درسنامه کامل علوم تجربی هفتم
تعداد بازدید : 209.65kخلاصه نکات علوم تجربی هفتم - درسنامه شب امتحان علوم تجربی هفتم - جزوه شب امتحان علوم تجربی هفتم نوبت اول
موفقیت ها و نوآوری های ایران
فصل 1 : تفکر و تجربه
نمونه هایی از موفقیت ها و نوآوری های متخصصان ایرانی در سال های اخیر:
1- سد کرخه ، بزرگترین سد خاکی رسی خاورمیانه
2- پهپاد ( پرنده هدایت پذیر از راه دور ) ساخت ایران
3- داروهای زیست فناوری
4- موجودات شبیه سازی شده؛ به عنوان مثال اولین گوساله شبیه سازی شده در خاورمیانه به نام بنیانا در ایران به دنیا آمده است.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
علوم تجربی
فصل 1 : تفکر و تجربه
علوم تجربی:
علوم تجربی علم استفاده از ابزارها ، مشاهدات و آزمایش ها و به کار گیری نتایج آن برای حل مسائل زندگی است.
روش علمی و مراحل آن:
معمولا محققان برای حل مسائل و یافتن پاسخ برای پرسش های خود از روش علمی استفاده می کنند . روش علمی روش منطقی است که از چند مرحله پشت سر هم تشکیل شده است:
1- احساس مشکل یا مسئله و تعریف آن:
محققان نخست سوالی را که برای آنان پیش آمده با دقت مشخص و تعریف می کنند .
2- جمع آوری اطلاعات:
در این مرحله محققان با مشاهده ، انجام آزمایش و استفاده از کتب و سایر منابع در مورد مسئله ایجاد شده اطلاعات جمع آوری می کنند.
3- پیشنهاد راه حل برای مسئله (فرضیه):
فرضیه یعنی حدس و گمانی که بر پایه اطلاعات به دست آمده درباره علت به وجود آمدن مسئله و راه حل آن زده می شود.
4- آزمون فرضیه:
دانشمندان آزمایش های گوناگونی را برای پی بردن به درستی یا نادرستی فرضیه انجام می دهند.
5- نتیجه گیری و ارائه نظریه:
محققان پس از تکرار آزمایش ها به منظور مطمئن شدن از نتایج آن ها ، نتیجه گیری کرده و آن را به اطلاع دیگران می رسانند.
نکاتی درباره علم:
1- سوال کردن و یافتن جواب مهمترین نکته در علم است.
2- در انجام آزمایش ها برای دقیق بودن نتایج آن ها باید شرایط تمامی آزمایش ها یکسان باشد و در هر آزمایش معمولاً فقط یک مورد که می خواهیم تأثیرش را اندازه بگیریم، تغییر می دهیم که به آن «متغیر» می گویند.
3- در آزمایش حل شدن مواد در آب متغیر آزمایش، ماده هایی هستند که در آب قرار می گیرند (برای اینکه مشخص شود در آب حل می شوند یا خیر). بقیه شرایط و مواد آزمایش مثل مقدار آب، دمای آب و ... همگی باید برای همه موادی که در آب قرار می گیرند ثابت و یکسان باشد.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
شاخه های مختلف علوم تجربی
فصل 1 : تفکر و تجربه
فناوری:
تبدیل علم به عمل «فناوری» نامیده می شود. ساخت خودرو، کامپیوتر، تلفن، نیروگاه هسته ای نمونه از فناوری هستند.
شاخه های مختلف علوم تجربی:
1- فیزیک:
علم مطالعه انرژی ها و نیرو و اثرات آن ها بر ماده و چگونگی استفاده از آن ها.
2- شیمی:
علم مطالعه مواد ، خواص و کاربردهای آن ها.
3- زیست شناسی:
علم مطالعه موجودات زنده ، ساختمان بدنی و فعالیت های آن ها.
4- زمین شناسی:
علم مطالعه ساختار و خصوصیات زمین ، اجزای منظومه شمسی و سایر اجرام آسمانی
پژوهش ها نشان می دهد موفقیت و پیشرفت سریع علم نتیجه ی فعالیت مشترک همه ی دانشمندان و متخصصان با یکدیگر است. تولید سوخت هسته ای و استفاده از آن نمونه ای است که دانشمندان همه شاخه های علوم تجربی و سایر رشته ها در آن سهیم هستند.
معایب فناوری ها:
هرچند تبدیل علم به فناوری باعث پیشرفت کشورها شده است؛ اما اغلب فناوری ها در کنار فواید، معایبی هم دارند؛ مثلا با اختراع خودرو جابه جایی مسافران راحت تر و سریع تر شده است؛ اما استفاده از سوخت فسیلی برای به حرکت در آوردن آن، آلودگی هوا به ویژه در شهرهای پرجمعیت را افزایش داده است.
اهمیت اندازه گیری در علوم تجربی
فصل 2 : اندازه گیری در علوم و ابزارهای آن
اهمیت اندازه گیری در علوم تجربی:
اندازه گیری یک مرحله ی مهم برای جمع آوری اطلاعات است. اندازه گیری به ما کمک می کند تا اشیا را از لحاظ اندازه، مقدار، بزرگی، کوچکی و ... با هم مقایسه کنیم .
کمیّت:
کمیّت هر چیز قابل اندازه گیری است که می توان آن را با یک عدد بیان کرد. مثل طول، زمان، جرم، وزن، حجم و … .
یکا:
به واحدهایی که برای اندازه گیری به کار برده می شوند یکاهای اندازه گیری گفته می شود؛ به طور مثال یکای اندازه گیری جرم، گرم و کیلوگرم است .
استفاده از یکاهای معین:
دانشمندان برای آنکه عدد های حاصل از اندازه گیری های مختلف یک چیز با هم مقایسه پذیر باشد، در نشست های بین المللی توافق کردند برای هر کمیت یکای معینی را تعریف کنند. مثلا برای کمیت جرم کیلوگرم ، برای زمان ثانیه ، برای طول یکای متر انتخاب کردند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
استاندارد و جرم
فصل 2 : اندازه گیری در علوم و ابزارهای آن
استاندارد:
استاندارد در واقع میزان و معیار شاخصی برای اندازه گیری است. اولین استانداردهای پایه گذاری شده در جهان مربوط به یکسان شدن واحدهای اندازه گیری طول، جرم و زمان است .
جرم:
جرم جسم در واقع مقدار ماده تشکیل دهنده آن جسم است که آن را با نماد های زیر نشان می دهیم:
گرم با نماد g
کیلوگرم با نماد kg (یکای اصلی)
یکی از مهمترین وسایل اندازه گیری جرم، ترازو است. همچنین رابطه بین گرم و کیلوگرم به صورت زیر است:
1kg = 1000 g
برای تبدیل گرم به کیلوگرم باید آن را تقسیم بر ۱۰۰۰ کنیم و برای تبدیل کیلوگرم به گرم باید آن را در ۱۰۰۰ ضرب کنیم.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
وزن و نیروسنج
فصل 2 : اندازه گیری در علوم و ابزارهای آن
وزن:
وزن یک جسم برابر با نیروی گرانشی (جاذبه ای) است که از طرف زمین بر جسم وارد می شود و جسم را به طرف زمین می کشد. وسیله اندازه گیری وزن نیروسنج نام دارد. واحد اندازه گیری وزن نیوتون با نماد N است.
نیروسنج:
در داخل نیروسنج یک فنر قرار دارد که می تواند کشیده شود. مقدار کشیدگی فنر داخل نیروسنج به اندازه نیرویی بستگی دارد که به نیروسنج وارد می شود.
۱۶. وزن یک جسم در کره زمین به صورت زیر محاسبه می شود:
(۹/۸) شدت جاذبه زمین ´ جرم جسم ( برحسب کیلوگرم ) = وزن
نکته:
در تبدیل جرم به وزن معمولا به جای ۹/۸ از عدد ۱۰ برای راحت تر شدن محاسبات استفاده می کنند.
اگر جرم جسم بر اساس گرم بیان شده بود برای تبدیل آن به وزن ابتدا باید آن را به کیلوگرم و سپس به وزن تبدیل کرد و یا اینکه جرم بر حسب گرم را تقسیم بر ۱۰۰ نمود.
شدت جاذبه روی ماه ۱/۷ نیوتون بر کیلوگرم و روی مریخ ۳/۶ نیوتون بر کیلوگرم است. بنابراین برای محاسبه وزن در ماه باید جرم جسم را در ۱/۷ و در مریخ در ۳/۶ ضرب کنیم.
جرم جسم در تمامی نقاط جهان ثابت است ولی وزن به دلیل متغیر بودن شدت جاذبه در کرات مختلف، متفاوت است .
کمیت طول
فصل 2 : اندازه گیری در علوم و ابزارهای آن
کمیت طول:
به فاصله بین دو نقطه و مسافتی که طی می شود.
بعضی از یکاهای متداول اندازه گیری طول:
متر با نماد m (یکا اصلی ) - کیلومتر با نماد km - سانتی متر با نماد cm - میلی متر با نماد mm
یکی از ابزارهای اندازه گیری طول چیزهای کوچک خط کش است. طول خط کش های آزمایشگاهی بر حسب سانتی متر و میلی متر درجه بندی شده است.
برای تبدیل واحد های طول به یکدیگر می توانیم از جدول تناسب استفاده کنیم. به این ترتیب که هر ستون به یک یکا اختصاص داده شود. در ردیف اول رابطه بین دو یکا نوشته شود. در ردیف دوم عددی که می خواهیم تبدیل کنیم زیر یکا مربوطه نوشته شود و به جای عدد مجهول یکا خواسته شده X بنویسیم. حالا می توانیم با یک تناسب ساده مقدار X که همان مقدار خواسته شده است را محاسبه کنیم؛ به عنوان مثال:
یکی دیگر از واحدهای طول اینچ است. هر اینچ تقریبا ۲/۵ سانتی متر است. (1 inch = 2/54 cm)
یکاهای اندازه گیری سطح سانتی متر مربع با نماد 2cm متر مربع با نماد 2m است .
نکته:
به توان ۲، مربع و به توان ۳، مکعب می گویند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
کمیت حجم
فصل 2 : اندازه گیری در علوم و ابزارهای آن
کمیت حجم:
حجم یک جسم برابر با مقدار فضایی است که جسم اشغال می کند. یکاهای اندازه گیری حجم سانتی متر معکب با نماد 3cm و متر مکعب با نماد 3m است.
برای محاسبه حجم اجسامی که شکل هندسی مشخصی دارند ، از فرمول های ریاضی استفاده می شود. به طور مثال برای اندازه گیری حجم اجسام مکعبی شکل باید طول، عرض و ارتفاع آن در هم ضرب شوند.
برای اندازه گیری حجم اجسامی که شکل هندسی مشخصی ندارند، می توان آن ها را در ظروف درجه بندی شده آزمایشگاهی مثل استوانه مدرج و بشر با مقدار معینی از آب قرار داد. اختلاف سطح آب قبل و بعد از قرار گرفتن جسم، حجم آن جسم است. بطور مثال حجم جسم مقابل عبارت است از:
یکاهای متداول اندازه گیری حجم مایعات:
لیتر با نماد L و میلی لیتر با نماد mL .
یک لیتر برابر با حجم ظرف مکعبی شکل به طول، عرض و ارتفاع ۱۰ سانتی متر است:
1L = 10 ´ 10 ´ 10 = 1000 cm3
نکته : حجم یک سانتی متر مکعب، یک میلی لیتر و یک سی سی با هم برابرند:
1cm3 = 1mL = 1cc
هر متر مکعب برابر با 1000 لیتر و یک میلیون سانتی متر مکعب است:
1m3 = 1000L = 1000000 cm3
حجم مقدار کم را با استفاده از ظروف مدرج مثل بشر، ارلن و استوانه مدرج اندازه می گیرند. این ظروف بر حسب سانتی متر مکعب یا میلی متر مکعب مدرج شده اند.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
چگالی و یکاهای آن
فصل 2 : اندازه گیری در علوم و ابزارهای آن
چگالی:
چگالی مقدار جرمی است که در حجم معینی از یک جسم وجود دارد. به چگالی «جرم حجمی» نیز گفته می شود. فرمول اندازه گیری چگالی به صورت زیر است:
یکاهای اندازه گیری چگالی:
اگر در محاسبه مقدار چگالی ، جرم با یکا گرم (g) و حجم با یکای سانتی متر مکعب (3cm) بیان شده بود برای یکای چگالی از(3g/cm) استفاده می کنیم و اگر در محاسبه مقدار چگالی، جرم با یک کیلوگرم(kg) و حجم با یکای متر مکعب (m) بیان شده بود، برای یکای چگالی از (kg/m3) استفاده می کنیم .
در صورتی که با توجه به فرمول چگالی، مقدار حجم یا جرم خواسته شده بود می توانیم از مثلث ریاضی استفاده نماییم. این مثلث برای تمامی فرمول هایی مثل فرمول چگالی کاربرد دارد . به این ترتیب که برای به دست آوردن هر یک از کمیت ها، کافی است انگشت خود را بر روی مورد خواسته شده بگذارید و عملیات ریاضی باقی مانده را انجام دهیم؛ یعنی اگر بخواهیم حجم را به دست آوریم باید جرم را تقسیم چگالی کنیم؛ اگر بخواهیم جرم را محاسبه کنیم بایستی چگالی را در حجم ضرب کنیم.
نکته:
چگالی آب برابر با ۱ گرم بر سانتی متر مکعب است. هر جسمی که چگالی اش بیشتر از آب باشد، در آب فرو می رود و هر جسمی که چگالی اش کمتر از آب باشد، روی آب شناور خواهد ماند.
اهمیت اندازه گیری زمان
فصل 2 : اندازه گیری در علوم و ابزارهای آن
اهمیت اندازه گیری زمان:
در مجموع می توان گفت زمان را اندازه می گیریم تا بتوانیم به سوال چه وقت یا چه مدت پاسخ دهیم. برای اندازه گیری زمان معمولاً از ساعت یا زمان سنج استفاده می شود. یکای اصلی اندازه گیری زمان ثانیه با نماد s است.
به جز ثانیه، یکاهای دیگری برای محاسبه زمان وجود دارد: دقیقه ، ساعت، شبانه روز، سال و قرن. رابطه یکاهای زمان با یکدیگر به صورت زیر است:
60 ثانیه = 1 دقیقه (min)
60 دقیقه = ۱ ساعت (h)
24 ساعت = 1 شبانه روز
365 روز = 1 سال
۱۰۰ سال = 1 قرن
دقت اندازه گیری به دقت شخص و دقت وسیله اندازه گیری وابسته است.
نکته:
در نوشتن نتیجه ی اندازه گیری باید به یکای وسیله اندازه گیری (دقت وسیله اندازه گیری) توجه نماییم و عدد را با همان یکا بیان کنیم؛ به طور مثال در بیان اندازه گیری جسمی که با خط کش سانتی متری اندازه گیری شده، نباید عدد کوچکتر از سانتی متر را برای نتیجه اندازه گیری بیان کنیم. در صورتی که طول جسم بین دو درجه خط کش واقع شده، باید عددی خوانده شود که طول جسم به آن نزدیک تر است.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
مادّه
فصل 3 : اتم ها؛ الفبای مواد
مادّه:
به تمام چیزهایی که در اطراف ما وجود دارد و یا هر چیزی که جرم و حجم دارد ماده می گویند. مثل گچ، چوب، فلز، شیشه، چرم، انواع خوراکی ها و … . هر روز با مواد گوناگونی سر و کار داریم که کاربردهای مختلفی در زندگی روزانه اعم از کشاورزی، داروسازی و صنایع دیگر دارند. در زیر مواردی از استفاده های بعضی مواد آمده است:
1- چند مورد از استفاده سنگ مرمر:
در ساخت کف و نمای ساختمان ها، به عنوان سنگ های زینتی در اماکن مذهبی، در مجسمه سازی.
2- چند مورد از استفاده نفت خام :
ساخت مواد گوناگونی مثل انواع داروها، مواد شیمیایی مثل حشره کش ها و همچنین به عنوان سوخت خودروها
3- چند مورد از استفاده نمک خوراکی:
استفاده در صنایع غذایی، ذوب کردن یخ جاده ها، تهیه محلول های سرم.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
اتم و عنصر
فصل 3 : اتم ها؛ الفبای مواد
اتم:
به ذره های ریز سازنده ی مواد اتم می گویند. اتم ها اصلی ترین ذره های سازنده ی مواد هستند.
نمی توان مستقیما به مشاهده ی اتم ها پرداخت؛ زیرا اتم ها آنقدر ریز هستند که حتی با میکروسکوپ های قوی نیز دیده نمی شوند. دانشمندان چگونه اتم ها را با مطالعه غیر مستقیم اتم ها و اجزای آن ها و بررسی خواص آن ها بررسی می کنند.
اتم ها کنار هم قرار می گیرند و مواد را می سازند. هر ماده از یک یا چند نوع اتم تشکیل شده است. همه مواد موجود در جهان هستی تقریبا از ۹۰ نوع اتم یعنی ۹۰ عنصر ساخته شده اند.
عنصر:
عنصر شکل خاصی از ماده است که یک نوع اتم دارد. برای نمونه عنصر آهن از اتم های آهن و عنصر کربن از اتم های کربن به وجود آمده است. عنصرها به دو گروه تقسیم می شوند: عناصر فلزی و عناصر نا فلزی.
ویژگی عناصر فلزی به صورت زیر است:
۱- سطح براق و درخشانی دارند.
2- از آب سنگین ترند (چگالی شان بیشتر از آب است).
٣- رسانای جریان برق و گرما هستند.
۴- چکش خوارند (بر اثر ضربه نمی شکنند و می توان آن ها را به صورت ورقه ورقه در آورد).
5- در دمای اتاق اکثراً جامدند ( به جز جيوه که مایع است )؛ مانند آهن ، طلا ، نقره ، مس ، جیوه ، آلومینیوم ، سرب و ... .
ویژگی عناصر نافلزی به صورت زیر است:
۱- سطح کدری دارند (براق نیستند ).
۲- از آب سبک ترند ( چگالی شان کمتر از آب است ).
۳- نارسانا یا عایق جریان برق و گرما هستند (به جز کربن یا ذغال).
4- چکش خوار نیستند (بر اثر ضربه می شکنند).
5- همگی در دمای اتاق به صورت گاز یا جامد می باشند ( به جز برم که مایع است ).
عناصر نافلزی مانند هیدروژن، اکسیژن، نیتروژن، گوگرد، کربن و … .
مولکول و ترکیب
فصل 3 : اتم ها؛ الفبای مواد
مولکول:
هنگامی که دو یا چند اتم با یکدیگر پیوند برقرار کنند مولکول را به وجود می آورند.
ترکیب:
به موادی که ذرات سازنده ی آن مولکول هایی با دو یا چند نوع اتم متفاوت باشند، ترکیب می گویند. به طور مثال مولکول آب یک نوع ترکیب است که از دو نوع اتم هیدروژن و اکسیژن تشکیل شده است و یا مولکول کربن دی اکسید ترکیبی است که از دو نوع اتم کربن و اکسیژن تشکیل شده است.
تقسیم بندی مولکول ها:
الف ) مولکول هایی که از اتصال ۲ یا چند اتم يکسان تشکیل شده اند( عناصر نافلزی یا عناصر مولکولی )؛ مثل اکسیژن، هیدروژن، کلر و نیتروژن ( ۲ اتمی )، فسفر (۴ اتمی) و گوگرد (۸ اتمی).
ب) مولکول هایی که از اتصال ۲ یا چند اتم متفاوت تشکیل شده اند ( ترکیب ها )؛ مثل کربن دی اکسید (۲ اتم اکسیژن و یک اتم کربن ) و آب ( ۲ اتم هیدروژن و یک اتم اکسیژن).
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
تفاوت های فلز و نافلز
فصل 3 : اتم ها؛ الفبای مواد
تفاوت های بین ذرات سازنده عناصر فلزی و عناصر نافلزی:
ذرات سازنده عناصر فلزی اتم ها هستند. به طور مثال عنصر فلزی مس از اتم های مس تشکیل شده است .
ولی ذرات سازنده ی عناصر نافلز، مولکول ها می باشند؛ به طور مثال عنصر اکسیژن از مولکول اکسیژن (پیوند بین ۲ اتم اکسیژن) و عنصر گوگرد از مولکول گوگرد (پیوند بین ۸ اتم گوگرد ) ساخته شده اند.
نکته:
به فلزها «عناصر اتمی» و به نافلزها «عناصر مولکولی» نیز گفته می شود. دانشمندان برای درک رفتار مواد و بررسی آن ها، مدلی برای نمایش مواد ارائه می دهند . در این مدل ها اتم ها به صورت گلوله هایی کروی نشان داده می شوند.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
ذره های سازنده اتم
فصل 3 : اتم ها؛ الفبای مواد
ذره های سازنده ی اتم:
الكترون با نماد e
پروتون با نماد p
نوترون با نماد n
نکاتی درباره اتم ها و ذره های سازنده ی آن ها:
1) اندازه اتم ها با هم برابر نیست.
2) اتم ها دارای هسته می باشند.
3) تعداد الکترون ها، پروتون ها و نوترون ها در اتم های مختلف با هم متفاوت است.
4) پروتون ها و نوترون ها در داخل هسته و الکترون ها در اطراف هسته واقع شده اند.
5) در هر اتم تعداد الکترون ها و پروتون ها با هم برابر است.
6) هر چه ذرات سازنده اتم بیشتر باشند، آن اتم و هسته آن بزرگتر خواهند بود.
7) مواد در طبیعت به سه حالت جامد ، مایع و گاز وجود دارند.
مقایسه ویژگی های انواع مواد
فصل 3 : اتم ها؛ الفبای مواد
مقایسه ویژگی های انواع مواد:
|
ویژگی - حالت |
جامد |
مایع |
گاز |
|
شکل |
شکل معینی دارد |
به شکل ظرف در می آید (شکل معینی ندارد) |
به شکل ظرف در می آید (شکل معینی ندارد) |
|
حجم |
حجم معینی دارد |
حجم معینی دارد |
همه حجم ظرف را پر می کند (حجم معینی ندارد) |
|
آرایش ذره ها |
ثابت و بسیار نزدیک به هم (بسیار فشرده) |
تقریباً فشرده |
بسیار دور از هم |
|
نیروی جاذبه بین ذره ها |
بسیار قوی |
قوی |
خیلی کم (تقریباً وجود ندارد) |
|
سرعت و نوع حرکت ذره ها |
بسیار کند و حرکت در حد لرزیدن |
سرعت کم و حرکت در حد لغزیدن |
بسیار سریع و حرکت آزادانه |
|
مثال |
یخ، شکر و آهن |
آب، روغن و سرکه |
بخار آب و هوا |
|
مدل |
|
|
|
در مواد گازی شکل فاصله ی بین ذره ها بیشتر از جامدها و مایع ها است، به طوری که اگر یک نمونه گاز را وارد ظرف کوچکتری کنیم، اتم ها یا مولکول ها به یکدیگر نزدیک می شوند و فاصله ی بین آن ها کاهش می یابد. به همین دلیل می توان یک گاز را به راحتی متراکم کرد و حجم آن را تا حد زیادی کاهش داد.
نکته:
یک مایع یا جامد را به آسانی و به مقدار زیاد نمی توان متراکم کرد.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
انبساط و انقباض
فصل 3 : اتم ها؛ الفبای مواد
انبساط:
حجم مواد در اثر گرم شدن، افزایش می یابد؛ زیرا با گرم شدن ماده، انرژی جنبشی (حرکتی) ذره های سازنده بیشتر می شود و در نتیجه فاصله ی بین آن ها افزایش می یابد. افزایش حجم مواد در اثر گرم شدن را «انبساط» گویند. وقتی به جسمی گرما می دهیم ، جنبش ذره های سازنده ی آن بیشتر شده و در اثر برخورد به یکدیگر از هم دورتر می شوند و فضای بیشتری را اشغال می کنند. مقایسه میزان انبساط در مواد با یکدیگر با ارائه مثال در زیر آمده است:
جامد های نافلزی < جامدهای فلزی < مایع ها < گازها
مثال:
شیشه < آلومينيوم < آب < گاز اکسیژن
نکته : میزان انبساط آب از الکل بیشتر است.
میزان انبساط آلومینیوم از مس بیشتر است و مس نیز از آهن بیشتر است.
انقباض:
کاهش حجم مواد در اثر گرفتن گرما ( سرد کردن ) را «انقباض» گویند. وقتی از جسمی گرما می گیریم (سردش می کنیم)، جنبش ذره های سازنده ی آن کمتر شده و به یکدیگر نزدیک تر می شوند و فضای کمتری را اشغال می کنند.
تأثیر انتقال گرما به یک ماده جامد در ساختار مولکولی آن:
یخ را به عنوان یک ماده جامد در نظر بگیرید. وقتی به یخ گرما می دهیم، انرژی مولکول های یخ افزایش یافته و جنبش آن بیشتر می شود. اگر این عمل را ادامه دهیم، یخ به آهستگی ذوب و به آب مایع تبدیل می شود.
تأثیر انتقال گرما به یک ماده مایع در ساختار مولکولی آن:
آب را به عنوان یک ماده مایع در نظر بگیرید. اگر به آب گرما بدهیم، جنبش مولکول های آب افزایش می یابد و فاصله بین آن ها نیز بیشتر می شود. اگر مقدار انرژی حرکتی مولکول های آب افزایش پیدا کند، آب تغییر حالت می دهد و به بخار تبدیل می شود.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
انواع حالت های مادّه
فصل 3 : اتم ها؛ الفبای مواد
انواع حالت های ماده:
1) ذوب:
تبدیل جامد به مایع ( با گرم کردن جامد)؛ مثل ذوب شدن یخ و تبدیل آن به آب.
