نصب اپلیکیشن

صفحه رسمی مای درس

اطلاع از آخرین تغییرات، جوایز و مسابقات مای درس
دنبال کردن

خلاصه نکات فلسفه (2) فصل 10 دورۀ میانی - درسنامه شب امتحان فلسفه (2) فصل 10 دورۀ میانی - جزوه شب امتحان فلسفه (2) نوبت اول فصل 10 دورۀ میانی



شیخ الرئيس فلسفه

 ابن سینا شیخ الرئيس فلسفه

از بیان این سینا معلوم می شود که دانش منطق و فلسفه دشوارتر از طب است .

روش ابن سینا را مشائی می گویند چون عقلی ، استدلالی و برهانی است؛ یعنی همان روشی که ارسطو داشت .

ابن سینا مدون کننده و نظام مند (سیستماتیک) کننده روش ارسطویی است نه مبدع و طراح آن .

تهیه کننده : دکتر حمیدرضا عبدلی



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه (2)
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه (2)
  • گام به گام تمامی دروس پایه (2)
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه (2)
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه (2)
  • فلش کارت های آماده دروس پایه (2)
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه (2)
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه (2)

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن



تالیفات

تالیفات ابن سینا 

در بحث تالیفات ابن سینا به چند نکته توجه داشته باشید .

  • قانون ، کتابی طبی است.(فرهنگ نامه پزشکی )
  • شفا ، کتابی فلسفی است.(دایره المعارف فلسفی و کاملترین مرجع حکمت مشاء)
  • در آثار قدما (مثلا ابن سینا ، ملاصدرا و ....) ، اصطلاح الهیات معادل فلسفه است. پس بخش الهیات کتاب شفا در بردارنده ، فلسفه ابن سیناست .
  • نجات ، خلاصه کتاب شفاست .
  • اشارات آخرین دیدگاه های ابن سیناست .
  • دانشنامه علائی که برای علاء الدوله (حاکم أصفهان) نوشته شده به زبان فارسی است .

تهیه کننده : دکتر حمیدرضا عبدلی





طبیعت شناسی ابن سینا

 طبیعت شناسی ابن سینا

وقتی ابن سینا می گوید طبیعت ، منظور او مجموعه عالم ماده است (مرتبه ای از هستی)؛نه صرفاً طبیعتی که امروزه مد نظر است(کوه و جنگل و دریا و کویر و درختان و حیوانات و ....)

در طبیعت شناسی ابن سینا به این مسیر دقت داشته باشید. اگر در تست ها این مسیر تغییر کرده باشد، گزینه شما غلط است :

جهان طبع و ذات دارد = این باعث حرکت و تحولات آن است = و حرکت باعث رسیدن به مقصد ( خیر و کمال آن چیز )

این طبع باعث حرکت به مقصد می شود و در صورتی که مانعی در کار نباشد به مقصد (خیر و کمالش) می رسد.

مثال

در طبع ابر نهفته است که وقتی سرد شد به سمت پایین حرکت کند و نهایتا به سفره های زیر زمینی یا دریا برسد به شرطی که بین راه متوقف نشود.

مثال

در طبع یک سیب کال (خام) نهفته است که به سمت شیرینی و پختگی حرکت کند به شرط آنکه آفت نزند و کرم آن را از بین نبرد.

  • در طبیعت شناسی توجه داشته باشید: هم اجزاء این عالم دارای طبع و ذات خاصی هستند و هم مجموعه این عالم به عنوان یک کل، طبع و ذاتی دارد که منشاء تحولات و حرکات آن است(می تفهمید که طبع کل عالم (علت)باعث می شود که اجزاء عالم، به شیوه خاصی عمل کنند و اجزاء طبع داشته باشند. (معلول))
  • وجه تسمیه طبیعت، طبع و ذات آن است. (یعنی کلمه طبیعت از طبع گرفته شده است).
  • در نگاه ابن سینا خدا با عنایت خود، جهان را به وجود آورده است. (فاعل بالعنایه)و این علم و لطف و عنایت، علت است برای احسن بودن (نیکوترین) نظام هستی (معلول)(کلمات فاعل با قصد، با رضایت و با تجلی و ... غلط است- همچنین تعبیر حسن (نیکو) بودن نظام هستی نیز غلط است. باید بگوید احسن!)
  • شُرور (شر و بدی) در عالم ظاهری هستند و از نگاه جزء بین ما شر است؛ اگر کلی نگاه کنیم، جهان فقط خیر است و هر پدیدهای در نظم کلی جهانی، تاثیر مثبت دارد؛ مثل ما آسیب های سیل و زلزله و حشرات موذی را با خودمان می سنجیم و فکر می کنیم آنها بد هستند؛ این در حالی است که این پدیده ها جهت اعتدال طبیعت لازم هستند و در پهنه هستی، نقش خودشان را ایفاء می کنند .می توان گفت در زندگی انسانی نیز این قانون حاکم است:  

غم چو بینی، در کنارش کش به عشق

از سر ربوه، نظر کن در دمشق!

