نصب اپلیکیشن

صفحه رسمی مای درس

اطلاع از آخرین تغییرات، جوایز و مسابقات مای درس
دنبال کردن

خلاصه نکات تاریخ (1) ایران و جهان باستان فصل 9 از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان - درسنامه شب امتحان تاریخ (1) ایران و جهان باستان فصل 9 از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان - جزوه شب امتحان تاریخ (1) ایران و جهان باستان نوبت اول فصل 9 از ورود آریایی ها تا پایان هخامنشیان



آریائی ها سکونت گاه اوّلیه اقوامِ هند و اروپایی

آریائی ها

آریاییان گروهی از اقوام هند و اروپایی بودند که از زمان های بسیار کهن و به تدریج در فلات ایران و شبه قارۀ هند مستقر شدند.

نکته

1) ساکنان علفزار اوراسیا (هند).

2) اروپایی (آریایی )ایرانی و هندی (و غیر آریایی.

3) ایران (سرزمین آریائیها) مردم شریف و آزاده)(. آریائی (شریف و آزاده). آریایی ها (ایرانی (اقوام ماد،پارس، پارت) و هندی.

4) اقوام آریائی ساکن در ایران (مادها ( ساکن غرب ایران)، پارس ها (ساکن جنوب ایران) و پارت ها (ساکن شمال غرب ایران(.

سکونت گاه اوّلیه اقوامِ هند و اروپایی

عده ای از مورّخان احتمال می دهند که اقوام هند و اروپایی (آریایی) ، نخست در علفزارهای واقع در شمال شرق فلات ایران و جنوب روسیه (در حوالی دریاچۀ آرال) می زیسته اند. به نظر برخی اقوام هند و اروپایی (آریایی) در حدود 15.ق.م. وارد فلات ایران شده و در آن ساکن شدند. (مادها در غرب و مرکز،پارس ها در جنوب،پارتها در شمال شرق (و گروه دیگری نیز از شرق فلات ایران به هند رفتند. (هندی(

نکته

1) نخستین حکومت آریایی در ایران را مادها تشکیل دادند. (ایرانیان تا دو قرن پیش، پیشدادیان و کیانیان را نخستین سلسله می دانستند.)

2) برای اوّلین بار در قرن 9 ق.م. در سالنامه های شاهان آشوری به مادی ها اشاره شده است.

3) مرکز یا پایتخت ماد (شهر هگمتانه یا اکباتان).

4) حکومت ماد در زمان فرمانروایی هووَخْشَتْرَ، سومین پادشاه مادی به اوج قدرت رسید.



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
  • گام به گام تمامی دروس پایه باستان
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
  • فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن



لشکرکشی های آشور و تاسیس حکومت ماد

آشور و لشکرکشی هایش

آشور حکومت نسبتا نیرومندی در شمال بین النهرین بود که برای به دست آوردن فلزات، سنگ های قیمتی و ...، دائماً به سرزمین های همسایه، هجوم می آورد.

 

علت تاسیس حکومت ماد

حملات و غارتگری های آشوریان، زمینه اتّحاد قبایل ماد را فراهم آورد. رؤسای قبایل مادی، یکی از بزرگان ماد نام دَهیوکَ (که به اشتباه دیااُکو می خوانند)، را به پادشاهی برگزیدند.



جزوات جامع پایه باستان



اقدامات هووخشتره و نتیجه آن

اقدامات هووخشتره

تشکیل سپاه منظم و کارآمدی از قبایل مختلف ماد، پارس و ...، تثبیت قدرت در مناطق وسیعی از ایران، اتحاد با بابِل برای نابود کردن دولت آشور (نابودسازی آشور با کمک بابِل.(

 

نتیجه اقدامات هووخشتره

قلمرو ماد به شمال بین النهرین و بخش های وسیعی از آسیای صغیر گسترش یافت.





آخرین پادشاه ماد و سرانجام آن ها

آخرین پادشاه ماد

آستیاگ، پسر و جانشین هووَخْشَتْرَ لیاقت پدر را نداشت و دوران طولانی سلطنت خود را صرف خوش گذرانی و گردآوری ثروت کرد.

 

سرانجام آستیاگ

بزرگان طوایف ماد و مردم که از عملکرد آستیاگ ناخشنود بودند، بر ضد او با کورش هخامنشی هم دست شدند.

 

سرانجام ماد

سرانجام با فتح پایتخت مادها (شهر هگمتانه) به دست کورش دوم، حکومت ماد، در زمان پادشاهی آستیاگ (آژدهاک) برافتاد.