2) انجماد:
تبدیل مایع به جامد ( با گرما گرفتن یا سرد کردن مایع)؛ مثل : یخ بستن آب.
3) تبخیر:
تبدیل مایع به گاز (با گرم کردن مایع)؛ مثل بخار شدن آب.
4) میعان:
تبدیل گاز به مایع (با گرما گرفتن یا سرد کردن گاز)؛ مثل تشکیل شبنم و بارش باران.
5) تصعید یا فرازش:
تبدیل مستقیم جامد به گاز ( با گرم شدن برخی جامدها در شرایطی خاص ) مثل ناپدید شدن بوگیر دستشویی
6) چگالش:
تبدیل مستقیم گاز به جامد (با گرفتن گرما یا سرد کردن برخی از گازها در شرایطی خاص)؛ مثل تشکیل برفک در یخچال و بارش برف و تگرگ.
تقسیم بندی مواد
فصل 4 : موادّ پیرامون ما
تقسیم بندی مواد:
الف) موادی که به طور مستقیم از طبیعت به دست می آیند (مواد طبیعی).
ب) موادی که با تغییرات شیمیایی و فیزیکی روی مواد طبیعی حاصل می شوند (مواد مصنوعی).
مواد طبیعی مستقیماً از طبیعت بدست می آیند و آن ها را استخراج می کنند؛ به عنوان مثال گوگرد که به صورت بلورهای زرد و کدر در دهانه آتشفشان های خاموش و نیمه فعال وجود دارد و یا طلا که به صورت تکه ها یا رگه های فلزی درخشان در لا به لای برخی از خاک و سنگ ها یافت می شود. همچنین الماس را می توان به صورت بلورهای زیبا و درخشان در داخل سنگ های آتشفشانی جست و جو کرد و نیز نمک خوراکی را می توان از آب دریا تهیه کرد. اکثر مواد مورد استفاده در زندگی ما در طبیعت یافت نمی شوند، بلکه باید آن ها را با انجام تغییرهای فیزیکی و شیمیایی در مواد طبیعی به دست آورد.
از جمله مواد مصنوعی فلز آهن، آلومینیوم و مس هستند که از سنگ معدن استخراج می شوند. همچنین شیشه را از ماسه، سیمان را از سنگ آهک و پلاستیک را نفت خام می سازند.
اکسیژن، نیتروژن و کربن دی اکسید به صورت گازهای بی رنگ در هوا یافت می شوند.
برای بیان ویژگی های مواد از عبارت ها و واژه هایی مانند سخت یا نرم، چکش خوار یا شکننده، انعطاف پذیر یا انعطاف ناپذیر، جاذب آب یا ضد آب، شفاف یا کدر، دارای خاصیت آهنربایی یا بدون خاصیت آهنربایی استفاده می کنند.
به عنوان مثال اگر بخواهیم ویژگی های فلز مس را بیان کنیم:
مس فلزی است جامد که سطح براقی دارد و رسانای جریان برق و گرما است. همچنین چکش خوار و سخت نیز می باشد.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
ویژگی های مختلف مواد
فصل 4 : موادّ پیرامون ما
ویژگی های مختلف مواد:
خاصیت ضد آب:
میزان مقاومت ماده ها در برابر نفوذ مایع ها خصوصا آب (دفع کردن آب). تعداد قطره ها و مدت زمانی که طول می کشد تا آن ها جذب ماده شوند ، تعیین کننده میزان خاصیت ضد آب بودن ماده ها است.
ویژگی سفتی:
میزان مقاومتی که یک ماده در برابر ترک خوردن و شکستن از خود نشان می دهد.
ویژگی سختی:
به میزان مقاومت یک ماده در برابر خراشیده شدن سختی آن ماده می گویند. وقتی گفته می شود یک ماده از ماده ی دیگر سخت است، منظور این است که به کمک ماده سخت تر بر روی ماده ی دیگر خراش ایجاد کرد یا آن را برید؛ برای نمونه با استفاده از الماس می توان شیشه را برید، یا با ناخن روی صابون و چوب پنبه خراش ایجاد کرد. در نتیجه الماس از شیشه و ناخن از صابون و چوب پنبه سخت تر است.
خاصیت انعطاف پذیری:
انعطاف پذیری یک ماده نشان می دهد که آن ماده چقدر می تواند در اثر نیرو خم یا کشیده شود و پس از برداشتن نیرو، دوباره به حالت اول برگردد. برای نمونه اگر یک کش لاستیکی را بکشید، طول آن افزایش می یابد و شکل آن تغییر می کند. حال اگر آن را رها کنید (نیروی وارد شده را حذف کنید)، دوباره به حالت اول خود برمی گردد. به همین دلیل می گوییم کش انعطاف پذیر است.
خاصیت چکش خواری:
اگر ماده ای چکش خوار باشد، با ضربه زدن به آن نمی شکند و شکل می گیرد. بنابراین می توان آن را به شکل های مختلف در آورد؛ مثلا به صورت مفتول یا ورقه ورقه. فلزها چکش خوار هستند. ولی اگر ماده ای چکش خوار نباشد بر اثر ضربه می شکند، مثل نافلزها. چکش خوار بودن فلزها این امکان را می دهد تا آن ها را به شکل های مختلف در آوریم.
با ضربه زدن بر روی فلزها ، اتم های سازنده ی آن ها از هم جدا نمی شوند و بلکه روی هم سُر می خورند . در نتیجه شکل ظاهری فلز تغییر می کند.
میزان چکش خواری طلا بسیار زیاد است. به طوری که اگر مقداری طلا به اندازه ی نخود داشته باشیم، می توانیم آن را به صفحه ی بسیار نازکی با مساحت ۲ متر مربع در آوریم.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
مواد رسانا و نارسانا
فصل 4 : موادّ پیرامون ما
مواد رسانا:
به موادی که جریان برق و گرما را از خود عبور دهند رسانای الکتریسیته و گرما می گویند؛ مثل آلومینیوم، طلا، مس و … .
مواد نارسانا (عایق):
به موادی که جریان برق و گرما را از خود عبور ندهند، نارسانا یا عایق الکتریسیته و گرما می گویند؛ مثل شیشه، پلاستیک، چوب و ... .
استحکام (محکمی) و ترکیب مواد رسانا و نارسانا برای ایجاد آن:
به مقدار نیرویی که برای گسسته یا بریده شدن یک جسم در اثر کشیدن لازم است، میزان استحکام آن ماده می گویند. معمولا استحکام فلزها بیشتر از سایر مواد است. در نتیجه برای ساختن وسایلی که باید استحکام زیادی داشته باشند مثل بدنه خودروها، اسکلت های ساختمان، پل ها در و پنجره از فلزها استفاده می شود. در ساختن تایرهای خودرو از رشته های فولادی جهت استحکام بیشتر آن استفاده می شود .
اهمیت تعیین چگالی مواد
فصل 4 : موادّ پیرامون ما
اهمیت تعیین چگالی مواد:
توجه به ویژگی چگالی، بیشتر در ساخت وسایلی که خواهند محکم ولی سبک مهم است. برای تعیین چگالی مواد گوناگون ابتدا حجم های ثابتی از مواد را تهیه می کنیم و سپس با استفاده از ترازو جرم آن ها را اندازه می گیریم. هر کدام جرم بیشتری داشته باشند، چگالی آن ها نیز بیشتر است. چگالی فلزات معمولاً بیشتر از سایر مواد است. البته چگالی فلزات نیز با هم متفاوت است. به عنوان نمونه چگالی طلا خیلی بیشتر از فولاد و فولاد هم بیشتر از آلومینیوم است. فلز آلومینیوم به عنوان یک فلز سبک شهرت دارد و برای ساختن اجسام محکم ولی سبک به کار می رود؛ مثلا در صنایع هواپیما سازی در ساخت بدنه هواپیما استفاده می شود.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
شیشه، سازه و مقاومت در برابر زنگ زدن فلزات
فصل 4 : موادّ پیرامون ما
مهمترین ویژگی شیشه:
شیشه شفاف است و نور را از خود عبور می دهد. این ویژگی شیشه سبب شده است که این ماده کاربردهای گسترده ای پیدا کند.
عوامل تأثیر گذار در ساخت وسایل:
در ساخت وسایل علاوه بر ویژگی های فیزیکی، عوامل دیگری نیز تاثیر گذارند؛ در ساخت وسایل قیمت و فراوانی آن ها نیز در انتخاب آن ها بسیار اهمیت دارد؛ مثلاً دلیل استفاده گسترده آهن در صنایع، ارزان بودن آن نسبت به سایر فلزات می باشد.
چند سازه:
چند سازه به ترکیب شدن دو یا چند ماده مختلف گفته می شود که در اثر ترکیب شدنشان چندسازه ایجاد شده خاصیت های مواد قبلی را نیز دارا می باشد؛ به طور مثال استفاده از چند سازه ها به جای فلزات در ساخت بدنه خودروها مزایای بسیاری دارد، باعث می شود خودرو سبک شود و بنابراین مصرف سوخت آن کم می شود، محکم تر می شود و در نتیجه ضریب امنیت افزایش می یابد. فایبر گلاس نخستین چندسازه شناخته شده است که سال هاست از آن برای ساختن بدنه خودروها و قایق های تندرو، کلاه های ایمنی، میز و صندلی و ... از آن استفاده می کنند.
نکته:
انسان ها از گذشته به فکر تغییر در مواد به منظور بهبود کیفیت آن ها بوده اند. به عنوان مثال با افزودن آهک به گل سبب افزایش استحکام آن شده اند.
مقایسه مقاومت در برابر زنگ زدن آهن ، آلومینیوم و طلا:
آهن به آسانی در مجاورت هوا و رطوبت زنگ می زند و خورده می شوند. در حالی که فلز آلومینیوم در برابر خوردگی و رطوبت مقاوم است. همچنین طلا فلزی است که هیچ گاه زنگ نمی زند و به همین دلیل برای مدت های طولانی درخشان باقی می ماند.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
کربن، آلیاژ و مواد هوشمند
فصل 4 : موادّ پیرامون ما
کربن (ذغال):
نافلزی سیاه رنگ و نرم است که با کشیدنش روی کاغذ یا سنگ به آسانی لایه ای از آن جدا می شود. در نتیجه از آن برای ساخت تولید مغز مداد استفاده می شود. افزودن مقداری خاک رس به کربن سبب بیشتر شدن سختی آن می شود، به طوری که هرچه مقدار خاک رس بیشتر باشد، سختی مغز مداد بیشتر است.
آلیاژ :
به موادی که از مخلوط کردن دو یا چند فلز با هم و یا فلز با نافلز به دست می آیند، آلیاژ گفته می شود؛ به عنوان مثال کربن نافلزی است که برای تهیه آلیاژ از آن استفاده می شود.
برای تهیه آلیاژ، فلزها را ذوب کرده و با هم مخلوط می کنند. در اثر این عمل اتم های سازنده ی آلیاژ لابه لای یکدیگر پخش می شوند. به عنوان مثال برای تهیه آلیاژ فولاد، مقدار کمی از فلزهای مختلف با کربن را به فلز آهن اضافه کنیم ، در نتیجه انواع فولاد با ویژگی های متفاوت به دست می آید.
برخی خواص آلیاژ:
|
نام آلیاژ |
اجرای سازنده |
خواص |
کاربرد |
|
فولاد زنگ نزن (استیل) |
نیکل، کروم و آهن |
سخت تر از آهن – زنگ نزن |
لوازم آشپزخانه – لوازم پزشکی – خودروسازی |
|
چدن |
کربن و آهن |
سخت تر از آهن اما شکننده |
ابزارآلات ساختمانی و کشاورزی مثل چکش و قلم – ظروف آشپزخانه |
|
برنز |
قلع و مس |
سخت تر از مس |
مجسمه – لوستر – مدال در مسابقات |
|
برنج |
روی و مس |
سخت تر از مس |
شیرآلات – اتصالات برقی |
مواد هوشمند:
موادی که در شرایط مختلف بتوانند شکل خود را حفظ کنند؛ برای نمونه عینک هایی ساخته شده اند که اگر به این عینک ها نیرو یا فشاری وارد شود، قاب آن ها مچاله شده و تغییر شکل می دهد؛ اما بعد از حذف نیرو یا فشار دوباره بدون هیچ کمکی به شکل اولیه خود برمی گردند.
اکسید آهن
فصل 5 : از معدن تا خانه
اکسید آهن:
تعداد اندکی از مواد به طور مستقیم و بیشتر آنها به طور غیر مستقیم از زمین به دست می آیند .مواد اولیه مورد نیاز برای تهیه بسیاری از وسایل از معادن مختلف مثل معادن آهن، مس، طلا، آلومینیوم، گچ، ذغال سنگ و ... به دست می آید. در معادن، مواد معمولا به صورت ترکیب وجود دارند؛ به عنوان مثال، عنصر آهن در معادن به صورت ترکیب های آهن یافت می شود . اکسیدهای آهن از ترکیب های مهم آهن هستند که در این معادن وجود دارند. در این اکسید ها، اتم های آهن و اکسیژن با هم پیوند داده می شوند .
منظور از اکسید یک عنصر، پیوند اتم های اکسیژن با آن عنصر است. برای دستیابی به فلز آهن ، باید اتم های اکسیژن را از اکسیدهای آهن جدا نمود . البته این جدا کردن کار آسانی نیست و شامل یک تغییر شیمیایی است که با صرف انرژی زیادی همراه است.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
مراحل تهیه آهن از سنگ معدن
فصل 5 : از معدن تا خانه
مراحل تهیه آهن از سنگ معدن:
1) شناسایی معدن و بیرون آوردن سنگ معدن از دل زمین و انتقال آن به کارخانه
2) خالص سازی سنگ معدن
3) گرما دادن مخلوط سنگ آهک، کربن و آهک در کوره
4) تولید ورقه های فلز آهن
برای جدا کردن اتم های اکسیژن، سنگ معدن را به همراه کربن (ذغال کُک) در کوره های مخصوص حرارت می دهند. در اثر این عمل، اتم های اکسیژن از سنگ معدن جدا شده و به صورت کربن دی اکسید خارج می شوند. در نتیجه فلز آهن به حالت مذاب درته کوره باقی می ماند. تغییر شیمیایی لازم برای بدست آمدن آهن از اکسید آهن به صورت زیر است:
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
کاربرد آهن، بتن و سیمان
فصل 5 : از معدن تا خانه
کاربرد آهن:
از آهن خالص برای ساخت وسایل فلزی استفاده نمی شود؛ زیرا آهن خالص تقريبا نرم است به طوری که می توان باناخن روی آن خط انداخت . همچنین به سرعت زنگ می زند و در اثر فشار خم می شود. در ساخت لوازم آشپزخانه مثل کارد و چنگال از آلیاژ آهن زنگ نزن (استیل) که از ترکیب فلز آهن با فلزهای نیکل و کروم به دست می آید. زیرا این آلیاژ بر خلاف خود آهن در برابر زنگ زدن مقاوم است. در ساخت تیرآهن ، و بدنه خودروها از آلیاژهایی که در ترکیبشان به آهن کربن اضافه شده است مثل چدن و فولاد . زیرا این آلیاژ ها بسیار سخت و محکم تر از خود آهن هستند. در آلیاژ چدن حدود ۴ ٪ و در آلیاژ فولاد حدود ۲/۵ ٪ کربن به کار رفته است .
بتن:
بتن یکی از موادی است که امروزه برای ساختن خانه های مسکونی و برج ها استفاده می شود. بتن مخلوطی از سیمان، ماسه و آب است و استحکام زیادی دارد.
استفاده همزمان از فولاد و بتن ( بتن آرمه ) در ساختن خانه های مسکونی سبب می شود که هنگام بروز حوادث طبیعی، آسیب کمتری به ما وارد شود . برخی از کاربرد های بتن در زیر آمده است:
سد سازی - پل سازی - لوله های فاضلاب - کانال های آب - منبع آب و ساختمان سازی.
سیمان:
ماده ی اولیه سیمان، آهک است که در طبیعت یافت نمی شود بلکه آن را از سنگ آهک موجود در طبیعت به دست می آورند . سیمان مخلوطی از آهک و خاک رس است .مراحل تهیه سیمان به این گونه است که:
برای تهیه سیمان ابتدا سنگ آهک را حرارت می دهند تا به آهک تبدیل شود. سپس آهک حاصل را با خاک رس مخلوط می کنند که حاصل آن تهیه سیمان است. واکنش های شیمیایی لازم برای تهیه سیمان به صورت زیر است:
مخلوط آب و آهک را به عنوان ضدعفونی کننده در ورودی استخرها، گاوداری ها و مرغداری به کار می برند .
تغییرات در خاک رس و مراحل تهیه شیشه
فصل 5 : از معدن تا خانه
تغییرات لازم برای تهیه ظروف سفالی و چینی در خاک رس:
1) تهیه گل کوزه گری
2) شکل دادن به خمیر
3) پختن و لعاب دادن
همچنین برای جلوگیری از نفوذ آب به ظروف سفالی روی آن ها را لعاب می دهند. این لعاب شامل گرد بسیار نرمی از شیشه است . در این حالت به هنگام پختن ظروف در کوره این گرد ذوب می شود و لایه ای ضد آب روی سطح ظرف به وجود می آید . در تولید ظروف سفالی رنگی از اکسیدهای فلزهای مختلفی مانند آهن (برای رنگ لعاب قهوه ای و زرد)، کروم (برای رنگ لعاب سبز)، مس (برای رنگ لعاب سبز و قرمز)، طلا (برای رنگ لعاب قرمز یاقوتی) ، كبالت (برای رنگ لعاب آبی) و ... استفاده می کنند .
مراحل تهیه شیشه:
برای تهیه شیشه، ماسه را با افزودن مواد شیمیایی مختلف گرما می دهند تا به خمیر شیشه تبدیل شود. سپس خمیر شیشه در قالب های دلخواه می ریزند و به شکل های مشخص در می آورند. واکنش تهیه شیشه به صورت زیر است:
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
راه های محافظت از محیط زیست
فصل 5 : از معدن تا خانه
راه های حفاظت از محیط زیست:
1) کاهش مصرف با صرفه جویی :
در صورتی که از منابع به حد نیاز استفاده شود و همچنین از وسایلی استفاده شود که باعث کاهش مصرف منابع گردد در استفاده از منابع طبیعی جدید صرفه جویی می شود.
2) بازیافت :
با تفکیک ضایعات و زباله ها از هم و انتقال آن ها به کارخانه های بازیافت می توان فرایند عمل آوردن مواد مصرف شده را به گونه ای که دوباره قابل استفاده شوند را مهیا کرد و به این ترتیب در استفاده از منابع صرفه جویی نمود .
3) مصرف دوباره (تعمیر کردن):
در صورت امکان با تعمیر و اصلاح وسایل، از آن ها مجددا استفاده شود تا منابع اولیه ی کمتری برای ورود به چرخه تولید استفاده گردند.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
آب
فصل 6 : سفر آب روی زمین
آب:
آب مهم ترین عامل حیات است. همه ی موجودات زنده برای ادامه ی زندگی به آب نیاز دارند؛ زیرا کشور ما به طور طبیعی بر روی نوار بیابانی دنیا واقع شده است، به همین دلیل مشکل کم آبی در کشور ما جدی است. مقدار بارش در مکان های مختلف به علت هایی مثل تفاوت دما، تفاوت در رطوبت (میزان بخار آب موجود در هوا) و شرایط جغرافیایی متفاوت است. بیش از ۷۵٪ از سطح کره زمین را آب فرا گرفته است. آب های روی زمین به دو صورت شور و شیرین می باشند:
آب های شور (اقیانوس ها و دریاها) حدود ۹۷٪ و آب های شیرین حدود ۳٪ از آب سطح زمین را به خود اختصاص داده اند.
آب های شیرین:
به آب هایی که برای نوشیدن مورد استفاده قرار بگیرد و در صنعت کشاورزی بتوان از آن ها بهره برد. آب های شیرین به صورت های زیر در کره زمین قرار گرفته اند:
1) یخچال ها (بیشترین درصد)
2) آب های زیرزمینی
3) آب های جاری
آب کره:
به مجموع آب های موجود در اتمسفر، سطح و درون زمین که به صورت جامد، مایع و بخار می باشند، آب کره گفته می شود. آب كره شامل اقیانوس ها، دریاها، دریاچه ها، رودخانه ها، آب های زیرزمینی، رطوبت هوا و یخچال ها می باشد.
نحوه ی تشکیل باران، برف و تگرگ
فصل 6 : سفر آب روی زمین
نحوه ی تشکیل، باران، برف و تگرگ:
شرایط تشکیل ابر و بارش باران:
1( بخار آب به مقدار کافی در هوا وجود داشته باشد.
2( دمای هوای مرطوب کاهش پیدا کند.
3( سطح یا ذرات جامدی مثل ذرات گرد و غبار، گرده گیاهان و ... در اختیار باشد تا مولکول های آب بتوانند به آنها بچسبند و عمل میعان را انجام دهند.
طرز تشکیل باران:
با تابش پرتوهای خورشید به سطح اقیانوس ها، دریاها و دریاچه ها، بخشی از آب آن ها تبخیر می شود و به ارتفاعات صعود می کنند. بخار آب در آنجا به دلیل کاهش دما، متراکم و به ابر تبدیل می شود. با روند تدریجی کاهش دما، اگر درصد رطوبت و میزان دمای هوا به حد مناسبی برسد بارش رخ خواهد داد. در صورتی که دمای هوا در هنگام تراکم، بالاتر از صفر درجه سلسیوس باشد، به شکل باران به سطح زمین می ریزد.
طرز تشکیل برف:
چنانچه در متراکم شدن ابرها، دمای هوا خیلی کم باشد، رطوبت هوا به شکل برف به سطح زمین می ریزد.
طرز تشکیل تگرگ:
اگر قطرات آب در مسیر پایین آمدن به سطح زمین از توده هوای سرد عبور کنند، به تگرگ تبدیل می شوند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
علم هواشناسی
فصل 6 : سفر آب روی زمین
علم هواشناسی:
هواشناسی دانشی است که درباره ی شناخت جو و هوای اطراف کره زمین به مطالعه و تحقیق می پردازد. یکی از مهم ترین فعالیت ها در حوزه هواشناسی، اندازه گیری مقدار بارندگی است که در ایستگاه باران سنجی بر حسب میلی متر انجام می شود.
آب حاصل از بارندگی به صورت های زیر تبدیل می شود:
1( بخشی از آن تبخیر شده و به اتمسفر می رود.
2( قسمتی از آن در سطح زمین جاری می شود.
3( بخش باقیمانده به داخل زمین نفوذ می کند.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
حوضه آبریز
فصل 6 : سفر آب روی زمین
حوضه آبریز:
آب های جاری در سفر خود روی زمین به طرف مناطق پست تر جریان پیدا می کنند . این آب ها پس از به هم پیوستن در جهت شیب زمین حرکت می کنند و به دریاچه ها، دریاها و اقیانوس ها می ریزند. منطقه ای که آب های سطحی آن توسط یک رود و انشعابات آن از نقاط مرتفع به سمت نواحی پست تر هدایت می شود، حوضه آبریز نام دارد. عوامل موثر در میزان آب رودخانه های حوضه آبریز به صورت زیر است:
1- شیب زمین:
هر چه شیب زمین بیشتر باشد، میزان آب جاری بیشتر است. زیرا فرصت کافی برای نفوذ آب به درون زمین وجود ندارد.
2- جنس زمین:
هرچه میزان شکاف و حفره های سنگ و خاک های زمین کمتر باشد (مثل سطح شهرها)، آب کمتری به زمین نفوذ می کند، بنابراین میزان آب های جاری افزایش می یابد.
3- شدت و مقدار بارندگی:
هر چه شدت بارندگی و مقدار بارندگی بیشتر و یا سرعت ذوب یخ ها بیشتر باشد میزان آب جاری افزایش می یابد.
4- پوشش گیاهی:
هر چه پوشش گیاهی بیشتر باشد مقدار آب جاری کاهش می یابد؛ زیرا گیاهان حرکت آب را کند می کنند و سبب نفوذ بیشتر آب در داخل زمین می شوند.
از سدها، برای بهره برداری بهتر و جلوگیری از به هدر رفتن آب های جاری استفاده می شود. رسوبات پشت سدها توسط رودها از بستر خود حمل کرده و به آنجا آورده می شوند. بیشتر سدها را هر چند وقت یکبار لایروبی می کنند. یعنی شن و ماسه و رسوباتی را که رودها با خود به آن جا آورده اند را خارج می کنند.
مخروط افکنه، آبشار
فصل 6 : سفر آب روی زمین
مخروط افکنه:
موادی که توسط رودها حمل شده اند به قسمت های پایین دست حوضه آبریز منتقل و ته نشین شده اند. به این محل ته نشین شدن، مخروط افکنه می گویند. رودها با عبور از نواحی کوهستانی و شیبدار، سنگ ها را تخریب و قطعات جدا شده را با خود حمل می کنند. مواد تخریب شده در طی مسیر، به هم برخورد می کنند و به قطعات ریزتر تبدیل می شوند. این مواد توسط رودخانه به قسمت های پایین دست حوضه ی آبریز منتقل و در آنجا ته نشین می شوند. بدین ترتیب مخروط افکنه تشکیل می شود. مخروط افکنه ها از نظر ایجاد زمین های کشاورزی، معادن شن و ماسه و ذخیره آب های زیر زمینی اهمیت زیادی دارند.
