شفاهی شد
تحولات دینی این اصل از جمله پیشرفت دین مسیح در قلمرو ساسانی و در گرفتن مباحثات اعتقادی میان پیروان ادیان مختلف باعث شد که موبدان برای اینکه در مقام بحث و جدل سند و مدرک قابل استنادی در اختیار داشته باشند اقدام به مکتوب کردن اوستای شفاهی کنند.
نقش آتش در دین زرتشتی
در دین زرتشتی آتش عنصری مقدس بود و زرتشتیان با نیایش در برابرآتش، اهوره مزدا را ستایش می کردند به همین دلیل در دوره ساسانیان آتشکده های بسیاری در شهرها و روستاهای ایران ساخته شد.
بزرگ ترین وشکوهمندترین آتشکده های دوره ساسانی
1) آتشکده آذربرزین مهر در خراسان مخصوص کشاورزان.
2) آذر گشنسپ در آذربایجان ویژه شاهان.
3) آذرفرنبغ در فارس خاص موبدان.
نکته
در عصر ساسانیان اوستا به زبان پهلوی ترجمه وشرح وتفسیر هایی بر آن نوشته شد.
مهم ترین و مفصل ترین کتاب های اعتقادی که بر اساس تعالیم زرتشت به زبان پهلوی تعلیم گردید
1) دین کرد که دانشنامه ای مشتمل بر عقاید زرتشتی است.
2) کتاب بندهش.
نکته
با رسمیت یافتن دین زرتشتی و نیرومندشدن موبدان گروه های غیر زرتشتی (مثل مانویان و مسیحیان) با مشکلاتی روبه رو شدند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
اعتقادات و شیوه های مانی و برخورد موبدان با او و سرنوشت پیروانش
فصل 14 : دین و اعتقادات
اعتقادات مانی
مانی با ترکیب آموزه هایی از دین های زرتشتی، مسیحی و بودایی آیین جدیدی را عرضه کردمانی عقیده داشت که او و پیامبران پیش از وی آمده اند تا روح را که از دنیای نور است از جهان مادی و تاریکی برهانند و انسان را به رستگاری برسانند.
نکته
مانی از شاپور یکم برای تبلیغ عقاید خود اجازه گرفت.
شیوه های مانی و پیروانش برای تفهیم مطالب خود (در کتاب هایشان)
کتاب های خود را به زبان های مختلف می نوشند و گاه از نقاشی استفاده می کردند .
نکته
مانی عقاید خود را در کتابی به عنوان شاپورگان نوشت و به شاپور هدیه کرد.
برخورد موبدان با مانی
موبدان به شدّت با آیین مانوی مخالف بودند. آنان پس از شاپور اقدامات خود را برای نابودی مانی و مانویان تشدید کردند.
نکته
مانی در زمان بهرام یکم اعدام شد
سرنوشت پیروان مانی پس از مرگ مانی
پیروان او که تحت تعقیب و شکنجه قرار گرفته بودند به مناطق مرزی امپراتوری ساسانی و یا سرزمین های دیگر گریختند.
زبان های ایرانی، زیر شاخه آن ها و زبان آثار مکتوب
فصل 15 : زبان،علم و آموزش
منظور از زبان های ایرانی
شاخه ای از گروه زبان های هند و ایرانی که اقوام هند و ایرانی پیش از جدا شدن از یکدیگر، با آن سخن می گفتند.
نکته
1) مردمان جنوب غربی فلات ایران به زبان ایلامی سخن می گفتند.
2) در دوران هخامنشی زبان ایلامی به عنوان زبان دوم نوشتاری از آن استفاده می شد.
3) الواح کشف شده از تخت جمشید خط و زبان ایلامی است.
4) زبان ها و گویش های گوناگون (که پس از استقرار تدریجی آریایی ها در ایران متداول شد) از سوی زبان شناسان زبان های ایرانی نامیده شدند.
زیر شاخه ی زبان های هند و ایرانی
گروه بزرگ زبان های هند و اروپایی.
