نصب اپلیکیشن

صفحه رسمی مای درس

اطلاع از آخرین تغییرات، جوایز و مسابقات مای درس
دنبال کردن

خلاصه نکات تاریخ (1) ایران و جهان باستان فصل 10 اشکانیان و ساسانیان - درسنامه شب امتحان تاریخ (1) ایران و جهان باستان فصل 10 اشکانیان و ساسانیان - جزوه شب امتحان تاریخ (1) ایران و جهان باستان نوبت اول فصل 10 اشکانیان و ساسانیان



اسکندر و دیدگاه و واکنش های مردم نسبت به او

دیدگاه مردم ایران نسبت به اسکندر و سربازان مقدونی

مردم ایران نسبت به اسکندر و سربازان مقدونی و یونانی او، به چشم بیگانه نگاه می کردند و از سلطه بیگانگان بر سرزمینشان ناخرسند بودند.

 

واکنش های مردم ایران برای نشان دادن ناخرسندی خود نسبت به اسکندر

آن ها مقاومت هایی به شکل نافرمانی و شورش در مناطق مختلف کشور در برابر اسکندر و لشکریان او صورت دادند.



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
  • گام به گام تمامی دروس پایه باستان
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
  • فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن



علت به نتیجه نرسیدن نافرمانی ها و شورش های مخالف اسکندر و سرنوشت او

علت به نتیجه نرسیدن نافرمانی ها و شورش های مخالف اسکندر

این نافرمانی ها و شورش ها به دلیل آن که پراکنده بود به نتیجه مطلوب نرسید.

 

سرنوشت اسکندر و قلمرو اش

اسکندر در بابل درگذشت و قلمرو اش تجزیه شد.



جزوات جامع پایه باستان



نحوه تشکیل و ویژگی های سلسله سلوکیان

سلسله سلوکیان

چند سال پس از مرگ اسکندر، یکی از سرداران او به نام سلوکوس بر بین النهرین، بخش هایی از آسیای صغیر، سوریه و فلات ایران حاکم شد و سلسله پادشاهی سلوکیان را تشکیل داد.

 

لقب سلوکوس اول

او خود را نیکاتور یعنی فاتح خواند.

 

پایتخت های سلوکوس

1) سلوکیه (در ساحل غربی رود دجله).

2) شهر انطاکیه (در شمال سوریه) بود.

 

هدف سلوکیان از ایجاد شهرهای جدید در قلمرو خود در ایران

رواج فرهنگ یونانی در ایران و دیگر متصرفات.

 

ویژگی شهرهای سلوکی

این شهرها بر اساس معماری یونانی برپا شده بودند.

 

وظایف ساکنان شهرهای سلوکی

1) جلوگیری از وقوع شورش.

2) جلوگیری از هجوم طوایف.

3) گسترش فعالیت های تجاری با دیگر سرزمین ها.





غفلت سلوکیان از شرق و نتیجه آن

علت غافل شدن سلوکیان نسبت به متصرفات خود در شرق ایران

به خاطر اینکه با جانشینان اسکندر در مصر وارد رقابت و درگیری شدند.

 

نتیجه غفلت سلوکیان از شرق

به تدریج افراد یا خاندان هایی در شمال شرقی فلات ایران قدرت را بدست گیرند و به فکر استقلال از سلوکیان بیفتند.



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
  • گام به گام تمامی دروس پایه باستان
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
  • فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن



سستی پایه های حکومت و عدم نظارت بر شرق

دلیل سست و لرزان بودن پایه های حکومت سلوکیان در ایران

به این خاطر که آن ها اقوام گوناگون را تنها به زور زیر فرمان خود نگاه داشته بودند و هیچ گاه نتوانستند حس هم زیستی و یگانگی با اقوام ایرانی را در قلمرو خود ایجاد کنند و فرهنگ یونانی نتوانست در ایران گسترش و نفوذ عمیق پیدا کند.

 

علت عدم نظارت سلوکیان بر متصرفات شرقی خویش

به دلیل اینکه آن ها با جانشینان اسکندر در مصر، رقابت و درگیری داشتند.



