نمونه سوالات فصل 1 فارسی دوازدهم همراه با جواب تشریحی

نوع قرینه حذف را در جمله «چه بهتر که شما این کار مهم را بر عهده بگیرید» مشخص کنید.

در عبارت «من آمده بودم شما را ببینم اما نتوانستم» حذف به چه قرینه‌ای صورت گرفته است؟

معنی و مفهوم عبارت زیر را به نثر روان بنویسید.

پرده ناموس بندگان به گناه فاحش ندرد.

معنی و مفهوم را به نثر روان بنویسید.

پرده ناموس بندگان به گناه فاحش ندرد و وظیفه روزی به خطای منکر نبرد.

عبارت «پرده ناموس بندگان به گناه فاحش ندرد» بیانگر کدام صفت خداوند است؟

معنی واژه‌های زیر را بنویسید.

1. باسق :
2. انبساط :
3. تحفه :

در نوشته زیر منظور از «به طریق انبساط» چیست؟

یکی از یاران به طریق انبساط گفت: از این بوستان که بودی ما را چه تحت کرامت کردی؟

مراد  از «فرش زمردین» در عبارت «فراش باد صبا را گفته تا فرش زمردین بگسترد» چیست؟

معنی جمله زیر را به نثر روان بنویسید.

هر نفسی که فرو می‌رود ممد حیات است و چون بر می‌آید مفرح ذات.

در عبارت «نه هرکه به قامت مهم‌تر به قیمت بهتر» حذف و چه قرنی صورت گرفته است؟

هر یک از عبارت‌های زیر به کدام صفت خداوند اشاره دارد؟

الف) پرده ناموس بندگان به گناه فاحش ندرد

ب) باران رحمت بی‌حسابش همه را رسیده

در متن زیر یک نادرستی املایی وجود دارد آن را بیابید و شکل درست آن را بنویسید.

عصاره تاکی به قدرت او شهد فایغ شده

در بیت زیر یک برابر معنایی مناسب برای واژه شادی بیابید.

همه عزّی و جلالی همه علمی و یقینی / همه نوری و سروری همه جودی و جزایی

در عبارت‌های زیر نوع حذف را از داخل کمانک انتخاب کنید. (لفظی-معنوی)

الف) هرچه ارزانتر بهتر

ب) حسن دیروز آمد. کی؟

جمله پرده ناموس بندگان به گناه فاحش ندرد بر کدام یک از صفات خداوند متعال تاکید دارد؟

آرایه مناسب با قسمت مشخص شده را از کمانک مقابل انتخاب کنید.

اطفال شاخ را به قدوم موسم ربیع کلاه شکوفه بر سر نهاده. (تشبیه- استعاره)

در عبارت «یکی از صاحبدلان سر به جیب مراقبت فرو برده بود و در بحر مکاشفت مستغرق شده.» منظور از «مکاشفت» چیست؟ و در اصطلاح عرفانی به چه معنا است؟

املای درست را از داخل کمانک انتخاب کنید.

واصفان حیله جمالش به تحیر (منصوب/منسوب)

 در عبارت «عصاره تاکی به قدرت او شهد فایق شده و تخم خرمایی به تربیتش نخل باسق گشته» واژگان «سجع» را بنویسید.

نوع قرینه حذف را در عبارت‌های زیر مشخص کنید.

الف) هرکه را رنج بیش گنج بیش

ب) محمد میخواست دوستش را ببیند اما نتوانست

املای چند کلمه با توجه به معنا درست است؟

سنا : سپاس – اعراض : روی گرداندن از کسی یا چیزی – هیله : زینت – مفرح : شادی بخش – وهم : خیال – وصف : ستودن – حکمت : دانایی – محد : گاهواره – تهفه : هدیه – متاع : فرمانروا – قبا : جامعه – سفوت : برگزیده

در کدام گزینه غلط املایی وجود دارد؟

در کدام گزینه غلط املایی وجود ندارد؟

در کدام عبارت غلط املایی وجود دارد؟

در کدام عبارت غلط املایی یافت می‌شود؟

در کدام عبارت غلط املایی وجود دارد؟

معنای چند واژه نادرست است؟

پوییدن : تلاش – جلال : شکوه – منت : نیکویی – جود : سخاوت – فضل : کرم – وظیفه : مقرری – تقصیر : گناه – نماینده : نشان دهنده – باسق : فاسق – تاک : رز – کرامت : عطا