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
  • گام به گام تمامی دروس پایه باستان
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
  • فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن



حکومت هخامنشیان

نحوه تأسیس حکومت هخامنشی

یکی از نوادگان هخامنش (بنام کورش دوم هخامنشی)، که بر اَنشان حکومت می کرد، قبیله های پارسی را که از سلطه مادی ها ناراضی بودند، متحد کرد. او، سپس با جلب حمایت بزرگان مادی، آستیاگ را از میان برداشت و پادشاهی هخامنشیان را بنیان نهاد.

 

1) در زمان مادها، شاخه ای از خاندان هخامنشی، در فارس به مرکزیت شهر اَنشان (َنزان)، حکومت محلی کوچکی تشکیل داده بودند.

2) هخامنش (جدِّ کورش) ، رئیس قبیله پاسارگاد (از اقوام پارس) بود. آرامگاه کورش در پاسارگاد (نزدیک شیراز) واقع است. خدای بابل (مردوک).

3) دروازه ملل، نماد حکومت جهانی هخامنشیان در تخت جمشید واقع است.

4) در زمان پادشاهی کمبوجیه (پسر و جانشین کورش) ، مصر به تصرف هخامنشیان درآمد و قلمرو آن ها به آفریقا نیز گسترش یافت و به نهایت وسعت رسید.

5) اردشیر دوم به عیاشی و راحت طلبی مشهور بود. در دوران فرمان روایی او مصر از سیطره هخامنشیان خارج شد.

6) اردشیر سوم (پسر و جانشین اردشیر دوم) که پادشاهی جاه طلب و جنگجو بود مصر را دوباره ضمیمه قلمرو هخامنشی کرد.

7) سردار شجاع هخامنشی که موقع حمله اسکندر مقاومت نمود آریوبرزن نام داشت.

8) آرامگاه داریوش سوم در تخت جمشید است.

9) اولین پادشاه هخامنشی، کوروش دوم؛ مشهورترین پادشاه داریوش اول و آخرین پادشاه هخامنشی داریوش سوم بودند.



جزوات جامع پایه باستان



اقدامات کوروش و نتایج لشکرکشی به آسیای صغیر

اقدامات کوروش دوم

1) سرنگونی ماد و تشکیل هخامنشیان.

2) لشکرکشی به آسیای صغیر و سرنگون سازی حکومت لیدی و سایر دولت شهرهای آنجا.

3) تصرف تمامی آسیای صغیر.

4) تصرف مناطق شرقی فلات ایران.

 

نتایج لشکرکشی کوروش به آسیای صغیر

1) سرنگون سازی حکومت ثروتمند لیدی (با پایتختی سارد) و دیگر دولت شهرهای آسیای صغیر.

2) دست یابی به ثروتی هنگفت.

3) همسایگی با دولت شهرهای یونانی.





فتح بابل و نتایج آن

شرحی درباره ی فتح بابِل توسط کوروش

یکی از انسانی ترین و شکوهمند ترین فتوحات تاریخ جهان، فتح مسالمت آمیز بابِل توسط کوروش بزرگ در سال 539 ق.م. است. (فتح بابل بدون جنگ و خونریزی.)

 

بابِل قدیم و اهمیت فتح آن

بابِل یکی از بزرگترین شهرهای آن روزگار به شمار می رفت و مردمان و اقوام گوناگونی در آنجا می زیستند. این شهر از نظر داشتنِ بناها و پرستش گاه های باشکوه، مراکز اقتصادی ثروتمند، نهادهای سیاسی و اداری متعدد و در اختیار داشتن راه های ارتباطی با سرزمین های دور و نزدیک، اهمیت فراوان داشت و تسلط برآن برای هر فرمانروایی بسیار مهم و مطلوب بود.

 

منشور کوروش

کوروش فرمان داد تا ماجرای فتح صلح آمیز بابِل را بر لوحی استوانه ای از گِل رُس به زبان بابلی بنویسند. این لوح که در سال 1879 م./ 1258 ش. در بابِل کشف شد، هم اکنون در موزه بریتانیا در لندن نگهداری می شود. بسیاری از محققان، منشور کوروش را نخستین منشور حقوق بشر می دانند. از این رو، متن آن به ابتکار سازمان ملل متحد به شش زبان رسمی این نهاد جهانی ترجمه شد.

نکته

منشور یا بیانیه کوروش نماد فرهنگ انسانی و مداراجویانه ایرانیان است.

نتایج فتح بابِل توسط کوروش

تمامی بین النهرین و نیز سرزمین های سوریه، فلسطین و فنیقیه (لبنان امروزی)، تحت فرمان هخامنشیان درآمد.