جزوات جامع پایه باستان



اشکانیان

ارَشَک و فعالیت های او

بنیان گذار سلسله اَشکانیان، ارَشَک، از قبیله پرَنی یا اپَرَنی بود که بر فرمانروای سلوکی در نزدیکی های قوچان امروزی شورید و پارت و گرگان را از دست سلوکیان خارج کرد.

نکته ها:

1) بنیانگذار اشکانیان اَرشَک نام داشت.

2) خاندان اشکانیان قبیله پَرنی یا اَپَرنی از قبیله بودند.

3) اسکندر مقدونی در 323 ق.م. در بابلِ درگذشت و قلمرو پهناور او، تجزیه شد.

4) سِلوکوس خود را نیکاتور، یعنی فاتح می خواند.

5) نتیجه جنگ حران، پیروزی سورنا بر کراسوس (سردار رومی) و کشته شدن کراسوس.

6) پیروزی فرهاد دوم بر سپاه آنتیوخوس هفتم و بیرون راندن سلوکیان از ایران.

7) فتح ماد، همدان،پارس، ایلام، بابل و سلوکیه توسط مهرداد یکم اشکانیان.

8) پایتخت های اشکانیان: شهر نسا (در ترکمنستان)، شهر صد دروازه (یا به قول یونانیان هکاتُم پُلیس) در اطراف دامغان، و شهر تیسفون (نزدیکی بغداد).





بیرون رانده شدن سلوکیان

نحوه بیرون رانده شدن سلوکیان از ایران

اشکانیان با استفاده از جنگ اوران قبایل شرق ایران که در سوارکاری و تیراندازی با کمان، مهارت فراوان داشتند، به تدریج به سمت غرب پیشروی کردند و پس از نزدیک 100 سال جنگ موفق شدند، سلوکیان را به طور کامل از ایران بیرون کنند.



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
  • گام به گام تمامی دروس پایه باستان
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
  • فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن



تحولات دوران مهرداد یکم و دوم اشکانی

تحولات دوران مهرداد یکم اشکانی

او با تسلط بر مناطق وسیعی در سرتاسر ایران، قدرت و قلمرو حکومت اشکانی را به طور چشم گیری افزایش داد. در دوران فرمانروایی او، سلسله اشکانیان از یک حکومت محلیّ در شرق فلات ایران به یک پادشاهی قدرتمند تبدیل شد.

 

تحولات دوران مهرداد دوم اشکانی

با فتوحاتی که مهرداد دوم انجام داد، وسعت قلمرو اشکانی به نهایت خود رسید و پایه های قدرت و سلطنت آنان استوار گردید. در روزگار مهرداد دوم، سفیرانی از چین به ایران آمدند و در پی این سفارت ها بود که روابط تجاری میان دو کشور با تکمیل جاده ابریشم توسعه پیدا کرد. در دوران همین پادشاه بود که اشکانیان تا رود فرات پیش رفتند و با امپراتوری روم همسایه شدند.



جزوات جامع پایه باستان



علت نام گذاری سلسله اشکانیان و ناچار بودن فرمانروایانشان به اظهار اطاعت از سلوکیان

علت نام گذاری این سلسله به اشکانیان

زیرا بنیان گذار آنان اَرشَک نام داشت و جانشینانش به احترام او لقب ارشک و بعدها اشک را به نام خود افزودند و بدین ترتیب این سلسله ارشکانیان و اشکانیان نامیده شد.

 

دلیل ناچار بودن فرمانروایان اشکانی به اظهار اطاعت از سلوکیان

برای حفظ قلمرو خود و آماده کردن زمینه قیام.





جنگ بین اشکانیان ایران و امپراتوری روم شرقی

مسأله ای مهم در سیاست خارجی حکومت اشکانی

اختلافات و جنگ های مکرر با امپراتوری روم شرقی.

 

علت جنگ های بین اشکانیان ایران و امپراتوری روم

در آن زمان امپراتوری قدرتمند روم در پی گسترش قلمرو خود به سمت شرق بود و گاه به گاه سپاه بزرگی روانه ایران می کرد. اما اشکانیان نیز مصمم بودند که با تمام قوا از مرزهای غربی ایران دفاع کنند و اجازه ندهند که بار دیگر بیگانگان بر کشور سلطه یابند.

