| نصب اپلیکیشن

صفحه رسمی مای درس

اطلاع از آخرین تغییرات، جوایز و مسابقات مای درس
دنبال کردن

خلاصه نکات جامعه شناسی دوازدهم فصل 5 معنای زندگی - درسنامه شب امتحان جامعه شناسی دوازدهم فصل 5 معنای زندگی - جزوه شب امتحان جامعه شناسی دوازدهم نوبت اول فصل 5 معنای زندگی



پرسش از معنای زندگی

پرسش از معنای زندگی

پرسش از زندگی و ده ها پرسش مرتبط با آن همواره ذهن انسان ها و بسیاری از اندیشمندان و صاحب نظران علوم اجتماعی را به خود مشغول کرده است. مساله معنا در باره کل زندگی انسان و در مورد تمام پدیده های اجتماعی ( از جمله کنش ها ) قابل طرح است.

این پرسش که « چگونه می توان معنای زندگی و معنای کنش انسان های دیگر را فهمید؟ » یکی از پرسش های مهم وکلیدی برای اندیشمندان علوم اجتماعی است . مانند تفاوت معنای کوبه ها در درهای قدیمی و معنای باغ سنگی در سیرجان ( توضیح در قسمت تصاویر)

 

تهیه کننده: امین امینی زاده



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه دوازدهم
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه دوازدهم
  • گام به گام تمامی دروس پایه دوازدهم
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه دوازدهم
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه دوازدهم
  • فلش کارت های آماده دروس پایه دوازدهم
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه دوازدهم
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه دوازدهم

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن



پیچیدگی پدیده های انسانی و اجتماعی

پیچیدگی پدیده های انسانی و اجتماعی

بررسی و مطالعه پدیده های انسانی و اجتماعی ، بدون توجه به عمق آن ها به نتیجه گیری اشتباه منجر شد. سه پدیده انسانی و اجتماعی ( شهادت طلبی ، فدا کردن جان برای وطن و خودکشی ) که با وجود شباهت ، در عمق با هم متفاوت هستند.


شهادت طلبی

 در طول هشت سال جنگ تحمیلی عراق علیه ایران ، صدها هزار نفر از رزمندگان ایرانی ، جان خود را از دست دادند. بسیاری از این شهیدان ، در سنین جوانی و نوجوانی ، در شیرین ترین دوران عمر خود به شهادت رسیدند.

روایت ها و مستندهای به جامانده از آن دوران ، از آرزو و رقابت تنگاتنگ رزمندگان برای شهادت حکایت دارند. بسیاری از بازماندگان این دوران ، زنده ماندن خود و جاماندن از قافله همرزمان شهیدشان را خسرانی بزرگ می دانند.


فدا کردن جان برای وطن

در همه جنگ ها ، همیشه سربازانی بوده اند که با آگاهی کامل از احتمال کشته شدن ، پا به میدان جنگ گذاشته اند. این سربازان قطعا انگیزه های مهمی ( مانند دفاع از وطن و پیروزی بر دشمن ) داشته اند. اما شاید نتوان سربازانی را یافت که جان باختن در راهی که برگزیده اند را بخشی از کمال خود بدانند و آرزو کنند. ( خلبان های ژاپنی که هواپیماهای خود را به ناوهای دشمن می کوبیدند )


خود کشی

خود کشی یک کنش غیر عادی است که از گرایش به مردن به جای زنده ماندن حکایت دارد؛ گرایشی که برخالف طبیعت و سرشت انسان است.

تهیه کننده: امین امینی زاده





خودکشی

خودکشی

پس از انقالب صنعتی ، مسئله خودکشی به شکل بی سابقه ای در جوامع صنعتی رواج پیدا کرد. به گونه ای که جامعه شناسان ، روان پزشکان ، اقتصاددانان ، حقوقدانان و فیلسوفان را به مطالعه ابن پدیده و چاره اندیشی برای آن واداشت. پاسخ صاحب نظران علوم مختلف به چرایی وقوع خودکشی با یکدیگر متفاوت است و حتی اندیشمندان یک حوزه نیز در این باره نظرات متفاوت و حتی متعارضی ابراز کرده اند.

مثال

جامعه شناسانی که در تحلیل خودکشی به عوامل اقتصادی ( مانند فقر ، کاهش رفاه عمومی ( توجه کرده اند از  سوی برخی دیگر از جامعه شناسان با این انتقاد روبرو هستند که نرخ خودکشی در برخی کشورها با سطح رفاه عمومی با بیشتر از برخی جوامع با سطح رفاه و شرایط اقتصادی پایین تر است.