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
  • گام به گام تمامی دروس پایه باستان
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
  • فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن



شخصیت کوروش

روش و سیرت (شخصیت) کوروش

کوروش نه تنها به عنوان یک جهان گشا و یا به علّت فتوحاتی که انجام داد، بلکه به خاطر شخصیت انسانیش همواره مورد تحسین و تکریم بوده است. در روزگاری که قتل و غارت و کشتار، روش معمول فرمان روایان و فاتحان بود، کوروش با پرهیز از چنین رفتاری، شکل جدیدی از فرمان روایی را به جهان معرفی کرد. این رفتار مداراجویانه، باعث شد برخی از پادشاهان بعدی از او الگو بگیرند.



جزوات جامع پایه باستان



نحوه به قدرت رسیدن داریوش اول هخامنشی و اقدامات او

زمان و نحوه به قدرت رسیدن داریوش اول هخامنشی

پس از مرگ مشکوک کمبوجیه، داریوش ـ که از شاخه دیگر خاندان هخامنشی بود ـ با همراهی تعدادی از سران خاندان های بزرگ پارسی، گئومات مُغ و دیگر شورشیان و مدعیان قدرت را سرکوب کرد و بر تخت شاهی نشست.

 

اقدامات داریوش اول هخامنشی

1) فرونشاندن شورش های داخلی و برقراری آرامش و امنیت.

2) لشکرکشی به شرق (قسمت هایی از غرب و شمال غرب هند را گرفت).

3) لشکرکشی به مناطق دوردستی در شمال دریای سیاه و جنوب روسیه برای دفع حملات قبایل صحراگرد سکایی.

4) تأسیس سپاه جاویدان.

5) احداث جاده شاهی.

6) برپایی کاخ ها و بناهای مجلل (به ویژه در شوش و تخت جمشید.)

7) جنگ با یونان.





شهرت فوق العاده داریوش و علل جنگ او با یونانیان

دلیل اهمیت و شهرت فوق العاده داریوش بزرگ در تاریخ ایران

به خاطر اقدامات اساسی و کم نظیری بود که برای ایجاد تشکیلات نوین اداری، نظامی و اقتصادی، انجام داد. در واقع داریوش، اصول و شیوه ای از کشورداری را بنیان نهاد که نه تنها در دوره هخامنشیان، بلکه تا قرن ها بعد، همچنان پا بر جا بود و زمینه رونق اقتصادی و شکوفایی تمدنی ایران را فراهم آورد.

 

علل جنگ داریوش با یونانیان

دولت شهرهای یونانی، مخصوصاً آتن، از تسلط ایران بر آسیای صغیر و سواحل شرقی دریای اژه ناخشنود بودند. از این رو، آتنی ها، یکی از شهرهای یونانی نشین آسیای صغیر (میلِتوس، مَلَطیه) را تشویق به شورش علیه هخامنشیان کردند و سپس به همراه شورشیان به شهر سارد هجوم آورده، آنجا را آتش زدند. داریوش تصمیم به تنبیه آتنی ها گرفت.



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
  • گام به گام تمامی دروس پایه باستان
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
  • فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن



نبرد ماراتن

شرحی بر نبرد ماراتن

ناوهای ایرانی نخست جزایر دریای اژه را تصرف کردند و سپس سپاه ایران وارد خاک یونان شد و در جایی به نام ماراتُن موضع گرفت. آتنی ها مدتی در اظهار اطاعت و یا جنگ تردید داشتند؛ بیشتر دولت شهرهای یونانی از جمله اسپارت که سربازانش به جنگاوری و دلاوری مشهور بودند، نیز در پشتیبانی از آتن جدّی نبودند. سرانجام، سرداران آتنی تنها راه چاره را در حمله سریع و جنگ تن به تن دیدند. یورش یونانیان به قدری ناگهانی بود که کاری از تیراندازان پارسی بر نیامد و سپاه ایران عقب نشینی کرد و...



جزوات جامع پایه باستان



خشایار شاه و لشکرکشی به یونان

خشایار شاه

خشایار شاه، پسر و جانشین داریوش، پس از فرونشاندن شورش های مصر و بابِل، به یونان لشکر کشید و آتن را تصرف کرد، اما در نبرد دریایی در تنگه سالامیس توفیقی به دست نیاورد.

 

شرحی درباره لشکرکشی خشایار شاه به یونان

خشایار شاه، به یونان لشکر کشید و آتن را تصرف کرد، اما در نبرد دریایی در تنگه سالامیس توفیقی به دست نیاورد.