نکته

1) یکی از مهم ترین جنگ های اشکانیان و روم در زمان پادشاهی اُرُد دوّم اتفاق افتاد.

2) نام آن نبرد، نبرد حرّان بود.

3) فرمانده ایرانی، سورنا و فرمانده رومی کراسوس نام داشت.

4) نتیجه جنگ پیروزی سپاه اشکانی، و کشته شدن کراسوس بود.

5) پس از جنگ حران ایران و روم بیشتر بر سر تسلط بر ارمنستان و مرزهای سوریه با هم جنگیدند.



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
  • گام به گام تمامی دروس پایه باستان
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
  • فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن



نظام حکومتی و نافرمانی برخی حاکمان محلی از حکومت اشکانی

نظام حکومتی اشکانیان

مجموعه ای از حکومت های نیمه مستقل بود که به حکومت مرکزی اشکانی مالیات و نیروی نظامی می دادند. این نوع حکومت را ملوک الطوایفی خوانده اند.

 

علت نافرمانی برخی حاکمان محلی از حکومت اشکانی

حکومت اشکانی بر اثر جنگ های پیاپی با امپراتوری روم در مرزهای غربی و نیز درگیری های نظامی در مرزهای شرقی، در اوایل قرن سوم میلادی به سستی گرایید. از این رو برخی حاکمان محلی در صدد نافرمانی برآمدند.



جزوات جامع پایه باستان



آخرین پادشاه اشکانی و جنبه های متعدد میراثشان

آخرین شاه اشکانی ونحوه از هم پاشیدن حکومت او

اَردوان چهارم (یا پنجم) بود که در برابر مشکلات داخلی موفق نبود و نتوانست خاندان ساسانی را که در فارس بر او شوریده بودند، آرام کند. سرانجام اَردوان در جنگ با اردشیر بابکان ساسانی شکست خورد و کشته شد و سلسله اشکانی از هم پاشید.

 

جنبه های متعدد میراث اشکانیان

حکومت اشکانی با رشادت و روحیه جنگاوری، ایران را از چنگ بیگانگان بیرون آورد. اشکانیان با آسان گیری و مدارا جویی فرهنگی و دینی، اقوام و فرقه های دینی گوناگون و حتی یونانی تباران ایران را که در سراسر قلمرو آنها پراکنده بودند، در کنار یکدیگر حفظ کردند. سلسله اشکانی با اعمال چنین سیاست هایی بود که در دوران پس از اسکندر، توانست به ایران استقلال و حیثیت دوباره ببخشد. اشکانیان به تدریج با پیوند دادن اجزای مختلف فرهنگ ایرانی و ترویج ایران گرایی، ایران را احیا کردند.





ساسانیان

پیشینه نام گذاری ساسانیان

ساسانیان نام خود را از ساسان، نیای اردشیر بابکان که سر دودمان آن سلسله بوده است گرفته اند.

 

پیشینه ساسان

او موبدِ معبدِ زرتشتی آناهیتا در شهر استخرِ پارس بود که با دختر یکی از شاهان پارسی ازدواج کرد و نفوذ و قدرت خانواده اش افزود.

 

نحوه به قدرت رسیدن اردشیر بابکان و تأسیس سلسله ساسانی

ابتدا بابک (پدر اردشیر) در پارس اعلام استقلال کرد. اَردوان پنجم (آخرین شاه اشکانی) که از استقلال طلبی ساسانیان احساس خطر میکرد، به مقابله شتافت. اما در نهایت اردشیر شکست خورد و سلسله ساسانی بجای اشکانیان بر سر کار آمد.

نکته

1) اردشیر ساسانی در شهر تیسفون تاج گذاری کرد و آن را به پایتختی برگزید.

2) ساسانیان مصمم بودند به جای حکومت ملوک طوایفی اشکانی، حکومتی متمرکز و قدرتمند ایجاد کنند که دستورات و قوانین آن در سرتاسر ایران اطاعت شود.



