آیا درسنامه عربی (2) فصل 4 آدابُ الکْلَامِ، مطابق با آخرین تغییرات کتب درسی است ؟

بله، درسنامه عربی (2) فصل 4 مطابق با آخرین تغییرات کتب درسی 1402 - 1401 تدوین شده است.

آیا نکات درس به صورت کامل بیان شده اند ؟

بله، تمام نکات به صورت کاملا شیوا و با هدف یادگیری و تسلط به مبحث بیان شده اند.

درسنامه کامل عربی (2) فصل 4 آدابُ الکْلَامِ

تعداد بازدید : 3.76M

خلاصه نکات عربی (2) فصل 4 آدابُ الکْلَامِ - درسنامه شب امتحان عربی (2) فصل 4 آدابُ الکْلَامِ - جزوه شب امتحان عربی (2) نوبت اول فصل 4 آدابُ الکْلَامِ

معنی متن درس چهارم

معنی درس چهارم

آدابُ الْکَلامِ

آداب سخن گفتن

﴿یا أیُّها الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللهَ وَ قولوا قَوْلاً سدیداً﴾ الأحزاب: 70

« ای کسانی که ایمان آورده اید، تقوای الهی را پیشه کنید (از خدا بترسید) و درست و استوار سخن گوئید.» سوره احزاب: آیه 70

لِلْکَلامِ آدابٌ یَجِبُ عَلَی الْمُتَکَلِّمِ أَن یَعْمَلَ بِها وَ یَدْعُوَ الْمُخاطَبینَ بِکَلامٍ جَمیلٍ إلَی الْعَمَلِ الصّالِحِ، وَ أَن لا یُجادِلَهُم بِتَعَنُّتٍ. ﴿أدعُ إلى سَبیلِ رَبِّکَ بالحِکمه و وَ المَوعِظَهِ الْحسَنَهِ و جادِلْهُم بِالَّتی هِیَ أحسَنَ﴾ النّحل: 125

سخن گفتن آدابی دارد که گوینده باید به آن عمل کند و مخاطبان را با کلامی زیبا به کار شایسته فرا بخواند، واز روی عیب جویی (مچ گیری) با آنها بحث و جدل نکند «با برهان و حکمت و موعظه نیکو به راه پروردگارت دعوت کن و با آنها به شیوه ای که بهتر است، بحث و مناظره کن» سوره نحل: آیه 125

وَ یَجِبُ أَنْ یَکونَ عامِلاً بِما یَقولُ، حَتَّی یُغَیّر سُلوکَهُم، ﴿ لِمَ تَقولونَ ما لا تَفْعَلونَ﴾ اَلصَّفّ: 2

و باید به آنچه که می گوید عمل کننده (عامل) باشد، تا رفتار آنها را تغییردهد، «چرا می گوئید آنچه را که عمل نمی کنید» سوره صف: آیه 2

وَ یجِبُ أنْ یسَلمَّ قَبلَ التکلمِ «السّلامُ قبلَ الکلام.» الإمام الصّادق علیه السلام.کَما یَجِبُ أَن یَکونَ کَلامُهُ لَیِّناً وَ أنْ یکونَ عَلَی قَدرِ عُقولِ الْمُستَمِعینَ لکِیَ یقْنعَهمُ وَ یکَسِبَ مَوَدَّتَهمُ،« کلّم النّاسَ على قَدر عُقولهم.» رسول الله ، و «عوّد لِسانَک لینَ الکلام.» امام علی علیه السلام

و باید قبل از سخن گفتن سلام کند امام صادق (ع): «سلام قبل از کلام است». (اوّل سلام بعدا کلام). همینطور باید سخنش نرم و به اندازه فهم و شعور شنوندگان باشد، تا آنها را قانع گرداند و محبتشان را کسب کند (به دست آوَرَد) پیامبر (ص): «با مردم به اندازه فهم و شعورشان صحبت کن» و امام علی (ع): «زبان خود را به گفتار نرم عادت بده.»