هر چه مخروط افکنه ها در قسمت های پایین تر و پستری تشکیل شده باشند، چون ذرات تشکیل دهنده آن ها مسیر بیشتری را طی کرده اند و برخورد های بیشتری را داشته اند، کوچکتر خواهند بود.
آبشار (تندآب):
رودخانه ها در ادامه ی مسیر خود ممکن است به محلی برسند که بستر آن به طور ناگهانی دچار اختلاف ارتفاع می شود. در این صورت آبشار یا تندآب ایجاد می گردد. علت تشکیل آبشار این است که آب در مسیر جریان خود، ابتدا از سنگ های سخت و مقاوم و سپس از سنگ های نرم و کم مقاومت عبور می نماید، بر اثر فرسایش در طی زمان نسبتا طولانی سنگ های مقاوم برجای مانده و سنگ های نرم از بین می روند و اختلاف ارتفاع در مسیر رود ایجاد می شود.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
عوامل مؤثر در سرعت آب رودخانه ها
فصل 6 : سفر آب روی زمین
عوامل مؤثر در سرعت آب رودخانه ها:
1- میزان شیب زمین:
هر چه شیب زمین زیاد تر باشد، آب با سرعت بیشتری حرکت خواهد کرد و بالعکس.
2- جنس زمین:
اگر جنس زمین سخت و سنگی باشد سرعت آب بیشتر است؛ زیرا آب در زمین نفوذ پیدا نمی کند و هر چه زمین نرم تر باشد مثل زمین های شنی و ماسه ای سرعت آب کمتر خواهد بود، زیرا مقدار زیادی از آب درون زمین نفوذ می کند. شیب زمین باعث می شود مسیر رودها در سطح زمین به صورت مستقیم یا مارپیچ جریان داشته باشند؛ اگر شیب زمینی که رودخانه در آن جریان دارد، زیاد باشد، رودخانه مسیر مستقیم پیدا می کند و در صورتی که شیب زمین کم باشد رودخانه مسیر مارپیچی به خود می گیرد.
آبدهی رودخانه:
به حجم آبی که در واحد زمان از سطح مقطع رودخانه عبور می کند، آبدهی رودخانه گفته می شود. فرمول محاسبه آبدهی رودخانه به صورت زیر است:
حروف و اعداد داخل پرانتز یکاهای اندازه گیری هر کمیت هستند. سطح مقطع رود در واقع مساحت آن قسمت از رود است که از حاصل ضرب عرض رود در عمق رود به دست می آید. یکا اندازه گیری سطح مقطع، متر مربع (m2) و سرعت آب متر بر ثانیه (m/s) است. برای بدست آوردن یکا آبدهی این دو یکا باید در هم ضرب شوند که می شود متر مکعب در ثانیه (m3/s).
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
آلودگی آب های رودخانه ها و نتایج آن
فصل 6 : سفر آب روی زمین
آلودگی آب های رودخانه ها:
امروزه ثابت شده است که کمترین آلودگی در رودخانه ها باعث ایجاد مشکلات زیست محیطی فراوانی می گردد. مهمترین عوامل آلوده کننده آب رودخانه ها از قرار زیر است:
فاضلاب شهری، فاضلاب کشاورزی و فاضلاب صنعتی.
نتایج آلودگی رودخانه ها:
با آلوده شدن آب رودخانه ها، ماهی و سایر آبزیانی که در آن جا زندگی می کنند، آلوده و یا از بین می روند و باعث می شوند سایر مصرف کنندگان از جمله انسان ها نیز در معرض خطر قرار گیرند. همچنین این آلودگی ها به همراه رودها به دریاها وارد شده و آن جا را نیز آلوده می سازند.
دریاچه، اهمیت و علت تشکیل آن
فصل 6 : سفر آب روی زمین
دریاچه، اهمیت و علت تشکیل آن:
دریاچه:
بخشی از آب کره که در سطح خشکی ها واقع شده و به طور طبیعی به آب های آزاد راه ندارد، دریاچه نامیده می شود.
اهمیت دریاچه ها:
دریاچه یک محیط زنده و پویا است که جانداران مختلفی در آن زندگی می کنند. دریاچه ها از نظر تامین مواد غذایی، مواد معدنی، ذخایر نفت و گاز، گردشگری، تعدیل آب و هوای منطقه، حمل و نقل و کشتیرانی اهمیت دارند. بزرگترین دریاچه جهان دریاچه خزر نام دارد؛ دریاچه خزر به علت وسعت زیاد به آن دریا نیز گفته می شود.
دریاچه ها از نظر نحوه تشکیل به دو دسته تقسیم می شوند؛ دریاچه های طبیعی و دریاچه های مصنوعی.
دریاچه های ایران و علت تشکیل آن ها:
چند دریاچه طبیعی در کشورمان را وجود دارد که علت تشکیل شان هم ذکر شده است:
1( دریاچه خزر که قسمتی از آن در استان های گیلان، مازندران و گلستان قرار دارد ، باقیمانده ی یک دریای قدیمی به نام تنیس است.
2( دریاچه ارومیه واقع در استان آذربایجان غربی که حاصل شکستگی های قسمتی از سنگ کره است.
3( دریاچه سبلان در استان اردبیل از دهانه آتشفشان تشکیل شده است.
4( دریاچه غار علیصدر واقع در استان همدان به علت بالا بودن سطح آب های زیرزمینی از کف غار به وجود آمده است.
علت ایجاد دریاچه های مصنوعی:
برخی از دریاچه های مصنوعی که در پشت سدها به وجود می آیند، از آب ذخیره شده در آن ها برای تولید برق، کشاورزی و آب آشامیدنی استفاده می شود مانند سد لتیان واقع در شمال شهر تهران. گاهی دریاچه هایی در اطراف شهر به منظور تعدیل دمای هوا، حفظ محیط زیست و توسعه گردشگری ایجاد می شوند مانند دریاچه مصنوعی شهدای خلیج فارس در چیتگر تهران.
1- دریاچه سد لتیان:
برای تولید برق ، کشاورزی و آب آشامیدنی
2- دریاچه شهدای خلیج فارس:
به منظور تعدیل دمای هوا ، حفظ محیط زیست و توسعه گردشگری.
حدود ۹۷٪ حجم آب کره در دریاها و اقیانوس ها قرار دارد ( آب های شور ).
تقریبا سه چهارم سطح زمین را آب ها می پوشانند. به همین دلیل سیاره زمین از فضا به رنگ آبی دیده می شود.
علت اینکه شکل سواحل دریا ها با هم متفاوت است، این است که جنس سنگ های ساحلی با هم متفاوت می باشد . در قسمت هایی که جنس سنگ های ساحلی در برابر فرسایش مقاوم هستند ، شکل ساحل به صورت صخره ای و پرتگاهی می باشد مثل سواحل چابهار . در قسمت هایی که سنگ های ساحلی مقاومت کمتری دارند ، شکل سواحل به صورت هموار و ماسه ای می باشد؛ مثل سواحل خوزستان.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
موج، سونامی و جزر و مد
فصل 6 : سفر آب روی زمین
موج، سونامی و جزر و مد:
حرکت آب در دریاها به 3 گونه می باشد: امواج دریا، جریان های دریایی، جزر و مد.
موج:
به حرکت آب به سمت بالا و پایین موج گفته می شود. عامل اصلی به وجود آورنده موج ها وزش باد است. امواج دریا باعث فرسایش و تغییر شکل سواحل می شوند.
سونامی (آبتاز):
در هنگام وقوع زمین لرزه و آتشفشان های زیر دریا امواج بزرگی در دریاها ایجاد می شود که به آن آبتاز (سونامی) می گویند. منظور از جریان های دریایی این است که هر گاه بخشی از آب دریا نسبت به آب های اطراف خود جا به جا شوند به آن جریان دریایی گفته می شوند.علل ایجاد جریان های دریایی، اختلاف دما مانند جریان های دریایی گلف استریم و اختلاف شوری آب مانند جریان دریایی تنگه هرمز می باشد.
جزر و مد:
به بالا آمدن آب و حرکت آن به سمت ساحل مد و به پایین رفتن آب در سواحل جزر گفته می شود. جزر و مد بر اثر نیروی گرانشی ماه و خورشید ایجاد می شود. برخی از موارد اهمیت و کاربرد جزر و مد را در کشورمان تولید انرژی الکتریسیته و ماهیگیری است. در دوران دفاع مقدس ، رزمندگان برای عبور از اروند رود از پدیده جزر و مد استفاده می کردند.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
نحوه ی ایجاد یخچال ها و انواع آن
فصل 6 : سفر آب روی زمین
نحوه ی ایجاد یخچال ها:
در مناطقی از کره زمین که میانگین دمای هوا کمتر از صفر درجه سلسیوس است، بارش عمدتا به صورت برف است. با انباشته شدن برف ها در طی سالیان متمادی در این نواحی ، یخچال تشکیل می شود.
انواع یخچال ها:
یخچال های کره زمین به طور کلی به دو دسته قطبی و کوهستانی تقسیم بندی می شوند . یخچال های عظیم قطبی در نواحی شمال و جنوب کره زمین قرار دارند و یخچال های کوهستانی در نواحی مرتفع سطح خشکی ها تشکیل می شوند. در کشور ما یخچال های کوهستانی در علم كوه، قله دماوند، سبلان، زردکوه و دنا وجود دارد. بیشتر آب های شیرین زمین به صورت یخ در یخچال های طبیعی قرار گرفته اند.
آب های زیر زمینی
فصل 7 : سفر آب درون زمین
آب های زیر زمینی:
آب های زیر زمینی بعد از یخچال ها بزرگترین ذخیره گاه آب شیرین هستند. بخش عمده ی آب مصرفی کشور ما از آب های زیرزمینی تامین می شود. نفوذ آب از بستر رودها، دریاچه ها، آب های حاصل از ذوب برف ها و یخ ها در تشکیل آب های زیرزمینی نقش دارند. رایج ترین راه برای دستیابی به آب های زیرزمینی، حفر چاه و قنات است.
خاک یا سنگ نفوذ پذیر:
به خاک یا سنگی که آب بتواند درون آنها وارد شود نفوذ پذیر یا متخلخل می گویند؛ مثل ماسه سنگ.
خاک یا سنگ نفوذ ناپذیر:
به خاک یا سنگی که آب نتواند درون آنها وارد شود و تقریبا غیر قابل نفوذ اند، سنگ های نفوذ ناپذیر یا غیر متخلخل می گویند؛ مثل خاک رس.
تأثیر ذرات بر میزان نفوذ آب به درون زمین:
هر چه اندازه ذرات درشت تر باشد، فضاهای خالی بین ذرات تشکیل دهنده ی آن ها بیشتر است و بنابراین نفوذ پذیری خاک بیشتر خواهد بود یعنی آب راحت تر در آن ها نفوذ و عبور می کند؛ به عنوان مثال، شن و ماسه ذراتی درشت هستند و فضاهای خالی شان زیاد است بنابراین آب را به راحتی از خود عبور می دهند، ولی ذرات رس دانه ریز هستند و فضاهای خالی بین شان بسیار کم است. بنابراین آب نمی تواند به خوبی در آن ها نفوذ کند. اگر مقدار ماسه خاک نسبت به رس آن بیشتر باشد، در این صورت خاک آب را در خود نگه نمی دارد و آب با سرعت به لایه های زیرین می رود.
حال اگر مقدار رس خاک نسبت به ماسه آن بیشتر باشد، در این صورت آب به راحتی نمی تواند به داخل زمین نفوذ کند. زمین هایی که مقدار نفوذپذیری خاک آن ها خیلی زیاد یا خیلی کم باشد، برای کشاورزی مناسب نیستند؛ زیرا نفوذپذیری زیاد سبب می شود آب به سرعت به قسمت های پایین تر خاک رفته و ریشه ها از آب محروم بمانند و نفوذ پذیری کم خاک نیز سبب می شود که آب نتواند وارد خاک شود و باز هم ریشه ها از آب محروم می مانند. خاکی برای کشاورزی مناسب است که دارای مقدار تقریبا مساوی از ماسه و رس باشد.
عوامل مؤثر در میزان نفوذ آب به درون زمین:
1- اندازه ذرات تشکیل دهنده خاک:
هر چه ذرات خاک درشت تر باشند و فضای خالی شان بیشتر باشد ، آب بیشتری در زمین نفوذ می کند.
2- شیب زمین:
هر چه شیب زمین کمتر باشد، سرعت آب جاری کمتر بوده و فرصت بیشتری برای نفوذ در زمین دارد.
3- پوشش گیاهی:
پوشش گیاهی سبب نفوذ بیشتر آب در خاک می شود و ذخیره ی آب های زیرزمینی را افزایش می دهد. برای احداث سد باید از دامنه های فاقد پوشش گیاهی استفاده کنیم تا آب پشت سد مانده و در زمین نفوذ کمتری داشته باشد.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
ایجاد آب های زیر زمینی و غارهای آهکی
فصل 7 : سفر آب درون زمین
نحوه ی ایجاد ذخایر آب های زیر زمینی:
آب های سطحی پس از نفوذ در درون زمین، فضاهای خالی بین ذرات تشکیل دهنده رسوبات و سنگ ها را پر می کنند و ذخایر آب های زیر زمینی را به وجود می آورند . آب ها در زیر زمین دارای حرکت می باشند . سرعت حرکت آن ها از ۰/۵ متر تا ۵۰۰ متر در سال متغیر است. جهت حرکت آب از شیب زمین پیروی می کند. سرعت حرکت آب های زیر زمینی در رسوبات دانه درشت مانند آبرفت ها زیاد و در رسوبات دانه ریز مانند رس ها بسیار ناچیز است.
نحوه ی ایجاد غارهای آهکی:
آب های زیرزمین هنگام نفوذ در سنگ های آهکی ، آن ها را در خود حل و فضاهای خالی ایجاد می کنند. با ادامه ی این فرایند فضاهای خالی بیشتر و بزرگ تر شده و غارهای آهکی به وجود می آید .
نوع خاکی برای تشکیل ذخیره ی آب های زیر زمینی:
میزان فضای خالی و نفوذ پذیری در سنگ ها و رسوبات مختلف متفاوت است؛ به عنوان مثال در آبرفت ها، میزان فضای خالی و نفوذ پذیری زیاد است. بنابراین برای تشکیل آب های زیرزمینی مناسب است. در حالی که رس ها گرچه دارای فضای خالی هستند، اما به دلیل دانه ریز بودن، برای ذخیره آب های زیر زمینی مناسب نمی باشند. بخشی از آب های سطحی که به درون زمین نفوذ می کنند به حرکت خود تا رسیدن به یک لایه نفوذ ناپذیر ادامه می دهند و فضاهای خالی رسوبات و سنگ ها را پر می کنند.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
منطقه اشباع و سطح ایستابی
فصل 7 : سفر آب درون زمین
منطقه اشباع:
منطقه اشباع منطقه ای است که فضاهای خالی بین ذرات آن کاملا توسط آب پر شده باشد.
سطح ایستابی:
به سطح بالایی منطقه اشباع سطح ایستابی گفته می شود که مرز بین منطقه اشباع و منطقه بالایی است. هر چه عمق چاه بیشتر باشد، عمق سطح ایستابی نیز بیشتر است.
عمق چاه ها در مناطق ساحلی و مناطق خشک:
در مناطق نزدیک دریا عمق چاه های آب کم است و ممکن است شما با چند متر حفر کردن به سطح ایستابی برسید اما در نواحی خشک داخل کشور این عمق زیاد است و ممکن است بیش از ۱۵۰ متر باشد.
عوامل تأثیرگذار بر عمق سطح ایستابی:
1- جنس زمین:
هرچه ذرات سازنده زمین نفوذ پذیر تر باشد و عمق این قسمت نفوذپذیر بیشتر باشد، آب به قسمت های پایین تر نفوذ می کند و عمق سطح ایستابی بیشتر است.
2- میزان و شدت بارندگی:
هر چه بارندگی بیشتر باشد طبعا آب بیشتری در زمین نفوذ می کند بنابراین سطح ایستابی بالاتر خواهد آمد.
3- پوشش گیاهی:
پوشش گیاهی در منطقه سبب جذب آب ها به داخل زمین می گردد و در نتیجه باعث بالا آمدن سطح ایستابی می شود.
4- شیب زمین:
زیاد بودن شیب زمین باعث می شود آب کمتر به داخل زمین نفوذ کند و از این رو سطح ایستابی در مناطق عمیق تر تشکیل خواهد شد.
5- میزان برداشت از چاه ها:
مصرف زیاد از آب چاه ها منجر به خشک شدن چاه ها و پایین آمدن سطح ایستابی می شود.
6- دوری یا نزدیکی به آب های سطحی:
عمق سطح ایستابی در مناطق نزدیک به آب های سطحی به دلیل نفوذ بیشتر آب به داخل زمین کمتر است.
تشکیل سفره های آب زیرزمینی
فصل 7 : سفر آب درون زمین
نحوه ی تشکیل سفره های آب زیرزمینی:
اغلب سفره های آب زیرزمینی در رسوبات سخت نشده مانند آبرفت ها و مخروط افکنه ها که متشکل از شن، ماسه و ریگ هستند، تشکیل می شوند.
انواع سفره های آب زیر زمینی (آبخوان):
1- سفره های آب زیرزمینی آزاد:
در این نوع سفره ها یک لایه نفوذ پذیر بر روی یک لایه نفوذ ناپذیر قرار دارد. این نوع آبخوان ها بیشتر در دشت ها و کوه ها ایجاد می شوند. آب موجود در سفره های آب زیرزمینی آزاد از طریق حفر چاه و قنات قابل بهره برداری می باشد .
2- سفره های آب زیرزمینی تحت فشار:
این نوع سفره های آب زیرزمینی در جایی تشکیل می شوند که یک لایه نفوذ پذیر بین دو لایه نفوذ ناپذیر قرار بگیرد. این نوع سفره بیشتر در نواحی کوهستانی و شیب دار ایجاد می شود.
چشمه:
در صورتی که در مناطق شیب دار آب های زیرزمینی به طور طبیعی به سطح زمین برسند و جاری شوند، چشمه به وجود می آید.
ویژگی آب های زیرزمینی:
1) آب های زیرزمینی غالبا بی رنگ، بی بو و فاقد مواد تیره کننده است.
2) از دیگر ویژگی آن ها ترکیب شیمیایی و دمای ثابت آن ها است.
3) میزان آلودگی میکروبی آب های زیرزمینی نسبت به آب های سطحی کمتر و املاح معدنی محلول در آن ها بیشتر است.
4) آب های زیرزمینی غالبا به علت نفوذ فاضلاب خانگی و شهری آلوده می شوند.
5) کلسیم و منیزیم از مهم ترین املاح موجود در آب های زیرزمینی هستند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
آب سخت، قنات و چرخه ی آب
فصل 7 : سفر آب درون زمین
آب سخت:
به آبی که میزان کلسیم و منیزیم در آن زیاد باشد آب سخت گفته می شود. اگر املاح موجود در آب از حد معمول بیشتر باشد، برای سلامتی مضر است.
قنات (کاریز):
نوعی چشمه ی مصنوعی است که به کمک آن می توان آب های زیر زمینی را به سطح زمین هدایت کرد. برای حفر قنات از زمین های شیب دار استفاده می شود. در قدیم برای اولین بار در جهان ایرانیان برای بهره برداری از آب های زیرزمینی اقدام به حفر قنات کردند.
قنات ها معمولا در جاهایی که میزان بارش سالیانه کم باشد، حفر می شوند به طور مثال در ایران شهرهایی مانند قم، اصفهان، سمنان، یزد و … .
چرخه آب:
آب های زمین، همواره بین دریا، هوا و خشکی در حال جابه جایی اند. به این جابجایی دائمی آب چرخه آب می گویند.
انرژی های مورد نیاز برای چرخه آب:
1) انرژی مورد نیاز برای تبخیر شدن این انرژی توسط نور خورشید تامین می شود.
2) انرژی مورد نیاز برای جابه جایی آب تبخیر شده و هوای مرطوب (این انرژی از طریق جریان هوا و باد تامین می شود.)
3) انرژی مورد نیاز برای بارش باران و برف و جاری شدن آب ها بر روی زمین (این انرژی توسط نیروی گرانش زمین تامین می شود.)
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
مفهوم کار در علوم تجربی
فصل 8 : انرژی و تبدیل های آن
مفهوم کار در علوم تجربی:
هنگامی کار انجام می شود که نیروی وارد شده به جسم سبب جا به جا شدن آن شود .
عوامل مؤثر در انجام کار:
کار انجام شده روی جسم به مقدار نیروی وارد شده و مقدار جابه جایی بستگی دارد. به عبارت دیگر هر چه مقدار نیروی وارد شده به جسم و جابجایی آن بیشتر باشد کار انجام شده نیز بیشتر است. وارد کردن نیرو ممکن است سبب حرکت، توقف، تغییر اندازه سرعت، تغییر شکل یا تغییر جهت جسم شود .
فرمول محاسبه ی کار:
در این رابطه نیرو بر حسب نیوتون (N)، جا به جایی بر حسب متر (m) و کار بر حسب ژول (J) اندازه گیری و بیان می شود. با توجه به فرمول کار اگر هر یک از کمیت های نیرو یا جا به جایی صفر باشند کار رخ نخواهد داد . بنابراین در حالات زیر کار انجام نمی شود :
1) اگر نیروی وارد شده به جسم برای حرکت دادن آن کافی نباشد ، کار رخ نمی دهد (جابه جایی صفر است)؛ مثل هل دادن جعبه ای بزرگ که باعث حرکتش نشود.
2) اگر نیروی وارد شده به جسم فقط برای جلوگیری از نیروی جاذبه زمین و در جهت سقوط نکردن جسم باشد، کار انجام نشده است ( جابه جایی صفر است )؛ مثل وزنه برداری که وزنه را بالای سرش نگه داشته است (البته وزنه بردار برای بلند کردن وزنه کار انجام داده است).
3) اگر حرکت جسمی در اثر وارد شدن نیرو به آن نباشد، کار صورت نگرفته است؛ مثل حرکت اجسام و برخی شهاب سنگ ها در فضای بیکران (نیرو صفر است).
اگر نیرو بر جهت جابه جایی عمود باشد، کار انجام نمی شود، زیرا این نیرویی که وارد می شود (نیروی تکیه گاه) برای غلبه بر نیروی جاذبه زمین است و در جهت جا به جایی جسم وارد نمی شود.
انرژی و انواع آن، انرژی جنبشی
فصل 8 : انرژی و تبدیل های آن
انرژی:
به توانایی انجام کار انرژی گفته می شود. انرژی به شکل های متفاوتی وجود دارد و مهم ترین ویژگی آن قابلیت تبدیل آسان از یک شکل به شکل دیگر است. انواع صورت های انرژی به صورت زیر است:
انرژی های گرمایی، نورانی، حرکتی(مکانیکی)، صوتی، الکتریکی، شیمیایی و هسته ای.
انواع انرژی:
انرژی جنبشی و انرژی پتانسیل
انرژی جنبشی:
به انرژی که جسم به علت حرکت خود دارد، انرژی جنبشی گفته می شود. باد، آب جاری، اتومبیل در حال حرکت، پرنده ای در حال پرواز و ... دارای انرژی جنبشی هستند.
عوامل مؤثر در انرژی جنبشی:
انرژی جنبشی هر جسم ، به جرم جسم و مقدار سرعت آن بستگی دارد. یعنی هر چه جسمی سنگین تر باشد و تندتر حرکت کند، انرژی جنبشی آن بیشتر است.
فرمول محاسبه انرژی جنبشی:
در این رابطه یکای اندازه گیری جرم کیلوگرم (Kg)، سرعت متر بر ثانیه (m/s) و انرژی جنبشی ژول (J) است. می توان روی یک جسم کار انجام داد بدون آن که انرژی جنبشی آن تغییر کند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
انرژی پتانسیل و انواع آن
فصل 8 : انرژی و تبدیل های آن
انرژی پتانسیل:
انرژی ذخیره شده در اجسام را انرژی پتانسیل می گویند. وقتی فنری کشیده یا فشرده می شود و یا شیئی از سقف آویزان می شود دارای انرژی ذخیره شده است. انرژی پتانسیل یا پنهان نوعی از انرژی است که تا آزاد نشوند کاری انجام نمی دهند.
انواع انرژی پتانسیل:
1- انرژی پتانسیل گرانشی:
انرژی ذخیره شده در اجسامی که با ارتفاع از زمین ثابت هستند. مثل کتابی که در قفسه کتابخانه قرار دارد. انرژی پتانسیل گرانشی به وزن جسم و ارتفاع جسم از سطح زمین وابسته است. هر چه وزن جسم و ارتفاعش از سطح زمین بیشتر باشد، انرژی پتانسیل گرانشی اش بیشتر است.
2- انرژی پتانسیل کشسانی:
انرژی ذخیره شده در اجسامی مثل کش، فنر و نوار لاستیکی که هر گاه آن ها را بکشیم این نوع از انرژی پتانسیل در آن ها ذخیره می شوند.
3- انرژی پتانسیل شیمیایی:
انرژی ذخیره شده در انواع مواد غذایی و سوخت ها که برای آزاد شدن انرژی آن ها باید یک تغییر شیمیایی رخ بدهد .
