درسنامه کامل هویت اجتماعی
تعداد بازدید : 301.57kخلاصه نکات هویت اجتماعی - درسنامه شب امتحان هویت اجتماعی - جزوه شب امتحان هویت اجتماعی نوبت اول
پدیده های اجتماعی
فصل 2 : پدیده های اجتماعی
پدیده های اجتماعی و انواع آن
پدیده به کنش اجتماعی و پیامدهای آن پدیده اجتماعی می گویند.
انواع کنش:
- اجتماعی
- فردی
کنش اجتماعی
نوعی کنش است که با توجه به دیگران انجام می شود.در کنش اجتماعی ، اراده و آگاهی کنشگر ناظر به دیگران ، ویژگی ها و اعمال آنهاست .
مثال
ما به دوست خود سلام میکنیم یا پاسخ سلام او را می دهیم.
با ورود معلم به کلاس از جا بر می خیزیم.هنگام سوار شدن به اتوبوس ، حق تقدّم را رعایت میکنیم و به همدیگر تعارف می کنیم.
هنگام گفت و گو، به حرکات و سخنان طرف مقابل توجه می کنیم.
کنش فردی
نوعی کنش است که با توجه به دیگران( با حضور یا بدون حضور دیگران) انجام می شود.
مثال
فردی که در کلاس درس حضور دارد ولی بی توجه به اطرافیان در ذهن خود رودخانه ای خروشان را تخیّل می کند.
کنش اجتماعی فقط در حضور فیزیکی دیگران صورت نمی گیرد.
مثال
وقتی راننده ای پشت چراغ قرمز می ایستد مقرراتی را رعایت میکند که مورد قبول دیگران است. به همین سبب، کنش او اجتماعی است.
رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی در نیمه شب و به دور از چشم دیگران و حتی دوربین های مخفی نیز یک کنش اجتماعی است.
کنش اجتماعی خُردترین (کوچک ترین) پدیده اجتماعی است و سایر پدیده های اجتماعی آثار و پیامدهای آن هستند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه اجتماعی- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه اجتماعی
- گام به گام تمامی دروس پایه اجتماعی
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه اجتماعی
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه اجتماعی
- فلش کارت های آماده دروس پایه اجتماعی
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه اجتماعی
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه اجتماعی
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
پدیده های اجتماعی
فصل 2 : پدیده های اجتماعی
هنجار اجتماعی
شیوه انجام کنش اجتماعی است که مورد قبول افراد جامعه قرار گرفته است.
مثال
در هر جامعه ای احوالپرسی از دیگران شیوه های معینی دارد.
ارزش اجتماعی
آن دسته از پدیده های مطلوب و خواستنی هستند که مورد توجه و پذیرش اند و افراد یک جامعه، به آنها گرایش و تمایل دارند.
اگر کنش اجتماعی نباشد، هیچ هنجاری شکل نمی گیرد و هیچ یک از ارزشهای اجتماعی، مانند عدالت، امنیت، سعادت و آزادی محقق نمی شوند.
ارزشها از جنس هدف و مقصود هستند و هنجارها از جنس وسیله و راه رسیدن به ارزش ها هستند.
ارزشها و هنجارهای اجتماعی از طریق کنش های اجتماعی تحقق می یابند و پدیده های اجتماعی «کنترل اجتماعی» و «جامعه پذیری» را ضروری می سازند تا ارزش ها و هنجارها را از طریق تعلیم و تربیت، تشویق و تنبیه به افراد منتقل کنند.
افراد نیز با عمل کردن بر اساس ارزش ها و هنجارها، موجب تداوم و استمرار آنها می شوند.
تمامی پدیده های اجتماعی خرد (کوچک) و کلان(بزرگ) به همین طریق شکل می گیرند.
چرا پدیده های اجتماعی معنا دارند؟
پدیده های اجتماعی را انسان ها در ارتباط با یکدیگر به وجود می آورند و چون افراد با آگاهی، اراده و هدف عمل می کنند، پدیده های اجتماعی معنا دارند.