وَ عَلَیهِ أَن لا یتَکَلَّمَ فی ما لَیسَ لَه بِهِ عِلْمٌ، ﴿وَ لا تَقْفُ ما لَیسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ﴾ الإسرا: 36

و او نباید درباره آنچه که بدان آگاهی ندارد، سخن بگوید. «و از آنچه که به آن آگاهی نداری، پیروی نکن» سوره اسراء: آیه 36

وَ عَلَیهِ أَنْ لا یَتَدَخَّلَ فی مَوضوعٍ یُعَرِّضُ نَفْسَهُ لِلتُّهَمِ؛ «اِتَّقوا مَواضِعَ التُّهَمِ» رسول الله صلّی الله علیه و آله

و نباید در موضوعی که خودش را مورد تهمت قرار می دهد، دخالت کند. پیامبر (ص): «از مواضع تهمت ها بپرهیزید» (از جایگاه های تهمت پروا کنید)

اَلْمُتَکَلِّمُ یُعْرَفُ بِکَلامِهِ. «تکلموا تعرفوا، فَإنَّ الْمَرْءَ مَخبوءٌ تحتَ لِسانِه.» الامام علی علیه السلام

گوینده با سخنش شناخته می شود. امام علی (ع): «سخن بگوئید تا شناخته شوید، مسلّماً انسان، زیر زبان خود پنهان است.»

فی بَعضِ الْأَوقاتِ قُدرَهُ الْکَلامِ أَقوی مِنَ السِّلاحِ. «رُبَّ کَلامٍ کالحسام.» الامام علی علیه السلام

گاهی اوقات قدرت سخن، قویتر از سلاح است. امام علی (ع): «چه بسا کلامی که همچون شمشیر (بُرنده) است.»

وَ رُبَّ کَلامٍ یَجلِبُ لَکَ المشاکل. «فَکِّرْ ثُمَّ تَکَلَّمْ تسَلَمْ مِنَ الزَّلل» الامام علی علیه السلام

و چه بسا کلامی که برایت مشکلات به بار می آورد. امام علی (ع): «بیندیش آنگاه سخن بگو تا از لغزش ها در امان بمانی.»

یَجِبُ عَلَی الْإنسانِ الِإجْتِنابُ عَنْ ذِکْرِ الْأَقوالِ الَّتی فیهَا احْتِمالُ الْکِذْبِ. «لا تُحدّث بما تَخافُ تکذیبَه.» الإمام علی علیه السلام

انسان باید از بیان سخنانی (نقل قول هایی) که در آن احتمال دروغ است، بپرهیزد. امام علی (ع): «درباره چیزی که از تکذیب (دروغ پنداشتن) آن می ترسی، سخن نگو»

طوبی لِمَنْ لا یَخافُ النّاسُ مِنْ لِسانِهِ. « مَنْ خافَ النّاسُ مِنْ لِسانِهِ فَهُوَ مِنْ أهل النار» رسول الله صلّی الله علیه و آله

خوشا به حال کسی که مردم از زبانش نمی ترسند (پروا نمی کنند ، نمی هراسند) پیامبر (ص): «هرکس که مردم از زبانش بترسند پس او اهل آتش است.»

وَ مِنْ آدابِ الْکَلامِ قِلَّتُهُ، «خیرُ الْکلام ما قلَّ و دَلَّ.» امام علی علیه السلام

و از آداب سخن گفتن اندک بودن آن است، امام علی (ع): «بهترین کلام آن است که کوتاه و راهنما باشد.»

وَقَفَ رَجُلٌ جَمیلُ الْمَظهَرِ أَمامَ سُقراط یَفتَخِرُ بِمَلابِسِهِ وَ بِمَظهَرِهِ، فَقالَ لَهُ سُقراط: تَکَلَّمْ حَتّی أَراکَ.