4- انرژی پتانسیل هسته ای یا اتمی:
انرژی ذخیره شده در هسته ی برخی از اتم ها مثل هسته اورانیوم
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
فرمول محاسبه ی انرژی پتانسیل گرانشی
فصل 8 : انرژی و تبدیل های آن
فرمول محاسبه ی انرژی پتانسیل گرانشی:
در این رابطه یکای اندازه گیری وزن نیوتون (N)، ارتفاع متر(m) و انرژی پتانسیل گرانشی ژول (J) است.
یکی از وسایلی که با آن در مورد انرژی ها آزمایش انجام می شود آونگ نام دارد. هر گاه سر یک قطعه نخی را به گلوله ای وصل کنیم و سر دیگر نخ را از نقطه ای آویزان کنیم، به مجموعه ی نخ و گلوله آونگ گفته می شود.
تاندون (زردپی) آشیل در پشت پا همانند یک فنر طبیعی عمل می کند. این تاندون با کشیده شدن و سپس رها شدن انرژی پتانسیل گرانشی را ذخیره و سپس آزاد می کند. این عمل فنر گونه، مقدار فعالیتی را که عضله های پا هنگام دویدن باید انجام دهند، کاهش می دهد.
انواع تبدیل صورت های انرژی
فصل 8 : انرژی و تبدیل های آن
انواع تبدیل صورت های انرژی:
1) تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی گرمایی؛ در وسایلی مثل اتو و کتری برقی
2) تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی حرکتی؛ در وسایلی مثل پنکه و ماشین لباسشویی
3) بالا بردن سنگ به بالای تپه و ذخیره کردن آب پشت سد : تبدیل انرژی جنبشی به انرژی پتانسیل گرانشی
4)تبدیل انرژی جنبشی به انرژی پتانسیل کشسانی؛ کشیدن کمان و فشرده کردن فنر
5) تبدیل انرژی پتانسیل گرانشی به انرژی جنبشی؛ غلتیدن سنگ از بالای کوه به سمت پایین و رها کردن آب پشت سد
6) تبدیل انرژی پتانسیل کشسانی به انرژی جنبشی؛ رها شدن تیر از کمان و آزاد شدن فنر فشرده شده
7) تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی نورانی و گرمایی؛ در وسایلی مثل لامپ و پرژکتور
8) تبدیل انرژی شیمیایی به انرژی نورانی؛ کرم شب تاب
9) تبدیل انرژی نورانی به انرژی الکتریکی؛ صفحات خورشیدی
تبدیل انرژی های توپ در حال حرکت:
در نقطه ۱ توپ به سمت بالا پرتاب شده است و چون هم جرم دارد و هم سرعت پس دارای انرژی جنبشی است ولی به دلیل اینکه ارتفاعش صفر است، انرژی پتانسیل گرانشی ندارد. هرچه توپ به سمت بالا می رود، به دلیل کاهش سرعت و افزوده شدن ارتفاعش از انرژی جنبشی آن کم می شود و به انرژی پتانسیلش اضافه می گردد. در نقطه ۴ گلوله لحظه بسیار کوتاه متوقف می شود که در این لحظه به دلیل صفر شدن سرعت، انرژی جنبشی ندارد و همچنین به دلیل نهایت ارتفاعی که دارد، تمام انرژی در توپ به صورت پتانسیل گرانشی است. در حرکت توپ به سمت پایین از مقدار انرژی پتانسیل کاسته شده و به انرژی جنبشی اضافه می گردد؛ به دلیل افزایش سرعت و کاهش ارتفاع. لحظه ای قبل از برخورد توپ به زمین انرژی توپ تماما جنبشی است چون بیشترین سرعت را در آن جا دارد و همچنین به دلیل صفر بودن ارتفاع انرژی پتانسیل گرانشی صفر است. اما در لحظه برخورد ( نقطه ۷) انرژی جنبشی توپ به انرژی گرمایی تبدیل می شود.
تبدیل انرژی های گوناگون یک ورزشکار پرش با نیزه را در حال اوج گرفتن:
وقتی این ورزشکار به طرف مانع می رود انرژی شیمیایی ذخیره شده در بدنش به انرژی جنبشی تبدیل می شود. با قرار گرفته شدن نیزه روی زمین انرژی جنبشی به انرژی پتانسیل کشسانی نیزه و سپس انرژی پتانسیل گرانشی ورزشکار تبدیل می شود و با فرود آمدن ورزشکار(قبل از برخورد با تشک) انرژی پتانسیل گرانشی به انرژی جنبشی تبدیل می شود. با برخورد ورزشکار با سطح تشک و توقف او، انرژی جنبشی به انرژی گرمایی تبدیل می شود.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
قانون پایستگی انرژی
فصل 8 : انرژی و تبدیل های آن
قانون پایستگی انرژی:
بر طبق این قانون انرژی هرگز به وجود نمی آید یا از بین نمی رود، تنها شکل آن تغییر می کند و مقدار کل آن ثابت می ماند. به طور مثال وقتی در هر ثانیه مقداری انرژی الکتریکی، مثلا ۱۰ ژول به یک لامپ روشنایی داده می شود، باید در هر ثانیه همان مقدار انرژی به صورت گرمایی و نورانی از لامپ آزاد شود (۹ ژول انرژی گرمایی و 1 ژول انرژی نورانی).
تبدیل انرژی در بدن:
بدن ما در همه ی حالات به انرژی نیاز دارد. بدن انرژی مورد نیاز برای انجام فعالیت ها را از مواد غذایی که مصرف می شوند به دست می آورد. حتی موقع خواب هم بدن ما انرژی مصرف می کند. وقتی که خوابیم، بدن ما انرژی مصرف می کند تا قلب و شش ها و سایر قسمت ها به کارشان ادامه دهند. اما وقتی بیدار می شویم انرژی بیشتری مصرف می کنیم. بعضی کارها مثل دویدن، پریدن یا کارهای سخت به انرژی زیادی نیاز دارد.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
انرژی شیمیایی موجود در خوراکی ها
فصل 8 : انرژی و تبدیل های آن
انرژی شیمیایی موجود در خوراکی ها:
انرژی شیمیایی ذخیره شده در خوراکی ها با یک کیلوژول (KJ) و کیلوکالری (Kcal) بیان می شود. به این ترتیب می توان گفت در هر گرم از غذایی که می خوریم انرژی شیمیایی نهفته است که معمولا آن را با یکای کیلوژول بر گرم (KJ/g) بیان می کنند.
معمولا انرژی موجود در خوراکی های بسته بندی شده را بر حسب کیلو کالری می نویسند . هر کیلو کالری معادل 4/2 کیلوژول یا ۴۲۰۰ ژول است . در جدول زیر انرژی موجود در برخی از خوراکی ها بر حسب کیلوژول بر گرم (مقدار انرژی در هر گرم ) آمده است:
|
خوراکی |
انرژی |
خوراکی |
انرژی |
خوراکی |
انرژی |
|
سیب زمینی |
3/9 |
کیک (ساده) |
18 |
مرغ |
6/7 |
|
غلات |
5 |
روغن نباتی |
32/2 |
تخم مرغ (آب پز) |
6/8 |
|
بستنی (وانیلی) |
9/3 |
شیر کم چرب |
1/8 |
گوجه فرنگی |
0/9 |
|
نان لواش |
11/3 |
شیر پر چرب |
3 |
سیب |
2/4 |
|
شکر |
16/8 |
حبوبات |
5 |
موز |
3/6 |
انرژی موجود در برخی از خوراکی ها بر حسب کیلو ژول بر گرم
منبع انرژی ها و آهنگ مصرف انرژی
فصل 8 : انرژی و تبدیل های آن
منبع انرژی ها:
منبع اصلی اکثر انرژی ها از جمله انرژی های ذخیره شده در بدنمان از خورشید است. گیاهان سبز با استفاده از انرژی نورانی خورشید عمل غذاسازی را انجام می دهند. در این عمل انرژی نورانی خورشید به انرژی شیمیایی تبدیل می شود. این انرژی در گیاهان ذخیره می شود. با خوردن این گیاهان و یا حیواناتی که از این گیاهان تغذیه کرده اند، این انرژی به بدن ما منتقل می شود. در هنگام فعالیت های روزمره این انرژی آزاد شده و به صورت های مختلفی به خصوص گرما و حرکتی تبدیل می شود.
متوسط انرژی مورد نیاز در یک شبانه روز برای افراد مختلف در سنین گوناگون متفاوت است. به طور طبیعی پسران و مردان نسبت به دختران و زنان کمی بیشتر به انرژی نیاز دارند. انرژی های مورد نیاز برای برخی از افراد در نمودار مقابل مشخص شده است:
انرژی تقریبی مورد نیاز در افراد مختلف در یک شبانه روز
آهنگ مصرف انرژی:
منظور از این کمیت این است که در یک زمان معین (مثلا یک دقیقه) چه مقدار انرژی مصرف می شود؛ به عنوان مثال، آهنگ مصرف انرژی برای راه رفتن معمولی ۱۶ کیلوژول در دقیقه است و این بدان معناست که برای هر دقیقه راه رفتن معمولی، بدن ما حدود ۱۶ کیلو ژول انرژی مصرف می کند.
در جدول زیر، آهنگ مصرف انرژی برای برخی از فعالیت ها گوناگون آمده است:
|
نوع فعالیت |
آهنگ مصرف انرژی (کیلوژول بر دقیقه) |
نوع فعالیت |
آهنگ مصرف انرژی (کیلوژول بر دقیقه) |
|
خواب |
5 |
دوچرخه سواری (21 کیلومتر بر ساعت) |
42 |
|
نشستن در حال استراحت |
7/1 |
دوچرخه سواری (مسابقه) |
111/3 |
|
ایستادن در حالت معمولی |
7/6 |
تنیس |
26/5 |
|
نشستن در کلاس |
12/6 |
شنا (قورباغه) |
28/6 |
|
راه رفتن آرام |
16 |
بالا رفتن از پله |
41/2 |
|
دوچرخه سواری (13-18 کیلومتر بر ساعت) |
23/9 |
بسکتبال |
47/1 |
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
انواع منابع انرژی
فصل 9 : منابع انرژی
انواع منابع انرژی:
تقریباً منبع همه ی انرژی هایی که از آن ها استفاده می کنیم، خورشید است. حدود ۸۵ درصد از انرژی های کل جهان توسط سوخت های فسیلی تامین می شود. با توجه به اینکه سوخت های فسیلی رو به اتمام هستند و همچنین نیاز به انرژی با توجه به ازدیاد جمعیت رو به افزایش است، باید استفاده از انرژی های مثل انرژی خورشیدی، باد و ... افزایش یابد. منابع انرژی به دو دسته زیر تقسیم بندی می شوند:
۱- منابع تجدید ناپذیر:
منابع انرژی تجدید ناپذیر به منابعی از انرژی اطلاق می شود که جایگزینی آن ها پس از مصرف به سادگی امکان پذیر نیست و برای تشکیل آن ها میلیون ها سال زمان نیاز است. سوخت های فسیلی اعم از نفت، گاز طبیعی و ذغال سنگ و همچنین سوخت هسته ای از جمله منابع انرژی تجدید ناپذیر هستند. بیش از ۹۰ درصد انرژی مصرفی کل جهان از منابع انرژی تجدید ناپذیر هستند.
۲- منابع تجدید پذیر:
این دسته از منابع انرژی به طور مدام جایگزین می شوند و هیچ وقت تمام نمی گردند. انرژی خورشیدی، انرژی باد، انرژی برق آبی ( هیدرولیک )، انرژی موج های دریا، انرژی جزر و مدی، انرژی زمین گرمایی و انرژی ناشی از سوخت های گیاهی.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
سوخت های فسیلی
فصل 9 : منابع انرژی
سوخت های فسیلی:
بقایای برخی از گیاهان و جانداران (ذره بینی) که روی زمین و به ویژه در دریاها زندگی می کردند، با لایه هایی از گل و لای پوشیده شده اند. با گذشت زمان طولانی این لایه ها بیشتر و بیشتر متراکم شدند و در اثر فشار های زیاد و دمای مناسب، این بقایا به سوخت های فسیلی تبدیل شدند. منابع اولیه برای تشکیل نفت و گاز موجودات ذره بینی خصوصا پلانکتون ها و منابع اولیه برای تشکیل ذغال سنگ، گیاهان و درختان می باشند. دانشمندان سوخت های فسیلی را عامل افزایش دمای میانگین کره زمین یا همان گرمایش جهانی می دانند. سوخت های فسیلی پس از مصرف، کربن دی اکسید و گازهای مضر دیگری در جو زمین آزاد می کنند. انباشت این گازها در گذر زمان سبب افزایش دمای زمین و گرمایش جهانی می شود.
تولید انرژی الکتریکی از سوخت فسیلی:
در برخی از نیروگاه های تولید برق ابتدا با سوزاندن سوخت های فسیلی باعث گرم شدن آب داخل دیگ بخار و تبدیل آن به بخار می گردند. بخار به وجود آمده باعث گردش توربین ها می شود. با چرخش توربین ها، مولدی مثل ژنراتور انرژی حرکتی توربین را به انرژی الکتریکی تبدیل می کند. همچنین پس از سرد شدن بخار و تبدیل مجدد آن به آب، این آب به دیگ بخار باز می گردد و چرخه ادامه می یابد.
انرژی هسته ای
فصل 9 : منابع انرژی
انرژی هسته ای:
به انرژی نهفته در هسته اتم ها، انرژی هسته ای (اتمی) گویند که به دو روش به چه روش شکافت و همجوشی قابل آزاد شدن است.
در روش تولید انرژی هسته ای از طریق شکافت، اتم های سنگین تر در راکتور های اتمی به اتم های سبک تر و مقدار قابل توجهی انرژی گرمایی تبدیل می شوند؛ مثل تبدیل انرژی هسته اورانیوم به هسته های کوچکتر که باعث آزاد شدن انرژی هسته ای می گردد. در نیروگاه های هسته ای بسیاری از کشورهای توسعه یافته از این فرایند برای تولید برق (انرژی الکتریکی) استفاده می شود .
در روش تولید انرژی هسته ای از طریق همجوشی، هسته های سبک تر در اثر فشار و حرارت به اصطلاح با هم جوش می خورند و به هسته های سنگین تر تبدیل می شوند. در خورشید و ستارگان با ترکیب شدن اتم های هیدروژن اتم های سنگین تر هلیم و مقدار زیادی انرژی به صورت نور و گرما حاصل می شوند.
تولید انرژی هسته ای از طریق فرایند همجوشی موضوع پژوهش دانشمندان بسیاری از کشور ها و همینطور کشور ماست. پژوهشگران امیدوارند طی سال های آینده به راه حل هایی دست یابند تا بتوان از طریق همجوشی هسته ای به تامین نیازهای ما به انرژی الکتریکی کمک کنند. مهم ترین مزیت استفاده از سوخت های هسته ای این است که مقدار کمی از آن ها انرژی بسیار زیادی تولید می کند به طوری که حدود یک کیلوگرم از این سوخت انرژی معادل سوختن ۳۰۰۰ کیلوگرم سوختن ذغال سنگ آزاد می کند. همچنین استفاده از این نوع سوخت گازهای آلاینده ای را وارد هوا نمی کند. از معایب استفاده از سوخت هسته ای می توان موارد زیر را بیان نمود:
بر اثر واکنش های هسته ای پسماندهای خطرناکی تولید می شوند که به شدت پرتو زا هستند و برای سلامتی انسان ها خطرناک هستند. این پرتوها تا صدها سال خاصیت خود را حفظ می کنند و از این جهت باید در نگهداری آن ها توجه کافی صورت بگیرد.
دلایل رو آوردن بشر به منابع انرژی تجدید پذیر:
برای برآوردن نیاز رو به افزایش بشر به انرژی و داشتن محیطی سالم و پاک، باید در جست و جوی انرژی های جایگزین باشیم. این انرژی هایی که به منابع انرژی تجدید پذیر موسوم اند، زمین را آلوده نمی کنند و همچنین باعث گرمایش جهانی نمی شوند. استفاده از سوخت های فسیلی یکی از عوامل اصلی آلودگی زمین، اقیانوس ها و هوا است.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
انرژی خورشیدی
فصل 9 : منابع انرژی
انرژی خورشیدی:
در مرکز خورشید به طور مداوم واکنش هایی رخ می دهد. این واکنش ها مقدار بسیار عظیمی انرژی آزاد می کنند . این انرژی به سطح خورشید می آید و به شکل گرما و نور به زمین می رسد. انرژی خورشید در بخش مرکزی آن تولید می شود. دمای مرکز خورشید چندین میلیون و دمای سطح آن ۵۵۰۰ درجه سانتی گراد است. برای تبدیل انرژی خورشیدی به انرژی تابشی، انرژی حاصل از نور خورشید از صفحه های خورشیدی برای تولید انرژی الکتریکی استفاده می شود. صفحه های خورشیدی را می توان در وسایل مختلفی مانند ماشین حساب، ماهواره، چراغ ها و تابلوهای راهنمایی رانندگی و همچنین بام و نمای ساختمان ها به کار برد. در بیشتر صفحه های خورشیدی تنها یک پنجم یا ۲۰ درصد انرژی نورانی خورشید به انرژی الکتریکی تبدیل می شود.
طرز کار آبگرمکن های خورشیدی:
در آبگرمکن های خورشیدی، سطح لوله های تیره رنگ انرژی گرمایی حاصل از پرتو های نور خورشید را جذب می کنند. گرما به آبی که در لوله ها در گردش است داده می شود .
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
باد
فصل 9 : منابع انرژی
باد:
باد همان هوای در حال حرکت است که در اثر گرم شدن نابرابر سطح زمین به وجود می آید.
توربین های بادی:
ایرانیان دوران باستان آسیاب های بادی را اختراع کرده بودند که برای آرد کردن گندم و بالا کشیدن آب از چاه به کار می رفت. امروزه آسیاب های بادی را توربین های بادی می نامند که برای تولید انرژی الکتریکی از انرژی جنبشی باد به کار می روند.
طرز کار توربین های بادی:
زمانی که باد با سرعت مشخص به توربین برخورد می کند، پره های آن به حرکت در می آیند. این پره ها در زمان حرکت دارای انرژی حرکتی هستند. با انتقال این انرژی حرکتی به ژنراتور توربین، انرژی الکتریکی تولید می شود. توربین های بادی معمولا از سه پره به طول تا ۳۰ متر ساخته می شوند. هر توربین بادی با این ویژگی در شرایطی که وزش باد مناسب باشد می تواند در هر ثانیه حدود ۲ میلیون ژول انرژی الکتریکی تولید کند ( یعنی توان الکتریکی آن ۲ مگاوات است).
بزرگترین نیروگاه بادی ایران در پیرامون شهر منجیل (واقع در استان گیلان ) با توان تولیدی ۱۰۰ مگاوات (تولید صد میلیون ژول انرژی الکتریکی در هر ثانیه) نصب شده است.
انرژی حاصل از امواج دریا
فصل 9 : منابع انرژی
انرژی حاصل از امواج دریا:
وزش باد در سطح آب دریا، سبب می شود تا انرژی جنبشی باد به شکل انرژی پتانسیل گرانشی در آب دریا ذخیره شود و پس از مدت کوتاهی به شکل انرژی جنبشی ( موج ) آن را پس می دهد. هر چه انرژی جنبشی باد بیشتر باشد، موج های بزرگتری به وجود می آید.
با استفاده از توربین های ویژه ای می توان از انرژی ذخیره شده در موج های دریا بهره برد. در این توربین با برخورد موج های دریا با آن ها انرژی موج ها باعث به حرکت در آوردن قسمت های داخلی توربین می شود و توسط یک مبدل به انرژی الکتریکی تبدیل می گردد.
انرژی برق آبی (هیدرولیک):
آب ذخیره شده در پشت سد های بلند انرژی پتانسیل گرانشی زیادی دارد. بهره برداری از این انرژی و تبدیل آن به انرژی الکتریکی، انرژی برق آبی نامیده می شود. استفاده از انرژی برق آبی یکی از پاک ترین روش های تولید برق است . ۲۲. روش استفاده از آن به صورت زیر است:
مقداری از آب ذخیره شده در پشت سد با گذر از مجرای عبور آب و رسیدن به توربین ها باعث چرخش آن ها می شود. در نتیجه انرژی پتانسیل گرانشی آب به انرژی جنبشی توربین تبدیل می شود. سپس انرژی جنبشی توربین در ژنراتور به انرژی الکتریکی تبدیل می شود.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
انرژی زمین گرمایی
فصل 9 : منابع انرژی
انرژی زمین گرمایی:
انرژی گرمایی ذخیره شده در زیر سطح زمین را انرژی زمین گرمایی می گویند. این انرژی حاصل از گرمای سنگ های داغ اعماق زمین است که در نواحی آتشفشانی وجود دارد.
انرژی زمین گرمایی از معدود انرژی های می باشد که منبع اصلی تشکیل دهنده ی آن ها خورشید نیست. مهم ترین نشانه ی وجود انرژی زمین گرمایی، وجود چشمه های آب گرم و آب های داغ در حال فوران (آب فشان) در برخی از نقاط کره زمین است.
برای بهره برداری از انرژی زمین گرمایی معمولا چاهی به عمق ۴ تا ۶ کیلومتر حفر می کنند. سپس آب با فشار زیاد به داخل چاه پمپ می شود و با ترکاندن سنگ های اطراف حفره ای با مساحت زیاد به وجود می آید. برای دسترسی به این حفره، چاه دیگری ایجاد می شود . آب تزریق شده پس از رسیدن تا دمای ۲۰۰ درجه سانتیگراد یا کمی بیشتر، به شکل آب یا بخار داغ پر فشار از چاه دوم بالا می آید و با به کار انداختن توربین، انرژی الکتریکی تولید می کند، سپس دوباره از طریق چاه اول وارد حفره می شود و چرخه ای بسته به وجود می آورد. انرژی زمین گرمایی افزون بر تولید انرژی الکتریکی، کاربرد های دیگری از قبیل گرمایش ساختمان ها، فعالیت های صنعتی و ایجاد مراکز گردشگری برای بهره مندی از خواص درمانی آب گرم درون زمین دارد.
با توجه به قرار گرفتن بخش نسبتا بزرگی از ایران در یک کمربند آتشفشانی امکان بهره برداری از این انرژی در برخی از نواحی ایران توان استفاده از انرژی زمین گرمایی وجود دارد. مطالعه و اجرای نخستین نیروگاه زمین گرمایی ایران در استان اردبیل و در دامنه ی کوه سبلان به اواسط دهه هفتاد بر می گردد.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
سوخت های زیستی
فصل 9 : منابع انرژی
سوخت های زیستی:
سوخت های زیستی اصطلاحی در زمینه انرژی است که برای توصیف محصولاتی که از فتوسنتز (غذاسازی) گیاهان به دست می آیند اطلاق می شوند. منبع اصلی سوخت های زیستی، انرژی خورشید که از طریق فتوسنتز در گیاهان ذخیره می شود. هر ساله از طریق فتوسنتز، معادل چندین برابر مصرف سالیانه جهان ، انرژی خورشیدی در برگ ها، تنه و شاخه های درختان ذخیره می شود.
زيست گاز:
به گازی که از باقیمانده یا پسماند محصولات کشاورزی (کامپوست) در شرایط بی هوازی (نبود هوا) متصاعد می شود، زیست گاز می گویند. از زیست گاز می توان برای مصارف خانگی و صنعتی استفاده کرد. زیست گاز منبع انرژی مناسبی برای مناطق روستایی است؛ زیرا در این مناطق به سبب تولید بیشتر محصولات کشاورزی پسماند بیشتری ایجاد می کنند و در نتیجه زيست گاز بیشتری تولید می گردد.
محیط مناسب و متناسب زندگی
فصل 10 : گرما و بهینه سازی مصرف انرژِی
محیط مناسب و متناسب زندگی:
جست و جوی حیات روی سیارات دیگر بر اساس وجود آب در حالت مایع انجام می شود و در صورتی آب به صورت مایع وجود خواهد داشت که دمای محیط مناسب باشد.
گیاهان و جانوران نیز متاثر از محیطی هستند که در آن زندگی می کنند. به همین دلیل است که شکل گیاهان و جانوران مشابه در مناطق گرمسیری با جانوران و گیاهان مناطق سردسیری متفاوت است. به طور مثال خرس های قطبی که در مناطق سرد و برفی زندگی می کنند بر خلاف سایر خرس ها رنگشان سفید است، موهای بدنشان نیز بلندتر است.
هر مکانی احتیاج به یک دمای مناسب دارد. به طور مثال دمای مناسب برای اتاق ۲۲ درجه سانتیگراد است. برای رسیدن به دمای مناسب گاهی نیاز به وسایل گرم سازی مانند بخاری و شوفاژ هستیم و گاهی نیز باید با وسایل سردسازی همچون کولر آبی و گازی محیط را سردتر کنیم.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
دما و گرما
فصل 10 : گرما و بهینه سازی مصرف انرژِی
تفاوت دما و گرما:
گرما انرژی منتقل شده از جسم گرم به جسم سرد است، ولی دمای یک جسم در واقع میزان سرعت حرکت ذرات تشکیل دهنده آن جسم و در واقع معیاری است که میزان گرمی و سردی مواد را نشان می دهد. برای درک این تفاوت به مثال زیر توجه کنید:
یک لیوان آب جوش و یک کتری آب جوش دارای دمای یکسان و ۱۰۰ درجه سانتیگراد هستند اما گرمای یک کتری آب جوش بیشتر از یک فنجان آب جوش است، چون مقدارش بیشتر است.
