درسنامه کامل منطق فصل 9 قضیة شرطی و قیاس استثنایی
تعداد بازدید : 3.74Mخلاصه نکات منطق فصل 9 قضیة شرطی و قیاس استثنایی - درسنامه شب امتحان منطق فصل 9 قضیة شرطی و قیاس استثنایی - جزوه شب امتحان منطق نوبت اول فصل 9 قضیة شرطی و قیاس استثنایی
قضیه شرطی
قضیه شرطی
تعریف قضیه شرطی : قضایایی که در آن به اتصال یا انفصال میان دو نسبت حکم شود
اقسام قضیه شرطی : متصل و منفصل
نشانه قضیه شرطی متصل : اگر و هرگاه نشانه منفص : یا
تعریف قضیه شرطی متصل :
در این گونه قضایا به پیوستگی و اتصال و ملازمه دو نسبت حکم می شود.
اجزای قضیه شرطی :
جزء شرط (مقدم): جمله بعد از (اگر)یا (درصورتی که) جواب شرط ( تالی)
مقدم و تالی قضایای زیر را مشخص کنید:
اگر فردا امتحان داشته باشیم، نمی توانیم امشب به مهمانی برویم.
مقدم تالی
با والیبال خداحافظی خواهم کرد؛ در صورتی که در بازی فردا برنده نشویم.
تالی مقدم
تمرین ها را امشب می نویسم؛ اگر وقت پیدا کنم.
تالی مقدم
تعریف قضیه شرطی منفصل :
به گسستگی، انفصال و عناد (یعنی ناسازگاری) دو یا چند نسبت حکم شده است
تهیه کننده :حیدر جلالی
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه منطق- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه منطق
- گام به گام تمامی دروس پایه منطق
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه منطق
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه منطق
- فلش کارت های آماده دروس پایه منطق
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه منطق
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه منطق
اقسام شرطی منفصل
اقسام شرطی منفصل
منفصل حقیقی :
هر دو همزمان نمی توانند صادق یا کاذب باشند.( انفصال تام و حقیقی)
منفصل مانعه الجمع :
در صدق قابل جمع نیستند اما در کذب یاب جمع هستند(غیرقابل جمع درصدق)
منفصل مانعه الرفع :
در کذب قابل جمع نیستند اما در صدق قابل جمع هستند. (غیرقابل جمع درکذب)
روش تشخیص اقسام شرطی منفصل در مثال
برای تشخیص اقسام قضایای شرطی منفصل از یکدیگر، دو سؤال زیر را درنظر می گیریم:
1 آیا امکان دارد دو جزء قضیه منفص با هم صادق باشند؟
2 آیا امکان دارد دو جزء قضیه منفصل با هم کاذب باشند؟
اگر جواب به هر دو سؤال منفی باشد، قضیه حقیقی است. اگر فقط جواب سؤال اول منفی باشد، قضیه غیرقابل جمع در صدق است و اگر فقط جواب سؤال دوم منفی باشد، . قضیه غیرقابل جمع در کذب است.
اقسام قضایای منفصل زیر را مشخص کنید:
الف)یا گروه خونی او ممکن است AB باشد یا مثبت O
مانعه الجمع. (احتمال دیگری هست)
ب)یا این طرح سرانجام در مجلس تصویب می شود یا رد خواهد شد.
حقیقی ( حتما یکی از آنها است )
ج) در این اتاق فقط ناصر و پرویز حضور داشتند؛ پس این گلدان را « یا ناهر شکسته است یا پرویز«
چند فرض محتمل است برای پاسخ دادن به این سوال
فرض اول : حقیقی : اگر بگوییم حتما یکی از آنها آن گلدان را شکسته باشد .
فرض دوم : مانعه الرفع؛ ممکن است هر دو در شکستن گلدان شریک باشند.( هردوباهم ممکن است)
د) یا برای استخدام، کارت پایان خدمت خود را ارائه کنید یا کارت معافیت دائم.
حقیقی
ه) یا فردا سه شنبه است یا چهارشنبه
مانعه الجمع: (احتمال دیگری هست)
تهیه کننده :حیدر جلالی
جزوات جامع پایه منطق
جزوه جامع منطق فصل 1 منطق، ترازوی اندیشه
جزوه جامع منطق فصل 2 لفظ و معنا
جزوه جامع منطق فصل 3 مفهوم و مصداق
جزوه جامع منطق فصل 4 اقسام و شرایط تعریف
جزوه جامع منطق فصل 5 اقسام استدلال استقرایی
جزوه جامع منطق فصل 6 قضیة حملی
جزوه جامع منطق فصل 7 احکام قضایا
جزوه جامع منطق فصل 8 قیاس اقترانی
جزوه جامع منطق فصل 9 قضیة شرطی و قیاس استثنایی
جزوه جامع منطق فصل 10 سنجشگری در تفکر
تعریف قیاس استثنایی
تعریف قیاس استثنایی
قیاسی است که عین نتیجه یا نقیض آن در یکی از مقدمات استدلال ذکر شده باشد. مانند:
اگر فردا هوا خاکی باشد، مدارس سوسنگرد تعطیل می شود.
فردا هوا خاکی است.
مدارس سوسنگرد تعطی می شود.
