نسبتی که مخرج آن عدد ۱۰۰ باشد درصد نامیده می.شود به طور مثال اگر در نوعی گز (سوغاتی اصفهان) ۳۵ گرم از هر ۱۰۰ گرم پسته باشد در اصطلاح به آن گز ۳۵ درصد و یا ٪۳۵ گفته می شود.
۱ در صورتی که کسری بزرگ تر از واحد ،باشد درصد آن بیش تر از ۱۰۰ خواهد شد.
۲ مقایسه ی درصد از مقایسه ی کسرها ساده تر است.
از درصد برای درک بهتر از نسبت ها و یا کسرها استفاده میکنیم به این ترتیب که آن نسبت و یا کسر را به صورت کسری با مخرج ۱۰۰ تبدیل میکنیم و سپس آن را به صورت درصد مینویسیم. به طور مثال کسر\(\frac{3}{{30}}\) را می توان به صورت\(\frac{{3 \times 5}}{{20 \times 5}} = \frac{{15}}{{100}}\) یعنی ۱۵% نشان دهیم. بنابراین برای تبدیل و نمایش هر عدد کسری به شکل درصد کافی است که کسری مساوی با آن کسر با مخرج ۱۰۰ پیدا کنیم. حال اگر در یک کسر نتوانیم کسر مساوی با مخرج ۱۰۰ پیدا کنیم. حال اگر در یک کسر نتوانیم کسر مساوی با مخرج ۱۰۰ پیدا کنیم است که تقسیم صورت بر مخرج کسر را تا دو رقم اعشار حساب کنیم و درصد آن عدد را به صورت تقریبی به دست بیاوریم. مثلا در کسر\(\frac{5}{7}\):
\(\frac{5}{7} = 5 \div 7 \to 0/714285714 \simeq 0/71 = \frac{{71}}{{100}} = 71\% \)
برای نمایش هر درصدی روی یک شکل ابتدا درصد را به شکل کسری نوشته و آن را تا جای ممکن ساده می کنیم به این ترتیب به کسری میرسیم که با نمایش آن روی شکل داده شده درصد آن نیز مشخص می شود. به طور مثال اگر بخواهیم ۳۵ درصد یک مستطیل را نشان دهیم ابتدا ۳۵% را به صورت\(\frac{{35}}{{100}}\) می نویسیم و آن را ساده می کنیم تا به کسر\(\frac{7}{{20}}\) برسیم حالا این کسر را روی یک مستطیل نشان می دهیم.
برای حل مسئله های درصد میتوانیم از جدول تناسب استفاده کنیم به مثالهای زیر دقت کنید.
مثال
در یک کارگاه تولید قطعات اتومبیل ۴ درصد از محصولات معیوب هستند. اگر در این کارگاه و در یک روز ۵۵۰ قطعه تولید شود چند تا از قطعات معیوب هستند؟
كل قطعات تولید شده (یعنی ۵۵۰) را به عنوان ۱۰۰. در نظر گرفته و با کمک جدول تناسب جواب را به دست می آوریم.
مثال
برای تهیه ی نوعی دارو سه ماده ی شیمیایی را به نسبت ۵، ۴ و ۱ مخلوط می کنند. در داروی به دست آمده چند درصد از هر نوع ماده وجود دارد؟ در هر ۸۰ گرم از این دارو چند گرم از هر ماده وجود دارد؟
برای حل سؤال از جدول تناسب زیر استفاده مي کنیم:
مثال
عددی را هفت برابر کرده ایم.
الف عدد جدید چند درصد عدد اولیه است؟
ب عدد اولیه چند درصد افزایش پیدا کرده است؟
افزایش ۶۰۰% = %۱۰۰ – ۷۰۰%