وجود برخی نظریات متفاوت ، نشانه پیچیدگی و عمق پدیده های اجتماعی و البته دشواری فهم آن هاست.

برخی رویکردها ، برای دستیابی به پاسخ ساده ، سر راست و قابل پیش بینی درباره چرایی وقوع پدیده های اجتماعی ، پیچیدگی و عمق این پدیده ها را نادیده می گیرند و از پدیده های اجتماعی و انسانی « هویت زدایی » می کنند.

 

تهیه کننده: امین امینی زاده





جامعه شناسی تفسیری

جامعه شناسی تفسیری

در این قرن در کشور آلمان برخی متفکران اجتماعی ( مانند ویلهلم دیلتای و ماکس وبر) مدعی شدند که هر چند جهان اجتماعی همانند جهان طبیعی ، نظم و قواعد خاصی دارد. اما انسان ها مانند موجودات طبیعی نیستند و پدیده های اجتماعی نیز با پدیده های طبیعی تفاوت دارند.


عقاید ماکس وبر

معتقد بود کنش انسانی معنادار است و پدیده های معنادار را نمی توان همانند پدیده های طبیعی از طریق حواس مطالعه کرد بلکه باید معنای آن را فهمید. با این که فهمیدن را برای درک معنای پدیده های اجتماعی ضروری می دانست ، اما چون هنوز علم را به علم تجربی محدود می دانست ، عقیده داشت آن چه جامعه شناسان از مطالعه پدیده ها می فهمند باید با روش تجربی اثبات شود و گرنه ارزش علمی ندارد.

تفهم را روش مستقلی برای علوم انسانی نمی دانست ، بلکه آن را مقدمه و پیش نیازی برای روش علمی ( روش تجربی ) می انگاشت.

معتقد بود جامعه شناس ، فقط می تواند آرمان ها و ارزش های اجتماعی را توصیف کند، اما نمی تواند درباره آرمانها و ارزش ها ( که پدیده های نامحسوس و غیر تجربی هستند) داوری علمی کند . زیرا جامعه شناس با این کار( یعنی داوری درباره آرمان ها و ارزش ها ) از دایره علم خارج می شود یا با نام علم کار غیر علمی می کند.

مثال

جامعه شناس می تواند برای مدتی با عضای سک گروه سیاسی زندگی کند و از این عقاید وارزش های آنها را بفهمد و توصیف کند، اما نمی تواند درباره درست یا نادرست بودن ابن عقاید وارزش ها داوری کند و به نقد یا اصالح آن بپردازد.


قرن بیستم

در این قرن ، نتایج این باور که « مرز علم و غیر علم را تجربه و تبیین تجربی تعیین می کند » مورد تردید قرار گرفت و زمینه را برای رونق و غلبه تفسیر و رویکرد تفسیری فراهم شد.

تبیین: دانش جهان شمول ( قوانین همه جایی و همیشگی )

تفسیر: دانش محلی ( قوانین این جایی و اکنونی)

همه دانش ها ، تولیداتی اجتماعی و فرهنگی هستند ؛ یعنی فرهنگ های گوناگون ، تفسیرهای مختلفی از زندگی دارند و هر کدام دانش خاص خود را تولید می کند.


ویژگی های رویکرد تفسیری

تبیین در حاشیه تفسیر قرار می گیرد.

علوم انسانی و اجتماعی دیگه دغدغه نزدیک شدن به علوم طبیعی را ندارد.

تفسیر به عنوان روش ویژه علوم انسانی و اجتماعی به رسمیت شناخته می شود.


مقایسه رویکردهای تبیینی و تفسیری

رویکرد تفسیری در تقابل بار رویکرد تبیینی ، بر این باور است که:

کنشگران بر اساس معنایی که در ذهن دارند، دست به عمل می زنند.

برای فهم زندگی اجتماعی باید از ظاهر پدیده های اجتماعی عبور کرد و به معانی نهفته در کنش ها راه یافت.

تهیه کننده: امین امینی زاده



مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران

پوشش تمام محتواهای درسی پایه دوازدهم
  • آزمون آنلاین تمامی دروس پایه دوازدهم
  • گام به گام تمامی دروس پایه دوازدهم
  • ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه دوازدهم
  • گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه دوازدهم
  • فلش کارت های آماده دروس پایه دوازدهم
  • گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه دوازدهم
  • آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه دوازدهم

کاملا رایگان

+500 هزار کاربر


همین حالا نصب کن



تنوع و تکثر معانی

تنوع و تکثر معانی

جهان های اجتماعی مختلف ، معنای ذهنی و فرهنگی متفاوتی پدید می آورند.