چرا بعضی مواقع حس میشود که پدیده های اجتماعی همان پدیده های طبیعی هستند؟
چون پدیده های اجتماعی به مرور از انسان هایی که آنها را به وجود آورده اند، مستقل شده و فرصت ها و محدودیت هایی را برای کنش ها و زندگی انسان ها ایجاد می کند.
پدیده های اجتماعی را انسان ها خلق می کنند و نتیجه کنش های افراد هستند. ولی پدیده های طبیعی را انسان ها خلق نکرده اند.
سوالات درس ۲ علوم اجتماعی که در امتحان نهایی آمده اند:
آیا کنش اجتماعی فقط در حضور فیزیکی دیگران صورت میگیرد؟با مثال توضیح دهید.
کنش اجتماعی فقط در حضور فیزیکی دیگران صورت نمی گیرد. (5/0) وقتی راننده ای پشت چراغ قرمز می ایستد،مقرراتی را رعایت می کند که مورد قبول دیگران است، به همین سبب کنش او اجتماعی است.( 5/0 )
چرا بعضی مواقع افراد حس می کنند که پدیده های اجتماعی همانند پدیده های طبیعی هستند؟
پدیده های اجتماعی به مرور از انسان هایی که آنها را به وجود آورده اند، مستقل می شوند و فرصت ها و محدودیت هایی را برای کنش ها و زندگی انسان ها ایجاد می کنند. این روند تا جایی ادامه پیدا می کند که افراد احساس می کنند پدیده های اجتماعی همانند پدیده های طبیعی هستند. ص12
چرا پدیده های اجتماعی معنا دارند؟
پدیده های اجتماعی را انسان ها در ارتباط با یکدیگر به وجود می آورند و چون افراد با آگاهی، اراده و هدف عمل می کنند پدیده های اجتماعی معنا دارند. ص12
اغلب سوالات این فصل به صورت جا خالی و صحیح و غلط و پاسخ کوتاه مطرح شده اند. این ها را در فایل آخر برای شما قرار می دهیم.
جزوات جامع پایه اجتماعی
جزوه جامع شیمی (3)
جزوه جامع فارسی (3)
جزوه جامع نگارش (3)
جزوه جامع عربی (3)
جزوه جامع زبان انگلیسی (3)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (3)
جزوه جامع دین و زندگی (3)
جزوه جامع هویت اجتماعی
جزوه جامع سلامت و بهداشت
جزوه جامع مدیریت خانواده و سبک زندگی (پسران)
جامعه و فرهنگ
فصل 3 : جامعه و فرهنگ (جهان اجتماعی)
جامعه و فرهنگ
جامعه:
به گروهی از انسانها گفته میشود که برای سالیان متمادی با یکدیگر زندگی می کنند.
فرهنگ:
شیوه زندگی گروهی از انسان هاست که با یکدیگر زندگی می کنند. مانند خوراکی ها، پوششها گویشها و آداب و رسوم عروسی و عزاداری، آداب معاشرت، شیوههای گذراندن اوقات فراغت، شیوه های یاددهی و یادگیری، ارزشها و باورهای اخلاقی، نگرش به عالم و آدم و .....
1 به دلیل اهمیت بیشتر لایه های عمیق نسبت به لایه های سطحی، تغییرات اساسی در لایه های عمیق فرهنگ آن را به فرهنگ دیگری تبدیل می کند.
2 جامعه بدون فرهنگ وجود ندارد. فرهنگ نیز بدون جامعه پدید نمی آید.
3 جامعه و فرهنگ را میتوان به جسم و جان انسان تشبیه کرد. جامعه مانند جسم و کالبد و فرهنگ همانند جان و روح است.