(مولانا)

(ربوه: تپه)

  • از نگاه ابن سینا، نباید با دیدن جزء عالم، حکم کلی نادرست صادر کرد. (یعنی نباید تعمیم شتابزده کرد)؛ بلکه باید کل را مد نظر قرار داد. دقت کنیم ابن سینا نمی گوید، امکان قضاوت و داوری وجود ندارد .
  • طبیعت شناسی ابن سینا، اتفاق به معنای نفی غایتمندی را رد میکند .

روش صحیح مطالعه طبیعت از نگاه ابن سینا از نگاه ابنسینا عالم حقیقی کسی است که:

    1. عالم طبیعت را برای کشف ویژگی ها و روابط پدیده ها مطالعه می کند؛ 
    2. در ارتباط وجودی پدیده ها با مبداء کل (واجب الوجود)(ماوراء الطبیعه)تامل می کند .

از نگاه ابن سینا، این شیوه مطالعه، به دو نتیجه منتهی می شود: 

  • عبور از ظاهر پدیده ها و نیل به باطن پدیده ها
  • رسیدن به خشوع و خشیت در برابر حق. 

(این دو مورد، معلول شیوه خاص ابن سینا برای مطالعه طبیعت هستند)

ابن سینا معتقد است اینکه قرآن گفته فقط بندگان عالم خداوند، خشیت او را به دل دارند «انما یخشی الله من عباده العلماء»، منظور از علما، کسانی هستند که هر دو کار فوق را انجام دهند. (مورد 1 و 2)

مهم و تستی: مورد 1، شباهت شیوه دانشمندان جدید با روش تحقیقی مد نظر ابن سیناست و مورد 2، شیوه خاص ابن سیناست. شاید بتوان گفت کسی که فقط کار 1 را انجام می دهد، به خشوع نخواهد رسید و چه بسا، این خرده علم (بدون در نظر گرفتن مبداء، او را متکبر کند)

ابن سینا نگفت در ماوراء تحقیق کن، گفت: رابطه پدیده ها با ماوراء را تامل کن!

دقت کنیم: ابن سینا، کلنگر است و برای همین نقش عقل در شناخت طبیعت را همیشه مد نظر دارد. یعنی از نگاه او، مشاهده، استقراء، تجربه و ... لازماند، اما کافی نیستند؛ و حتما باید با اصول عقلنی، به قوانین کلی و شناخت صحیح جهان، دست یافت.  

تهیه کننده : دکتر حمیدرضا عبدلی





حکیم اشراقی

 سهروردی؛ حکیم اشراقی

مهم ترین اثر سهروردی ،«حکمه الاشراق» است و بعد از رسیدن به مقامات عرفانی نوشته و در آن از روش مشائی فراتر رفته است .(فراتر رفته یعنی، به استدلال اکتفا نکرده و کشف و شهود و تهذیب نفس را نیز لازم دانسته است.)

تهیه کننده : دکتر حمیدرضا عبدلی



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه (2)
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه (2)
  • گام به گام تمامی دروس پایه (2)
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه (2)
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه (2)
  • فلش کارت های آماده دروس پایه (2)
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه (2)
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه (2)

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن



پایه گذار مکتب فلسفی اشراق

پایه گذار مکتب فلسفی اشراق 

روش اشراقی سهروردی: حکمت استدلالی ابن سینا + کشف و شهود قلبی  

در روش اشراقی هر آنچه توسط شهود دریافت شده با استدلال و برهان ثابت میشود .(این کار برای آن است که آنچه عارف آن را دریافته، در قالب استدلال به بقیه هم منتقل کند؛ چرا که دریافت های عرفانی، شخصی هستند)

از نگاه سهروردی (بر اساس روش اشراقی که دارد):

  • استدلال محض (فلسفه)بدون قلب (شهود)، بینتیجه است؛
  • سیر و سلوک بدون تربیت عقلنی ،گمراه کننده است.  