تقسیم دوره های مراحل تغییر و تحول زبان های ایرانی
سه دوره ی کهن، میانه و نو.
زبان آثار مکتوب برجامانده از زبان های کهن ایرانی
زبان فارسی باستان (زبان هخامنشیان) و زبان اوستایی.
محدوده زمانی رایج بودن زبان های کهن
از قدیم تا پایان هخامنشیان.
(زبان های دوره میانه، در دوره اشکانی تا اوایل دوره ی اسلامی.) زبان دوره نو، در اوایل دوره ی اسلامی رواج یافت.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
نیای زبان فارسی امروزی و خط مهم ترین مدرک برجای مانده از آن
فصل 15 : زبان،علم و آموزش
نیای زبان فارسی امروزی
زبان فارسی باستان.
فارسی باستان
زبان قوم پارس بوده که در زمان هخامنشیان رواج داشته.
خط مهم ترین مدرک برجای مانده از زبان فارسی باستان (زبان هخامنشیان)
خط میخی.
نکته
1) برخی از آثار برجای مانده از زبان اوستایی عبارت اند از کتاب اوستا و متون مربوط به آن و ...
2) مردم بخشی از نواحی شرقی ایران به زبان اوستایی سخن می گفتند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
محدوده ی زمانی متداول زبان های ایرانی، انواع آن و محل رایج بودن آن
فصل 15 : زبان،علم و آموزش
محدوده ی زمانی متداول زبان های ایرانی دوره ی میانه
تقریبا از زمان سقوط هخامنشیان تا سقوط ساسانیان و حتی اوائل دوره ی اسلامی.
زبان های ایرانی دوره ی میانه
زبان پارتی یا پهلوی اشکانی ؛ زبان فارسی میانه یا پهلوی ساسانی.
محل رایج بودن زبان پارتی یا پهلوی اشکانی
در دربار اشکانی و نیز در مناطق شمال و شمال شرقی ایران.
نکته
زبان فارسی میانه یا پهلوی ساسانی دنباله ی زبان فارسی باستان است.
محل رایج بودن زبان فارسی میانه یا پهلوی ساسانی
در دربار ساسانی و در نواحی جنوب و جنوب غربی ایران.
زبان های ایرانی نو و اسناد و مطالبی که در ایران باستان به صورت کتبی یا شفاهی نقل شدند
فصل 15 : زبان،علم و آموزش
زبان های ایرانی نو
به زبان هایی که در دوران اسلامی به تدریج در نقاط مختلف ایران گسترش یافت.
علت رایج نبودن نوشتن متون مختلف در ایران باستان
زیرا نقل شفاهی بر کتابت ترجیح داشت.
اسنادی که در ایران باستان کتابت می شد
اسناد سیاسی و تا حدودی اسناد اقتصادی.
مطالبی که براساس نوشته های مورخان یونانی، در ایران باستان به زبان شفاهی نقل می شد
داستان های حماسی و عاشقانه ی مادی و نیز برخی اشعار آن زمان.
قِصّه ی هزار افسان
مربوط به زمان هخامنشیان است و داستان هزار و یک شب براساس آن شکل گرفته است.
نقل داستان های ملّی و پهلوانی در ایران در زمان اشکانیان رواج داشت.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
گوسان و نقش آن در تاریخ، زبان منظومه ها و موضوع آثار ساسانی
فصل 15 : زبان،علم و آموزش
گوسان در دوره اشکانی
شاعران و موسیقی دان ها و داستان گویان که داستان های ملّی و پهلوانی را از حفظ برای مردم می خواندند و داستان ها را سینه به سینه به نسل های بعد منقل می کردند.
تأثیر داستان های ملّی و پهلوانی در دوره ی اشکانی در تدوین کتب
این داستان ها بعدها در تدوین خدای نامه ها و سرودن شاهنامه فردوسی مورد استفاده قرار گرفتند.
نقش فرهنگی گوسان ها در تاریخ ایران در عصر اشکانیان
درحقیقت این گوسان ها بودند که داستان های ملی و پهلوانی را سینه به سینه به نسل های بعد منتقل می کردند.