معنای چند واژه درست است؟

تحفه : ارمغان – ملک : خداوند – تضرع : التماس کردن – بنات : دختر – جلال : بزرگ – بنان : انگشتان – روزی : رزق – مطاع : فرمانبردار – عصاره : افشره – قدم : آمدن – کاینات : همه موجودات جهان – قدوم : فرا رسیدن

معنی چند واژه درست است؟

باد آفره : گناه – اختلاف: رفت و آمد – دیر : خانقاه – الحاح : پافشاری کردن – قدوم : سرآمدن – عتاب : ملامت – باسق : بلندی

در کدام گروه تنها معنای یک واژه غلط است؟

با توجه به بیت «ملک و ذکر تو گویم که تو پاکی و خدایی / نروم جز به همان ره که توام رهنمایی» نقش مضاف در مصرع اول در کدام گزینه درست آمده است؟

در کدام گزینه مضاف نقش مسند دارد؟

نقش واژه مشخص شده در کدام بیت درست است؟

نقش واژه مشخص شده در کدام گزینه نادرست است؟

در کدام گزینه نقش همه با بقیه متفاوت است؟

نقش موصوف در کدام گزینه نادرست نوشته شده است؟

در متن زیر به ترتیب چند ترکیب وصفی و چند ترکیب اضافی وجود دارد؟

گویند که بطی در آب روشنایی می‌دید. پنداشت که ماهی است قصدی می‌کرد تا بگیرد و هیچ نمی‌یافت چون بارها بیاموزد و حاصلی ندید فروگذاشت دیگر روز هرگاه که ماهی بدیدی گمان بردی که همان روشنایی است قصدی نپیوستی و ثمرت این تجربت که آن بود که همه روز گرسنه بماند.

نقش موصوف‌ها در عبارت زیر به ترتیب در کدام گزینه آمده است؟

گویند که بطی در آب روشنایی می‌دید. پنداشت که ماهی است قصدی می‌کرد تا بگیرد و هیچ نمی‌یافت چون بارها بیاموزد و حاصلی ندید فروگذاشت دیگر روز هرگاه که ماهی بدیدی گمان بردی که همان روشنایی است قصدی نپیوستی و ثمرت این تجربت که آن بود که همه روز گرسنه بماند.

در کدام گزینه نقش واژه مشخص شده با بقیه متفاوت است؟

با توجه به متن زیر کدام گزینه نادرست است؟

منت خدای را عزوجل که طاعتش موجب غربت است و به شکر اندرش مزید نعمت هر نفسی که فرو می‌رود ممد حیات است و چون بر می‌آید مفرح ذات پس در هر نفسی دو نعمت موجود است و بر هر نعمتی شکری واجب.

معنی واژه‌های مشخص شده را بنویسید.

ممد

مفرح

مزید

بنان

با توجه به معانی داده شده معادل مناسب را انتخاب کنید.

الف) روی گرداندن از چیزی؛ روی گردانی ، انصراف : (اعراض – انابت)

ب) مایع تمامی و کمال گردش روزگار و کمال دور زمان رسالت : (تتمه دور زمان – صفوت روزگار)

ج) حالتی که در آن احساس بیگانگی و ملاحظه و رودرباستی نباشد، خودمانی شدن : (معاملت – انبساط)

معنی واژگان زیر را به ترتیب بنویسید.

تضرع – خوان – انابت – صفوت – قبا – معاملت

غلط‌های املایی به کار رفته در ابیات زیر را بیابید و اصلاح کنید.

الف) ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند / تا تو نانی به کفاری و به غفلت نخری

ب) همه از بحر تو سرگشته و فرمانبردار / شرط انصاف نباشد که تو فرمان نبری

در بیت‌های زیر کدام کلمه واژه‌ای هم آوا دارد؟ آن را بیابید و معانی هر دو را بنویسید.

