شاه کلید نکات
شاه کلید سوال
![[شاه کلید مای درس] | جمله فعلیه و اسمیه](https://dl2.my-dars.com/upload/image/IMG_20250413_181908_7161744555940.jpg)
قبلاً گفتیم حال یا مفرد می آید یا بصورت جمله.
همانطور که اطلاع دارید جمله ها به دو صورت : جمله فعلیه و جمله اسمیه هستند.
بنابراین هر دو نوع جمله ی اسمیه یا فعلیه میتوانند در یک عبارت نقش جمله ی حالیه داشته باشند. البته با رعایت چند شرط.
1.جمله حالیه باید بعد از یک اسم معرفه قرار بگیرد و آن اسم معرفه را توضیح بدهد. (در صورتیکه جمله ای یک اسم نکره را توضیح بدهد، جمله وصفیه خواهد بود.)
2.جمله ی حالیه را میتوانیم بطور کلی حذف کنیم و هیچ نقصی هم به عبارت مورد نظر وارد نمیشود. پس اگر جایی شک کردیم که آیا یک جمله، جمله ی حالیه هست یا نه در اینصورت جمله مورد نظر را حذف می کنیم و ببینیم آیا لطمه ای به مفهوم جمله میخورد یا نه.
چند مثال برای جمله حالیه
مثال
۱ رَجَعَ التَّلاميذُ مِنَ المَدرِسَةِ وَ هُم ضاحِکُونَ. (دانش آموزان از مدرسه برگشتند، در حالیکه می خندیدند.) در اینجا عبارت «هُم ضاحِکُونَ» یک جمله ی اسمیه هست که نقش حال دارد و به آن جمله ی حالیه میگوییم. و کلمه ی «التَّلاميذُ» صاحب حال هست.
۲ جاءَ الطِّفلُ یَبکی. (کودک آمد در حالیکه گریه می کرد.) در این عبارت جمله ی فعلیه ی «یَبکی» چون بعد از یک اسم معرفه (الطِّفلُ) آمده و درباره ی آن توضیح میدهد و با حذف آن هم معنی ناقص نمیشود، پس جمله ی حالیه میباشد.
تهیه کننده: محمد علمدار
1736019749.png)