زبان منظومه ها (کتاب های شعری) داستانی یادگار زریران و درخت آسوریک
به زبان و خط پهلوی ساسانی. شاید ابتدا به زبان پارتی (یا زبان پهلوی اشکانی) سروده شده اند.
داستان بیژن و منیژه اصل و ریشه ی اشکانی دارند.
موضوع بیشتر آثار ساسانی (به خط و زبان فارسی میانه، پهلوی ساسانی)
در موضوعات ادبی دینی حقوق تاریخ جغرافی پند و اندرز.
مهم ترین اهداف تعلیم و تربیت در ایران باستان
ایرانیان باستان به تعلیم و تربیت و پرورش فرزندانی دانا و پرهیزکار و خردورزی تأکید می کردند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
ابعاد آموزش و پرورش، نحوه انجام تعلیم و تربیت در ایران باستان و شغل آموزگاری
فصل 15 : زبان،علم و آموزش
ابعاد آموزش و پرورش در ایران باستان
شامل تربیت جسمانی، اخالقی، اجتماعی، دینی، شغلی و حرفه ای.
نحوه انجام تعلیم و تربیت در ایران باستان
تا پنج یا هفت سالگی در خانه و زیر نظر مادر آداب و رسوم و ... را یاد می گرفتند. مراحل بعدی آموزش و پرورش اغلب در خارج از خانه و در مدرسه و یا آموزشگاه انجام می گرفت.
نحوه آموزش در ایران باستان بخصوص زمان ساسانیان
فقط فرزندان خاندان شاهی درباریان و اشراف و مؤبدان می توانستند به مدرسه بروند و تحصیل کنند اما دیگر اقشار از آموزش محروم بودند و فرزندان حرفه ی پدران را می آموختند.
برنامه های آموزشی مدارس باستان
آموختن اصول زرتشت، آداب و رسوم، کمی خواندن و نوشتن. البته گروه های مختلف آموزش های ویژه ای می دیدند.مثل شاهزادگان و فرزندان اشراف و امرا، به فراگیری دانش های سیاسی، کشورداری، فنون رزمی ... می خواندند. فرزندان موبدان، تعالیم دینی و اوستایی را آموزش می دیدند. فرزندان دبیران نیز خط و زبان، ادبیات و حساب فرا می گرفتند.
شغل آموزگاری در زمان ساسانیان و تسلط آنان به علوم
فقط به موبدان اختصاص داشت. آنان بر معارف دین زرتشت، ادبیات پهلوی و برخی دیگر از علوم زمان خود تسلط داشتند.
نکته
1) اداره ی آموزشگاه ها و مدارس در زمان ساسانیان در اختیار موبدان زرتشتی بود.
2) کودکان و جوانان خاندان شاهی و بزرگان انواع ورزش ها مثل سوارکاری را از مربیان خود فرا می گرفتند.
علوم بیان شده در فصل دانش اوستا و وضعیت علمی و فرهنگی ایران در دوره ساسانی
فصل 15 : زبان،علم و آموزش
علوم بیان شده در فصل دانش اوستا
مطالبی درباره ی پزشکی، دامپزشکی، ستاره شناسی، حکمت، امور اجتماعی و حقوقی و علوم طبیعی.
نکته
1) در دوره ی هخامنشیان ایران مرکز دانش ها و مبادلات فرهنگی بین کشورهای متمدن زمان بود.
2) علوم و فنون تمدن های بین النهرین، مصر، هند، ایلام، آسیای صغیر در دوره هخامنشیان با دانش های هخامنشی آمیخته شد.
3) منابعی همچون مندرجات اوستا، شاهنامه فردوسی، کتیبه ها و گزارش های تاریخ نویسان یونانی و رومی، برای استنباط سطح بالای دانش و فرهنگ ایرانیان باستان قابل استفاده است.
