نمونه سوالات فصل 16 فارسی دوازدهم همراه با جواب تشریحی

(استشاره: نظر خواهی) (بحبوحه: میانی)

(خرخره: حلقوم) (کباده: وسیله‌ای کمانی شکل در زورخانه)

(شبان: چوپان) (سرسرا: محوّطه‌ای سقف‌دار در داخل خانه‌ها)

(خمره: ظرفی به شکل خُم) (تصنّعی: ساختگی)

خطرناک بودن، پیدا، بهره‌مند، مطلب بیان‌شده

خطر کردن، روشن، بهره‌ور، مطلب نیکو

بد‌فرجامی، آشکار، بهره‌ور، گفتار نغز

خوش‌فرجامی، روشنی، بهره‌مند، گفتار نغز

آزار

خار

خوار

رخسار

یادداشت‌های نویسنده

اسناد و مدارک مربوط به خانه

کسی که لباس‌ها را پوشیده بود.

پول‌هایی که در جیب لباس بود.

چهار

دو

یک

سه

فکر من از جلوه‌اش مسهور گشت / خامۀ من شاخ نخل طور گشت

از فروغ شمع رخسارم منور کن روان / وز نسیم گلشن وصلم معطر کن مشام

تا فرخی ار سر غم عشق خبر شد / رجهان دهد از هر خبری بیخبری را

بهتر که از حکایت ما درکشی نفس / دل خون شود ز غصه کار محیب ما

لطف و عطا و احسان ویوسته از تو آید / جرم و خطا و عصیان از ما بود همیشه

از تنگی دهانت یک ذرّه گفته باشد / هر ذرّه کو به وصفت گویا بود همیشه

جای دل است کویت زآنجا مران به جورش / بگذار تا دل من بر جا بود همیشه

تا شاهد جمالت مستور باشد از من / اشکم میان مردم رسوا بود همیشه

بهار آمد و گلزار نور باران شد / چمن ز عشق رخ یار لاله افشان شد

برقی از منزل لیلی بدرخشید سحر / وه که با خرمن مجنون دل افگار چه کرد

زین پیش دلاورا کسی چون تو شگفت / حیثیت مرگ را به بازی نگرفت

ارغوان جام عقیقی به سمن خواهد داد / چشم نرگس به شقایق نگران خواهد شد

الف، ب، ج، د

ج، الف، ب، د

ج، د، ب، الف

د، الف، ب، ج

جستم، برگشتم

پتیاره، بدقواره

بوقلمون، دون

فنا، خدا

الف، د، ب، ج

ج، د، الف، ب

ج، ب، د، الف

د، ب، ج، الف

الف، ج، ب، د

الف، د، ب، ج

د، ج، الف، ب

د، ب، الف، ج

سر منزل فراغت نتوان ز دست دادن / ای ساربان فروکش کاین ره کران ندارد (کنایه، استعاره)

با هیچ‌کس نشانی زان دلستان ندیدم / یا من خبر ندارم یا او نشان ندارد (جناس، استعاره)

چنگ خمیده قامت می‌خواندت به عشرت / بشنو که پند پیران هیچت زیان ندارد (حس‌آمیزی، تشخیص)

هر شبنمی در این ره صد بحر آتشین است / دردا که این معما شرح و بیان ندارد (اغراق، اسلوب معادله)

به لطف اگر بخوری خون من روا باشد / به قهرم از نظر خویشتن مران ای دوست (حسن تعلیل)

چون مست می‌شوید ز شرب مدام دوست / مستی بنده هم به دعا آرزو کنید (ایهام)

بوی جان از لب خندان قدح می‌شنوم / بشنو ای خواجه اگر زان که مشامی داری (استعاره)

تو که زاهدی به پرهیز تو که عابدی سحرخیز / سر من مدام مست و شب من سحر ندارد (کنایه)

تلمیح، ایهام، حس‌آمیزی، کنایه

اغراق، تشخیص، جناس، کنایه

اغراق، جناس، تضاد، تشبیه

تشبیه، حس‌آمیزی، تلمیح، تشخیص

«فکر معقول بفرما گل بی‌خار کجاست»

«سرم به دینی و عقبی فرو نمی‌آید»

«حافظ از باد خزان در چمن دهر مرنج»

«به تیغم گر کُشد دستش نگیرم»

از این منظرۀ هولناک آب به دهانم خشک شده بود

بوی غاز چنان مستش کند که دامنش از دست برود.

به جز خنده های زورکی کاری از دستم ساخته نبود.

فریاد و فغان و مرحبا و آفرین به آسمان بلند شد.

به دیگران اجازۀ صحبت ندادن

جلوی گفتار دیگران، مقابله کردن

حرف دیگران را در یک آن قطع کردن.

از گفتن دیگران روی برگرداندن.

از بس که دست می‌گزم و آه می‌کشم / آتش زدم چو گل به تن لخت لخت خویش

داغ عشق تو ز اندازۀ ما افزون است / دستی از دور بر آن آتش سوزان داریم

یابد چگونه راه در آن زلف، دست ما / جایی که شانه می‌گزد از دور پشت دست

پیش آن چشم سیه دل می‌گدازذ پشت دست / گر چه خط بسیار از این کافر، مسلمان کرده است

ز عقل اندیشه‌ها زاید که مردم را بفرساید / گرت آسودگی باید برو عاشق شو ای عاقل

گروهی همنشین من خلاف عقل و دین من / بگیرند آستین من که دست از دامنش بگسل

گرم باز آمدی محبوب سیم اندام سنگین دل / گل از خارم بر‌آوردی و خار از پا و پا از گل

اگر عاقل بود داند که مجنون صبر نتواند / شتر جایی بخواباند که لیلی را بود منزل