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
  • گام به گام تمامی دروس پایه باستان
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
  • فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن



مشکلات داخلی و خارجی ساسانیان و نحوه تثبیت حکومتشان

نحوه روبرو شدن با مشکلات و برطرف کردن آن ها برای تثبیت قدرت توسط اردشیر ساسانی

اردشیر با مشکلات متعدد داخلی روبرو شد. بسیاری ازحاکمان محلی که نمی خواستند استقلال نسبی خود را از دست بدهند با حکومت جدید به مخالفت برخاستند. اردشیر بسیاری از مخالفان را با جنگ بر سر جای خود نشاند و برخی دیگر را با نامه نگاری و ارائه دلیل های گوناگون با خود همراه کرد.

 

مشکلات حکومت ساسانی در خارج از مرزها

یکی از این مشکلات ، امپراتوری روم شرقی بود که پی در پی به سرزمین های ایرانی حمله می کرد. از سوی دیگر یورش های مکرر قبایل بیابان گرد به مرزهای ایران، ساسانیان را به زحمت می انداخت.

 

نحوه گسترش و تثبیت حکومت ساسانی

حکومت ساسانی با اقدامات پادشاهانی مانند شاپور یکم و شاپور دوم که موفقیت های سیاسی و نظامی بزرگی در داخل و خارج کسب کردند، گسترش یافت و تثبیت شد.



جزوات جامع پایه باستان



جنبش مزدک و خواسته های او

جنبش مزدک

جنبش مزدک در زمان قباد یکم اتفاق افتاد.

 

خواسته های جنبش مزدک

مزدک طرفدار برابری مردم در بهره مندی از منافع اقتصادی و اجتماعی بود. او اعتقاد داشت مردم باید در زندگی از امکانات یکسان برخوردار باشند و خواهان آن بود که زمین و دارایی طبقات بالا، میان تهی دستان تقسیم شود. با وجود آن که مزدک پیروان خود را از ستیز با طبقات بالا منع کرده بود، اما اموال بسیاری از بزرگان غارت شد و کار به خشونت و افراط کشیده شد.





جانب داری ابتدایی قباد از جنبش مزدک و نحوه برخورد اشراف با او

علت جانب داری ابتدایی قباد از جنبش مزدک

زیرا می خواست از این طریق از قدرت اشراف، نُجبا و مُؤبدان بکاهد و دست آنان را از امور کشوری کوتاه کند.

 

نحوه برخورد اشراف و نجبای ساسانی با قباد

او را از پادشاهی برکنار و زندانی کردند.



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
  • گام به گام تمامی دروس پایه باستان
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
  • فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن



موضع قباد بعد از بازگشت دوباره نسبت به مزدک و عاقبت کار مزدک

موضع قباد بعد از بازگشت دوباره به قدرت نسبت به مزدکی ها

وی برای حفظ موقعیت خود با مخالفان مزدک همراهی کرد.

 

عاقبت کار مزدک

در پایان دوران قباد، با هدایت خسرو، پسر و جانشین او، مزدک به مناظره ای ساختگی دعوت شد که در پایان آن، به همراه تعدادی از هوادارانش به قتل رسید.



جزوات جامع پایه باستان



خسرو انوشیروان و پادشاه بعد او و وقایع مهم در زمان این دو

اقدامات خسرو انوشیروان ساسانی

او یکی از پادشاهان مشهور ساسانی به شمار می رود. این پادشاه برای سامان بخشیدن به اوضاع کشور، اصلاحاتی را در زمینه اداری، نظامی و اقتصادی انجام داد ولی با این همه نتوانست مشکلات و مسائل داخلی حکومت ساسانی را برای همیشه حل کند.

 

پادشاه پس از انوشیروان و اتفاقات مهم زمان او

پس از انوشیروان هرمز چهارم به تخت نشست. اختلاف و نزاع در دربار ساسانیان اوج گرفت و یکی از سرداران مشهور به نام بهرام چوبین با پشتیبانی بزرگان علیه پادشاه سر به شورش برداشت و او را از قدرت برکنار نمود و خود به جای او به پادشاهی نشست.