رابطه ی بین گرما و دما:
هر چه جسمی گرمتر باشد دمای آن بیشتر است؛ مثلاً دمای یک فنجان چای داغ بیشتر از دمای یک فنجان آب خنک است، به عبارت دیگر به جسم های گرم تر دمای بیشتر و به جسم های سردتر دمای کمتر نسبت می دهیم.
ساده ترین روش برای تشخیص گرمای برخی اجسام:
با استفاده از حس لامسه خود می توانیم تشخیص دهیم چه جسمی داغ و چه جسمی سرد است، اما نمی توانیم به طور دقیق مقدار گرمی و سردی آن را مشخص کنیم؛ به عنوان مثال وقتی می خواهیم ببینیم فردی تب دارد یا نه، معمولا دست خود را روی پیشانی او قرار می دهیم و با مقایسه دمای بدن او با دمای بدنمان تشخیص می دهیم که شخص تب دارد یا نه ولی نمی توانیم تشخیص دهیم او چند درجه تب دارد.
استفاده از حس لامسه برای تشخیص دما دقیق نیست و گاهی همراه با خطا نیز می باشد؛ به عنوان مثال اگر ما یک دستمان را در آب سرد و دست دیگرمان را در آب گرم قرار دهیم و پس از حدود ۳۰ ثانیه دو دستمان را وارد ظرف آب ولرم کنیم ، دستی که در آب سرد بود، آب ولرم را گرم احساس می کند و دستی که در آب گرم بود، آب ولرم را سرد احساس می کند.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
دماسنج
فصل 10 : گرما و بهینه سازی مصرف انرژِی
دماسنج:
دماسنج وسیله ای است که با استفاده از آن دما را اندازه می گیریم. رایج ترین دماسنج ها، دماسنج های جیوه ای و الکلی هستند. اگر این دماسنج ها را در محیط گرم قرار دهیم ، جیوه یا الكل درون مخزن آن ها منبسط می شود و از لوله نازک بالا می رود. در این حالت ارتفاع الكل رنگی یا جیوه درون لوله، دمای محیط را نشان می دهد.
اساس کار دماسنج ها تفاوت انبساط و انقباض جیوه و الكل با شیشه است. چون انبساط و انقباض جیوه یا الكل که حالت مایع دارند از شیشه جامد بیشتر است. الكل و جیوه در هوای گرم بیشتر از شیشه منبسط می شوند و بالا می روند و در هوای سرد منقبض شده و پایین می روند و دمای کمتری را نشان می دهند.
رایج ترین دماسنج ها، دماسنج های جیوه ای و الکلی هستند. اگر این دماسنج ها را در محیط گرم قرار دهیم ، جیوه یا الكل درون مخزن آن ها منبسط می شود و از لوله نازک بالا می رود. در این حالت ارتفاع الكل رنگی یا جیوه درون لوله، دمای محیط را نشان می دهد.
اساس کار دماسنج ها تفاوت انبساط و انقباض جیوه و الكل با شیشه است. چون انبساط و انقباض جیوه یا الكل که حالت مایع دارند از شیشه جامد بیشتر است. الكل و جیوه در هوای گرم بیشتر از شیشه منبسط می شوند و بالا می روند و در هوای سرد منقبض شده و پایین می روند و دمای کمتری را نشان می دهند.
دماسنج های جیوه ای و الکلی
فصل 10 : گرما و بهینه سازی مصرف انرژِی
درجه بندی (مدرج کردن) دماسنج های جیوه ای و الکلی:
برای درجه بندی دماسنج های جیوه ای و الکلی، ابتدا مخزن آن ها را در مخلوط آب و یخ قرار می دهند و سطح جیوه یا الكل را با صفر نشانه گذاری می کنند. سپس دماسنج را در مجاورت بخار آب در حال جوش قرار داده و سطح مایع درون دماسنج را با عدد ۱۰۰ علامت گذاری می کنند. بین این دو عدد (صفر تا صد) را به صد قسمت مساوی تقسیم می کنند و هر قسمت را یک درجه سلسیوس یا سانتی گراد (C°۱) می نامند.
در ساحل دریا ، آب در دمای صفر درجه یخ می زند و در ۱۰۰ درجه می جوشد. در واقع تمام نقاط ذوب و انجماد و جوش را در فشار یک اتمسفری سطح دریا اندازه می گیرند. در مناطق با فشار کمتر مثل ارتفاعات این دما ها اندکی کمتر و در مناطق پرفشارتر مثل دشت ها این دماها اندکی بیشتر هستند.
روش اندازه گیری دمای یک جسم را با دماسنج جیوه ای و الکلی:
به این منظور، مخزن دماسنج را در تماس با جسم مورد نظر قرار می دهیم و مدتی صبر می کنیم تا ارتفاع مایع در لوله باریک دیگر تغییر نکند. آن گاه عددی را که مایع در آن ارتفاع قرار دارد، می خوانیم این عدد همان دمای جسم است.
برای دقت بیشتر باید لوله باریک دماسنج و خط نشان مایع دماسنجی را در خط افق درمقابل دیدگانمان قرار دهیم.
علت باریک و بلند بودن لوله های درون دماسنج معمولا باریک و بلنداین است که کوچکترین تغییر در حجم جیوه یا الكل بتواند به تغییر ارتفاع قابل ملاحظه ای در لوله بیانجامد.
بعضی از انواع دماسنج ها که در پزشکی و طرز کار آن ها:
1- دماسنج پزشکی - جیوه ای:
در این نوع دماسنج نیز از جیوه استفاده شده است. در این دماسنج یک خمیدگی وجود دارد که باعث می شود پس از بیرون آوردن دماسنج از دهان و تا زمانی که می خواهیم دما را بخوانیم، مایع درون دماسنج بالا و پایین نرود.
2- دماسنج دیجیتالی:
با قرار دادن این دماسنج در دهان، نمایشگر آنها عددی را نشان می دهد که همان دمای بدن است.
3- دماسنج نواری:
با قرار دادن این نوع دماسنج روی بدن و تغییر رنگ کریستال های مایع آن و با توجه به این که هر رنگ بیان کننده یک دما است می توانیم دمای بدن را اندازه بگیریم.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
گرما
فصل 10 : گرما و بهینه سازی مصرف انرژِی
گرما:
به مقدار انرژیی که بر اثر اختلاف دما از جسمی به جسم دیگر منتقل می شود، گرما می گویند.
انتقال گرما بین دو جسم:
هنگامی که دو جسم با دماهای متفاوت در تماس با یکدیگر قرار بگیرند گرما از جسم گرم تر به جسم سردتر منتقل می شود؛ بنابراین دمای جسم گرم پایین می آید و دمای جسم سرد بالا می رود و این فرایند آن قدر ادامه پیدا می کند تا دمای دو جسم یکسان شود. به طور مثال وقتی ظرف غذا را روی اجاق گاز قرار می دهیم، چون اجاق گرم تر از ظرف غذا است، گرما می دهد و انرژی را به طرف منتقل می کند.
تعادل گرمایی دو جسم:
زمانی که دو جسم با دماهای متفاوت با هم در تماس باشند فرایند انتقال گرما از جسم گرم تر به جسم سرد تا زمانی که دو جسم هم دما شوند ادامه می یابد. این دما را دمای تعادل دو جسم می نامیم.
گرم ترین و سردترین نقاط روی زمین:
گرم ترین نقطه روی زمین، ناحیه ای در کویر لوت است که دمای آن تا ۷۰ درجه سانتیگراد نیز اعلام شده است و سردترین نقطه در قطب جنوب است که دمای آن تا ۸۹ - گزارش شده است.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
یکای اندازه گیری گرما
فصل 10 : گرما و بهینه سازی مصرف انرژِی
یکای اندازه گیری گرما:
گرما نوعی انرژی است بنابراین یکا آن J( ژول ) است. از یکای ژول برای اندازه گیری تمام شکل های انرژی استفاده می شود .
نظریه مولکولی در مورد افزایش دما:
جسمی که گرم تر است دمای آن بالاتر است و مولکول هایش جنب و جوش بیشتری دارند، یعنی انرژی مولکول ها به طور متوسط بیشتر از جسمی است که سردتر است. در جسم سردتر، جنب و جوش مولکول ها کم تر است، یعنی به طور متوسط مولکول ها انرژی کمتری دارند. ۱۵. جنب و جوش مولکول هایی آب در ظرفی که بر روی شعله است را با توجه به نظریه مولکولی توجیه کنید. وقتی ظرف آبی را روی شعله قرار می دهیم، انرژی داده شده به آب، سبب افزایش انرژی مولکول های آب می شود و جنبش مولکول ها افزایش می یابد و در نتیجه دمای آب هم بالا می رود.
انواع روش های انتقال گرما:
1) رسانش.
2) همرفت.
3) تابش.
نکته ای که لازم است بدانیم این است که در انتقال گرما مانند هر انرژی دیگری قانون پایستگی انرژی برقرار است.
رسانش
فصل 10 : گرما و بهینه سازی مصرف انرژِی
رسانش:
در انتقال گرما به روش رسانش ، انرژی گرمایی از طریق جنبش مولکول های ماده و ضربه زدن هر مولکول به مولکول های مجاور خود ، به تدریج به تمام ماده منتقل می شود. برای مثال، یک سر میله فلزی را روی شعله قرار می دهیم . طولی نمی کشد که سر دیگر که در دست ماست، آن قدر داغ می شود که دیگر نمی توانیم آن را نگه داریم. در واقع گرما از سری که روی شعله قرار دارد، وارد می شود و آن را داغ می کند. با توجه به اختلاف دمای دو سر میله، گرما از سر داغ به سمت دیگر میله منتقل می شود.
اجسام رسانا و نارسانا:
به اجسامی مانند شیشه ، چوب ، لاستیک ، هوا ، پشم و چوب پنبه که گرما را بسیار آهسته منتقل می کنند ، نارسانا یا عایق گرما می گویند و به اجسامی که مانند انواع فلزات گرما را بسیار سریع منتقل می کنند، رسانای گرمایی می گویند.
رسانایی در حالت جامد ماده ، بهتر منتقل می شود؛ زیرا هر چه فاصله های مولکول ها از هم کمتر باشد، یعنی مولکول ها به هم نزدیکتر باشند گرما با سرعت بیشتری در ماده منتقل می شود. به همین دلیل است که رسانایی گرمایی جامدات بیش از مایعات و مایعات بیش از گازها است.
در جامدات نیز رسانایی فلزات بیشتر بوده و در بین فلزات نیز رسانایی به یک اندازه نیست؛ مثلا رسانایی مس بیشتر از آلومینیوم و آلومینیوم نیز بیشتر از آهن است.
موادی مثل پشم شیشه، فایبرگلاس و همچنین پنجره دو جداره به علت داشتن هوای محبوس نارسانای خوب محسوب می شوند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
همرفت
فصل 10 : گرما و بهینه سازی مصرف انرژِی
همرفت:
در انتقال گرما به روش همرفت قسمتی از ماده که گرم شده است به طرف بالا حرکت می کند و قسمت های اطراف آن که هنوز گرم نشده اند جای آن را می گیرند. به این ترتیب انرژی گرمایی از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل شده و به تدریج تمام ماده گرم می شود.
شرایط لازم برای ایجاد جریان همرفتی:
1) ماده، مایع یا گاز باشد.
2) در محیط اختلاف دما وجود داشته باشد. (یعنی قسمتی از آن گرم تر و قسمتی سردتر باشد)
3) قسمت گرم پایین تر از قسمت سرد باشد.
در جامدات گرما به روش همرفت منتقل نمی شود؛ زیرا در جامدات فاصله ی بین ذرات بسیار کم است و ذرات نمی توانند جابجا شوند.
علت به وجود آمدن جریان های همرفتی:
وقتی ماده ای گرم می شود منبسط می شود یعنی فاصله ی مولکول های آن از هم بیشتر می گردد. در نتیجه چگالی آن کاهش می یابد و در واقع سبکتر می گردد. به همین دلیل آن قسمت به طرف بالا حرکت می کند. در این هنگام مایعات اطراف که چگالی بیشتری دارند و سنگین تر هستند، جای آن را پر می کند. این روال ادامه می یابد و به تدریج تمام مایع گرم می شود.
جریان های همرفتی باعث ایجاد نسیم در مناطق ساحلی می شوند؛ در روز ساحل گرم تر از دریاست و هوای گرم از سطح ساحل بالا رفته و از طرف دریا هوای سرد به سمت ساحل حرکت می کند. به همین دلیل نسیم به سمت ساحل یا خلاف جهت دریا می وزد. در شب چون دریا گرم تر از ساحل است، هوای گرم از دریا بالا می رود و هوای سردتر از سمت ساحل به سوی دریا می وزد، به همین دلیل نسیم به طرف دریاست.
بخاری نفتی و گازی نیز به روش همرفتی باعث گرم شدن اتاق می شود؛ زیرا بخاری نفتی و گازی معمولا یک جریان همرفتی در اتاق ایجاد می کند که سبب می شود اتاق گرم شود؛ بدین ترتیب که هوای سرد اطراف بدنه ی بخاری گرم شده و به روش همرفت به طرف بالا حرکت می کند و هوای سرد اطراف جای آن را می گیرد و گرم می شود و بالا می رود. این عمل ادامه پیدا می کند تا همه ی هوای اتاق گرم شود.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
تابش
فصل 10 : گرما و بهینه سازی مصرف انرژِی
تابش:
در این روش انتقال گرما به صورت امواج الکترومغناطیس و بدون نیاز ماده و در خلأ منتقل می شود. گرمای خورشید به همین شیوه در فضای خالی از ماده (خلاء) منتقل می شود و به زمین می رسد. اگر تا به حال در مقابل یک بخاری برقی یا هیزمی قرار گرفته باشید، انتقال گرما به این روش را به خوبی حس کرده اید. در تابش خورشید، پرتوهایی نامرئی وجود دارد که یک دسته از آنها پرتوهای فروسرخ (مادون قرمز) است. این پرتوها وقتی به جسمی بتابد، گرمای بیشتر تولید می کنند.
تأثیر دمای جسم بر تابش انرژی گرمایی:
همه اجسام می توانند انرژی خود را به صورت تابش منتشر کنند؛ اما اجسام گرم تر، مقدار بیشتری انرژی تابشی منتشر می کنند؛ مثلا سطح خورشید که دمای بالایی دارد، انرژی تابشی زیادی گسیل می کند.
وقتی در یک روز آفتابی در حال پیاده روی هستید، پرتوهای خورشید به شما برخورد می کنند. قسمتی از این پرتوها جذب بدن شما می شوند و شما را گرم تر می کنند و قسمتی از پرتوها، باز تابش می کنند.
تأثیر رنگ اجسام و سطح آن ها بر میزان تابش گرما
فصل 10 : گرما و بهینه سازی مصرف انرژِی
تأثیر رنگ اجسام و سطح آن ها بر میزان تابش گرما:
هر چه رنگ جسم تیره تر باشد و سطح آن ناهموار تر باشد تابش بیشتری را جذب می کند و همینطور انرژی تابشی بیشتری را نیز گسیل یا منتشر می کند ولی اجسام سفید و براق و دارای سطح هموار مقداری کمتری گرما را به صورت تابش دریافت می کنند و بیشتر آن را بازتابش می کنند.
نکته خیلی مهمی که باید به یاد داشته باشیم این است که برای انتقال گرما به روش رسانش و همرفت نیاز به محیط مادی (وجود مولکول ها) است. این روش ها در شرایط نبود هوا (خلأ) انجام نمی شوند. اما در روش تابش، انتقال گرما نیازی به محیط مادی ندارد.
اجسام تیره هنگامی که در معرض محیط یا جسمی با دمای کمتر از خود باشند انرژی تابشی بیشتری نسبت به اجسام روشن تابش می کنند و هنگامی که در معرض محیط یا جسمی با دمای بیشتر از خود باشند انرژی تابشی بیشتری نسبت به اجسام روشن جذب می کنند.
اجسام روشن و براق هنگامی که در معرض محیط یا جسمی با دمای کمتر از خود باشند انرژی تابشی کمتری نسبت به اجسام تیره تابش می کنند و هنگامی که در معرض محیط یا جسمی با دمای بیشتر از خود باشند انرژی تابشی کمتری نسبت به اجسام تیره جذب می کنند و بیشتر آن را بازتاب می کنند.
تابش گرمایی می تواند:
1) تابیده شود. (در اجسام گرمتر و تیره تر انرژی تابشی بیشتری گسیل می شود)
2) جذب شود. (در اجسام تیره تابش گرمایی بیشتری جذب می شود)
3) بازتابیده شود. (در اجسام روشن و هموار تابشی گرمایی بیشتری بازتابیده می شود)
نکته:
1- می خواهیم با طراحی آزمایشی مشخص کنیم که میزان انرژی تابشی جذب شده در اجسام تیره بیشتر است یا اجسام براق! برای این کار در یک آزمایش ، بخاری برقی استوانه ای، بین دو ورقه ی فلزی قرار داده شده است . سطح هایی از ورقه ها که مقابل بخاری قرار دارند، یکی صیقلی و براق و دیگری سیاه و مات است. در طرف دیگر ورقه های چوب پنبه ای توسط موم یا پارافین به ورق ها چسبانده شده اند. وقتی بخاری را روشن می کنیم خواهیم دید که چوب پنبه پشت سطح سیاه زودتر می افتد که این نتیجه حاکی از آن است که اجسام تیره مقدار بیشتری انرژی تابشی را جذب می کنند.
2- در یک روز تابستانی آینه ای را روی آسفالت قرار می دهیم. روکش آسفالت بسیار داغ می شود، زیرا آسفالت به علت تیره و ناهموار بودن بیشتر تابش گرمایی خورشید را جذب می کند، اما آینه خیلی گرم نمی شود چرا که مقدار کمی از گرمای تابیده شده را جذب می کند و بیشتر آن را باز می تاباند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
رنگ مناسب لباس در روزهای مختلف
فصل 10 : گرما و بهینه سازی مصرف انرژِی
رنگ مناسب لباس در روزهای مختلف:
1- یک روز گرم در زیر آفتاب:
لباس روشن؛ زیرا انرژی تابشی کمتری جذب می کند و اینگونه خنک تر می شویم.
2- یک روز گرم در زیر سایه یا هوای ابری:
لباس تیره؛ زیرا گرمای بیشتری به روش تابش از بدن ما منتشر می شود و اینگونه خنک تر می شویم.
3- یک روز سرد و آفتابی:
لباس تیره؛ زیرا انرژی تابشی بیشتری جذب می کند و در این صورت گرم تر می شویم .
4- یک روز سرد و ابری:
لباس روشن ؛ زیرا انرژی کمتری از بدنمان تابش می کند و با حفظ گرما ، باعث می شود گرمای کمتری از دست بدهیم.
دلیل کنترل دمای وسایل:
علت آن این است اگر دمای خیلی از چیزها را کنترل نکنیم، ممکن است خراب شوند؛ مثلا اگر دمای موتور خیلی بالا رود، موتور آسیب جدی می بیند و حتی ممکن است بسوزد.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
سازوکار لازم در اتومبیل ها برای کنترل دمای موتور خودرو
فصل 10 : گرما و بهینه سازی مصرف انرژِی
سازوکار لازم در اتومبیل ها برای کنترل دمای موتور خودرو:
برای جلوگیری از این اتفاق، سامانه ی خنک کننده ی خودرو طراحی و ساخته شده است تا انرژی گرمایی موتور را به رادیاتور منتقل کند. رادیاتورها به صورت پهن و در نتیجه با سطح زیاد ساخته شده اند. این طراحی سبب از دست دادن گرما به صورت همرفت و تابش خواهد شد. علاوه بر این خودروها فن خنک کننده نیز دارند. هنگامی که موتور داغ شود، فن ها روشن می شوند و سبب دور شدن هوای داغ اطراف رادیاتور می شوند.
روش های مختلف جلوگیری از اتلاف گرما را در خانه
فصل 10 : گرما و بهینه سازی مصرف انرژِی
راه هایی که در فصول سرد ممکن است گرما از خانه خارج شود و یا در فصول گرم ، گرما وارد خانه شود ( گرما تلف شود ):
1) درز و شکاف پنجره ها
2) از طریق رسانش دیوارها ، سقف ، کف و در و پنجره ها
3) از طریق تابش از شیشه های پنجره ها و درها
4) کانال کولر (خروج هوای گرم در فصول سرد)
روش های مختلف جلوگیری از اتلاف گرما را در خانه:
1) عایق کردن دیوارها و سقف با موادی مثل پشم شیشه و یونولیت
2) استفاده از شیشه های دوجداره برای پنجره ها و درها
3) استفاده از درزگیر برای درزهای دیوارها ، درها و پنجره ها
4) فرش و موکت کردن کف ساختمان
4) استفاده از رادیاتورهای دارای دماپا (دماپا باعث می شود تا هنگامی که دمای محیط به حد کافی گرم شد جریان آب داغ قطع شود و به این طریق از اتلاف گرما توسط رادیاتور جلوگیری می شود.)
دلیل استفاده فلاسک خلأ برای ثابت نگه داشتن دمای نوشیدنی ها:
در فلاسک خلأ هر سه راه انتقال گرما (رسانش، همرفت و تابش) به درون آن و یا خروج از آن تقریبا امکان پذیر نیست. به همین دلیل می توان از آن برای خنک ماندن نوشیدنی هایی مثل آب میوه و یا گرم نگه داشتن نوشیدنی هایی مثل چای و قهوه استفاده نمود.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
طرز کار فلاسک خلأ
فصل 10 : گرما و بهینه سازی مصرف انرژِی
طرز کار فلاسک خلأ:
اصلی ترین جز فلاسک یک بطری شیشه ای دو جداره است که بین آن خلأ است و روی سطح آن، هم از داخل و هم از بیرون نقره اندود است. دلیل استفاده فلاسک خلأ برای ثابت نگه داشتن دمای نوشیدنی ها این است که در آن هر سه راه انتقال گرما (رسانش، همرفت و تابش) به درون آن و یا خروج از آن تقریبا امکان پذیر نیست. به همین دلیل می توان از آن برای خنک ماندن نوشیدنی هایی مثل آب میوه و یا گرم نگه داشتن نوشیدنی هایی مثل چای و قهوه استفاده نمود.
در فلاسک خلا به دلایل زیر گرما نمی تواند به هر یک از سه روش انتقال گرما وارد یا خارج شود:
رسانش :
خلا به طور کامل از رسانش گرما از دیواره های فلاسک جلوگیری می کند. در پوش چوب پنبه ای یا پلاستیکی توخالی نیز حاوی هواست که رسانای ضعیف گرما می باشد.
همرفت:
در خلا بین دو دیواره شیشه ای جریان همرفتی نیز وجود ندارد. تنها هنگامی که درپوش فلاسک برداشته شود جریان همرفتی می تواند باعث انتقال گرما شود.
تابش:
جلوگیری از تابش گرما از همه مشکل تر است زیرا این تابش می تواند از خلا بین دو دیواره بگذرد. پوشش نقره ای روی دیواره های شیشه ای باعث کاهش انتقال گرما از طریق تابش می شود.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
سلول
فصل 11 : یاخته و سازمان بندی آن
سلول:
شباهت بین همه ی جانداران:
همه ی آن ها از سلول ساخته شده اند. جاندارانی مثل باکتری فقط از یک سلول ساخته شده است ، در حالی که بعضی جانداران بیش از یک سلول دارند.
سلول و انواع آن:
کوچکترین واحد زنده ی بدن جانداران که واحد ساختار و عمل در موجودات زنده می باشد.
سلول های پوششی، ماهیچه ای، عصبی و خونی از جمله سلول های بدن ما هستند.
سلول ها بسیار کوچک هستند؛ به عنوان مثال در هر سانتی مترمربع از پوست ما صد هزار سلول وجود دارد.
هر ساختار زنده ای که در بدن موجودات زنده وجود دارد از سلول تشکیل شده است و هر عملی که توسط بخشی از بدن انجام شود، سلول های آن قسمت، آن عمل را انجام می دهند .
اجزای اصلی سازنده ی سلول ها:
همه ی سلول ها با وجود تفاوت هایی که دارند، دارای سه قسمت اصلی می باشند که عبارتند از:
1) غشای پلاسمایی
2) هسته
3) سیتوپلاسم
غشای پلاسمایی
فصل 11 : یاخته و سازمان بندی آن
غشای پلاسمایی:
اطراف همه می سلول ها را پوششی به نام پوسته سلولی یا غشاء پلاسمایی پوشانده است؛ غشا ضمن محافظت از سلول ، ورود و خروج مواد را نیز کنترل می کند. ویژگی مهم غشا سلول این است که غشا دارای خاصیت نفوذ پذیری انتخابی است؛ یعنی فقط به مواد مورد نیاز سلول اجازه ورود می دهد و مواد زائد و ترشحی را از سلول خارج می کند.