قطب الدین رازی می گوید: بنیان (پایه اصلی) حکمت اشراق، اشراق است. منظور او از اشراق، کشف و شهود است. (همان حکمت شرقیانی که اهل فارس بوده اند)

قطب الدین رازی می گوید: دلیل نام گذاری حکمت سهروردی به اشراق این است که از ظهور و انوار عقلی و تابش آنها بر نفس انسانهای کامل، به دست آمده است.

تهیه کننده : دکتر حمیدرضا عبدلی





اشراق نور

 اشراق نور 

از نگاه سهروردی ،نور معادل واقعیت (وجود) است و نورالانوار، معادل واقعیت مطلق (خدا). خدا نور محض (نورالانوار) است که هیچ ظلمتی در او نیست. مابقی موجودات مراتبی از نور و ظلمت هستند. (مراتب شدید و ضعیف دارند). مابقی موجودات، نور (یا وجودِ) خود را از نورالانوار دریافت می کنند .

استفاده سهروردی از کلمه نور است. سهروردی برای اینکه بتواند مراتب شدت و ضعف موجودات را تبیین کند، از این اصطلح استفاده می کند؛ نه اینکه وجود و واقعیت را قبول نداشته باشد .

پس: شباهت موجودات در نور بودن آنهاست (وحدت) و تفاوت آنها، در شدت و ضعف نورانیتشان (کثرت). برای فهم اندیشه سهروردی به این شکل دقت کنید:

حالا توضیح تصویر: 

  • سیستم فلسفی سهرودی (جغرافیای عرفانی سهروردی) بر اساس نور و ظلمت است .او هستی را مراتب نور می دانست .خدا نور محض (نور الانوار) است که هیچ ظلمتی در او نیست. مابقی موجودات مراتبی از نور و ظلمت هستند؛ و مغرب کامل، عالم ماده (تاریکی محض) است .
  • انسان ها در هر یک از مراحل تکاملی خود باشند (بین ظلمت محض و نورمحض؛ یعنی نقاط زرد رنگ تصویر(، در مغرب وُسطی هستند؛ جایی که مراتب نور و ظلمت باشد.)

(تذکر: مغرب وسطی ،معنی وسط راه نمی دهد!)

  • ذات نخستین نور افشانی میکند (اشراق)؛ یعنی خلق می کند .  
  • از نگاه سهروردی ، رستگاری وصول به روشنی نور الهی است.

تهیه کننده : دکتر حمیدرضا عبدلی





دسته بندی جویندگان معرفت

دسته بندی جویندگان معرفت از نگاه سهروردی 

  1. کسانی که تازه شوق معرفت یافته اند و آن را طلب می کنند.
  2. کسانی که در فلسفه استدلالی به کمال رسیده اند و فاقد ذوق و عرفانند (منظور او فلاسفه مشاء(فارابی و ابن سینا) است که روششان فقط استدلالی است.)
  3. کسانی که فقط تصفیه نفس کرده اند و شهودهایی دارند؛ اما به استدلال و فلسفه توجهی ندارند (منظور او عرفا است.)
  4. کسانی که هم در صور برهانی (استدلال و فلسفه) + و هم در عرفان به کمال رسیده اند (حکیم متاله و بهترین)
  • اینکه می گوید حکیم متاله خیلی ساده یعنی فیلسوف عارف.
  • ریاست تامه و خلافت شایسته حکیم متاله است که هم در بحث (فلسفه و استدلال) استاد است و هم غرق در تاله (عارف) است. چنین کسی میتواند حقایق را بی واسطه از خدا دریافت کند برای ریاست این امر ضروری است.
  • جهان همیشه چنین رئیس و خلیفه ای را دارد اگر چه ظاهر نباشد و گمنام باشد این گونه رئیس ، با زور و قهر و غلبه به قدرت نرسیده است یعنی ممکن است الآن کسی رهبر باشد که شایستگی اش را ندارد و رهبر واقعی و لایق مهجور ، و خانه نشین باشد.
  • اگر ریاست واقعی جهان به دست این رئیس بیفتد جهان نورانی و درخشان می شود و اگر جهان از وجود این رئیس خالی باشد همه جا را تاریکی و ظلمت فرا می گیرد.

تهیه کننده : دکتر حمیدرضا عبدلی



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه (2)
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه (2)
  • گام به گام تمامی دروس پایه (2)
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه (2)
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه (2)
  • فلش کارت های آماده دروس پایه (2)
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه (2)
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه (2)

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن




محتوا مورد پسند بوده است ؟

5 - 0 رای