مردی با ظاهری آراسته مقابل سقراط ایستاد که به لباس های خود و ظاهرش می بالید، سقراط گفت: سخن بگو تا تو را ببینم (ببینَمَت)

مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه (2)

آزمون آنلاین تمامی دروس پایه (2)
گام به گام تمامی دروس پایه (2)
ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه (2)
گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه (2)
فلش کارت های آماده دروس پایه (2)
گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه (2)
آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه (2)

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر

همین حالا نصب کن

قواعد

صفت (نعت) در زبان عربی به دو شکل دیده می شود :

1)صفت مفرد (تک اسمی) که در عربی دهـم به صورت مختصر به آن اشاره شد.
2) صفت از نوع جمله ی وصفیّه.

مـقـدّمـه ی درس:

لازم به ذکر است که برای یادگیری بهتر این مبحث باید شناخت کامل در مورد اسم نکره داشته باشیم.

چند نکته در مورد اسم های نکره
1 اسم نکره ؛ اسمی است که جزء هیچ یک از معارف نباشد. در کتب جدید فقط دو نوع از معارف بیان شده است ؛ معرفه بلا معرفه به عَلَم خاصّ
2تنوین ــًــٍــٌـ در اسم ها، علامت نکره بودن است به شرطی که آن اسم از اسم های عَلَم خاصّ نـبـاشد.
3 اسم هایی مثل ؛ طالِبانِ ـ طالِبَینِ اسم مثنّی (/ طالِبُونَ ـ طالِبینَ ) جمع مذکّر سالم و...با این توضیح که بدون ال باشند و (عَلَم خاصّ) هم نباشند، نکره محسوب می شوند. ولی اسم هایی چون ؛ مُحمّدانِ ـ مُحَمّدینِ و مُحمّدونَ ـ مُحمّدینَ از آنجاییکه اسم عَلَم هستند، معرفه به عَلَم محسوب می شوند.
4 در ترجمه ی اسم های نکره، غالباً از ی نکره یا یک یا یک ... ی استفاده می کنیم.

مثال
ـ جاءَ رجلٌ ← مردی آمد/. یک مرد آمد/. یک مردی آمد.

صفت از نوع جملهی وصفیّه : هرگاه در یک جملهی مستقل و کامل اعمّ از فعلیّه ـ اسمیّه یک اسم نکرهای وجود داشته باشد و بعد از آن اسم نکره،
بدون فاصله یا با فاصله ( جمله ای ) فعلیّه یا اسمیّه بیاید که آن اسم نکره را توصیف کند به آن جمله، صفت از نوع جمله ی وصفیّه گفته می شود.

نکات مهمّ جملهی وصفیّه

1 جمله ی وصفیّه همواره توصیف یک اسم نکره میباشد.

2 جمله ی وصفیّه میتواند بلافاصله بعد از اسم نکره یا با فاصله ازآن بیاید.

3 همواره در ترجمه ی فارسی ، قبل از جمله ی وصفیّه حرف ربط ( کــه ) میآید.

4 قبل از جمله ی وصفیّه حروف وَ ـ فَـ ـ ثُمَّ ـ ولکِن و حروف ناصبه أنْ ـ کَی ـ لِکَی ـ لِـ ـ حَتّی به جز لَنْ و حروف مشبّهةٌ با فعل إنَّ ـ أنَّ ـ کَأنَّ ـ لکِنَّ ـ لَعَلَّ ـ لَیتَ هرگز نمی آید.

5 جمله ی وصفیّه هرگز نمی تواند یک فعل أمر یا نهی مخاطب باشد.

6 جمله ی وصفیّه به صورت یک جمله ی فعلیّه فعل و فاعلیا به صورت یک جمله ی اسمیّه مبتدا و خبر دیده میشود.

7 در جمله ی وصفیّه همواره یک ضمیر بارز یا مستتر دیده میشود که از نظر جنس و تعداد به آن اسم نکره برمی گردد.