غشا نوعی صافی نیست ؛ زیرا صافی مواد را بر اساس اندازه ی آن ها عبور می دهد ولی غشا با داشتن خاصیت نفوذ پذیری انتخابی تنها به مواد مورد نیاز سلول اجازه ورود می دهد. غشا سلول عمدتا از لیپید (چربی) ساخته شده است. همچنین انواعی از مولکول های پروتئین و کربوهیدرات (قند) نیز در غشا وجود دارد.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
هسته و وظایف آن
فصل 11 : یاخته و سازمان بندی آن
سیتوپلاسم:
سیتوپلاسم بخشی از سلول و در واقع فضای درون سلول است که در آن اندامک ها و مواد مورد نیاز بقای سلول مانند نمک ها ، آنزیم ها و مواد دیگر در آن قرار دارند. بیشتر سیتوپلاسم را آب فرا گرفته است. بسیاری از فعالیت های درون سلول مثل تغذیه و تنفس در سیتوپلاسم انجام می شود.
اندامک ها:
اندامک ها ساختارهایی درون سلولی اند که برای انجام فعالیت های مختلف به صورت مجزا به سلول کمک می کنند. اگر چه همه ی سلول ها اندامک دارند، ولی اندامک های همه سلول ها مشابه نیستند.
هسته و وظایف آن:
هسته بخشی از سلول است که فعالیت های سلول و ویژگی هایی مثل شکل و اندازه آن را نیز کنترل می کند. مثلا تقسیم سلول با کنترل هسته انجام می شود. در واقع هسته بزرگترین و مهم ترین اندامک درون سلول است. در داخل هسته مولکول های وراثتی به نام DNA وجود دارد که باعث انتقال صفات ارثی می شود.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
گروه های سلولی
فصل 11 : یاخته و سازمان بندی آن
انواع گروه های سلولی:
1) پروکاریوت
2) یوکاریوت
سلول های پروکاریوت:
در بعضی از سلول ها هسته غشای پوشاننده ندارد و در واقع مولکول های وراثتی هسته در تماس مستقیم با سایر محتویات داخل هسته می باشند. فقط باکتری ها سلول های پروکاریوت دارند.
سلول های یوکاریوت:
در این نوع سلول ها، هسته همراه با غشای پوشاننده آن کاملا مشخص است و به صورت واضح دیده می شود. گیاهان، جانوران، قارچ ها و آغازیان دارای سلول های یوکاریوت می باشند.
مهم ترین اندامک های داخل سلول وظیفه آن ها
فصل 11 : یاخته و سازمان بندی آن
مهم ترین اندامک های داخل سلول وظیفه آن ها:
1- میتوکندری:
اندامک های نسبتا درشتی هستند که با آزاد کردن انرژی شیمیایی باعث تولید انرژی در سلول می شوند.
2- شبکه آندوپلاسمی:
در سرتاسر سیتوپلاسم کشیده شده اند و کار آن ها ایجاد ارتباط و حمل مواد در بخش های مختلف سیتوپلاسم است.
3- واکوئل:
محل ذخیره آب، مواد غذایی و مواد دفعی می باشد و همچنین باعث تنظیم میزان آب در سلول می شود.
4- ریبوزوم:
دانه های کوچکی در داخل سلول که کار اصلی آن ها ساختن پروتئین است:
5- جسم گلژی:
کیسه های کوچکی که کار آن ها بسته بندی و توزیع مواد در سلول و همچنین به خارج از سلول است.
6- لیزوزوم:
مجموعه ای از عوامل تجزیه کننده که تجزیه برخی مواد غذایی و همچنین از بین بردن عوامل بیماری زا و از کار افتاده را بر عهده دارد.
7- کلروپلاست (فقط در سلول های گیاهی):
وظیفه ی آن ها ساختن و ذخیره می مواد غذایی مانند نشاسته، چربی و پروتئین است. (عمل فتوسنتز یا غذاسازی در گیاهان را بر عهده دارند)
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
شباهت ها و تفاوت های سلول های گیاهی و جانوری
فصل 11 : یاخته و سازمان بندی آن
شباهت ها و تفاوت های سلول های گیاهی و جانوری:
شباهت های سلول های گیاهی و جانوری:
هر دو دارای غشا، سیتوپلاسم و هسته هستند. همچنین بسیاری از اندامک ها مثل میتوکندری، ریبوزوم، جسم گلژی و ... در هر دو مشابه است.
تفاوت های بین سلول های گیاهی و جانوری:
1) سلول های گیاهی بر خلاف سلول های جانوری دارای کلروپلاست هستند.
2) سلول های گیاهی دیواره سلولی بر روی غشای خود دارند ولی سلول های جانوری این پوشش را ندارند.
3) سلول های گیاهی دارای واکوئل بزرگ مرکزی هستند در حالی که سلول های جانوری واکوئل های کوچک و غیر مرکزی دارند.
4) سلول های گیاهی عموما شكل منظمی دارند ولی سلول های جانوری شکل منظمی ندارند.
5) سلول های جانوری دارای لیزوزوم می باشند که اکثر سلول های گیاهی فاقد آن هستند؛ به صورت خلاصه می توان گفت:
الف) سلول های گیاهی دیواره سلولی، کلروپلاست و واکوئل مرکزی دارند ولی سلول های جانوری فاقد آن هستند.
ب) سلول های جانوری، لیزوزوم دارند ولی اکثر سلول های گیاهی این اندامک را ندارند.
پ) سلول های گیاهی شکل منظم تری دارند.
دیواره سلولی موجب استحکام غشای پلاسمایی در گیاهان شده و به این سلول ها شکل می دهد. در حالی که سلول های جانوری به خاطر نداشتن دیواره سلولی شکل خاص و ساختار مستحکمی ندارند. قارچ ها و باکتری ها هم مانند سلول های گیاهی دارای دیواره سلولی هستند.
علت رنگ آمیزی سلول ها:
مشاهده همه سلول ها زیر میکروسکوپ بدون رنگ آمیزی امکان پذیر نیست. از این رو برای مشاهده بهتر سلول ها آن ها را رنگ می کنیم. رنگ ها به ترکیبات اصلی سلول می چسبند و آن ها را واضح تر می کنند، مثلاً آبی متیل رنگی است که به پروتئین های غشا می چسبد و آن ها را به خوبی مشخص می کند. آبی متیل و لوگول از جمله رنگ هایی هستند که از آن ها برای رنگ آمیزی سلول ها استفاده می شود.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
سازمان بندی بدن
فصل 11 : یاخته و سازمان بندی آن
تقسیم بندی جانداران از نظر تعداد سلول ها:
۱- جانداران تک سلولی:
جانداران تک سلولی فقط از یک سلول تشکیل شده اند و همه ی فعالیت های حیاتی خود را با همان یک سلول انجام می دهند؛ مثل باکتری ها
۲- جانداران پر سلولی:
جانداران پرسلولی تعداد زیادی سلول دارند و شامل گروه های زیر می باشند:
1) در جاندارانی مثل جلبک تعدادی سلول در کنار هم قرار دارند. هر سلول می تواند مستقل از سلول های دیگر به فعالیت حیاتی خود ادامه دهد. به چنین جاندارانی پرسلولی ساده یا کلنی می گویند.
2) در پر سلولی هایی مثل گیاهان و جانوران تقسیم کار صورت گرفته است. در این موجودات سلول های به شکل های مختلفی وجود دارند و هر کدام کارهای به خصوصی را انجام می دهند .
نکته خیلی مهمی که باید به آن اشاره کنیم این است که بین نوع کار و شکل سلول تناسب وجود دارد.
سازمان بندی بدن:
چگونگی قرار گرفتن سلول ها برای ساختن بدن را سازمان بندی بدن می گویند.
تناسب بین کار و شکل سلول ها
فصل 11 : یاخته و سازمان بندی آن
مثال هایی از تناسب بین کار و شکل سلول ها:
در بافت پوششی بسته به نوع کار، سلول ها به شکل های مختلفی دیده می شوند. سلول های این نوع بافت، در محل هایی که وظیفه ی محافظت را بر عهده دارند، مثل پوست ، به هم فشرده و ضخیم هستند، اما در محل هایی که تبادل مواد را انجام می دهند، مثلا در مویرگ ها سلول ها یی نازک اند و منافذی بین آن ها وجود دارد. سلول های خونی برای آسانی در حرکت در رگ ها شکل گرد دارند. سلول های عصبی برای انتقال پیام عصبی لازم است دراز و کشیده باشند. در سلول های گیاهی نیز چنین وضعیتی وجود دارد. برای نمونه در گیاهان، آوند ها که دراز و لوله مانند هستند، انتقال مواد را بر عهده دارند.
انواع سلول ها با شکل:
1) سلول های ماهیچه ای
2) سلول های خونی (به ترتیب از چپ: گلبول قرمز - گلبول سفید - پلاکت ها)
3) سلول های عصبی
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
بافت و اندام
فصل 11 : یاخته و سازمان بندی آن
بافت و اندام:
بافت (نسج):
در جانداران پرسلولی از اجتماع تعدادی از سلول ها همکار و مشابه، بافت تشکیل می شود. سلول های یک بافت مانند آجرهای ساختمان در کنار هم قرار دارند و بین آنها مایع بین سلولی یا آب میان بافتی وجود دارد. آب میان بافتی مانند سیمان بین آجرهاست.
بافت های اصلی بدن انسان:
در بدن ما چهار نوع بافت اصلی به نام های پوششی، پیوندی، عصبی و ماهیچه ای وجود دارند. بعضی از بافت ها انواعی دارند، مثلا بافت پیوندی شامل بافت های خونی، استخوانی، غضروفی، چربی و … است.
اندام (عضو):
به مجموع بافت هایی که با هم در ارتباط بوده و برای انجام کار خاصی مکمل یکدیگر اند اندام گفته می شود؛ مثل معده، کلیه و قلب.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
دستگاه های اصلی بدن
فصل 11 : یاخته و سازمان بندی آن
دستگاه (سیستم) های اصلی بدن:
به مجموعه ای از اندام ها که کارشان با یکدیگر هماهنگ و مرتبط است دستگاه می گویند. دستگاه های اصلی بدن همراه با وظیفه شان در زیر آمده است:
1- دستگاه گوارش (تأمین کننده ی غذای سلول)
2- دستگاه تنفس (تأمین کننده اکسیژن برای سلول ها)
3- دستگاه گردش خون (انتقال مواد در بدن)
4- دستگاه دفع ادرار (دفع مواد زاید)
5- دستگاه حرکتی ( حفظ استحکام و حرکت اندام ها)
6- دستگاه ارتباطی (هماهنگی و تنظیم کار بدن)
7- دستگاه تولید مثل (بقای نسل)
غذا
فصل 12 : سفره ی سلامت
غذا:
اهمیت غذا خوردن:
غذا خوردن باعث تامین ماده ( برای ساخت سلول های جدید و رشد بدن ) و همچنین باعث تامین انرژی (برای انجام فعالیت های روزانه ) می شود . کارهایی که غذا در بدن ما انجام می دهد ، به مواد مغذی آن بستگی دارد.
انواع مواد مغذی موجود در غذاها:
کربوهیدرات ها (قندها)، لیپیدها (چربی ها)، پروتئین ها، ویتامین ها، مواد معدنی، آب.
نقش ها و دسته بندی غذا در بدن:
1- تولید انرژی: کربوهیدرات ها و لیپیدها
2- رشد، نگهداری و ترمیم بافت ها: پروتئین ها
3- انجام و تنظیم اعمال حیاتی: ویتامین ها، مواد معدنی و آب
مهمترین وظایف کربوهیدرات ها در بدن:
تولید و تامین انرژی مورد نیاز سلول ها؛ نکته مهمی که نیاز هست بدانیم این است که به کربوهیدرات ها، قند نیز گفته می شود.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
قندها
فصل 12 : سفره ی سلامت
قندها:
طبقه بندی کربوهیدرات ها:
۲ گروه؛ قندهای ساده و قندهای مرکب
برخی از انواع قند های ساده:
1- گلوکز: ساده ترین نوع کربوهیدرات ها که به عنوان سوخت سلول مصرف می شود.
2- ساکارز: شکر
3- فروکتوز: قند میوه ها
4- لاکتوز: قند شیر
قند های ساده شیرین اند و به فراوانی در میوه ها و سبزی ها یافت می شوند.
قندهای مرکب:
قندهای مرکب حاصل پیوند بین کربوهیدرات های ساده، به خصوص گلوکز هستند. قند و شکری که با چای می خورید، از قندی ساخته شده است که از ریشه ی گیاه چغندر قند یا ساقه ی نیشکر به دست می آید.
بعضی از انواع قند های مرکب:
1- نشاسته:
این کربوهیدرات خوراکی در گیاهان ساخته می شود و در خوراکی هایی مثل برنج، سیب زمینی، غلات و گندم وجود دارد. نشاسته از ترکیب شدن گلوكز ها با هم به وجود می آید.
2- سلولز:
این کربوهیدرات گیاهی است و در همه ی غذاهای گیاهی وجود دارد. میوه ها و سبزی ها مقدار زیادی سلولز دارند. سلولز نیز از ترکیب شدن گلوگزها تشکیل می شود.
3- گلیکوژن:
به کربوهیدرات های حیوانی یا قند جانوری معروف است که در سلول های ماهیچه ای بدن مخصوصا كبد یافت می شود. گیکوژن نیز از گلوکز ساخته شده است.
نشاسته، سلولز و گلیکوژن همه از گلوکز ساخته شده اند ولی آن چه باعث تفاوت آن ها می شود، تعداد گلوکز ها و چگونگی پیوند بین آن هاست.
برای شناسایی نشاسته در مواد می توانیم از محلول يد استفاده کنیم. در صورت اضافه شدن محلول بد به ماده ای، اگر در آن ماده نشاسته وجود داشته باشد، محلول ید به رنگ آب تیره در خواهد آمد.
چگونگی تولید نشاسته:
گیاهان در فتوسنتز، ابتدا قندی به نام گلوکز می سازند، سپس با وصل کردن مولکول های گلوکز به هم، نشاسته می سازند.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
سلولز، لیپید و چربی
فصل 12 : سفره ی سلامت
سلولز، لیپید و چربی:
سلولز، کربوهیدرات های بدون انرژی:
بدن ما نمی تواند از انرژی سلولز استفاده کند، زیرا مواد تجزیه کننده آن در بدن وجود ندارد. اما خوردن غذاهایی که سلولز دارند به سلامتی ما کمک می کند؛ به عنوان مثال باعث دفع آسان تر مواد از بدن می شود. گرچه آنزیم لازم برای تجزیه سلولز در بدن وجود ندارد، اما باکتری های [مفید] دستگاه گوارش می توانند با تجزیه سلولز، باعث آزاد شدن انرژی آن و در نتیجه استفاده خودشان و همچنین بدن ما از آن انرژی شوند.
برخی از فواید لیپیدها در بدن:
1- چربی ها در ساخته شدن غشای سلول ها به کار می روند.
2- بافت چربی که نوعی بافت پیوندی است، دورتادور اندام های داخل بدن را می پوشانند و آنها را از آسیب و ضربه حفظ می کند.
3- چربی ها در تامین انرژی بدن نیز موثر هستند.
نکته مهمی که باید به آن توجه کرد این است که چربی در سلول های بافت چربی ذخیره می شود.
و اینکه مقدار انرژی ای که یک گرم چربی تولید می کند، تقریباً دو برابر انرژی حاصل از یک گرم کربوهیدرات است.
مهمترین مضرات چربی های اضافه در بدن:
1- خطر رسوب در رگ ها و تنگ شدن آن ها و در نتیجه ایجاد بیماری فشار خون و سکته قلبی را افزایش می دهند.
2- باعث چاقی و بیماری های مختلف ناشی از آن می شوند.
3- دور بعضی از اندام های بدن بیش از اندازه جمع می شوند و باعث می شوند آن اندام ها نتوانند به خوبی کارشان را انجام دهند.
دسته بندی چربی ها:
چربی ها دو نوع گیاهی و جانوری دارند؛ چربی های گیاهی در دمای معمولی مایع اند، در حالی که چربی های جانوری در این دما معمولا جامد اند.
پزشکان توصیه می کنند از چربی های جامد کمتر استفاده شود؛ زیرا احتمال رسوب چربی های جامد در رگ ها بیشتر از چربی های مایع اند.
منابع چربی های گیاهی و جانوری:
چربی های جانوری مثل: گوشت ، تخم مرغ، پنیر ، کره و لبنيات
چربی های گیاهی مثل: دانه های روغنی مانند آفتابگردان، زیتون، بادام و گردو
نکته:
1) استفاده از چربی های گیاهی مثل روغن زیتون و روغن گردو برای سلامت بدن مناسب تر است.
2) شتر با چربی ای که در کوهانش ذخیره شده است، می تواند چندین روز بدون آب و غذا در بیابان زنده بماند.
اهمیت استفاده از پروتئین ها در غذای روزانه
فصل 12 : سفره ی سلامت
اهمیت استفاده از پروتئین ها در غذای روزانه:
بدن برای ساخت بافت ماهیچه ای که در اکثر دستگاه های بدن وجود دارد نیاز به پروتئین دارد. پروتئین ها برای ساخته شدن سلول ها و بافت های دیگر نیز به کار می روند.
برخی از منابع غذایی حاوی پروتئین:
پروتئین های جانوری مثل گوشت، شیر و فرآورده هایش و تخم مرغ
پروتئین های گیاهی مانند حبوبات نظیر نخود، لوبیا و عدس و همچنین سويا
این را باید بدانیم که غذاهای گیاهی هم مانند غذاهای جانوری منبع پروتئین هستند اما به مقدار بسیار کم تر.
واحد سازنده پروتئین:
همه پروتئین ها از مولکول هایی به نام آمینو اسید ساخته شده اند.
دلیل ایجاد پروتئین های مختلف:
گوناگونی نوع، تعداد و ترتیب آمینو اسیدها باعث ایجاد پروتئین های مختلف می شود. تمام پروتئین ها از ۲۰ نوع آمینواسید به وجود می آیند که ۱۱ نوع آن ها را بدن می سازد و ۹ نوع دیگر باید به وسیله ی غذاهایی مثل شیر، گوشت، تخم مرغ، نخود و لوبیا و سویا دریافت شوند.
آمینواسیدهای ضروری:
به آمینواسیدهایی که بدن ما نمی تواند آنها را بسازد و باید آنها را به طور آماده و از طریق غذاهایی که می خوریم به دست بیاوریم، آمینواسیدهای ضروری گفته می شود. بیشتر پروتئین های گیاهی یک یا همه ی آمینواسیدهای ضروری را ندارند . شیر و تخم مرغ منبع غنی از آمینواسیدهای ضروری هستند.
پروتئین ها کارکردهای گوناگونی دارند؛ به عنوان مثال پروتئین موجود در پر پرندگان ، تار عنکبوت و مو از جمله پروتئین های ساختاری هستند و یا پادتن ها که در مبارزه ی بدن با عوامل بیماری زا حضور دارند، از جمله پروتئین های دفاعی می باشند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
نقش ویتامین ها در بدن
فصل 12 : سفره ی سلامت
نقش ویتامین ها در بدن:
اگرچه بدن ما به مقدار کمی ویتامین نیاز دارد، اما کمبود آن ها رشد و عملکرد مناسب دستگاه های بدنمان را با مشکل مواجه می کند. گاهی مواقع نیز به علت کمبود ویتامین، بیمار می شویم.
ویتامین ها به چند دو کلی تقسیم می شوند؛ محلول در آب (شامل ویتامین های B و C) و محلول در چربی ( شامل ویتامین های E ،B ، A و K) تقسیم می کنند. ویتامین های محلول در آب در بدن ذخیره نمی شوند و مقدار اضافی آن ها از طريق دفع ادرار دفع می شود.
اهمیت و نقش انواع ویتامین ها:
|
ویتامین |
نقش و اهمیت |
برخی از منابع غذایی |
|
A |
سلامت چشم و بینایی به ویژه در نور کم |
هویچ، گوجه فرنگی، شیر و فرآورده هایش، جگر |
|
B |
در پیشگیری از کم خونی و ریزش مو |
گوشت، تخم مرغ، لبنیات، نان و غلات |
|
C |
سلامت پوست و لثه |
میوه ها و سبزیجات خصوصاً مرکبات، گوجه فرنگی و گل کلم |
|
D |
افزایش جذب و مصرف کلسیم و فسفر |
ماهی، تخم مرغ، شیر و فرآورده هایش |
|
E |
جلوگیری از تجزیه چربی ها و تحلیل ماهیچه ها |
روغن های گیاهی، جوانه گندم و آجیل |
|
K |
کمک به فرایند انعقاد خون (لخته شدن خون) |
سبزی ها، چای و گوشت |
نکته:
1) اگر هنگام مسواک زدن از لثه های شما خون می آید شاید به اندازه کافی ویتامین C به بدنتان نمی رسد.
2) هویج و گوجه فرنگی ، ویتامین A ندارند ، اما ماده ای دارند که در بدن به ویتامین A تبدیل می شود.
3) اگر ویتامین D بدن به اندازه کافی نباشد ، استخوان ها نمی توانند به مقدار کافی كلسیم جذب کنند و نرم می شوند و حتی شاید تغییر شکل نیز بدهند .
4) بدن ما می تواند ویتامین D را با استفاده از آفتاب بسازد. بهترین زمان استفاده از نور خورشید ، اول روز است که پرتوهای خورشید مایل اند. قرار گرفتن در برابر آفتاب شدید می تواند خطر سرطان پوست را افزایش دهد .
5) موادی که تاکنون بررسی شد (کربوهیدرات ها - لیپید ها - پروتئین ها - ویتامین ها) موادی هستند که در بدن موجودات زنده تولید می گردند و به مواد آلی مشهور هستند.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
مواد معدنی
فصل 12 : سفره ی سلامت
مواد معدنی:
مواد معدنی یا غیر آلی به ترکیبات شیمیایی گفته می شود که به طور طبیعی در طبیعت یافت می شوند و بدن انسان قادر به ساختن آن ها نیست و باید با مصرف مواد غذایی تامین گردند.
برخی از مواد معدنی مورد نیاز بدن و اهمیت آن ها:
|
ماده معدنی |
نقش و اهمیت |
|
کلسیم |
از مواد اصلی استخوان ها و دندان ها در مهره داران – کمک به انعقاد به خون |
|
فسفر |
از مواد اصلی استخوان ها و دندان ها در مهره داران |
|
آهن |
شرکت در سلول های خونی و فرایند خون سازی |
|
ید |
شرکت در تنظیم فعالیت سلول ها برای رشد بدن |
|
سدیم |
ایجاد پیام های عصبی |
|
پتاسیم |
ایجاد پیام های عصبی |
|
فلوئور |
تأثیر در سلامتی دندان ها |
نکته:
1) کلسیم و آهن در ترکیبات خاک نیز وجود دارند.
2) ید در غذاهای دریایی به فراوانی وجود دارد.
3) سدیم تقریبا در همه ی مواد غذایی ، به خصوص میوه ها و سبزی ها وجود دارد .
4) نمک خوراکی از سدیم و کلر ساخته شده است. امروزه برای پیشگیری از کمبود ید، به نمک های خوراکی ید اضافه می کنند. مصرف بیش از ۵ گرم نمک در روز سلامت ما را به خطر می اندازد. اگر غذاهای پرنمک می خورید، برای حفظ سلامت خود این عادت را ترک کنید.
نقش آب در بدن:
۱- بسیاری از مواد مغذی را در خود حل می کند تا جذب بدن شوند.
۲- بسیاری از مواد زائد را در خود حل می کند و به صورت عرق و ادرار از بدن دفع می کند.
۳- آب با جذب گرمای ایجاد شده در بدن و تبدیل شدن به بخار از گرم شدن زیاد از حد بدن جلوگیری می کند.
۴- آب بدن در داخل و اطراف سلول ها وجود دارد و محیط مناسبی برای انجام واکنش های شیمیایی است.
آب مورد نیاز بدن از طریق مصرف آب و سایر نوشیدنی های آبدار، غذاهای آبدار و انجام برخی از واکنش های درون بدن تأمین می شود. همه افراد به نوشیدن آب به یک اندازه نیاز ندارند، میزان فعالیت و تعرق از عوامل موثر میزان آب مورد نیاز بدن است. یک انسان بالغ و سالم در شرایط معمولی غیر از آبی که در غذاهای مختلف وجود دارد، باید روزانه حدود ۸ لیوان آب بنوشد.
بدن انسان از راه های زیر، آب از دست می دهد:
ادرار، تعریق، تنفس و مدفوع.
تغذیه سالم:
تغذیه ای سالم است که با خورده شدن غذاهای متنوع، شش گروه مواد مغذی را به مقدار کافی به بدن برساند و انرژی مورد نیاز بدن را تامین کند. علاوه بر این تغذیه ای سالم است که غذاها به روش بهداشتی و سالم تهیه شده باشند.
غذاهای آب پز یا بخار پز نسبت به غذاهای سرخ کرده، بسیار سالم ترند، هر چند که مزه ی غذاهای سرخ کرده با روغن بهتر به نظر می رسد.
چند عادت خوب و چند عادت بد غذایی
فصل 12 : سفره ی سلامت
چند عادت خوب و چند عادت بد غذایی:
عادات غذایی خوب:
1) خوردن میوه و سبزیجات به عنوان میان وعده
2) خوردن غذاهای کم نمک
3) آرام غذا خوردن
عادات بد غذایی:
1) سرخ کردن غذاها با روغن فراوان و حرارت زیاد
2) دیر شام خوردن، صبحانه نخوردن، خوردن شیرینی و شکلات بین وعده های غذایی
نکته:
1) شرکت های تولید کننده مواد غذایی موظف اند تا نوع و مقدار مواد مغذی و مقدار انرژی خوراکی را روی بسته ها بنویسند؛ زیرا با این اطلاعات می توانیم به ارزش غذایی آن خوراکی و در نتیجه تاثیر آن بر سلامت مان پی ببریم.