در مثال بالا مشاهده می کنیم که این قیاس از دو مقدمه تشکیل می شود که یکی شرطی و دیگری حملی است.
از آنجا که مقدمه شرطی آن می تواند یکی از چهار قضیه شرطی باشد،چهار (4) حالت برای این قیاس قابل تصور است:
قیاس استثنایی اتصالی
قیاس استثنایی انفصالی حقیقی
قیاس استثنایی انفصالی مانعه الجمع
قیاس استثنایی انفصالی مانعه الرفع
تهیه کننده :حیدر جلالی
توضیح قیاس استثنایی اتصالی
توضیح قیاس استثنایی اتصالی
این قیاس چهار حالت دارد که دو حالت آن معتبر است و دو حالت نامعتبر.
حالات معتبر:
وضع مقدم و رفع تالی
حالات نامعتبر :
وضع تالی و رفع مقدم ( معروف است به مغالطه وضع تالی و مغالطه رفع مقدم)
اگر بخش اول جمله اول را عینا (خودش ) گذاشتیم می شود معتبر= وضع مقدم
اگر فعل مخالف بخش اول جمله اول را بنویسیم نامعتبر است.= رفع مقدم
اگر بخش دوم جمله اول را منفی کنیم می شود معتبر= رفع تالی
اگر بخش دوم جمله اول را خودش بگذاریم می شود نامعتبر= وضع تالی
توضیح قاعده اول که معتبر است (وضع مقدم): قسمت اول جمله اول( جمله شرطی) را عینا (خودش) می گذاریم.
اگر فردا هوا خاکی باشد، مدارس سوسنگرد تعطیل می شود.
فردا هوا خاکی است.
نتیجه: مدارس سوسنگرد تعطیل می شود.
توضیح قاعده دوم که معتبر است( رفع تالی) : متضاد فعل قسمت دوم جمله اول می نویسیم.
یعنی اگر فعل مثبت بود ،منفی و اگر منفی بود ، مثبت می کنیم.)
اگر فردا هوا خاکی باشد، مدارس سوسنگرد تعطیل می شود.
مدارس سوسنگرد تعطیل نمی شود.
نتیجه: فردا هوا خاکی نیست.
زمانی مغالطه ( رفع مقدم)صورت می گیرد که متضاد فعل قسمت اول جمله اول را بنویسیم.
اگر فردا هوا خاکی باشد، مدارس سوسنگرد تعطیل می شود.
فردا هوا خاکی نیست. نتیجه: مدارس سوسنگرد تعطیل نمی شود.
زمانی مغالطه ( وضع تالی) صورت می گیرد که قسمت دوم جمله اول را خودش بگذاریم.
اگر فردا هوا خاکی باشد، مدارس سوسنگرد تعطیل می شود.
مدارس سوسنگرد تعطیل می شود.
نتیجه: فردا هوا خاکی است.
بطور کلی : 2 حالت معتبر 2 حالت معتبر
قاعده وضع مقدم : اثبات مقدم اثبات تالی) تالی نفی مقدم ( مغالطه رفع مقدم)
قاعده رفع تالی : نفی تالی نفی مقدم اثبات تالی ( مغالطه وضع تالی)
تهیه کننده :حیدر جلالی
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه منطق- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه منطق
- گام به گام تمامی دروس پایه منطق
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه منطق
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه منطق
- فلش کارت های آماده دروس پایه منطق
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه منطق
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه منطق
توضیح اقسام قیاس استثنایی انفصالی
توضیح اقسام قیاس استثنایی انفصالی
قضیه منفصل حقیقی :
چهار قیاس استثنایی دارد که همه آنها معتبر است.
در این قیاس از اثبات هر بخش ، نفی بخش دیگر و از نفی هر بخش،اثبات بخش دیگر به دست می آید.
اثبات یکی ازطرفین نفی طرف دیگر
فعل مقدمه دوم ، مثبت ( است) و فعل نتیجه منفی ( نیست) باشد.
حالت 1 : این عدد یا زوج است یا فرد حالت 2 : این عدد یا زوج است یا فرد
این عدد زوج است این عدد فرد است
پس فرد نیست پس زوج نیست
نفی یکی از طرفین اثبات طرف دیگر
فعل مقدمه دوم ، منفی ( نیست) و فعل نتیجه مثبت (است ) باشد.
حالت 3: این عدد یا زوج است یا فرد حالت 4 : این عدد یا زوج است یا فرد
این عدد زوج نیست این عدد فرد نیست
پس فرد است پس زوج است
روش ساده : اول باید تشخیص دهید که قضیه منفصل ،حقیقی است ( یعنی حتما یکی از آنها است) سپس از جمله اول ، دوجمله با فعل مثبت می سازید و بار دیگر از جمله اول دو جمله با فعل منفی و هر 4 حالت معتبر است.
قضیه حملی یا موجبه است یا سالبه قضیه حملی یا موجبه است یا سالبه
قضیه حملی موجبه است قضیه حملی سالبه است
پس سالبه نیست پس موجبه نیست
قضیه حملی یا موجبه است یا سالبه قضیه حملی یا موجبه است یا سالبه
قضیه حملی موجبه نیست قضیه حملی سالبه نیست
پس سالبه است پس موجبه است
تهیه کننده :حیدر جلالی