مثال
ـ رأیتُ طالباً فی المَکتَبَةِ یَقرأُ الدّروسَ : فعل ؛ یَقرأ + فاعل هو مستتر جملهی وصفیّه برای اسم نکره ی طالباً
ـ سَمِعتُ نداءً یَدعُونی إلی الصِّدقِ : فعل ؛ یَدعُونی + فاعل هو مستتر جمله ی وصفیّه برای اسم نکره ی نداءً
ـ شاهَدتُ ظَبیاً فی الغابَةِ یَعشِقُ الجَمالَ : فعل ؛ یَعشِقُ + فاعل هو مستتر جمله ی وصفیّه برای اسم نکره ی ظَبیاً
ـ إشتَرَیتُ کُتُباً مفیدَةً قِصصُها کثیرَةٌ : جملهی قِصصُها کثیرَةٌ مبتدا + خبر جمله ی وصفیّه برای اسم نکرهی کُتُباً
ـ لنا مُعلّمٌ حاذِقٌ فی المَدرَسَةِ یُحبُّهُ الطّالبُونَ جِدّاً : جملهی یُحبُّهُ + الطّالبُونَ فاعل جملهی وصفیّه برای اسم نکره ی مُعلّمٌ

1_ فعل مـاضي +ماضي ( در جمله وصفـيه ) = به صورت ؛ ماضي بعيد يا ماضي ساده ترجمه مي شود.
إشتريت كتـابا قد رأيـه في مكتبة المدرسة = كتابي را خريدم كه آن را در كتابخانه مدرسه ديده بودم. ( ديدم )

2_ فعل ماضي + مضارع ( در جمله وصفيه ) = به صورت ؛ ماضي استمرارى ترجمه مي شود.

سمـعـت نـداة يدعـونـى إلی الـصـدق = صداي را شنيدم كه مرا به صداقت دعوت مي كرد.( فرا مي خواند )

3_ فعل مـضـارع + مضارع ( در جمله وصفيه ) = به صورت ؛ مضارع التزامي ترجمه مي شود.
ـ عن كتاب يـساعدني فی فهم النصوص =دنبال كتابي مى كردم كم مرا در فهم متون يارى كند

جزوات جامع پایه (2)

جزوه جامع عربی (2) فصل 1 مِنْ آياتِ الْأَخلاقِ

جزوه جامع عربی (2) فصل 2 في مَحْضَرِ الْمُعَلِّمِ

جزوه جامع عربی (2) فصل 3 عَجائِبُ الْأَشْجارِ

جزوه جامع عربی (2) فصل 4 آدابُ الکْلَامِ

جزوه جامع عربی (2) فصل 5 الَکِْذْبُ مِفْتاحٌ لِکُلِّ شَرٍّ

جزوه جامع عربی (2) فصل 6 آنّه ماري شيمِل

جزوه جامع عربی (2) فصل 7 تَأثيرُ اللُّغَةِ الْفارِسيَّةِ عَلَی اللُّغَةِ الْعَرَبيَّةِ

تمرین

تمرین 1

مضاف الیه و صفت مفرد و جملهی وصفیّه را در عبارات زیر تعیین کنید
1 إرضاءُ النّاسِ غایةٌ ال تُدرَکُ ! :................................................... .
2 اُفتّشُ عن کتابٍ یُساعدُنی فی فهمِ النّصُوصِ ! :............................ .
3 إشتَرَیتُ الیَومَ کتاباً مفیداً قَد رأیتُهُ فی مَکتَبَةِ المَدرَسةِ ! :............................ .
4 اللّهمّ أعُوذُ بِکَ مِن نفسٍ ال تَشبَعُ وَ مِن قَلبٍ ال یَخشَعُ ! :..............................
5 عالمٌ یَنتَفعُ بِعلمه، خَیرٌ مِن ألفِ عابدٍ :.......................................... .