دشمنی میان ساسانیان و رومی ها

علل رقابت و اختلاف و دشمنی میان ساسانیان و رومی ها

1) تسلط بر برخی سرزمینهای مرزی بویژه منطقه ارمنستان.

2) تسلط بر مسیرهای تجاری که به هند و چین می رسید.

نکته

دو مورد از جنگ های دوره ساسانی در زمان شاپور یکم روی داد که در یکی از آنها گردیانوس امپراتور روم کشته شد و در دیگری والریانوس امپراتور روم به اسارت درآمد.



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
  • گام به گام تمامی دروس پایه باستان
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
  • فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن



بیابان گردان

بررسی مشکل مقابله با بیابان گردان در دوران ساسانی

هجوم مکرر اقوام بیابان گرد به شهرها و آبادی های ایران در مناطق مرزی (خراسان) و تخریب و غارت به یکی از مشکلات ساسانیان تبدیل شده بود. شاهان ساسانی برای مقابله با تهاجم ویران گر این قبایل، اقدام به لشکرکشی کردند و هزینه های زیادی را متقبل شدند.

 

نحوه برخورد حکومت ساسانی با قبایل بیابان گرد عرب

این قبایل به شهرها و آبادی های ایران در حاشیه جنوبی خلیج فارس و دریای عمان دست برد می زدند. به همین دلیل شاپور دوم ساسانی در جریان یک عملیات نظامی، اعراب متجاوز را به سختی گوش مالی داد.

 

اقدام حکومت ساسانی برای جلوگیری از غارتگری اعراب

بعدها حکومت ساسانی برای جلوگیری از غارتگری اعراب، حکومتی دست نشانده به ریاست اعراب لخمی (لخمیان) در جنوب غربی ایران به مرکزیت حیره تأسیس کرد.



جزوات جامع پایه باستان



نتایج اختلافات بزرگان و شاه در دوران ساسانی و عوامل مؤثر در سقوط آن ها

نتایج بروز اختلاف میان شاه و بزرگان کشور در دوران ساسانی

1) برکناری و حتی قتل پادشاه.

2) برکناری قباد.

3) کشتن هرمز چهارم.

4) کشتن خسروپرویز.

5) آشفتگی سیاسی در درون دربار و سرانجام تضعیف حکومت و کشور.

 

عوامل مؤثر در سقوط ساسانیان

1) ضعف قدرت سیاسی پادشاهان ساسانی به دلیل اختلاف و درگیری پیاپی با اشراف و بزرگان.

2) شورش مکرر فرماندهان نظامی و دخالت آنان در کشمکش های سیاسی.

3) نارضایتی مردم از حکومت ساسانی به سبب وجود تبعیض ها و نابرابری های اجتماعی و اقتصادی و عدم مقاومت جدی آنان در برابر اعراب.

4) کاهش توان اقتصادی حکومت ساسانی به سبب طغیان رودخانه های دجله و فرات و شکسته شدن سدها و به زیر آب رفتن زمین های حاصل خیز آسورستان (بین النهرین).

5) پیام جذاب دین اسلام که جهانیان را به پرستش خدای یگانه و برابری و برادری فرا می خواند.

6) انگیزه و روحیه قوی اعراب مسلمان.





مشکلات داخلی ساسانیان در اواخر دوران خویش

مسائل و مشکلات داخلی حکومت ساسانی در اواخر دوران خود

آن ها با مشکلاتی شامل اختلاف شدید میان بزرگان و پادشاه مواجه شدند. این اختلافات گاه چنان شدت یافت که به برکناری و حتی قتل پادشاه می انجامید. برکناری قباد ، کشتن هرمز چهارم ،کشتن خسروپرویز، آشفتگی سیاسی در درون دربار و سرانجام تضعیف حکومت و کشور از نتایج این اختلافات بود.



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه باستان
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه باستان
  • گام به گام تمامی دروس پایه باستان
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه باستان
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه باستان
  • فلش کارت های آماده دروس پایه باستان
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه باستان
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه باستان

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن




محتوا مورد پسند بوده است ؟

5 - 0 رای