2) هر چه تنوع مواد مغذی یک خوراکی بیشتر باشد، ارزش غذایی آن خوراکی بیشتر است.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
دستگاه گوارش
فصل 13 : سفر غذا
دستگاه گوارش:
اهمیت دستگاه گوارش در بدن انسان:
بسیاری از غذاها به همان صورت که مصرف شده اند قابل استفاده سلول ها نیستند و باید تغییراتی در آن ها صورت بگیرد. بنابراین بدن ما باید دستگاهی داشته باشد تا بتواند با تبدیل آن ها به مواد ضروری نیازهای خود را تامین کند. این دستگاه را دستگاه گوارش می گویند.
کارهای دستگاه گوارش:
1- گوارش:
تغییراتی (شیمیایی و فیزیکی) که روی غذا صورت می گیرد و باعث می شود مواد مغذی آن ها وارد خون شوند یعنی غذا را به مولکول های قابل جذب تبدیل می کنند.
2- بلع:
فرو بردن غذا از دهان به معده.
3- جذب:
عبور مولکول های ریز مواد از غشای سلول ها و وارد شدن به آن ها.
4- دفع مدفوع:
خروج مواد گوارش نیافته از بدن
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
انواع گوارش
فصل 13 : سفر غذا
انواع گوارش:
1- گوارش فیزیکی:
تغییرات فیزیکی به منظور خرد کردن غذا برای افزایش تماس آن با شیره های گوارشی صورت می گیرد. این کار را نخست دندان ها و سپس ماهیچه های دیواره ی لوله گوارش انجام می دهند.
2- گوارش شیمیایی:
ایجاد تغییرات شیمیایی بر روی غذا های خرد شده و تبدیل آن ها به مواد قابل جذب؛ ایجاد تغییرات شیمیایی بر عهده ی موادی است که آنزیم نام داشته و در شیره های گوارشی وجود دارند.
نکته ای که بایستی در نظر بگیریم این است که آب، مواد معدنی و ویتامین ها نیاز به گوارش نداشته و مستقیماً جذب می شوند ولی لیپید ها، پروتئین ها و قندها باید ابتدا هضم ( گوارش) شوند تا قابل جذب گردند.
اجزای دستگاه گوارش:
1- لوله گوارش:
بخشی از دستگاه گوارش ما لوله ای پر پیچ و خم است که از دهان شروع و به مخرج ختم می شود. این لوله شامل دهان، حلق، مری، معده، روده باریک، روده بزرگ و مخرج می باشد. هر یک از این بخش ها کار مشخصی دارند.
2- غده های گوارشی:
بخش دیگر دستگاه گوارش اندام هایی اند که در اطراف لوله گوارش هستند و با آن ارتباط دارند و شامل غده های بزاقی، پانکراس (لوزالمعده)، کبد (جگر) و کیسه صفرا می باشند.
دیواره لوله ی گوارش از سه نوع بافت پیوندی ، ماهیچه ای و پوششی ساخته شده است.
قسمت های تشکیل دهنده ی دهان و وظیفه ی آن ها در دستگاه گوارش
فصل 13 : سفر غذا
قسمت های تشکیل دهنده ی دهان و وظیفه ی آن ها در دستگاه گوارش:
دندان ها و زبان تشکیل دهنده ی دهان هستند. وقتی غذا را می جوید، در واقع آن را با دندان هایتان ریز می کنید. حرکت زبان نیز سبب می شود تا غذا با بزاق دهان ترکیب شود و به صورت توده های خمیری شکل در آید.
انواع دندان ها، تعداد و وظایف آن ها:
1- پیش: بریدن و تکه تکه کردن غذا (۴ عدد)
2- نیش : بریدن و تکه تکه کردن غذا (۴ عدد)
3- آسیای کوچک : خرد و له کردن غذا (۸ عدد)
4- آسیای بزرگ: خرد و له کردن غذا (۱۲عدد)
بزاق دهان:
بزاق دهان دارای آب و آنزیم است و از غده های بزاقی ترشح می شود.
آنزیم:
آنزیم ها مولکول هایی اند که سرعت واکنش های شیمیایی را زیاد می کنند. بعضی از آنزیم ها تجزیه ی مواد غذایی را سرعت می بخشند. مثلاً نوعی آنزیم بزاقی در تجزیه نشاسته به قند ساده (گلوکز) نقش دارد.
وظیفه غده های بزاقی:
این غده ها با ترشح بزاق باعث لغزنده شدن غذا و تغییر شیمیایی در آن می شوند. ترشح بزاق با نگاه کردن به خوراکی هایی که به خوردن آن ها علاقه مندیم یا حتی زمانی که اسم مواد خوراکی مورد علاقه مان را می شنویم، افزایش می یابد.
نکته:
امروزه از آنزیم ها در صنعت استفاده می برند . یک مثال افزودن آنزیم به پودر های ماشین لباسشویی است. با این کار قدرت تمیز کنندگی پودرهای لباس شویی افزایش می یابد.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
قسمت های تشکیل دهنده دندان
فصل 13 : سفر غذا
قسمت های تشکیل دهنده دندان:
1- تاج:
ا) مینا: سطح دندان و از سخن ترین مواد
2) عاج: زیر مینا که شامل مغز دندان و رگ های خونی است.
2- ریشه:
سطح پوشیده از ساروج و درون لثه قرار دارد.
خوردن خوراکی هایی مثل شیرینی و شکلات از عوامل پوسیدگی دندان می باشد؛ زیرا مواد قندی، غذای باکتری هایی است که در دهان وجود دارند. این باکتری ها اسید تولید می کنند. اسید مینای دندان را از بین می برد و در نتیجه سبب پوسیدگی دندان می شود.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
وظیفه حلق در دستگاه گوارش
فصل 13 : سفر غذا
وظیفه حلق در دستگاه گوارش:
حلق غذا را به سمت مری هدایت می کند و از ورود آن به نای و بینی جلوگیری می نماید. غذا در حلق به سمت مری حرکت می کند و به بینی یا نای نمی رود؛ بینی، نای و مری به حلق باز می شوند که با احتسابِ دهان، گفته می شود لقمه غذا بر سر یک چهار راه قرار دارد. غذا با بالا آمدن زبان و چسبیدن به سقف دهان (کام) به سمت حلق رانده می شود. در این هنگام زبان کوچک (کام نرم) به سمت بالا می رود و راه بینی را می بندد. راه نای نیز با بالا رفتن حنجره و پایین آمدن عضو ماهیچه ای به نام اپیگلوت بسته می شود. بنابراین غذا وارد مری می شود.
نکته:
هنگامی که صحبت می کنیم، مسیر نای باز است. در صورتی که در هنگام غذا خوردن صحبت کنیم، غذا در زمان بلع یا فرورفتن ممکن است وارد نای شده و باعث ایجاد سرفه و یا حتی خفگی گردد.
تأثیر لقمه های کوچک بر سلامت ما:
اگر لقمه های کوچک از غذا برداریم، می توانیم آن را بیشتر بجویم. در این حالت غذا به خوبی با بزاق دهان آغشته شده و گوارش آن آسانتر می شود.
نقش مری در دستگاه گوارش
فصل 13 : سفر غذا
نقش مری در دستگاه گوارش:
وقتی غذا وارد مری می شود، ماهیچه های دیواره ی مری منقبض و منبسط می شوند. (حرکات موجی شکل) در نتیجه غذا به پایین و به سمت معده رانده می شود.
غذا در معده:
غذا در مدت زمانی که در معده باقی می ماند، به خوبی با شیره های گوارشی معده ترکیب شود. این شیره را سلول های پوششی معده ترشح می کنند. شیره گوارشی معده، آنزیم و اسيد دارد. این دو ماده به گوارش مواد غذایی کمک می کنند. وقتی ماهیچه های دیواره معده منقبض می شوند، غذا نرم تر و با شیره گوارشی مخلوط می شود. غذای گوارش شده، معده را ترک می کند و وارد روده باریک می شود. شیره گوارشی معده را سلول های پوششی معده ترشح می کنند. شیره گوارشی معده، آنزیم و اسيد دارد. مدت توقف غذا در معده بستگی به غذایی دارد که می خوریم. غذاهای چرب مدت زمان بیشتری در معده می مانند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
روده باریک
فصل 13 : سفر غذا
روده باریک:
روده باریک دراز ترین بخش لوله ی گوارش است که طول آن تقریبا ۸ متر است و به ۲۵ سانتی متر ابتدای آن اثنی عشر یا دوازدهه می گویند. محل گوارش نهایی غذاها روده باریک است. بیشترین مقدار گوارش در آنجا صورت می گیرد؛ این کار با کمک آنزیم های متفاوتی انجام می شود که در روده باریک وجود دارند. این آنزیم ها بیشتر مواد مغذی را گوارش و در نتیجه تجزیه می کنند. این آنزیم های تجزیه کننده در پانکراس (لوزالمعده)، کبد (جگر) و غده های داخل روده باریک ساخته می شوند. بیشتر آنزیم های روده باریک در پانکراس ساخته می شوند و از طریق لوله ای وارد ابتدای روده باریک می شوند.
جذب مواد مغذی بوسیله بدن:
مولکول های مواد مغذی در روده باریک آنقدر کوچک شده اند که می توانند از غشای سلول ها عبور کنند. روده باریک تنها بخشی از لوله گوارش است که همه ی مواد مغذی از آن جذب و وارد خون می شوند.
پرز و ریز پرز:
سطح داخلی روده را برجستگی هایی فراوان که کوچک و انگشت مانند هستند فرا گرفته است. این برجستگی ها را پرز می نامند. سلول های دیوارهای پرز ها نیز برجستگی های کوچکتری به نام ریز پرز دارند. اگر همه ی چین خوردگی های روده باریک باز شوند، سطحی در حدود ۲۰ فرش ۴×۳ را می پوشانند. این چین خوردگی ها (پرز و ریز پرزها) باعث می شوند سطح تماس غذا با روده باریک تا ۶۰۰ برابر افزایش یابد که این امر باعث افزایش جذب مواد در روده باریک (ورود مواد مغذی به رگ های پرزها) می گردد.
بیشترین مقدار جذب در روده باریک صورت می گیرد؛ زیرا در داخل پرز تعدادی رگ وجود دارد که غذاهای جذب شده وارد این رگ ها می شوند.
نکته:
1) عمل جذب [به مقدار بسیار اندکی] در دهان ، معده و روده بزرگ نیز انجام می شود.
2) موادی که در روده باریک گوارش نشده اند، وارد روده بزرگ می شوند.
3) بخشی از سبزی ها در روده باریک گوارش نمی شوند؛زیرا اکثر سبزی ها از کربوهیدرات سلولز ساخته شده اند. سلولز در دستگاه گوارش انسان، هضم (گوارش) نمی شود زیرا آنزیمی برای گوارش آن وجود ندارد.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
وظایف روده بزرگ
فصل 13 : سفر غذا
وظایف روده بزرگ:
1) جذب بخشی از آب و مواد معدنی ای که از روده باریک خارج شده اند.
2) تولید ویتامین های B و K توسط باکتری های مفید روده باریک.
3) حرکت دادن مدفوع به سمت مخرج؛ در اینجا، روده بزرگ با انقباض ماهیچه های خود، مدفوع را به سمت مخرج هدایت و احساس دفع ایجاد می کند.
نقش روده بزرگ در جلوگیری از کمبود آب و مواد معدنی در بدن :
موادی که از روده باریک خارج می شوند، هنوز مقدار زیادی آب و مواد معدنی دارند. بخشی از آنها در روده بزرگ جذب می شوند. اگر روده بزرگ این کار را انجام ندهد، بدن با مشکل کم آبی و کمبود مواد معدنی مواجه می شود.
خوردن روزانه ی سبزی و میوه در سلامت دستگاه گوارش منجر به این می شود که سلولز این خوراکی ها سبب افزایش حرکات روده بزرگ و در نتیجه دفع آسان مواد می شود.
آپاندیس، کبد و صفرا
فصل 13 : سفر غذا
آپاندیس، کبد و صفرا:
آپاندیس:
به زائده توخالی و کرمی شکل چسبیده به روده بزرگ آپاندیس می گویند. در صورتی که مجرای آپاندیس بسته شود، باکتری های درون آن با تکثیر خود آن را عفونی می کنند که باعث تورم و دردناک شدن این قسمت می شود.
کبد:
کبد بزرگترین اندام بدن است. خون موجود در اطراف روده باریک سرشار از مواد مغذی است. این خون ابتدا وارد کبد می شود. مهمترین وظیفه کبد این است که بسیاری از مواد مغذی در این اندام ذخیره و با توجه به نیاز سلول به تدریج وارد خون می شوند.
اهمیت کبد:
1) ذخیره کردن برخی مواد مغذی خون و وارد کردن آن ها به سلول ها با توجه به نیاز آن ها.
2) ساختن صفرا برای گوارش چربی ها.
صفرا:
صفرا در کبد ساخته می شود و وظیفه آن گوارش چربی هاست. این ماده در کیسه صفرا ذخیره می شود.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
خطرات ناشی از وزن نامناسب
فصل 13 : سفر غذا
خطرات ناشی از وزن نامناسب:
1) خطر فشار خون زیاد و بیماری های قلبی در افرادی که اضافه وزن دارند، بیشتر است.
2) احتمال پوکی استخوان در افرادی که کمبود وزن دارند بیشتر است.
عوامل تأثیر گذار در وزن افراد:
وزن هر فردی به عواملی مثل وراثت، مقدار غذای روزانه، نوع خوراکی های مصرفی، تحرک، استخوان بندی و ماهیچه ها، قد، ورزش، میزان بافت چربی و ... بستگی دارد.
نکته:
1) بعضی ها با خوردن شیر، ناراحتی گوارشی پیدا می کنند؛ نوعی قند به نام لاکتوز در شیر وجود دارد. بعضی افراد نسبت به این قند حساسیت دارند. چنین افرادی می توانند شیر بدون لاکتوز مصرف کنند.
2) در خوردن کربوهیدرات ها نباید زیاده روی کنیم؛ اگر مقدار زیادی کربوهیدرات بخوریم ، کبد از آن ها برای ساختن چربی استفاده می کند. بنابراین اگر در خوردن خوراکی های پر از کربوهیدرات زیاده روی کنیم، با مشکل اضافه وزن مواجه می شویم. حداقل نیم ساعت فعالیت ورزشی در روز به داشتن وزن مناسب و همچنین سلامت دستگاه گوارش کمک می کند.
3) وزن مناسب در سلامت افراد مؤثر است.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
اهمیت و ضرورت دستگاه گردش مواد در بدن
فصل 14 : گردش مواد
اهمیت و ضرورت دستگاه گردش مواد در بدن:
در جانوران تک سلولی، سلول با محیط اطراف در تماس بوده و تمامی تبادلات با محیط را انجام می دهد ولی در پر سلولی ها همه سلول ها با محیط بیرون در تماس نیستند. بنابراین برای دریافت یا دفع مواد و ... نیاز به دستگاهی دارند که این دستگاه، دستگاه گردش مواد یا خون است.
نحوه ارتباط دستگاه گردش مواد با سایر دستگاه های بدن:
1- دستگاه گردش مواد و گوارش:
مواد مغذی گوارش یافته در دستگاه گوارش جذب رگ های خونی (گردش مواد) می شوند و البته از طریق رگ ها مغذی و لازم برای انجام فعالیت قسمت های دستگاه گوارش به آن ها وارد می شود.
2- دستگاه گردش مواد و تنفس:
در شش ها (دستگاه تنفس) اکسیژن وارد رگ های خونی می شود و برعکس کربن دی اکسید حاصل از فعالیت سلول ها وارد شش ها می گردد.
3- دستگاه گردش مواد و دفع مواد:
با ورود مواد دفعی سلول ها به رگ های خونی (به جز کربن دی اکسید) این رگ ها وارد دستگاه دفع مواد می شوند. در دستگاه دفع مواد، مواد زائد خون گرفته می شود و آب و برخی مواد ضروری دیگر وارد رگ ها می گردد.
4- دستگاه گردش مواد و سایر دستگاه ها:
دستگاه گردش مواد، مواد مغذی و اکسیژن لازم برای فعالیت سلول های دستگاه های مختلف را به آن ها می رساند و مواد زاید و کربن دی اکسید تولید شده در آن را دریافت می کند.
وظیفه دستگاه گردش مواد در مورد سلول ها
فصل 14 : گردش مواد
وظیفه دستگاه گردش مواد در مورد سلول ها:
این دستگاه مواد مغذی گوارش یافته و اکسیژن را به سلول ها می رساند و کربن دی اکسید و مواد زائد را از آن ها دور می کند.
اجزای اصلی دستگاه گردش مواد:
قلب، رگ ها و خون
اهمیت وجود خون در دستگاه گردش مواد:
این دستگاه برای آن که بتواند با تمام سلول های بدن ارتباط برقرار کند ، به مایعی نیاز دارد تا مواد را با خود جابجا کند. این مایع در بیشتر جانوران همان خون است.
نکته:
بعضی جانوران به جای خون در بدن خود آب را به گردش در می آورند؛ مثل اسفنج ها و کیسه تنان.
رگ های خونی:
به شبکه ای از لوله های مرتبط با هم که خون درآن جریان دارد، رگ های خونی می گویند.
نقش قلب در دستگاه گردش مواد:
برای به گردش در آوردن خون در رگ ها به نوعی پمپ نیاز است که همان قلب است.
نکته:
1) قلب سالیانه حدود ۲ میلیون لیتر مایع را جا به جا می کند در حالی که کمتر از ۳۰۰ گرم وزن دارد.
2) قلب تلمبه ای ماهیچه ای و توخالی است.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
قلب
فصل 14 : گردش مواد
قلب:
حفره های قلب:
1- حفره های ورودی (قسمت بالا) شامل: دهليز چپ؛ دهلیز راست.
2- حفره های خروجی (قسمت پایین) شامل: بطن چپ، بطن راست.
نکته:
1- دیواره بطن ها ضخیم تر از دیواره دهلیزها است.
2- دیواره بطن چپ ضخیم تر از دیواره بطن راست است، زیرا بطن چپ خون را به تمام نقاط بدن منتقل می کند پس ماهیچه هایش باید فشار بیشتری را وارد کنند. در صورتی که بطن راست خون را به شش ها که در طرفین قلب هستند می فرستد که به مراتب فشار کمتری به ماهیچه ها وارد می شود.
3- قلب پرنده ها و پستانداران از جمله انسان ۴ حفره ای است. (دو دهلیز در بالا و دو بطن در پایین). قلب در دوزیستان و بیشتر خزندگان ۳ حفره ای (دو دهلیز و یک بطن) و در ماهی ها ۲ حفره ای (یک دهلیز و یک بطن) است.
انواع دریچه های قلب:
1) دریچه های دهلیزی بطنی (دریچه بین دهلیز ها و بطن ها)؛ شامل:
دریچه سه لتی (دریچه بین دهلیز راست و بطن راست).
2) دریچه دولتی یا میترال (دریچه بین دهلیز چپ و بطن چپ)
3) دریچه های سینی شکل (دریچه ی ابتدای سرخرگ های قلب)؛ شامل: دریچه ابتدای سرخرگ ششی، دریچه ابتدای سرخرگ آئورت.
دریچه های قلب به صورت یک طرفه خون را منتقل می کنند؛ یعنی دریچه های دهلیزی - بطنی خون را از دهلیزها وارد بطن ها می کنند و از برگشت خون به دهلیزها جلوگیری می کنند و همینطور دریچه های سینی شکل خون را از بطن ها وارد سرخرگ های قلب می کنند و از بازگشت خون به قلب جلوگیری می کنند.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
بافت های تشکیل دهنده قلب
فصل 14 : گردش مواد
بافت های تشکیل دهنده قلب:
بافت ماهیچه ای، بافت پوششی، بافت پیوندی.
اهمیت بافت ماهیچه ای در قلب:
بیشتر قلب از نوعی بافت ماهیچه ای تشکیل شده است که به آن ماهیچه قلبی می گویند؛ وقتی بافت ماهیچه ای قلب منقبض می شود، نیرویی ایجاد می گردد که به خون فشار می آورد و آن را به درون سرخرگ ها می راند.
اهمیت بافت پوششی در قلب:
درون حفره های قلب را بافت پوششی می پوشاند که در تشکیل دریچه های قلبی نیز شرکت می کنند.
اهمیت بافت پیوندی در قلب:
وجود بافت پیوندی در اطراف قلب به حفاظت از آن کمک می کند.
انواع رگ ها، نقش و ویژگی های آن ها
فصل 14 : گردش مواد
انواع رگ ها، نقش و ویژگی های آن ها:
1- سرخرگ ها:
رگ هایی که خون را از قلب خارج می کنند و دیواره ای ضخیم و قابل ارتجاع دارند.
2- سیاهرگ ها:
رگ هایی که خون را به قلب وارد می کنند و دیواره نسبتا نازک تری دارند و خاصیت ارتجاعی آن ها نیز کمتر است. (نسبت به سرخرگ ها)
3- مویرگ ها:
رگ های باریکی که رابط بین سرخرگ ها و سیاهرگ ها با سلول هستند و دیواره ی آن ها فقط از یک لایه بافت پوششی تشکیل یافته است، بنابراین بسیار نازک اند.
4- کرونر:
رگ هایی که به بافت قلب خون رسانی می کنند، کرونر نامیده می شود.
سرخرگ های متصل به قلب:
1) سرخرگ آئورت و سرخرگ ششی.
2) سرخرگ آئورت بزرگ ترین سرخرگ بدن است که از بطن چپ سرچشمه می گیرد و خون را از قلب به سمت اندام های بدن خارج می کند.
3) سرخرگ ششی خون را از قلب به سمت شش ها خارج می کند.
نکته:
همه سرخرگ های بدن حاوی مقدار زیادی گاز اکسیژن هستند. از این رو روشن تر از سیاهرگ ها به نظر می رسند، به جز سرخرگ ششی که حاوی مقدار بیشتری گاز کربن دی اکسید نسبت به بقیه سرخرگ ها است و به همین جهت همانند سیاهرگ ها تیره تر به نظر می رسند. البته در سرخرگ ششی مانند تمام رگ ها مقدار گاز اکسیژن بیشتر از گاز کربن دی اکسید است.
سیاهرگ های متصل به قلب:
1) بزرگ سیاهرگ بالایی و پایینی (زبرین و زیرین)
2) سیاهرگ ششی
3)بزرگ سیاهرگ بالایی و پایینی خون را از اندام های بدن وارد قلب می کنند.
4) سیاهرگ ششی خون را از شش ها وارد قلب می کند.
نکته:
1) همه سیاهرگ های بدن حاوی مقدار زیادتری گاز کربن دی اکسید نسبت به سرخرگ ها هستند. از این رو تیره تر از سرخرگ ها به نظر می رسند، به جز سیاهرگ ششی که حاوی اکسیژن و مقدار کمتری کربن دی اکسید نسبت به بقیه سیاهرگ ها است و به همین جهت همانند سرخرگ ها روشن به نظر می رسند.
2) به سرخرگ ها شریان نیز گفته می شود و به سیاهرگ ها، ورید نیز گفته می شود.
3) بخش چپ و راست قلب هر کدام فعالیت مستقل دارند. خونی که در سمت چپ قلب وجود دارد اکسیژن بیشتری دارد و روشن تر است. در سمت راست قلب خون تیره (حاوی کربن دی اکسید) جریان دارد.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
انواع گردش خون در بدن
فصل 14 : گردش مواد
انواع گردش خون در بدن:
۲ نوع گردش خون در بدن وجود دارد: گردش خون ششی (کوچک) و گردش خون عمومی (بزرگ).
نحوه انتقال خون در گردش ششی:
در این گردش خونی که اکسیژن کمتری دارد و حاوی مقدار بیشتری کربن دی اکسید و مواد زائد است پس از ورود به بطن راست از طریق سرخرگ ششی، به شش ها می رود تا از آن جا اکسیژن را جذب کند. خون اکسیژن دار و روشن از طریق سیاهرگ های ششی به دهلیز چپ وارد می شود. (گردش ششی از بطن راست شروع می شود و به دهلیز چپ ختم می گردد.)
نحوه انتقال خون در گردش عمومی:
در این گردش خون اکسیژن دار و روشن در بطن چپ از طریق سرخرگ آئورت و سپس بقیه سرخرگ ها به تمامی اندام ها و سلول های بدن می رسد و سپس با جذب مواد زائد و کربن دی اکسید حاصل از فعالیت سلول ها در سیاهرگ ها، این سیاهرگ ها این مواد را به یکی از بزرگ سیاهرگ بالایی یا پایینی منتقل می کنند. در نتیجه خون تیره از طریق این دو رگ وارد دهلیز راست قلب می شود. (گردش عمومی از بطن چپ شروع می شود و به دهلیز راست ختم می گردد.)
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
مراحل فعالیت قلب
فصل 14 : گردش مواد
مراحل فعالیت قلب:
1- همه ی خون های کربن دی اکسید دار(خون کم اکسیژن و حاوی مواد زائد) از طریق بزرگ سیاهرگ پایینی و بالایی وارد دهلیز راست قلب می شوند.
2- سپس این خون ها از طریق دریچه بین دهلیز و بطن راست (دریچه سه لتی ) به درون بطن راست می ریزند.