دلیل تفاوت شیوه های مختلف زندگی
فصل 3 : جامعه و فرهنگ (جهان اجتماعی)
دلیل تفاوت شیوه های مختلف زندگی
دلیل تفاوت آنها این است که فرهنگ آموختنی است و از راه آموزش و تربیت از نسلی به نسل دیگر منتقل میشود. به همین دلیل فرهنگ را آگاهی و شناخت مشترک نیز می نامند.
فرهنگ عمومی:
آن بخش از فرهنگ که همۀ مردم یک جامعه در آن اشتراک دارند.
خرده فرهنگ:
بخش هایی که مربوط به یک ،قوم قشر، صنف یا گروه است.
خرده فرهنگ هایی که درون یک فرهنگ عمومی قرار دارند، اغلب با فرهنگ عمومی سازگارند.
ضد فرهنگ :
در مواردی ممکن است ،عقاید ارزشها، هنجارها و مهارتهای درون یک خرده فرهنگ، ناسازگار و مخالف با فرهنگ عمومی باشد. این خرده فرهنگ را ضد فرهنگ می نامند. مانند گروه هایی که انحراف اجتماعی دارند، مانند بزهکاران، سارقان ....
1 یکی از جامعه شناسان معتقد است که سهم مردگان در ساختن جامعه بیشتر از سهم زندگان است؛ یعنی سهم پیشینیانِ ما در ساختن جامعه، بیشتر از ما بوده است. همچنان که سهم ما در ساختن جامعه و فرهنگ آیندگان، بیش از آیندگان است.
2 تا زمانی که هر جامعه و فرهنگی از طریق مشارکت اجتماعی افراد پابرجاست، الزامات آن نیز باقی است. اگر جامعه و فرهنگ موجود تغییر کند و در پی آن الزام ها و پیامد هایش برداشته شود، جامعه و فرهنگ جدیدی شکل می گیرد که الزام ها و پیامدهای دیگری به دنبال می آورد.
3 الزام ها و پیامدهای هر جامعه و فرهنگی به صورت فرصت ها و محدودیتها ظاهر میشوند. این فرصت ها و محدودیت ها، کنش های ما را امکان پذیر می سازند و از این طریق زندگی ما را متأثر می سازند.
4 فرصت ها و محدودیتها به یکدیگر وابسته اند و هیچ کدام بدون دیگری محقق نمیشوند. به عبارت دقیق تر، فرصت ها و محدودیت ها دو روی یک سکه اند.
در زیر مثال هایی از محدودیت ها و واکنش ها را می خوانیم:
۱ قوانین راهنمایی و رانندگی را در نظر بگیرید. این قواعد را انسان ها وضع می کنند. اجرای این مقررات برای رانندگان و عابران محدودیت هایی پدید می آورد ولی با وجود این محدودیت ها، عمل کردن به آنها فرصت رفت و آمد ایمن و سریع را نیز به دنبال دارد.
۲ به زبانی که مردم یک جامعه با آن صحبت میکنند توجه کنید. زبان، دستور و قواعد پیچیده ای دارد. مردمی که با آن سخن می گویند، باید قواعدش را بیاموزند و در چارچوب آن حرف بزنند. آنها نمی توانند هرگونه که دلشان بخواهد صداها، حرف ها، کلمات و جملات را به کار ببرند. با این حال همین محدودیت ها، فرصت ارتباط با هم زبانان و مبادلهٔ معانی پیچیده را فراهم می آورد.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه اجتماعی- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه اجتماعی
- گام به گام تمامی دروس پایه اجتماعی
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه اجتماعی
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه اجتماعی
- فلش کارت های آماده دروس پایه اجتماعی
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه اجتماعی
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه اجتماعی
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
هویت اجتماعی چگونه شکل می گیرد و تداوم می یابد؟
فصل 6 : باز تولید هویت اجتماعی
هویت اجتماعی چگونه شکل می گیرد و تداوم می یابد؟
انسان برخلاف موجودات دیگر ، به صورت غریزی نمیداند چه موقعیتی در جامعه دارد و در این موقعیت چه وظایفی برعهدۀ اوست. انسان باید موقعیت خود را بشناسد ، حقوق و تکالیف خود را یاد بگیرد و با عمل به آنها ، هویت اجتماعی خود را شکل دهد.