وضعیت علمی و فرهنگی ایران ساسانی
پیشرفت علوم در این دوره از دوره های قبل بسیار بیشتر بود. پادشاهان ساسانی به نشر علوم و گرامی داشت دانشمندان و رفاه حال آن ها توجه می کردند. ایرانیان همواره علاقه مند بودند که از علوم دیگر اقوام بهره برند.
نکته
1) نتیجه گسترش مبادلات فرهنگی با هند و روم در زمان انوشیروان باعث شد که جنبش علمی نیرومندی در ایران پدید آید.
2) پادشاهی که علاقه مند به مباحث علمی فلسفی بود خسرو انوشیروان نام داشت.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
یکی از مراکز علمی ایران باستان و دانش های تدریس شده و ویژگی های آن
فصل 15 : زبان،علم و آموزش
یکی از مراکز علمی ایران باستان
دانشگاه جُندی شاپور (نزدیک دزفول) در دوره ی ساسانی.
دانش های تدریس شده در دانشگاه جندی شاپور
پزشکی، فلسفه نجوم الهیات.
اصالت پزشکان مُدرِّس در جندی شاپور
ایرانی، هندی و یونانی.
ویژگی بیمارستان دانشگاه جندی شاپور
مثل دانشگاه های پزشکی امروزی، دارای بیمارستان هایی بود که دانشجویان در کنار آموزش های نظری، به صورت عملی نیز با درمان بیماران آشنا می شدند.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
آثار هنری و مهارت مادی ها و دستاورد های معماری آن ها
فصل 16 : هنر و معماری
آثار هنری به دست آمده از دوره ی مادها
آثار هنری مختلفی شامل اشیا زرین و سیمین وظروف سفالی بدست امده است.
مهارت های قابل توجه هنرمندان مادی
درفلز کاری جواهر سازی و سفال گری مهارت در خور توجه ای داشتند.
تکیه گاه و اساس هنر مادی
متکی برتجربیات و دستاوردهای هنری بومیان غرب فلات ایران بوده است که قرن ها از مادی ها در این منطقه می زیسته اند و صاحب تمدن درخشانی بوده اند.
دستاوردهای حکومت مادی در عرصه معماری
در این دوره قلعه ها کاخ ها و شهر هایی ساخته شد. مادی ها در قلعه سازی تبحر و برای مقابله با دشمنان خارجی خود به ویژه آشوریان قلعه های مستحکمی ساخته اند.
پایتخت های مادی ها و ویژگی آن ها از نظر معماری
شهر هگمتان ، همدان امروزی بود که یونانیان به آن اکباتان می گفتند این شهر از هفت قلعه تودر تو تشکیل شده بود که در هر قلعه رنگ نمادین خاصی داشت.
شهرهای دوره ماد
بیستون ، اسپدانه (اصفهان) و کنگاور.
اوج شکوفایی هنر و معماری و درباری بودن هنر هخامنشی
فصل 16 : هنر و معماری
علت به اوج شکوفایی رسیدن هنر و معماری ایران در دوران هخامنشی
به سبب ثبات آرامش رونق اقتصادی و حمایت پادشاهان.
نکته
از مناطق پاسارگادـ تخت جمشید شوش آثار قابل توجهی ازمعماری هنرهای تزیینی وابسته به معماری نقش برجسته های سنگی و شاهکارهای مهم هنری دیگر برجا مانده است.
ویژگی های مهم هنر و معماری عصر هخامنشی
1) تاثیرپذیری از دستاوردهای هنری اقوام و ملت های تابع آن حکومت بودکه پیشینه ی تمدنی درخشانی داشتند.
2) درباری بودن آن بود به این معنی که شکوه شاهانه و تشریفات و تجملات درباری رابه نمایش می گذارد.
3) طبیعت گرایی یا به عبارت دیگر استفاده و تقلید از عناصر موجود در طبیعت مانند حیوانات وگیاهان در آثار هنری شان است.
منظور از درباری بودن هنر هخامنشی
یعنی بخش عمده ی آثار هنری شاخص و ساختمان های مجلل به خواست شاهان و درباریان و برای زندگی تجملاتی و تشریفاتی آنان به وجود امد.
