تجارت بین المللی و حفاظت از اقتصاد کشورها

اگر ارزش صادرات یک کشور بیشتر از واردات آن باشد، موازنه تجاری مثبت است و آن کشورمیتواند از راه سودی که به دست می آورد،استانداردهای زندگی و رفاه را در کشور خود بهبود بخشد.

اگر ارزش واردات بیشتر از صادرات باشد، موازنه، منفی است که به آنکسری تجاری می گویند وبرای اقتصاد کشور نامطلوب است.

اقدمات کشورها برای کاهش تاثیرمنفی تجارت خارجی (صادرات و واردات) و رونق اقتصادی

1-وضع تعرفه های گمرکی و مالیات بر کالاهای وارداتی

2-محدود یا ممنوع کردن واردات برخی کالاها در دوره های زمانی خاص

3- تشکیل اتحادیه های اقتصادی -تجاری منطقه ای وایجاد مناطق آزاد تجاری

1. اتحادیه های اقتصادی ـ تجاری منطقه ای (ناحیه ای)

1-اتحادیه های اقتصادی - تجاری منطقه ای، میان کشورهای همسایه شکل میگیرد.

2-کشورهای عضواین اتحادیه ها براساس موافقت نامه هایی که امضا می کنند،سعی می کنند مالیات ها و تعرفه های گمرکی را بین خودشان کاهش دهند یابردارند تا تجارت بین کشورهای منطقه، افزایش یابد و به رونق و توسعه اقتصادی کشورها کمک شود.

3-از جمله اتحادیه های اقتصادی منطقه ای می توان به ِ اکو، آسه آن و نَفتا اشاره کرد.

2ـ مناطق آزاد تجاری

تعریف مناطق آزاد تجاری : مناطق آزاد تجاری مناطقی هستند که در اصل برای توسعه صادرات یک کشور و رونق اقتصادی آن ایجاد می شوند.

دراین مناطق، تولیدکنندگان و بازرگانان می توانند بدون پرداخت حقوق و عوارض گمرکی یا معافیت های مالیاتی، به صادرات و واردات و انبارداری کالاها بپردازند. به طورکلی دراین مناطق، مقررات و قوانین اقتصادی ویژه و متفاوت با دیگر نواحی سرزمین وجود دارد.

چرا همه مناطق آزاد به اهداف خود نرسیدند؟ زیرا در برخی کشورها به پایگاه واردات تبدیل شده اند و نتوانسته اند به توسعه اقتصادی کمک کنند. مناطق آزاد تجاری اغلب در مجاورت بنادر مهم ایجاد می شوند.

مهم ترین مناطق آزادتجاری ایران: کیش و منطقه آزاد تجاری  - صنعتی انزلی

تفاوت منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی و منطقهٔ ویژە اقتصادی

مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژە اقتصادی هر دو به منظور ایجاد تحرکاقتصادی، صادرات غیر نفتی، انتقال کالا و فناوری به کشور ایجاد می شوند.

در این مناطق، فعالیت های اقتصادی مشمول معافیت مالیاتی است و امکان استفاده از ماشین آلات و تجهیزات و مواد اولیه و مصرفی بدون پرداخت حقوق گمرکی وجوددارد. به عبارت دیگر، همهٔ شرایط برای مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و مناطق ویژٔۀ اقتصادی یکسان است امادر مناطق آزاد تجاری امکان تأسیس بانک و بیمه و گشایش اعتبارات اسنادی و معافیت مالیات بر درآمدکل فعالیت خدماتی نیزوجود دارد که این در مورد مناطق ویژه صدق نمی کند.

اهمیت وبرتری حمل و نقل دریایی : در بین روش های مختلف حمل و نقل (زمینی، هوایی و دریایی) حمل و نقل دریاییجایگاه ویژه و ممتازی دارد؛ به طوریکه حدود90درصد تجارت جهانی از نظر وزن کالاهایی که جابه جا می شوند، از طریق حمل و نقل دریایی و توسط کشتی هاصورت می گیرد.

حمل و نقل دریایی به دلیل پایین تر بودن هزینه ها با وجود وزن زیاد کالاهای جابه جا شده و نیز قابلیت جابه جایی کالا تا مسافت های دوردست، بر دیگر شیوه هایحمل و نقل برتری دارد.

امروزه بیشتر مبادلات اقتصادی ازطریق چه کشتی هایی انجام می شود؟ امروزه بیشتر مبادلات اقتصادی کشورها از طریق انواع کشتی های فله بر( که غلات، زغال، سنگ آهن، سیمان و ... حمل می کنند،) کشتی های کانتینری، کشتی های نفتکش و شناورهای تانکر حمل کننده گاز انجاممی گیرد.

کشتی های بزرگ، کالاها را در بندرهای اصلی و بزرگ تخلیه می کنند.این کالاها توسط کشتی ها و شناورهای کوچک تر در بنادرفرعی کشورهاتوزیع می شوند.