هویت اجتماعی چگونه تداوم می یابد؟
هر فرد در جامعه ای متولد می شود که نسل های قبل از او آن را ساخته اند. این جامعه پس از تولد فرد ، بخشی از هویت اجتماعی او را تعیین می کند ؛ یعنی آن فرد را به عنوان یکی از اعضای خود به رسمیت می شناسد و برای او ویژگی هایی متناسب با موقعیتی که درآن قرار گرفته است ، در نظر می گیرد . در این زمینه میتوان به صدور شناسنامه برای نوزادان اشاره کرد.
هرجامعه ای برای بقا و تداوم ،عقاید،ارزش ها و شیوۀ زندگی خود را به فرد آموزش می دهد. فرد نیز برای مشارکت در جامعه ، این عقاید و ارزش ها و هنجارها را می آموزد ، شیوۀ زندگی در جامعه را فرا می گیرد و به تدریج ، با موقعیتش در جامعه و حقوق و تکالیفی که بر عهده دارد ، آشنا می شود.
فرد اوّلین و مهم ترین آشنایی را با جامعه ای که در آن متولدّ شده با آموزش های اساسی که در خانواده می بیند ، پیدا می کند. مدرسه ، مسجد ، مجالس علمی و مذهبی ، گروه های هم سالان و رسانه های جمعی از دیگر عوامل آشنایی افراد با جامعه ای هستند که در آن زندگی می کنند.
جامعه پذیری
به فرایندی که هر فرد برای مشارکت در زندگی اجتماعی دنبال می کند و مسیری که برای شکل دادن به هویت اجتماعی افراد طی می شود ، جامعه پذیری می گویند.
فرایند جامعه پذیری همواره با موفقیت همراه نیست و ممکن است برخی افراد به طور کامل جامعه پذیر نشوند.
کجروی اجتماعی
به کنش هایی که برخلاف عقاید ، ارزش ها و هنجارهای جامعه هستند کجروی اجتماعی می گویند.
راه های پیشگیری های کجروی اجتماعی
تنبیه و مجازات و تشویق و پاداش و تبلیغ و اقناع
یعنی هر جامعه ای می کوشد تا از طریق آموزش ، افراد را قانع کند که عقاید و ارزش های جامعه را بپذیرند ،
به افرادی که مطابق ارزش ها و هنجارهای جامعه عمل می کنند پاداش می دهد
و کسانی را که دچار کجروی اجتماعی شده ، باشند مجازات می کند.
کنترل اجتماعی
به مجموعه فعالیت هایی که برای پذیرش فرهنگِ جامعه و انطباق افراد با انتظارات جامعه انجام می گیرد کنترل اجتماعی می گویند.
جامعه ای که روش های مناسبی برای کنترل اجتماعی نداشته باشد ، در معرض آسیب های بیشتری قرار می گیرد و دوام و بقای آن تهدید می شود.
امر به معروف و نهی از منکر از جمله راهکارهای اسلام برای جامعه پذیری و کنترل اجتماعی است.
جزوات جامع پایه اجتماعی
جزوه جامع شیمی (3)
جزوه جامع فارسی (3)
جزوه جامع نگارش (3)
جزوه جامع عربی (3)
جزوه جامع زبان انگلیسی (3)
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی (3)
جزوه جامع دین و زندگی (3)
جزوه جامع هویت اجتماعی
جزوه جامع سلامت و بهداشت
جزوه جامع مدیریت خانواده و سبک زندگی (پسران)
هویت اجتماعی چگونه تغییر می کند؟
فصل 6 : باز تولید هویت اجتماعی
هویت اجتماعی چگونه تغییر میکند؟
کسب هویت های اجتماعی جدید ، با تغییراتی در موقعیت اجتماعی افراد همراه است ؛
افراد در بدو تولد ، هویت اجتماعیِ انتسابی خود را به صورت انفعالی (خودشان در آن نقشی ندارند) در محیط خانواده می پذیرند و به تدریج با فعالیت هایشان هویت اکتسابی خود را به دست می آورند و متناسب با هویت اجتماعی جدیدشان از موقعیت اجتماعی جدیدی برخوردار می شوند.