 

نتیجه لشکرکشی های هخامنشیان به یونان

اگرچه هخامنشیان از لشکرکشی به یونان، موفقیت نظامی چندانی به دست نیاوردند، اما دولت شهرهای یونانی تا زمان تسلط مقدونیان بر آن کشور، همچنان حکومت ایران را به عنوان بزرگترین قدرت جهانی می شناختند و به آن احترام می گذاشتند. حکومت هخامنشی نیز نقش فعّالی را در روابط دولت شهرهای یونانی، به خصوص در جریان جنگ های پلوپونزی ایفا کرد.

 

جنگ های پلوپونزی

در جنگ های داخلی یونان (بین آتن و اسپارت) با حمایت هخامنشیان، اسپارت ها پیروز شدند.





مشکلات و تفرقه درونی هخامنشیان

زمان تفرقه درونی حکومت هخامنشیان

از زمان پادشاهی اردشیر دوم، چون با برادرش درگیر شد.

 

مشکل هخامنشیان در دوران حکومت اردشیر

در ابتدای زمام داری او، برادرش (کوروش کوچک) در آسیای صغیر سر به شورش برداشت و با سپاهی از مزدوران یونانی راهی پایتخت گردید. در جنگ میان دو برادر، کوروش کوچک شکست خورد و کشته شد.



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
  • گام به گام تمامی دروس پایه باستان
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
  • فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن



شرحی بر اردشیر سوم و داریوش سوم

اردشیر سوم

پسر و جانشین اردشیر دوم، اردشیر سوم نام داشت. او در ابتدای حکومتش، افراد خاندان سلطنتی و کسانی را که احتمال می داد ادعای شاهی کنند به قتل رساند.

او پادشاهی جاه طلب و جنگجو بود و مصر را دوباره ضمیمه قلمرو هخامنشی کرد. اردشیر سوم در آستانه حمله اسکندر مقدونی به ایران، به دست یکی از خدمتکاران کاخ شاهی به قتل رسید.

 

داریوش سوم

او آخرین فرمانروای هخامنشی بود که مدتی پس از قتل اردشیر سوم بر تخت شاهی نشست. او دلیر و جوان مرد بود، اما تدبیر و درایت شاهان نخست هخامنشی را نداشت. در زمان او، اسکندر با سپاهی بسیار قوی، آموزش دیده و تشنه قتل و غارت به ایران تاخت. داریوش سوم که از برابر اسکندر گریخته بود در سال 33.ق.م. نزدیک دامغان کنونی به قتل رسید.



جزوات جامع پایه باستان



حمله اسکندر و میراث هخامنشی

شرحی درباره حمله اسکندر به ایران و سقوط هخامنشیان

در زمان داریوش سوم، اسکندر با سپاهی بسیار قوی، آموزش دیده و تشنه قتل و غارت به ایران تاخت. اسکندر در سه نبرد (گرانیکوس، ایسوس و گوگمل( سپاه هخامنشی را شکست داد و پس از آن، شوش، یکی از پایتخت های هخامنشیان را تسخیر کرد. با وجود دلاوری و رشادت آریوبرزن، سردار شجاع ایرانی، سپاهیان مقدونی و یونانی به تخت جمشید رسیدند و مشهور است که به دستور اسکندر این شهر به آتش کشیده شد. داریوش سوم که از برابر اسکندر گریخته بود در نزدیک دامغان کنونی به قتل رسید.

 

میراث هخامنشی در یک نگاه کلّی

اما میراث و یادگارهای هخامنشیان در آیین کشورداری و فنون سیاست، شیوه های عمرانی، اقتصادی و تجاری، ساخت بناهای باشکوه، ابداع هنرهای جهانی و مداراجویی فرهنگی و دینی در تاریخ ایران و جهان فراموش نشد. هخامنشیان، ایران را به نخستین حکومت بزرگ جهانی تبدیل کردند. به واسطه تدبیر و سیاست شاهان هخامنشی بود که ایرانیان به تأثیرگذارترین مردم در جهان متمدن و شناخته شده آن روزگار تبدیل شدند.

نکته

1) عامل زمینه ساز اتحاد قبایل پراکنده مادی و تأسیس حکومت مادی حملات و غارتگری های آشور بود.

2) دلیل اهمیت فتح بابِل برای حکومت تازه تأسیس هخامنشی ثروت زیاد و آبادانی آن شهر بود.

3) دلیل اهمیت زیاد نقش داریوش در تاریخ ایران برای مورخان اقدامات و اصلاحات بسیاری بود که در امور گوناگون انجام داد.






محتوا مورد پسند بوده است ؟

5 - 0 رای