مهم ترین بناهای دوره ی هخامنشیان
آرامگاه ها ـ کاخ هاـ آتشگاه ها و دیگر ساختمان های عمومی است.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
قدیمی ترین بناهای هخامنشی و مسائل مورد تأکید داریوش بزرگ در لوح سنگی
فصل 16 : هنر و معماری
محل قدیمی ترین بناهای دوره ی هخامنشی
در پاسارگاد، نخستین پایتخت هخامنشی بر پا شدندـ این مجموعه شامل کاخ شاهی و آرامگاه کوروش هخامنشی بود.
نکته
اوج شکوه و عظمت معماری ایران باستان در زمان داریوش یکم می باشد.
اقدامات مهم داریوش یکم در زمینه معماری
1) این پادشاه در ابتدای حکومتش دستور داد کاخی بزرگ به نام آپادانا در شهر شوش به عنوان پایتخت اداری حکومت هخامنشی ساخته شود.
2) عظیم ترین مجموعه ی ساختمانی و شاهکار معماری باستان (تخت جمشید) نیز به دستور داریوش یکم بر پا شد.
مسائل مورد تأکید داریوش بزرگ در لوح سنگی یاد بودی که در کاخ آپادانای شوش کشف شده
تاکید می کند که این بنای مجلل را با گرد آوردن بنایان و کارگران ماهر و مصالح ساختمانی عالی از سراسر امپراتوری ساخته است.
نحوه ساخت و تشکیل تخت جمشید
همچون کاخ آپادانای شوش با مشارکت گروه کثیری از معماران بنایان هنرمندان وکارگران و نیز با گرد آوری مصالح ساختمانی از سراسر قلمرو هخامنشی بر پا گردید.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
مکان های کنده کاری شده، موضوعات نقش و نگار ها و نتایج به دست یافته پژوهشگران در دوره هخامنشی
فصل 16 : هنر و معماری
مکان های کنده کاری شده نقش برجسته های دوران هخامنشی
برخی از این نقش برجسته ها بر سینه ی صخره ای کوه ها و بسیاری دیگر از آن ها بر روی دیوار بناهای حکومتی به ویژه کاخ ها و آرامگاه ها.
موضوعات نقش و نگارهای کنده کاری شده زمان هخامنشی بر روی سنگ
پیکره ی پادشاه و مال زمان او به هنگام پیروزی بر دشمن و یا بار عام پیکری حیوانات واقعی و افسانه ای و همچنین نمادها و نشانه های دینی.
شکل و شمایل اهوره مزدا در نقش برجسته های صخره ای هخامنشی
به شکل نمادین حلقه ای بال دار در حال پرواز بر بالای سرپادشاه.
نتایج به دست یافته پژوهشگران با مقایسه ی نقش برجسته های دوره ی هخامنشی با دوران پیش از آن
دریافته اند که سنگ تراشان هنرمندی که در خدمت هخامنشیان بوده اند از نقش برجسته های بین النهرین و به ویژه نقش برجسته های آشوری الهام و الگو گرفته اند.
نکته
از دوران هخامنشیان در تخت جمشید و شوش، تندیس یا مجسمه های جانوری یافت شده است.
تنها تندیس انسانی باقی مانده از زمان هخامنشیان که بزرگ تر از اندازه ای طبیعی ساخته شده
پیکری بدون سر متعلق به داریوش یکم است که در شوش از زیر خاک بیرون اورده شده است.
ظریف ترین آثار هنری و آثار باقی مانده هخامنشی و آثار معماری دوره اشکانیان
فصل 16 : هنر و معماری
ظریف ترین آثار هنری دوران هخامنشیان
در فلز کاری های نفیس و جواهرات ممتازی که اختصاصا برای پادشاه و درباریانش ساخته شده اند انواع گوناگونی از تکوک زیتون و دیگر ظروف های طلایی، نقره ای و مفرغی مزین به نقشه ای مختلف و نیز زیورآلات.
