بافت های جانوری

میدانید بدن انسان از چهار نوع بافت اصلی پوششی، پیوندی، ماهیچه ای و عصبی ساخته شده است. این بافت ها از یاخته ها و مواد موجود در فضای بین یاخته ها تشکیل میشوند. انواع بافت ها به نسبت های مختلف در اندامها و دستگاه های بدن وجود دارند.

بافت پوششی:

بافت پوششی، سطح بدن (پوست) و سطح حفره ها و مجاری درون بدن مانند دهان، معده، رودهها و رگها را میپوشاند. یاخته های این بافت، به یکدیگر بسیار نزدیک اند و بین آنها فضای بین یاخته ای اندکی وجود دارد. در زیر یاخته های این بافت، بخشی به نام غشای پایه وجود دارد که این یاخته ها را به یکدیگر و به بافت های زیر آن، متصل نگه میدارد. غشای پایه، شبکهای از رشته های پروتئینی و گلیکوپروتئینی (ترکیب کربوهیدرات و پروتئین) است.

یاخته های بافت پوششی به شکل های سنگفرشی، مکعبی و استوانه ای در یک یا چند لایه سازمان مییابند. در بخش های مختلف لوله گوارش، بافت پوششی به شکل سنگفرشی و یا استوانه ای وجود دارد؛ مثالً بافت پوششی در دهان و مری، سنگفرشی چند لایه ای است. در روده و معده، بافت پوششی یک لایه است.

بافت پوششی غدهای:

بافت پوششی در برخی از بخش های بدن، غده تشکیل میدهد؛ مثال در غده های بزاقی، یاخته های پوششی بزاق را میسازند و به درون مجراهایی که به دهان راه دارند، ترشح میکنند. معده و روده نیز غده ها و یاخته های ترشحی از نوع بافت پوششی دارند که موادی را میسازند و به فضای درون این اندام ها ترشح می کنند.

بافت پیوندی:

بافت پیوندی از انواع یاخته ها، رشته های پروتئینی به نام رشته های کلاژن و رشته های کشسان (ارتجاعی) و ماده زمینه ای که یاخته های این بافت، آن را میسازند، تشکیل شده است. این بافت، یاخته ها و بافت های مختلف را به هم پیوند میدهد. در انواع بافت پیوندی، مقدار و نوع رشته ها و ماده زمینه ای متفاوت است.در بدن انسان 6 نوع بافت پیوندی سست، متراکم، چربی، خون، غضروف و استخوان وجود دارد.

بافت پیوندی سُست نوعی بافت پیوندی است که انعطاف پذیر است و در برابر کشش، چندان مقاوم نیست. ماده زمینه ای بافت پیوندی، سست، شفاف، بیرنگ، چسبیده و مخلوطی از انواع مولکول های درشت مانند گلیکوپروتئین است. معمولا روی بافت پوششی لوله گوارشی یک لایه بافت پیوندی سست قرار دارد.

بافت پیوندی متراکم نوع دیگری از بافت پیوندی است که میزان رشته های کلاژن آن از بافت پیوندی سست بیشتر، تعداد یاخته های آن کمتر و ماده زمینه ای آن نیز اندک است. مقاومت این بافت در مقابل کشش از بافت پیوندی سست بیشتر، ولی انعطاف پذیری آن کمتر است. در بخشهایی از قلب بافت پیوندی متراکم وجود دارد.

بافت چربی نیز نوعی بافت پیوندی است که از تعداد زیادی یاخته چربی، یاخته ای که مقدار زیادی ماده چربی در خود ذخیره دارد، تشکیل شده است. این بافت بزرگترین  منبع ذخیره انرژی در بدن است. در بخش هایی از بدن مانند کف دستها و پاها، نقش ضربه گیری دارد و به عنوان عایق حرارتی نیز عمل میکند. خون، استخوان و غضروف، انواع دیگر بافت پیوندی هستند که به تدریج با آنها آشنا میشوید.

بافت ماهیچه ای:

یاخته های ماهیچه ای برای حرکت تمایز پیدا کردند. در انسان سه نوع بافت ماهیچه ای (صاف، قلبی و اسکلتی( وجود دارند

ماهیچه صاف به دو صورت سیستم تک واحدی و سیستم چند واحدی منقبض می شوند در سیستم تک واحدی هر سلول ماهیچه مستقل از سلول دیگر منقبض می شود اما در سیستم چندواحدی هرتار می تواند انقباض خود را به تار دیگر منتقل کند و موج  کرمی شکل ایجاد کند.

بافت عصبی:

میدانید یاخته های عصبی نورون های ، یاخته اصلی بافت عصبی هستند. این یاخته ها با یاخته های بافتهای دیگر مانند یاخته های ماهیچه ارتباط دارند. یاخته های عصبی یاخته های ماهیچه ای را تحریک می کنند تا منقبض شوند.