نمونه سوالات تستی فصل 3 فارسی نهم همراه با جواب تشریحی

2

3

4

1

میانسالی، گمان، آه

میانسالی، رفتار، افسوس

پیری، رفتار، از دست دادن

پیری، گمان، افسوس

خواننده باید آهنگ و لحن مناسب با فضای تعلیمی را رعایت کند

گاهی اندرز و تعلیم با زنهار و پرهیز همراه است و نباید آن را با لحن دستوری و فرمان یکی دانست

متن های تعلیمی با هدف سرزنش کردن مخاطب نوشته شده اند

در لحن تعلیمی، خواننده با حفظ روحیه نیک اندیشی و خیر خواهی، نرمی و ملایمت را در گفتار به کار می گیرد.

شکوفه بر سر شاخ درخت می‌گوید / که آیه بر سر من بین و سوره در دل من

من چه خبر دارم از آن رخ که چشم / گل نتواند که ببندد ز تو

بوی گل و بانگ مرغ برخاست / هنگام نشاط و روز صحراست

غم هجرت ز حد بگذشت و گویم / خدایا گلستان کن آتش عشق

تضاد

کنایه

مراعات‌نظیر

تشبیه

گاهی اندرز و تعلیم با زنهار و پرهیز، همراه است.

با هدف آموزش و اندرز، نوشته شده‌اند.

در این لحن، خواننده نرمی و ملایمت در گفتار را به کار می‌گیرد.

توجه به عنصر تخیل مانند تشبیه، تشخیص و ... اهمیت بسزایی دارد.

جوانی چنین گفت روزی به پیری / که چون است با پیری‌ات زندگانی

نه جوانی که فرحش آلاید / بل جوانی که جان بیاساید

شتابنده چو ایام جوانی / جوانی بخش هستی رایگانی

مرا دیر شد روز و بگذشت کار / تو روز جوانی غنیمت شمار

اینک تو را چه شد، کای مرغ خانگی / کوشش نمی‌کنی، پرّی نمی‌زنی؟

به‌جز از علی که گوید به پسر که قاتل من / چو اسیر توست اکنون به اسیر کن مدارا؟

چو بفروختی از که خواهی خرید؟ / متاع جوانی به بازار نیست

که تواند که دهد میوهٔ الوان از چوب؟ / یا که داند که بر آرد گل صد برگ از خار

2

۳

4

۵

جنس – گردوغبار – اندیشه – پاییز

کالا – گردوغبار – افسانه – فصل

کالا – آلودگی – گمان – فصل

جوانی – آلودگی – اندیشه – زمان

مغتنم، حجت، پندار←ارزشمند، پاکدامنی، اندیشه

دریغ، عزت، حرص←افسوس، سرافرازی، طمع

خروار، احتیاج، صبور←مقدار بار یک خر، نیازمندی، شکیبا

یوم، باب، سعید←روز، فصل، نیکبخت

مغتنم

غنی

غنا

اغنیا

چون به دریا می‌توانی راه یافت / سوی یک شبنم چرا باید شتافت؟

پروین به کجروان سخن از راستی چه سود؟ / کو آن‌چنان کسی که نرنجد ز حرف راست 

ای چشم جان را توتیا آخر کجا رفتی؟ بیا / تا آب رحمت بر زند از صحن آتشدان ما (توتیا: سرمه)

تو کز سرای طبیعت نمی‌روی بیرون / کجا به کوی حقیقت گذر توانی کرد؟

یار آیینه است جان را در حزن / در رخ آیینه‌ای جان دم مزن

چون که مومن آیینه مومن بود / روی او ز آلودگی ایمن بود

یار چشم توست ای مرد شکار / از خس و خاشاک او را پاک‌دار

آفتابی تافته بر آینه / می‌نماید آینه هر آینه

چو بفروختی از که خواهی خرید / متاع جوانی به بازار نیست

چراغ یقینم فرا راه‌دار / ز بد کردنم دست کوتاه‌دار

تا کی آخر چو بنفشه سر غفلت در پیش / حیف باشد که تو در خوابی و نرگس بیدار

تا چند منزوی در کنج خلوتی؟ / در بسته تا به کی در محبس تنی؟

آن‌جا که جمال است چه حاجت به تجمّل؟

گر دلم باک ندارد ز غم عشق چه باک؟

چیست این سقف بلند ساده‌ٔ بسیار نقش؟

گر بی‌دل و دینم چه بود چاره چو اینم؟

خودشناسی

مفهوم شناسی

روان شناسی

جامعه شناسی

مهار احساسات گوناگون

جست و جوی راه حل های جدید

موقعیت مهم زندگی

ترک روش های پر مشقت

تب و تاب:شور و تاب

نیک بختی:خوشبختی

اصلاح :پاک کردن

هیاهو :درگیری و دعوا

تواضع و فروتنی

عیب جویی از دیگران

واقع بینی و اصلاح خود

خود بزرگ بینی

قابوس نامه

الهی نامه

مرزبان نامه

قابوس نامه

کالا

خرید

وسیله

هیچکدام

زنگ

الودگی

زبر

زیور