آثار باقی مانده از آثار بافندگی دوره ی هخامنشی
به جز قالی پازیریک چیزی باقی نمانده است.
نکته
جامعه های پر نقش و نگار و تزیین شده ی پادشاهان وسپاهیانش در نقش برجسته ها نشان می دهد که هنر بافندگی در دوره ی هخامنشی در اوج قرار داشته است.
آثار برجسته ی معماری دوران اشکانیان
بقایای شهر نسا، صد دروازه دامغان، معبد آناهیتا در شهر کنگاور در استان کرمانشاه، کوه خواجه ی سیستان و کاخ شهر هترا (الحضر) در نزدیکی موصل در کشور.
مصالح ساختمانی در دوره اشکانیان
شامل خشت آجر سنگ نتراشیده و تراشیده بود.
ویژگی های معماری دوران اشکانیان
1) ساخت بناهای طاق دار گنبدی و دارای دیوان.
2) هنر گچ بری رواج یافت و در بناهای کوه خواجه به نهایت ظرافت رسید.
3) آرایه دیگری که در معماری اشکانی رواج داشته نقاشی دیواری است.
نکته
1) هنر مجسمه سازی در دوره ی اشکانیان متاثر از هنر یونانی رونق گرفت و برجسته ترین اثر پیکره ی برنزی شاهزاده ی اشکانی است.
2) نقش برجسته های باقی مانده از دوران اشکانی از نظر فنی و هنری در سطح نقش برجسته های هخامنشی و ساسانی نیستند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
هنر های رایج در دوران اشکانیان، نتیجه ی توجه حکومت ساسانی به هنر و مهم ترین آثار معماری و با شکوه ترین بناهای آن ها
فصل 16 : هنر و معماری
هنر های رایج در دوران اشکانیان علاوه برمعماری و پیکره سازی
سفالگری، فلز کاری و جواهر سازی .
ویژگی سفال های دوره ی اشکانی
در این دوره سفال ها نقش وطرح متنوع وگوناگونی نداشتند اما دارای لعابی اغلب سبز رنگ بودند.
نتیجه ی توجه حکومت ساسانی به هنر و پشتیبانی آنان از هنرمندان
هنری پدید آمد که به لحاظ عظمت و شکوه با هنر روم برابری می کرد و گاه بر آن برتری داشت.
پیشینه و ریشه هنر ساسانی
ریشه در هنرهای کهن ایران ونیز هنر دوران هخامنشی و اشکانی داشت وحتی از هنر یونانی و رومی نیز تاثیر پذیرفته بود.
مهم ترین آثار معماری دوره ی ساسانیان
کاخ ها، آتشکده ها، پل ها، کاروانسرا ها، قلعه ها و بندها (سد ها(.
آغاز معماری ساسانی و به اوج قدرت رسیدنش
با ساخت بنای کاخ اردشیر در فیروزآباد فارس (گور) آغاز شد و با ساخت کاخ تیسفون به اوج قدرت رسید.
با شکوه ترین و زیبا ترین بناهای ساسانی دوره ساسانی
کاخ تیسفون که طاق یا ایوان کسری بخشی از آن کاخ بود و در کنار رود دجله ساخته شد.
ویژگی برجسته ی معماری دوره ی ساسانیان
کاربرد وسیع گنبد ایوان و طاق در ساخت بناها به ویژه کاخ ها بود.
نکته
سبک کار معماران ساسانی در ساخت گنبد الگویی برای معماران در دوران اسلامی و حتی اروپایی شد.