تحرک اجتماعی
به جابه جایی افراد از یک موقعیت اجتماعی به موقعیت اجتماعی دیگر می گویند.
انواع تحرک اجتماعی : صعودی ، نزولی و افقی.
-
کارمند یک اداره وقتی مدیر بخشی از آن اداره می شود یا مدیر یک بخش هنگامی که مدیر کل می شود،تحرکِ اجتماعیِ صعودی پیدا کرده است.
-
مدیر اداره وقتی از مدیریت عزل می شود و به صورت یک کارمند عادی به کار خود ادامه می دهد، تحرک اجتماعی نزولی پیدا کرده است.
-
اگر شخصی شغل خود را تغییر دهد امّا شغل جدید ، موقعیت اجتماعی او را تغییر ندهد ، تحرک اجتماعی افقی دارد؛ مانند کارمندی که از یک بخش اداره به بخش دیگر منتقل می شود.
موقعیت اجتماعی افراد صرفاً تابع مشاغل آنها نیست بلکه به عوامل دیگری مانند ، علم ، ایمان ، تقوا ، هنر ، مهارت و احترام نیز بستگی دارد.
تحرک اجتماعی گاه درون یک نسل ؛ یعنی برای یک فرد در طول زندگی خودش و گاه در دو نسل ؛ یعنی برای یک فرد نسبت به والدینش اتفاق می افتد.
فرصت های پیش روی افراد برای تحرک اجتماعی و کسب هویت های جدید در جوامع مختلف ، یکسان نیست . هر جامعه ای به تناسب عقاید و ارزش های خود ، برخی تحرک های اجتماعی و تغییرات هویتی را تشویق و برخی دیگر را منع می کند ؛ برخی هویت ها را می پذیرد و برخی دیگر را نمی پذیرد.
مثال
-
جامعه ای که براساس ارزش های نژادی شکل می گیرد ، صرفاً برای یک نژاد خاص امکان تحرک اجتماعی صعودی را فراهم می آورد.
-
جامعه ای که به ارزش های اقتصادی اهمیت و اولویت می دهد ، تحرک اجتماعی صعودی را فقط برای ثروتمندان ، ممکن می سازد.
-
یک جامعۀ غیردینی ، به هویت دینی و معنوی افراد اجازۀ بروز و ظهور اجتماعی نمی دهد . برای نمونه ، می توان به جلوگیری از تحصیل دختران با حجاب در برخی جوامع غربی اشاره کرد.
-
در یک جامعۀ دینی و معنوی نیز هویت هایی که ابعاد متعالی و الهی وجود انسان را نادیده بگیرند ، به رسمیت شناخته نمی شوند.
الف) کجروی اجتماعی را تعریف کرده یک مورد از روش های پیشگیری از آن را بنویسید.
به کنش های که بر خلاف عقاید، ارزش ها و هنجارهای جامعه هستند کجروی اجتماعی گویند
-
تبلیغ و اقناع
-
تشویق و پاداش
-
تنبیه و مجازات
ب) آیا فرصت های افراد برای تحرک اجتماعی و کسب هویت جدید برای افراد جامعه یکسان است؟
خیر ، هر جامعه ای به تناسب عقاید و ارزش های خود برخی تحرک های اجتماعی و تغییرات هویتی را تشویق و برخی دیگر را منع می کند ؛ برخی هویت ها را می پذیرد و برخی دیگر را نمی پذیرد.