3- با عمل انقباض بطن راست، خون با فشار از دریچه سرخرگ ششی عبور کرده و وارد شش ها می شود.
4- در شش ها تبادلات گازی صورت می گیرد و خون اکسیژن دار (پراکسیژن) حاصل می شود.
5- خون حامل اکسیژن از طریق سیاهرگ ششی وارد دهلیز چپ می شوند.
6- با انقباض دهلیزی همه ی خون های درون دهلیز چپ از دریچه بین دهلیز و بطن چپ (دریچه دولتی یا میترال) عبور کرده و وارد بطن چپ می شوند.
7- با انقباض بطن ها، خون بطن چپ با فشار از دریچه سرخرگ آئورت عبور کرده و وارد سرخرگ آئورت می شود و سپس وارد بقیه سرخرگ ها می شود و در نتیجه به همه نقاط بدن می رسد.
ضربان قلب
فصل 14 : گردش مواد
ضربان قلب:
به مجموع سه مرحله انقباض دهلیزها، انقباض بطن ها و استراحت قلب ضربان قلب می گویند.
مراحل ضربان قلب:
1- انقباض دهلیزها:
با انقباض دهلیز راست، خون با عبور از دریچه سه لتی وارد بطن راست می شود و با انقباض دهلیز چپ خون با عبور از دریچه دولتی وارد بطن چپ می شود.
2- انقباض بطن ها:
با انقباض بطن راست، خون با گذشت از دریچه سینی شکل وارد سرخرگ ششی می شود و از آنجا به شش ها می رسد. با انقباض دهلیز چپ خون با گذشت از دریچه سینی شکل وارد سرخرگ آئورت و سپس وارد بقیه سرخرگ ها می شود و در نتیجه به بافت ها و اندام ها می رسد.
3- استراحت:
در زمان استراحت قلب ( دهلیزها و بطن ها) خون با جذب مواد دفعی و کربن دی اکسید از سلول ها آن ها را وارد سیاهرگ ها می کند. سیاهرگ ها نیز از طریق بزرگ سیاهرگ بالایی و پایینی این خون را وارد دهلیز راست قلب می کنند.
نکته:
1) قلب یک انسان بالغ حدود ۷۵ بار در دقیقه می زند.
2) هر چه قلب کوچکتر باشد تندتر می زند، به همین دلیل تعداد ضربان قلب موش از فیل بیشتر است و یا اینکه تعداد ضربان یک کودک از فرد بالغ بیشتر است.
چگونگی ورود مواد مغذی از سرخرگ به سلول و خروج مواد زائد از سلول به سیاهرگی:
سرخرگ ها پس از ورود به هر اندام انشعاب زیادی پیدا می کنند و به مویرگ ها تبدیل می شوند. دیواره مویرگ ها فقط از یک لایه بافت پوششی ساخته شده است. این دیواره ها به قدری نازک و نفوذ پذیرند که مواد می توانند از آن ها خارج یا به آن وارد شوند. بنابراین مواد سرخرگ ها از طریق مویرگ ها (مویرگ های سرخرگی) وارد سلول ها می شود و همچنین مواد دفعی سلول ها ابتدا وارد مویرگ ها ( مویرگ های سیاهرگی) و سپس سیاهرگ ها می شود.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
گردش خون باز و بسته
فصل 14 : گردش مواد
گردش خون باز و بسته:
اگر در گردش خون، مواد خون از سرخرگ ها خارج شود و در اطراف سلول ها قرار گیرد و بعد از تبادل مواد با سلول ها وارد سیاهرگ ها شود به آن گردش خون باز می گویند. در واقع در این نوع گردش خون مویرگ وجود ندارد. مثل حشرات (بی مهرگان).
اگر در گردش مواد، خون از رگ ها خارج نشود و توسط مویرگ ها تبادل مواد صورت بگیرد به آن گردش خون بسته می گویند. (مهره داران)
گردش خون کامل و ناقص:
در دستگاهی مثل دستگاه گردش خون انسان، خون سرخرگی و سیاهرگی با هم مخلوط نمی شوند. به همین سبب به چنین دستگاهی، دستگاه گردش خون کامل می گویند.
در جانورانی مانند دوزیستان و خزندگان، خون سرخرگی و سیاهرگی با هم مخلوط می شوند که به این نوع دستگاه ها، دستگاه گردش خون ناقص می گویند.
فشار خون:
قلب در هر ضربان یک بار خون را با فشار به درون سرخرگ ها می فرستد. فشار وارده به خون را فشار خون می گویند که قابل اندازه گیری است. فشار خون نیرویی است که از طرف خون بر دیواره رگ وارد می شود.
واحد اندازه گیری فشار خون:
با واحد میلی متر جیوه اندازه گیری و با دو عدد نشان می دهند. مثلا فشار طبیعی خون 120/80 میلی متر جیوه یا 12/8 سانتی متر جیوه است ( علامت / را خط کسری بخوانید). ۱۲۰ میلی متر جیوه بیشترین مقدار و ۸۰ میلی متر جیوه کمترین مقدار فشار خون فرد را نشان می دهد.
۳۰. فشار طبیعی خون 120/80میلی متر جیوه است. مقدار فشار خون در افراد مختلف یکسان نیست و عدد ثابتی ندارد. فشار خون زیاد معمولاً مربوط به افرادی است که رگ های آنان تنگ شده و خون به آسانی نمی تواند از آن ها عبور کند و فشار خون پایین به این معنا است که قلب برای رساندن خون به اندام های بالایی خود و در واقع غلبه بر نیروی جاذبه زمین توانایی لازم را ندارد.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
نبض
فصل 14 : گردش مواد
نبض:
نبض، موج فشاری است که با هر انقباض قلب به دلیل جریان پر فشار خون در داخل سرخرگ ها ایجاد می شود.
فشار آوردن خون بر دیواره ی رگ ها متناسب با کار قلب باعث می شود قطر سرخرگ ها به طور متناوب کم و زیاد شود که این اثر به صورت موجی در طول رگ به حرکت در می آید و ما آن را به صورت نبض در نقاط مختلف بدن احساس می کنیم.
نبض را می توان در جاهایی احساس کرد که رگ از روی استخوان عبور می کند. تعداد نبض ها با تعداد ضربان ها برابر است؛ زیرا با هر بار ضربان قلب موج فشاری یا همان نبض ایجاد می شود.
نکته:
علت اینکه بعد از ایستادن به مدت طولانی و یا نشستن روی صندلی پاها ورم می کند، این است که انقباض ماهیچه ها و حرکت دادن پا به جریان خون در سیاهرگ ها کمک می کند و عدم تحرک، سبب تجمع خون در آن ها می شود. برای جلوگیری از این حالت باید با حرکت دادن یا قدم زدن وضعیت خود را برای مدتی تغییر دهیم. می دانیم که مقدار خون موجود در بدن حدود ۵ لیتر است.
قسمت های سازنده خون
فصل 14 : گردش مواد
قسمت های سازنده خون:
خون نوعی بافت پیوندی است که از یک بخش مایع به نام پلاسما و یک بخش سلولی ساخته شده است.
پلاسما:
پلاسما بخش مایع خون است و از آب، مواد محلول به ویژه قند، نمک و پروتئین ساخته شده است.
سلول های خونی:
تعداد سلول های خونی با هم برابر نیست؛ در هر میلی متر مکعب از خون حدود ۵ میلیون گلبول قرمز، ۶ تا ۷ هزار گلبول سفید و حدود ۲۵۰ هزار پلاکت وجود دارد. یعنی تعداد گلبول های قرمز بیش از ۷۰۰ برابر گلبول های سفید و حدود ۲۰ برابر پلاکت ها است. به گلبول های قرمز RBC (مخفف Red blood cells) و به گلبول های سفید WBC (مخفف White blood cells) گفته می شود. از این اصطلاحات بیشتر در گزارش تعداد انواع سلول های خونی استفاده می شود.
|
نوع یاخته |
شکل |
کار |
|
یاخته های قرمز |
سکه مانند با وسط فرو رفته |
انتقال گازهای تنفسی ( O2 و CO2 ) در خون |
|
یاخته های سفید |
تقریباً کروی شکل |
دفاع از بدن در برابر عوامل بیگانه مثل میکروب ها |
|
گِرده (پلاکت)ها |
بسیار ریزند و شکل بخصوصی ندارند. |
دخالت در انعقاد خون هنگام خونریزی جلوگیری از هدر رفتن خون |
وظایف خون:
انتقال مواد، تنظیم دما، وظایف دفاعی
انتقال مواد:
1) مواد غذایی را از دستگاه گوارش جذب می کند. این مواد پس از کنترل ، به وسیله خون حل می شوند و به تمام قسمت های بدن می رسند.
2) اکسیژن را از شش ها گرفته و به سلول ها می رساند.
3) مواد زاید سلول های بدن، مانند کربن دی اکسید و اوره را می گیرد، و از آن ها دور می کند.
نکته:
اوره ماده ی سمی است که در نتیجه استفاده بدن از پروتئین بوجود می آید.
تنظیم دمای در بدن خون:
خون در ضمن عبور از قسمت های گرم بدن، مثلاً ماهیچه ها، گرما را می گیرد و آن را به قسمت های سرد (مانند پاها، گوش و غیره) می رساند.
وظایف دفاعی خون:
خون به وسیله مواد و سلول هایش (گلبول های سفید) با عوامل بیماری زا مثل میکروب ها مقابله می کند.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
دستگاه تنفس
فصل 15 : تبادل با محیط
دستگاه تنفس:
اهمیت دستگاه تنفس در بدن:
غذا نیاز ما را به ماده و انرژی تامین می کند و اکسیژن هوا برای سوختن غذا و آزاد کردن انرژی آن لازم است. در اثر این کار کربن دی اکسید تولید می شود که باید از سلول ها دور شود؛ دستگاه تنفس تبادل گازها را بر عهده دارد.
اجزای دستگاه تنفسی:
بینی (یا دهان)، حلق، حنجره، نای، نایژه، نایژک ها، کیسه های هوایی، شش ها، پرده دیافراگم، پرده جنب
نایژه:
هوا ابتدا از طریق بینی یا دهان وارد دستگاه تنفسی می شود و پس از عبور از حلق وارد حنجره و سپس وارد نای می شود. نای دو شاخه دارد که به آن ها نایژه می گویند. نایژه ها هوا را به نایژک ها که به تعداد زیاد در شش ها پراکنده اند، می رسانند. در انتهای نایژک ها کیسه های هوایی قرار دارند.
تنفس با بینی بهتر از تنفس با دهان:
مخاط حفره بینی دارای رگهای خونی، غده های مخاطی و مژهای جنبنده فراوان است که این فضا هوای وارد شده به بینی را گرم، مرطوب و تصفیه (گرفتن گرد و غبار) می کنند، در صورتی که در دهان این اعمال صورت نمی گیرد.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
نقش مهم نای در تصفیه هوا
فصل 15 : تبادل با محیط
نقش مهم نای در تصفیه هوا:
نای نقش مهمی در تصفیه هوا دارد. سطح داخلی نای دارای سلول هایی است که مژک های کوتاه و فراوانی در سطح خود دارند که با ترشح ماده مخاطی ذرات ریزتر موجود در هوای دم را جذب و به بیرون می فرستند. بدین ترتیب هوای پاکیزه و مرطوب از راه نای وارد نایژه ها می شود. سایر قسمت های ذکر شده صرفا هوا را منتقل می کنند و عمل مخصوصی در تنفس انجام نمی دهند.
در دیواره نای، نایژه ها و نایژک ها قطعات غضروفی وجود دارد که سبب می شود مسیر این لوله ها همیشه باز باشد.
هوا در دستگاه تنفسی:
تبادل هوا در دستگاه تنفسی به وسیله ی کیسه های هوایی انجام می گیرد؛ در اطراف کیسه های هوایی مویرگ های خونی فراوانی وجود دارند. بین این مویرگ ها و کیسه های هوایی تبادل گازهای تنفسی (اکسیژن و کربن دی اکسید) انجام می شود.
ویژگی های ساختاری کیسه های هوایی:
کیسه های هوایی دیواره های نازکی دارند که فقط یک لایه با سلول های پهن با قطر اندک دارند. اطراف کیسه های هوایی را مویرگ های خونی زیادی فراگرفته اند. دیواره ی کیسه ی هوایی و مویرگ های اطراف آن، محل مناسبی برای نفوذ گاز اکسیژن (O2) از شش ها به خون و برعکس عبور گاز کربن دی اکسید (CO2) از خون به شش هاست.
علت تبادل گازها در دیواره کیسه های هوایی
فصل 15 : تبادل با محیط
علت تبادل گازها در دیواره کیسه های هوایی:
علت تبادل گازها، تفاوت در مقدار آن ها، درون شش و خون است که باعث ایجاد پدیده ی انتشار می شود. بر اساس پدیده انتشار، مواد از جایی که غلظت آن ها زیاد است به جایی می روند که غلظت کم است. پس از مبادله ی گاز اکسیژن و کربن دی اکسید در کیسه های هوایی ، کربن دی اکسید از طریق شش خارج و اکسیژن وارد خون می شود. خون با کمک گلبول های قرمز و پلاسما گازهای تنفسی را انتقال می دهد.
مراحل انتقال گاز اکسیژن از هوا به سلول ها:
1) با انتقال هوا به شش ها، اکسیژن وارد شش ها می شود.
2) در شش ها، اکسیژن با پدیده انتشار از کیسه های هوایی وارد خون در سرخرگ ها می شود.
3) اکسیژن در خون توسط هموگلوبین های گلبول های قرمز حمل می شود.
4) با ورود خون به بافت ها، اکسیژن بر اساس پدیده انتشار وارد سلول ها و بافت ها می شود.
اهمیت وجود اکسیژن در سلول ها:
اکسیژن به اطراف سلول ها می رسد و وارد آن ها می شود تا در فرایند آزاد کردن انرژی موادی مثل قند ها و چربی ها شرکت کند.
مراحل انتقال گاز کربن دی اکسید از سلول ها به بیرون از بدن:
درست عکس اکسیژن یعنی:
۱) کربن دی اکسید با پدیده انتشار وارد جریان خون می شود.
2) در جریان خون توسط گلبول های قرمز حمل می شود.
3) طبق پدیده انتشار از گلبول ها وارد کیسه های هوایی و شش ها می شود.
4) در بازدم ، از شش ها به همراه هوای بازدم از بدن خارج می شود.
کربن دی اکسید، محصول همیشگی عمل تنفس:
در فرایند آزاد سازی انرژی مواد در سلول ها گاز کربن دی اکسید در سلول ها تولید می شود. این گاز سپس وارد خون می شود تا از طریق بازدم از بدن خارج شود.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
عمل تنفس
فصل 15 : تبادل با محیط
عمل تنفس:
عمل تنفس در انسان شامل دو مرحله ی دم و بازدم است. ورود هوا از محیط بیرون به درون شش ها، مرحله دم و خروج آن از شش ها به بیرون مرحله بازدم را تشکیل می دهد. هوای دم حدود ۲۱ درصد اکسیژن است در حالیکه که هوای بازدم حدود ۱۷ درصد اکسیژن دارد. همچنین هوای دم حدود ۰/۰۳ درصد کربن دی اکسید دارد ولی هوای بازدم دارای حدود ۴ درصد کربن دی اکسید است. درصد بقیه گازهای تشکیل دهنده هوا مثل گاز نیتروژن و آرگون در هوای دم و بازدم با هم برابر است. این درصد ها مربوط به هوای سالم و بدون آلودگی است. امروزه در شهرهای بزرگ یا صنعتی با وجود آلودگی های مختلف درصد اکسیژن کاهش یافته است.
وظیفه شش ها در عمل تنفس:
شش ها، دو توده اسفنج مانند قابل ارتجاع هستند که درون سینه جای دارند و محل تنفس در بدن می باشند. شش راست، بزرگتر از شش چپ است؛ زیرا شش چپ در سطح داخلی خود یک فرورفتگی دارد که جایگاه قلب است. قفسه سینه ضمن محافظت از شش ها در باز و جمع شدن آن ها نیز نقش دارد.
قفسه سینه از ۲۴ دنده تشکیل شده است که از پشت به ۱۲ مهره و از جلو به استخوان جناغ سینه متصل اند. کف قفسه سینه پرده دیافراگم قرار دارد.
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
دیافراگم
فصل 15 : تبادل با محیط
دیافراگم:
در پایین قفسه سینه پرده دیافراگم قرار دارد که با تغییر شکل خود باعث دم و بازدم می شود. به این ترتیب که در عمل دم با پایین رفتن پرده دیافراگم، حجم قفسه سینه افزایش می یابد و هوا وارد شش ها می شود و در بازدم با بالا آمدن پرده دیافراگم، حجم قفسه سینه کاهش یافته و هوا از شش ها خارج می شود.
پرده جنب:
پرده جنب، پرده ای دو لایه است که مایع جنب بین این دو لایه را پر کرده است. این پرده شش ها را به قفسه سینه وصل می کند و باعث جلوگیری از اصطکاک بین شش ها و دیواره قفسه سینه می شوند. لایه خارجی پرده جنب به قفسه سینه و لایه داخلی آن به سطح داخلی شش ها چسبیده است.
تأثیر کشیدن سیگار در فرایند تنفس:
در افراد سیگاری، مژک ها و غده های ترشح کننده مخاط نای کم کم از کار می افتند. بنابراین چنین افرادی برای خارج کردن ذرات موجود در دود سیگار، دچار مشکل می شوند و اغلب سرفه می کنند تا این ذرات را خارج کنند.
تولید صدا:
حنجره بعد از حلق و در ابتدای نای قرار دارد. درون آن دو پرده ی ماهیچه ای وجود دارد که به آن تارهای صوتی می گویند. عبور هوا از میان این دو قسمت باعث ارتعاش و تولید صدا می شود.
نکته:
1) در بعضی جانوران مثل پرندگان به حنجره جعبه صدا نیز گفته می شود.
2) صدا در بازدم ایجاد می شود . به این ترتیب که در بازدم، هوا از بین تارهای صوتی که به صورت افقی در حنجره قرار دارند، عبور کرده و با ارتعاش آن ها صدا تولید می شود. این صدا به وسیله لب ها، دهان، زبان و دندان تکمیل و ترمیم شده و تکلم صورت می گیرد.
دستگاه دفع ادرار
فصل 15 : تبادل با محیط
دستگاه دفع ادرار:
اهمیت دستگاه دفع ادرار:
بر اثر واکنش های درون سلول ها مواد زایدی (غیر از کربن دی اکسید) تولید می شود که به وسیله دستگاه دفع ادرار از بدن خارج می شود.
اجزای دستگاه دفع ادرار:
دستگاه دفع ادرار شامل کلیه، میزنای، مثانه و مجرای دفع ادرار است.
نقش کلیه را در دستگاه دفع ادرار:
موادی مانند اوره که سمی اند در بدن تولید می شوند که باید دفع شوند. این مواد با فعالیت کلیه ها از خون گرفته شده و به همراه نمک های اضافی و مازاد آب به صورت ادرار از بدن خارج می شوند. کلیه ها به صورت دو اندام لوبیایی شکل در طرفین ستون مهره ها و در بالای ناحیه کمر قرار دارند. به هر کلیه یک سرخرگ وارد می شود. این سرخرگ انشعابی از آئورت است که خون را برای تصفیه به این اندام می آورد. خون تصفیه شده، سپس توسط یک سیاهرگ از کلیه خارج و به بزرگ سیاهرگ زیرین می ریزد.
فرق خون سیاهرگی و سرخرگی کلیه با بقیه سرخرگ ها و سیاهرگ ها:
در کلیه بر خلاف سایر اعضای بدن، سرخرگ حاوی مواد زاید هستند و سیاهرگ مواد زاید ندارد و حاوی مواد تصفیه شده در کلیه است. ( مانند سرخرگ و سیاهرگ ششی)
بخش های تشکیل دهنده کلیه:
از دو بخش درونی (مرکزی) و بیرونی (قشری) تشکیل شده است. بخش درونی (مرکزی) از قسمت های هرمی شکل تشکیل شده است که قاعده ی هرم به طرف خارج کلیه و رأس آنها به طرف مرکز کلیه قرار دارد. از فاصله ی بین دو هرم، رگهای خونی عبور می کنند. در بخش مرکزی، محفظه ای وجود دارد که لگنچه نامیده می شود. ادرار از رأس هرم ها به لگنچه می ریزد و در آنجا جمع می شود.
مای درس ، برترین اپلیکیشن کمک درسی ایران
پوشش تمام محتواهای درسی پایه هفتم- آزمون آنلاین تمامی دروس پایه هفتم
- گام به گام تمامی دروس پایه هفتم
- ویدئو های آموزشی تمامی دروس پایه هفتم
- گنجینه ای از جزوات و نمونه سوالات تمامی دروس پایه هفتم
- فلش کارت های آماده دروس پایه هفتم
- گنجینه ای جامع از انشاء های آماده پایه هفتم
- آموزش جامع آرایه های ادبی، دستور زبان، قواعد زبان انگلیسی و ... ویژه پایه هفتم
کاملا رایگان
+500 هزار کاربر
همین حالا نصب کن
نفرون و نقش آن در کلیه
فصل 15 : تبادل با محیط
نفرون و نقش آن در کلیه:
در ساختار میکروسکوپی کلیه ميليون ها لوله ی پیچ در پیچ وجود دارد که به آن ها لوله ادراری یا نفرون می گویند. کار اصلی کلیه ها را این لوله ها انجام می دهند؛ یعنی خون را تصفیه و مواد دفعی آن را جدا می کنند.
تصفیه خون در کلیه:
نفرون ها مواد زائد مثل اوره و نمک های اضافی خون را به همراه مقداری آب از مویرگ ها می گیرند و ادرار را می سازند. ادرار تشکیل شده در نفرون ها به لگنچه می ریزد و از آنجا از طریق میزنای به مثانه وارد و در آن جا ذخیره می شود. وقتی حجم ادرار در مثانه از حد خاصی بیشتر شود (حدود ۴۰۰ سی سی در افراد بالغ)، احساس دفع ادرار ایجاد می گردد. نگه داشتن ادرار به مدت زیاد در مثانه ممکن است باعث رسوب مواد معدنی در مثانه و تولید سنگ مثانه گردد.
در ابتدای هر نفرون یک شبکه مویرگی درون محفظه ای به نام کپسول بومن قرار دارد و در دنباله ی این کپسول بخش های دیگر لوله ی ادراری شامل لوله هِنله و لوله های خمیده قرار دارند. این بخش ها ادرار را می سازند و آن را به لوله جمع کننده ادرار می ریزند. مواد تصفیه نشده (مواد زائدی مثل اوره و نمک های اضافی) در نفرون ها در واقع همان ادرار هستند. خون تصفیه شده نیز پس از ورود به مویرگ ها وارد سیاهرگ کلیوی می شود. (باز جذب می شوند)
وظایف کلیه:
1) تصفیه خون و جدا کردن مواد دفعی از آن (کار اصلی)
2) نقش اساسی در تنظیم محیط داخلی بدن با دفع مواد زائد، مقداری آب و نمک های اضافی
جزوات جامع پایه هفتم
جزوه جامع ریاضی هفتم
جزوه جامع علوم تجربی هفتم
جزوه جامع مطالعات اجتماعی هفتم
جزوه جامع عربی هفتم
جزوه جامع فارسی هفتم
جزوه جامع نگارش هفتم
جزوه جامع زبان انگلیسی هفتم
جزوه جامع کتاب کار انگلیسی هفتم
جزوه جامع پیام های آسمانی هفتم
جزوه جامع آموزش قرآن هفتم
جزوه جامع کار و فناوری هفتم
جزوه جامع تفکر و سبک زندگی هفتم
محیط داخلی بدن
فصل 15 : تبادل با محیط
محیط داخلی بدن:
سلول های بدن در میان مایعی بین سلولی قرار دارند که به مجموع آن ها محیط داخلی می گویند. نوع و مقدار مواد در محیط داخلی بدن باید ثابت باشد تا سلول ها بتوانند کارهای خود را به درستی انجام دهند.
تنظیم آب بدن بوسیله کلیه:
کلیه ها با کم و زیاد کردن دفع آب به صورت ادرار این تنظیم را انجام می دهند .
راه های دفع و تأمین آب را در بدن:
راه های دفع آب (به ترتیب حجم): ادرار، تعریق، تنفس و مدفوع
راه های تامین آب (به ترتیب حجم): غذاهای آبدار، مصرف آب و سایر نوشیدنی های آب دار و انجام برخی از واکنش های درون بدن
نکته:
1) بروز بعضی از بیماری ها مثل سنگ کلیه و سنگ مثانه بسیار دردناک و خطرناک است و ممکن است حتی به از کار افتادن کلیه و مرگ منجر شود. استفاده از آب های دارای مواد معدنی مناسب و استاندارد در جلوگیری از این بیماری ها موثر است.
2) وجود علامت استاندارد در هر کشور در روی محصولات نشان دهنده ی رعایت استانداردهای لازم است.
اندام های دفعی در بدن:
|
اندام دفعی |
نوع کار |
|
کلیه ها |
دفع اوره و برخی نمک ها و مقداری آب (ادرار) |
|
غده های عرق |
دفع آب و نمک های محلول آن (عرق) و خنک کردن بدن |
|
روده بزرگ |
دفع مواد زاید دستگاه گوارش (مدفوع) و تنظیم آب بدن |
|
شش ها |
دفع کربن دی اکسید |
|
غده های اشکی |
دفع آب و شستشوی چشم |