6 مَن خافَ النّاسُ مِن لسانِه فَهُوَ مِن أهلِ النّارِ ! :............................. .
7 سافَرتُ إلی قَریَةٍ صورَتها أیّامَ صِغَری ! :.................................... . .
8 وَجدتُ بَرنامجاً یُساعدُنی علی تعلّمِ العَربیّةِ ! :............................ .
9 هناک موادٌّ سُکریّةٌ مفیدةٌ فی أنواع الفواکه تشُدُّ أعضاءنا و جوارحنا ! :.............. .
10 وصلنا متأخّرینَ فَلَم نجِد مکاناً مُناسباً للجُلوسِ ! :............................
11 ینعمُ اإلنسانُ الیَوم بنعمٍ مُختلفةٍ خَلَقها اهللُ کُلّها لراحته ! :............................
12 رحَلَ المُسلمُونَ إلی أقصَی ألارضِ إلکتساب عُلومٍ تُفیدُهم ! :.............................
13 إنَّ رائحةَ هذه الشّجرةِ کَریهةٌ تَهربُ منها الحَیَواناتُ :...........................
14 عَجِّلوا بتلکَ األعمالِ الحَسَنة،ِ فَهیَ أفضلُ لَکُم ! :...................................
15 الکتابُ صَدیقٌ مخلِصٌ یُنقِذُکَ مِن مُصیبةِ الجَهلِ ! :..........................
16 لی زَمیلٌ مُجدٌّ اُحبّهُ لِصدقِه و ألدَبِه أکثر مِن إجتهاده ! :.....................
17 بعدَ نُزولِ األمطارِ الکثیرةِ أصبَحَت السّماءُ نظیفةٌ فَظهرَت ظاهرة قَوسَ قزح !:..............
18 سافَرَ العُلماءُ المُسلمونَ إلکتشافاتٍ علمیّةٍ إلی أقصَی األرضِ ! :.........................

19 العقلُ سَیفٌ قاطِعٌ ، فقاتِل هواکَ بِعقلِکَ ! :..................................
20 یُعجِبُنی عیدٌ یَفرحُ فیه للفقراءِ ! :..........................

تمرین 2

محلّ اعرابی کلمات مشخّص شده را تعیین کنید :
1 شاهَدنا سیّارةً تَذهبُ فیالطّریق، کانَت السّیّارةُ تذهبُ بِسرعةٍ التُوصَف.ُ ................ .

2 یَشتری بعضُ األطفالِ المَالبسَ الجدیدةَ عندما تُقرّبُ أیّامُ العیدِ ! .......................
3 یُؤکِّدُ األطبّاءُ علی أکلِ العسلِ الطّبیعیّ و هو مبیدٌ للجراثیمِ !................................. .

4 طبیعةُ بالدنـا الجَمیلةُ مِن النّماذجِ النّادرَةِ فی العالَمِ !........................
5 إلهُنـا إلهٌ سَخّرَ الکائنات لخدمتنا، و أنزَلَ الماءَ مِن سَماءٍ زَیّنها بالغُیومِ !........... .

6 أجمَلُ الحَیَوانات فی رأیـی ظبیٌ یَسکنُ فی إحدَی الجُزر اإلستواییّة !..................
7 هؤالءِ طالبُونَ شارَکُوا فی الحفلَةِ الکبیرةِ لیُکرِمنَ العُلماءَ !....................... .

8 دعَوتُ زمیلتـی لِتُساعدُنـی فی أداء واجباتـی و هی أجابَت دَعوَتـی !.........................
9 الرّیاضةُ لها فائدةٌ عظیمةٌ و هیَ تُعَلِّمـنا األخالقَ العالیةَ فی الحیاةِ ! ................ .

10 اللّحمُ غِذاءٌ مفیدٌ تُکنَزُ فیه مقادیرُ کثیرةٌ مِن البروتئین !......................
11 مَن یَقتُلْ مَظلوماً فقَد جَعَلَ اهللُ لِـولیّـه سُلطاناً !........................... .

12 فی الجُبنِ عـارٌ فَـاجتَنِبـهُ ، ألنّکَ ال تَنجُو به مِن خَطراتِ الدّنیا !................................
13 نحنُ نُشاهدُ تَقدَّمَ الطّالبِ العلمیّ فی المدارسِ الکثیرةِ ! ...........................

14 نَبَغَ المُسلمونَ فیمجاالتٍ مُختلفةٍ من العُلومِ لَم یَستَطِعْ أحدٌ من الوُصولِ إلیها !.......