مثال

ممکن است لباس و ظاهر زیبا در یک فرهنگ بر جایگاه و پایگاه اجتماعی واال داللت نکند یا در فرهنگ دیگری ، علم آموزی بر ارزشمندی علم داللت نداشته باشد، بلکه با هدف غلبه بر دیگران یا به دست آوردن شغل پردرآمد ، انجام شود.

تنوع و تکثر معانی ، موجب پیچیدگی کنش های انسانی و دشواری فهمیدن معانی آن ها می شود.

 

گافمن: از جامعه شناسانی که برای تحقیق درباره بیمارستان روانی به عنوان یک نهاد اجتماعی و اثر آن بر بیماران ، ماه ها به عنوان کارمند در بیمارستان روانی مشغول به کار شد و از طریق مشاهده مشارکتی به تحقیق پرداخت.

 

 

تهیه کننده: امین امینی زاده





توضیح تصاویر

 تصویر صفحه-42

تصویری از سکانسی فیلم آواز گنجشک ها به کارگردانی مجید مجیدی : داستان این فیلم با درس معنا زندگی ارتباط دارد. این فیلم پر از نمادها ( شتر مرغ ، در ، دشت و طبیعت سر سبز، رنگ و روح در روستا دارند و سر و صدای موتور ، دود ، دروغ و بی صداقتی که در شهر موج می زند و   ) می باشد که معنا گرایی بسیاری را در خود جای داده و درباره آواز گنجشک ها : نمادی از انسانی که هم می تواند پرواز کند و هم می تواند اسیر شود.


تصویر صفحه -43

تصویر سمت راست - باغ سنگی سیرجان در استان کرمان که تنه درختان خشکیده به جای میوه از شاخه درختانش سنگ های کوچک و بزرگ آویزان است و یکی از زیباترین موزه های هنر انتزاعی را در بیابان بر پا کرده است . ارتباط با مساله معنا در باره کل زندگی انسان و در مورد تمام پدیده های ، اجتماعی از جمله کنش ها مطرح است. معنای کنش درویش خان اسفندیارپور مرد کر واللی که مالک باغ بود پس از اصالحات ارضی سال 1340برای اعتراض به خاطر از دست دادن امالکش ،دست از باغ داری برداشت و پس از خشک شدن درختان به آنها سنگ آویزان کرد.

تصویر سمت چپ : کوبه های بر روی درهای خانه های روزگار قدیم که کوبه مردانه صدای بم ( درشت تر و سنگین تر ) و کوبه زنانه صدای زیر( ظریف تر و سبک تر) داشت و صاحب خانه با صدای کوبه متوجه می شد که مهمان پشت در آقا و یا خانم است . معنای کوبه های در درهای قدیم است که اگر صدای بم بود به معنا مهمان آقا و مرد خانه به استقبال مهمان می رفت و اگر صدای زیر بود زن خانه به استقبال مهمان می رفت و اگر هردو به صدا در می آمد مهمانان خانواده بودند.


تصویر صفحه -45

صفحه وصیت نامه شهید سید جمال کمالی : جوان 20 ساله ای که در شیرین ترین دوران زندگی خود به شهادت رسید و در این قسمت وصیت نامه از زنده ماندن خود قبل از شهادتش حسرت می خورد و یک نمونه عینی برای پدیده شهادت است (شوق به حیات جاودانه ، دست یافتن به معانی متعالی انسان ، دیدار محبوب) تصویر پایین سمت راست - هزاران خلبانان ژاپنی در جنگ جهانی دوم برای عملیات کامیکازه داوطلب شدند و در این عملیات هواپیماهایشان را به ناوهای دشمن می کوبیدند. تصویر مثال برای پدیده فدا کردن جان برای وطن است.

که داوطلبانه با آگاهی کامل و انگیز قوی جان باختن در راه وطن را انتخاب کردند.


تصویر پایین سمت چپ صفحه 45

 با یاد خدا و گذشت زمان می توان بر دردی که در حال حاضر طاقت فرسا و دایمی به نظر می رسد غلبه کرد . تصویر در ارتباط با پدیده خود کشی است و راه هایی برای غلبه بر مشکلات، دردهایی و سایر انگیزه هایی که باعث خودکشی می شود با (یاد خدا – ارتباط نزدیک با خانواده – داشتن هدف و حفظ امید – طبیعت گردی و ورزش) می شود بر رنج ها و دردها و بحران غلبه کرد.






جمع بندی شب امتحان در 2 ساعت با ویدئو های جمع بندی
مشاهده