الف) غم غریبی و غربت چو بر نمی‌تابم / به شهر خود روم و شهریار خود باشم

ب) او ز نازش سر کشیده همچون آتش در فروغ / تو ز خجلت سر فکنده چون خطا پیش صواب

در هر یک از موارد زیر هسته گروه‌های اسمی مشخص شده را بنویسید.

الف) از دست و زبان که برآید / کز عهده شکرش به در آید؟

ب) بنده همان به که ز تقصیر خویش / عذر به درگاه خدای آورد

نوع وابسته را در گروه‌های اسمی مشخص شده بنویسید.

الف) پرده ناموس بندگان به گناه فاحش ندرد

ب) وظیفه روزی به خطای منکر نبرد

ج) فراش باد صبا را گفته تا فرش زمردین بگسترد

ضمیرهای پیوسته را در موارد زیر بیابید و نقش هر یک را بنویسید.

الف) بوی گلم چنان مست کرد که دامنم از دست برفت

ب) ای بی نشان محض نشان است که جویمت؟ / گم گشت در تو هر دو جهان از که جویمت؟

ج) هرگزم نقش تو از لوح دل و جان نرود / هرگز از یاد من آن سرو خرامان نرود

در هر یک از ابیات و عبارات زیر حذف قرینه لفظی یا معنوی را مشخص کنید.

الف) هر دو گون آهو گیاه خوردند و آب / زین یکی سرگین شد و زان مشک آب

ب) نام من شر است و نام تو خیر پس من اگر مناسب نام خود بدی کردم تو نیز مناسب نام خود خوبی کن

ج) نگاه نیما آرام و حرکاتش و زندگیش بی‌تلاطم بود و خیالش تخت

با توجه به خوانش دوگانه بیت «ملکا ذکر تو گویم که تو پاکی و خدایی / نروم جز به همان ره که توام راه نمایی» نقش م در توام را بنویسید.

در ببت زیر آرایه تضاد به کار رفته است.

مستمع صاحب سخن را بر سر کار آورد / غنچه خاموش بلبل را به گفتار آورد.

در بیت زیر آرایه اسلوب معادله به کار رفته است.

عشق چو آید برد هوش و دل فرزانه را / دزد دانا می‌کشد اول چراغ خانه را

بیت زیر تشبیه دارد.

زمانه گر بزند آتشم به خرمن عمر / بگو بسوز که بر من به برگ گاهی نیست

در بیت زیر منظور از دستور اجازه است.

چه نیکو گفت با جمشید دستور / که با نادان نه نسیون باد و نه سور

در بیت زیر منظور از دستور اجازه است.

گر ایرونک دستور باشد کنون / گلویت سخن پیش تر همنون

در بیت زیر منظور از دستور وزیر می‌باشد.

گر ایرونک دستور باشد کنون / گلویت سخن پیش تر همنون

کتاب فیه ما فیه اثر خواجه نظام الملک طوسی است.

در بیت زیر دو غلط املایی وجود دارد.

اما چون حق تعالی بنده‌ای را گذیر و مستغرق خود گردانید

در بیت زیر حصب اشتباه نوشته شده است.

 در ره عشق نشد کس به یقین محرم راز / هر کس بر حصب منکر گمانی دارد

در بیت زیر ایهام وجود ندارد.

در عالم پیر هر کجا برنایی است / عاشق بادا که عشق خوش سودایی است

معنی لغات روحانی و محب به ترتیب منصوب به عالم والا و دوست است.

در بیت زیر نوع را حرف اضافه است.

چو از شمع می‌رسد پروانه را نور / درآید پرزنان پروانه از دور

در عبارت زیر نوع را فک اضافه است.

باران رحمت بی‌حسابش همه را رسیده

در عبارت زیر آرایه حس آمیزی وجود دارد.

در بحر مکاشفت مستغرق شده بود.

معنی عبارت زیر را به فارسی روان بنویسید.

پرده ناموس بندگان به گناه فاحش ندرد و وظیفه روزی به خطای منکر نبرد

در عبارت زیر منظور از به طریق انبساط چیست؟

یکی از یاران به طریق انبساط گفت از این بوستان که بودی ما را چه تحفه کرامت کردی؟

در عبارت زیر منظور از باسق چیست؟

تخم خرمایی به تربیتش نخل باسق گشته

معنی بیت زیر را بنویسید.

سینه خواهم شرح شرح از فراق / تا بگویم شرح درد اشتیاق

در بیت زیر کدام آرایه به کار رفته است؟

عشق چو آید برد هوش و دل فرزانه را / دزد دانا اول می‌کشد چراغ خانه را

در بیت «از دست و زبان که برآید /  کز عهده شکرش به در آید؟» نقش مضاف‌ها به ترتیب در کدام گزینه آمده است؟

با توجه به قطعه زیر کدام گزینه درست نیست؟

بنده همان به که ز تقصیر خویش / عذر به درگاه خدای آورد

ورنه سزاوار خداوندیش / کس نتواند به جای آورد

در کدام گزینه جمله مرکب وجود دارد؟

با توجه به عبارت «فراش باد صبا را گفته تا فرش زمردین بگسترد و دایه ابر بهاری را فرمود ه تا بنات نبات در مهد زمین بپرورد» کدام گزینه درست نیست؟

در متن زیر کدام واژه‌ها در نقش مسند هستند ؟

عصاره تاکی به قدرت او شهد فایق شده و تخم خرمایی به تربیتش نخل باسق گشته

نقش معطوف‌ها در بیت زیر در کدام گزینه آمده است؟

ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند / تا تو نانی به کف آری و به غفلت نخوری

در کدام گزینه نقش همه با بقیه گزینه‌ها متفاوت است؟

نقش واژگان قافیه در بیت زیر در کدام گزینه درست آمده است؟

چه غم دیوار امت را که دارد چون تو پشتیبان؟ / چه باک از موج بحر آن را که باشد نوح کشتی‌بان؟

در متن زیر چند هسته گروه اسمی درست مشخص شده است؟

هر گه یکی از بندگان گنهکار پریشان روزگار دست عنابت به امید اجابت به درگاه حق جل و علا بر دارد ایزد تعالی در او نظر کند بازش بخواند باز اعراض کند بار دیگرش به تضرع و زاری بخواند.

در کدام گزینه نقش ضمیر پیوسته با بقیه متفاوت است؟

کدام گزینه با توجه به متن «ایزد تعالی در او نظر نکند بازش بخواند باز اعراض کند بار دیگرش به تضرع و زاری بخواند» نادرست است؟

در کدام گزینه جمله مرکب وجود دارد؟

با توجه به متن زیر کدام گزینه جز نقش مضاف‌ها و موصوف‌ها نیست؟

یکی از صاحبدلان سر به جیب مراقبت فرو برد و در بحر مکاشفت مستغرق شده آنگه که از این معاملت باز آمد یکی از دوستان گفت از این بوستان که بودی ما را چه تحفه کرامت کردی؟

با توجه به عبارت زیر در کدام گزینه نقش ضمیرها به ترتیب درست نوشته شده است؟

چون به رسیدن بوی گلم چنان مست کرد که دامنم از دست برفت

در کدام گزینه نقش واژگان مشخص شده نادرست است؟

معنی واژه تضرع ......... است.

معنی واژه قبا ........ است.

معنی واژه نبی ......... است.

معنی واژه ورق ........ است.

معنی واژه خوان ....... است.

معنی واژه معاملت ........ است.

معنی واژه باسق ....... است.

معنی واژه انابت ....... است.

معنی واژه قدوم ......... است.

معنی واژه کاینات ........ است.

در بیت «عشق چو آید برد هوش دل فرزانه را / دزد دانا می‌کشد اول چراغ خانه را» آرایه ......... به کار رفته است.

کاربرد حرف را در بیت زیر ......... است.

چو از شمع می‌رسد پروانه را نور / درآید پرزنان پروانه از دور

معنی لغت محب .......... است.

در جمله زیر آرایه  .......... به کار رفته است.

در بحر مکاشفت مستغرق شده بود

در بیت زیر آرایه ....... به کار رفته است.

از دست و زبان که برآید   /   کز عهده شکرش به در آید؟

سر به جیب مراقبت بردن کنایه از چیست؟