جزوات جامع پایه باستان
جزوه جامع فارسی (1)
جزوه جامع نگارش (1)
جزوه جامع زبان انگلیسی (1)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (1)
جزوه جامع آمادگی دفاعی دهم
جزوه جامع جغرافیای ایران دهم
جزوه جامع تفکر و سواد رسانه ای دهم
جزوه جامع کارگاه کارآفرینی و تولید
جزوه جامع ریاضی و آمار (1)
جزوه جامع منطق
جزوه جامع تاریخ (1) ایران و جهان باستان
جزوه جامع جامعه شناسی (1)
جزوه جامع علوم و فنون ادبی (1)
جزوه جامع اقتصاد
جزوه جامع عربی (1) رشته انسانی
جزوه جامع دین و زندگی (1) رشته انسانی
روش های مورد استفاده برای تزئینات داخلی و ویژگی نقش برجسته ها در دوره ساسانی
فصل 16 : هنر و معماری
روش های مورد استفاده در دوره ی ساسانی برای تزیینات داخلی کاخ ها و بناها
روش های گوناگونی مانند موزاییک کاری نقاشی دیواری گچ بری و نقش برجسته استفاده می شد.
شکل و شمایل آتشکده های ساسانی
به شکل گنبد چهار طاق بود که آتش مقدس در درون آن نگهداری می شد.
نکته
بیشتر شهرهای ساسانی در فارس و خوزستان برپا گردیدندـ طرح و نقشه ی آن همچون شهرهای اشکانی به شکل دایره بود.
مکان اکثر نقش برجسته های دوران ساسانی در فارس زادگاه خاندان شاهی قرار دارند.
محتوا و مضمون اغلب نقش برجسته های دوره ساسانی
اعطای منصب شاهی از سوی اهورامزدا به شاه و صحنه هایی از پیروزی های شاهان.
معروفترین نقش برجسته ی دوره ساسانی و مشخصات آن
مجموعه طاق بستان است که دوطاق سنگی بزرک وکوچک نقش دار و یک نقش برجسته بدون طاق را شامل می شود. آنچه این مجموعه را به طاق بستان معروف کرده طاق بزرگی است که شکارگاه خسرو پرویز را در دیواره های داخلی طاق نشان می دهد.
وضعیت هنر نقاشی و نگار گری در عصر ساسانی
در دوران ساسانی هنر نقاشی و نگارگری در ایران رونق و رواج چشم گیری یافت و نقاشان ایرانی در ترسیم نقوش گل و گیاه، جانوران و انسان مهارت افزایی از خود نشان دادند. نقش و نگارهای نقاشان ایرانی در عهد ساسان الهام بخش هنرمندان دوران بعد به ویژه دوره ی اسلامی بود.
اغلب آثار باقی مانده، وضعیت موسیقی و هنر بافندگی در دوره ساسانی
فصل 16 : هنر و معماری
بیشتر آثار فلزی باقی مانده از دوره ساسانی و ویژگی ها و کاربرد آن ها
انواع بشقاب، سینی و کاسه تشکیل می شوند. این ظرف ها دارای نقش ونگارهای بسیار زیبا و ظریف هستندو اغلب برای مصرف خاندان شاهی و خانواده های اشرافی تهیه می شدند.
وضعیت موسیقی در دوره ساسانی
دوره ساسانی یکی از دوران های درخشان موسیقی ایران است. هنرمندان عرصه موسیقی در دوره ساسانی بیش از پیش مورد توجه شاهان قرار گرفت و از منزلت امتیازهای ویژه برخوردار شدند.
نکته
از خوانندگان و نوازندگان دوره ساسانی با عنوان گوسان خنیاگر و رامش گر یاد شده است.
وضعیت هنر بافندگی در دوره ساسانی
منسوجات آن زمان به ویژه پارچه های ابریشمی بسیار ظریف و پر نقش و نگار بودند شواهد موجود بیانگر رونق و شکوفایی هنر فرش بافی در آن دوره است قالی بهارستان که اعراب مسلمان از کاخ تیسفون غنیمت گرفتند شهرت بسیار دارد .
سه مورد از عوامل رونق و شکوفایی هنر و معماری ایران در دوران باستان
1) حمایت و پشتیبانی شاهان و طبقات بالای جامعه از هنرمندان.
2) ثبات و امنیت سیاسی.
3) رونق اقتصادی در ایران باستان، تاثیر پذیری از دستاوردهای هنری کشور ها، اقوام و ملل تا به ایران.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
- گام به گام تمامی دروس پایه باستان
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
- فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن